Bài 7. Tác hại của ma tuý và trách nhiệm của học sinh trong phòng, chống ma túy

SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO TỈNH QUẢNG NINH
TRƯỜNG THPT NGUYỄN BÌNH
Bài 7
TÁC HẠI CỦA MA TÚY VÀ TRÁCH NHIỆM CỦA HỌC SINH
TRONG PHÒNG, CHỐNG MA TÚY
Giáo viên: Nguyễn Văn Chung
Môn: Giáo dục quốc phòng
- Hiểu được tác hại của ma túy và những hình thức, con đường gây nghiện.
- Biết cách phòng, chống ma túy đối với bản thân và cộng đồng.
- Có ý thức cảnh giác để tự phòng, chống ma túy và biết yêu thương, thông cảm chia sẻ với những người nghiện ma túy.
I. MỤC ĐÍCH
TÁC HẠI CỦA MA TÚY
VÀ TRÁCH NHIỆM CỦA HỌC SINH TRONG PHÒNG, CHỐNG MA TÚY
II. NỘI DUNG
Tiết 33: Nguyên nhân dẫn đến nghiện ma túy và dấu hiệu nhận biết học sinh nghiện ma túy
Tiết 32: Tác hại của ma túy nguyên nhân dẫn đến nghiện ma túy
Tiết 34: Trách nhiệm của học sinh trong phòng chống ma túy
Tiết 31: Hiểu biết cơ bản về ma túy
I Hiểu biết cơ bản về ma túy:
1. Khái niệm:
- Ma túy là tên gọi chung cho các chất mà tác dụng của nó đối với người sử dụng có trạng thái ngây ngất đờ đẫn dung quen thành nghiện.
 Dựa trên quan điểm đó Luật Phòng Chống Ma Túy nước ta đã đưa ra khái niệm về chất ma túy như sau :
+ Chất ma túy là chất gây nghiện, chất hướng thần, được quy định trong các danh mục do chính phủ ban hành.
+ Chất gây nghiện là chất kích thích, ức chế thần kinh, dễ gây tình trạng nghiện đối với người sử dụng.
+ Chất hướng thần. là chất kích thích, ức chế thần kinh hoặc gây ảo giác, nếu sử dụng nhiều lần có thể dẩn tới tình trạng nghiện đối với người sử dụng.
2. Phân loại chất ma túy:
a. Phân loại dựa theo nguồn gốc sản xuất ra chất ma túy
b. Phân loại dựa theo đặc điểm cấu trúc hóa học của chất ma túy
c. Phân loại dựa theo mức độ gây nghiện và khả năng bị lạm dụng
d. Phân loại chất ma túy dựa vào tác dụng của nó đối với tâm sinh lý người sử dụng
- Chất ma túy có nguồn gốc tự nhiên: là có sẵn trong tự nhiên, ancaloit của một số loài thực vật như cây thuốc phiện, cooca, cần sa…
Cây thuốc phiện
Cây cooca
a. Phân loại dựa theo nguồn gốc sản xuất ra chất ma túy
- Chất ma túy bán tổng hợp: : là những chất được lấy 1 phần từ ma túy tự nhiên cho phản ứng với các chất khác để tạo ra chất ma túy mới
VD : lấy Morphine cho tác dụng với Anhydric axetic xẽ tạo thành Heroine
- Chất ma túy tổng hợp: chủ yếu được điều chế trong phòng thí nghiệm
VD : Methamphetamine, Amphetamine…
b) Phân loại dựa theo đặc điểm cấu trúc hóa học của chất ma túy
Ít được sử dụng trong đời sống xã hội
Các nhà khoa học rất quan tâm, nghiên cứu nghiên cứu các loại thuốc để cai nghiện
Vd: heroine, morphine, codeine…
c) Phân loại dựa theo mức độ gây nghiện và khả năng bị lạm dụng :
Chất ma túy có hiệu lực cao:có độc tính cao: hoạt tính sinh học mạnh & thường gây ra nhiều nguy hiểm cho người sử dụng như heroine, cocaine, ecstasy…
Chất ma túy có hiệu lực thấp: là những chất có độc tính thấp hơn mức độ hoạt tính sinh học cũng thấp hơn, thường là những thuốc an thần
Vd: diazepam, clordiazepam…

d) Phân biệt chất ma túy dựa và tác dụng của nó đối với tâm sinh lý người sử dụng :
Nhóm chất ma túy an thần: (thuốc phiện, morphine…)
Nhóm chất ma túy gây kích thích: (cocaine, amphetamine…)
Nhóm chất ma túy gây ảo giác: (cần sa, lysergide)
3 Các chất ma túy thường gặp:
a. Nhóm chất ma túy an thần
* Thuốc phiện (thuốc phiện, sống, chin, xái thuốc phiện, thuốc phiện y tế)
Thuốc phiện nhựa, quả phơi khô và quả tươi
Thuốc phiện y tế
Xái thuốc phiện
* Morphine : Là một ancaloit chính của nhựa thuốc phiện. Trong điều kiện bình thường morphine kết dạng bột tinh thể màu trắng. không mùi có vị đắng.
* Heroine: Bình thường heroine tinh khiết tồn tại ở dạng tinh thể màu trắng, cnếu có lẩn tạp chất thì có màu sắc khác nhau, không mùi có vị đắng
b) Nhóm chất ma túy gây kích thích :
Một số loại tân dược gây nghiện

c.Nhóm chất ma túy gây ảo giác
* Cần sa và các sản phẩm của nó
- Cần sa có tên khoa học là: Cannabis – sativa L còn có tên gọi khác: cây gai dầu, cây lanh mèo..
- Sản phâm của cây cần sa bao gồm: Thảo mộc cần sa, nhựa cần sa,tinh dầu cần sa
* Lysergic Acid Diethylamide (LSD) là 1 loại ma túy gây
ảo giác cực kỳ mạnh
SLD tồn tại dưới dạng bột tinh thể màu trắng,
Là loại ma túygây ảo giác mạnh nhất mà loài
người biết đến.
Một số hình ảnh thuốc lắc (MAMD) hiện có trên thị trường
C. Nhóm chất gây ảo giác
Lysergide (LSD)
* Lysergic Acid Diethylamide (LSD) là 1 loại ma túy gây ảo giác cực kỳ mạnh
SLD tồn tại dưới dạng bột tinh thể màu trắng, Là loại ma túygây ảo giác mạnh nhất mà loài người biết đến
Cần sa và các sản phẩm của nó
* Cần sa và các sản phẩm của nó
- Cần sa có tên khoa học là: Cannabis – sativa L còn có tên gọi khác: cây gai dầu, cây lanh mèo..
- Sản phâm của cây cần sa bao gồm:Thảo mộc cần sa, nhựa cần sa,tinh dầu cần sa
* Sử dụng chất ma túy :
II. TÁC HẠI CỦA TỆ NẠN MA TÚY
1.Tác hại của ma túy đối với bản thân người sử dụng
a. Gây tổn hại về sức khỏe :
- Hệ tiêu hóa: Người nghiện luôn có cảm giác no, vì vậy họ không muốn ăn, tiết dịch của hệ tiêu hóa giảm,...
- Hệ hô hấp: Thường bị viêm mũi, viêm xoang, viêm đường hô hấp trên và dưới
- Hệ tuần hoàn: Người nghiện thường bị loạn nhịp, huyết áp tăng, giảm đột ngột, mạch máu bị xơ cứng, đặc biệt là hệ mạch não làm ảnh hưởng đến hoạt động của bộ não. Do việc tiêm chích thường không vô trùng nên dễ dẫn đến nhiễm trùng máu, viêm tắc tĩnh mạch( thường gặp viêm tắc tĩnh mạch hai chi dưới)
- Các bệnh về da: Người nghiện ma túy bị rối loạn cảm giác da nên không thấy bẩn, thường sợ nước => tạo cơ hội cho các bệnh về da phát triển: ghẻ lở, hắc lào, viêm da…
- Làm suy giảm chức năng thải độc: Khi nghiện ma túy ảnh hưởng đến chức năng thải độc làm chất độc tích tụ trong cơ thể, làm cho gan thận và toàn cơ thể suy yếu, hay bị các bệnh: áp xe gan, viêm gan, suy gan,…
- Đối với hệ thần kinh: Sẽ tác động trực tiếp lên hệ thần kinh trung ương, gây nên tình trạng kích thích hoặc ức chế từng phần ở bán cầu đại não
b, Gây tổn hại về tinh thần:
- Người nghiện ma túy thường có hội chứng quên
- Người nghiện mắc phải hội chứng loạn thần kinh sớm (ảo giác, hoang tưởng, kích động…)
- Người nghiện mắc phải hội chứng loạn thần kinh muộn (rối loạn về cảm xúc, nhân cách…)
- Ngưừi sử dụng ma túy bị thay đổi trạng thái tâm lý, sa sút tinh thần xa lánh mọi người..
=> Người nghiện có thể làm bất cứ điều gì kề cả chọm cắp giết người.
c) Gây tổn hại về kinh tế, tình cảm, hạnh phúc gia đình.
- Nghiện ma túy làm tiêu tốn tài sản -> làm đổ vỡ mối quan hệ tốt đẹp giữa những người thân trong gia đình.
- Khi không thể thỏa mãn cơn nghiện, người nghiện trở nên liều lĩnh, hung bạo, có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng như: hành hạ người thân, cha mẹ, vợ con, v.v…
=> Hạnh phúc gia đình tan vỡ và ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống cộng đồng
2. Tác hại của tệ nạn ma túy đối với nền kinh tế.
- Làm suy giảm nguồn giự trữ quốc gia, ngân sách nhà nước
- Làm suy giảm lực lượng lao động gia đình xà xã hội
- Ảnh hưởng đến tâm lý các nhà đầu tư nước ngoài, và du lich...
3. Tác hại của tệ nạn ma túy đối với trật tự an toàn xã hội.
- Nghiện ma túy hại sức khỏe đến con người, mà còn là nguyên nhân làm cho tình trạng tội phạm ngày càng gia tăng (để đáp ứng nhu cầu của bản thân họ có thể giết người, cướp của . . . )
- Những hoạt động sử dụng mua bán chất Ma Túy ở 1 số địa bàn xẽ kéo theo những tệ nạn xã hội & vi phạm pháp luật khác, từ đó xẽ gây mất ổn định trật tự an ninh - xã hội
 Tóm lại: Tệ nạn ma túy đang là hiểm họa của toàn XH, với những hậu quả & tác hại vô cùng lớn. Điều đó đặt ra yêu cầu cấp thiết với mỗi chúng ta & các cơ quan pháp luật nhà nước cần nỗ lực bằng mọi biện pháp để xóa bỏ tệ nạn này
III. Nguyên nhân dẫn đến nghiện ma túy và dấu hiệu nhận biết học sinh nghiện ma túy.
1. Quá trình và nguyên nhân nghiện ma túy.
a. Quá trình nghiện ma túy.
- Tõ viÖc sö dông ma tóy lÇn ®Çu tiªn ®Õn trë thµnh 1 ng­ưêi nghiÖn lµ c¶ 1 qu¸ tr×nh & qu¸ tr×nh ®ã diÔn ra như­ sau : (Sö dông lÇn ®Çu tiªn  thØnh tho¶ng sö dông  sö dông th­ường xuyªn  sö dông do phô thuéc)
- Còng cã nh÷ng tr­ường hîp sö dông lÇn ®Çu sau ®ã sö dông th­ường xuyªn & phô thuéc lu«n
 Qu¸ tr×nh nghiÖn ma tóy nµy diÔn ra nhanh hay chËm cßn tïy thuéc vµo th¸i ®é cña ngư­êi sö dông
b. Nguyên nhân dẫn đến nghiện ma túy.
* Nguyªn nh©n kh¸ch quan :
- Do ¶nh hưởng cña mÆt tr¸i c¬ chÕ thÞ tr­ường dÉn ®Õn nh÷ng t¸c ®éng ®èi víi lèi sèng cña giíi trÎ nh­ư: lèi sèng thùc dông, bu«ng th¶ . . . mét sè häc sinh kh«ng lµm chñ đưîc b¶n th©n ®· sa vµo tÖ n¹n x· héi, trong ®ã cã tÖ n¹n ma tuý.
- Sù t¸c ®éng cña lèi sèng thùc dông, v¨n ho¸ phÈm ®éc h¹i dÉn ®Õn mét sè em cã lèi sèng ch¬i bêi tr¸c t¸ng tham gia vµo c¸c tÖ n¹n x· héi.
- Sù phèi hîp gi÷a gia ®×nh, nhµ tr­ường, x· héi trong qu¶n lý häc sinh, sinh viªn ë mét sè ®Þa ph­ương ch­a thùc sù cã hiÖu qu¶.
- C«ng t¸c qu¶n lý ®Þa bµn d©n cư­ ë mét sè ®Þa phương ch­ưa tèt, nªn ë mét sè khu vùc xung quanh c¸c tr­ường häc hoÆc t¹i n¬i c¸c em cư­ tró, sinh sèng cßn nhiÒu tô ®iÓm cê b¹c, m¹i d©m, ma tuý tõng ngµy tõng giê t¸c ®éng ®Õn suy nghÜ vµ hµnh ®éng cña løa tuæi trÎ, trong ®ã cã c¸c em häc sinh.
- Do mét bé phËn c¸c bËc cha mÑ thiÕu quan t©m ®Õn viÖc häc tËp, sinh ho¹t cña con, em. cha, mÑ vµ nh÷ng ng­ười lín tuæi do m¶i lµm ¨n, lo kiÕm tiÒn hoÆc do nu«ng chiÒu con c¸i qu¸ møc hoÆc trong gia ®×nh cã ng­ười lín tuæi còng m¾c nghiÖn hoÆc cã hµnh vi bu«n b¸n ma tuý....
*Nguyên nhân chủ quan
- Do thiÕu hiÓu biÕt vÒ t¸c h¹i cña ma tuý, nªn nhiÒu em häc sinh bÞ nh÷ng ®èi t­ượng xÊu kÝch ®éng, l«i kÐo sö dông ma tuý, tham gia vËn chuyÓn, mua b¸n ma tuý.
- Do muèn tho¶ m·n tÝnh tß mß cña tuæi trÎ, thÝch thÓ hiÖn m×nh, nhiÒu em ®· chñ ®éng ®Õn víi ma tuý.
- Do t©m lý ®ua ®ßi, h­ưởng thô; nhiÒu em häc sinh cã lèi sèng bu«ng th¶, dÔ bÞ l«i kÐo, sa ng·. víi nh÷ng häc sinh nµy kh«ng chØ sö dông ma tuý mµ cßn tham gia vËn chuyÓn, mua b¸n ma tuý nh»m môc ®Ých kiÕm tiÒn ®Ó tho¶ m·n thó vui h­ëng l¹c.
- Mét sè tr­ường hîp do hoµn c¶nh gia ®×nh bÊt lîi như: Bè, mÑ bá nhau; gia ®×nh bÊt hoµ, må c«i cha mÑ hoÆc hoµn c¶nh gia ®×nh khã kh¨n... Do buån ch¸n c« ®¬n, kh«ng lµm chñ ®­ược b¶n th©n c¸c em ®· chñ ®éng t×m ®Õn víi ma tuý.
2. Dấu hiệu nhận biết học sinh nghiện ma túy
Tæng kÕt tõ thùc tiÔn cho thÊy c¸c chÊt ma tuý th­ường nhËn biÕt th«ng qua nh÷ng dÊu hiÖu sau :
- Trong cÆp s¸ch hoÆc tói quÇn ¸o th­ường cã dông cô dïng sö dông chÊt ma tóy như­: bËt löa, kÑo cao su, giÊy b¹c
- Hay xin ra ngoµi ®i vÖ sinh trong thêi gian häc tËp
- Thường tô tËp ë n¬i hÎo l¸nh
Th­ường hay xin tiÒn bè mÑ
- Lùc häc gi¶m sót
- Hay bÞ to¸t må h«i, ng¸p vÆt, ngñ gËt, tÝnh t×nh c¸u g¾t, da xanh t¸i, ín l¹nh næi da gµ, buån n«n, mÊt ngñ
- Học tập, nghiên cứu nắm vững những quy định của pháp luật đối với công tác phòng, chống ma tuý và nghiêm chỉnh chấp hành.
- Không sử dụng ma tuý dưới bất kỳ hình thức nào.
- Không tàng trữ, vận chuyển, mua bán hoặc làm những việc khác liên quan đến ma tuý.
- Khuyên nhủ bạn học, người thân của mình không sử dụng ma tuý hoặc tham gia các hoạt đông vận chuyển, mua bán ma tuý.
- Khi phát hiện những học sinh, sinh viên có biểu hiện sử dụng ma tuý hoặc nghi vấn buôn bán ma tuý phải báo cáo kịp thời cho thầy, cô giáo để có biện pháp ngăn chặn.
- Nâng cao cảnh giác tránh bị đối tu?ng xấu rủ rê, lôi kéo vào các việc làm phạm pháp, kể cả việc sử dụng và buôn bán ma tuý.
- Phát hiện và báo cáo kịp thời cho chính quyền địa phưuong những đối tưu?ng mua bán, tổ chức sử dụng trái phép chất ma tuý và những nghi vấn khác xảy ra ở địa bàn mình cuư trú hoặc tạm trú.
- Tích cực tham gia phong trào phòng, chống ma tuý do nhà trưu?ng, tổ chức đoàn, tổ chức hội phụ nữ phát động.
- Hưu?ng ứng và tham gia thực hiện những công việc cụ thể, góp phần thực hiện nhiệm vụ phòng, chống ma tuý tại nơi cuư trú, tạm trú do chính quyền địa phưuong phát động.
- Cam kết không vi phạm pháp luật, không tham gia các tệ nạn xã hội, trong đó có tệ nạn ma tuý.
IV Trách nhiệm của học sinh trong phòng chống ma túy
Kết thúc bài giảng