Bài 8. Chiếc lá cuối cùng

CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG
TÁC PHẨM CHÍNH:
- CĂN GÁC XÉP
- TÊN CẢNH SÁT VÀ GÃ LANG THANG
- QUÀ TẶNG CỦA CÁC ĐẠO SĨ
- CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG
…….
I. GIỚI THIỆU CHUNG
1.Tác giả: O.Hen-ri (1862-1910)
- Nhà văn Mỹ, nổi tiếng về truyện ngắn.
-Truyện của ông thường nhẹ nhàng và tràn đầy tinh thần nhân đạo cao cả.
CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG

(Trích)
( O. Hen-ri )
Tiết 33 :
Nơi ở O Hen - ri
Nơi làm việc của O Hen - ri
2.Tác phẩm:
Văn bản là phần cuối của truyện ngắn
“Chiếc lá cuối cùng”.

Tiết 29
Văn bản
O. Hen-Ri
Trích)
CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG
CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG
Tiết 33: Văn bản
(Trích)
O. Hen-ri
1. Thể loại:
II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
Truyện ngắn
CÁC SỰ VIỆC CHÍNH:
1-Giôn -xi là một hoạ sĩ trẻ ,bệnh tật tuyệt vọng ,cô gắn sự sống của mình vào chiếc lá cuối cùng.
2-Xiu tâm sự với cụ Bơ-men về điều này ,hai người rất lo lắng.
3-Sau một đêm mưa gió và cả ngày hôm sau, điều bất ngờ là chiếc lá không rụng.
4-Giôn-xi đã hồi sinh sự sống,còn cụ Bơ-men chết vì bệnh sưng phổi.
CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG


(Trích)
O. Hen-ri
?Từ các sự việc đó , hãy tóm tắt văn bản?
2. Tóm tắt
Tóm tắt



Cụ Bơ-men, Xiu và Giôn-xi là những họa sĩ nghèo
sống ở trong một khu phố tồi tàn phía Tây Oa -sinh -
tơn. Mùa đông lạnh giá, Giôn- xi mắc bệnh viêm phổi,
cô tin chắc rằng khi chiếc lá thường xuân cuối cùng rụng
xuống thì cô sẽ lìa đời. Xiu nói điều này với cụ Bơ-men
và hai người rất lo lắng. Mặc cho Xiu hết lòng chăm
sóc, Giôn-xi vẫn bướng bỉnh giữ ý nghĩ kì quặc ấy.
Nhưng lạ thay, sau một đêm mưa gió dữ dội, ngày sau nữa
chiếc lá vẫn còn đó. Sự sống đã trở lại với Giôn- xi.
Trong khi đó chính cụ Bơ-men lại chết vì bị bệnh viêm
phổi. Cụ đã vẽ chiếc lá cuối cùng vào đêm mà nó
rụng xuống để cứu sống Giôn -xi
CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG


Tiết 33

(Trích)
( O. Hen-ri )
Văn bản
Em có nhận xét gì về bố cục văn bản ? ( chú ý trình tự các sự việc )
3. Bố cục
CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG


Tiết 33

(Trích)
( O. Hen-ri )
Văn bản
Gồm 3 phần
- Phần 1: “Khi hai người ….tảng đá”: Giôn-xi đối diện với cái chết
- Phần 2: .”Sáng hôm sau….thế thôi” : Giôn –xi vượt qua cái chết
- Phần 3: . Còn lại: Bí mật về chiếc lá cuối cùng
Em có nhận xét gì về bố cục văn bản ? ( chú ý trình tự các sự việc )
Bố cục chặt chẽ, trình tự câu chuyện liền mạch và sự việc tiếp nối theo dòng thời gian .
CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG

Tiết 33
Văn bản
(Trích)
O. Hen-ri
I. GIỚI THIỆU CHUNG:
II.ĐỌC HIỂU VĂN BẢN:
? Qua văn bản đã đọc và tóm tắt, em biết gì về hoàn cảnh sống của Giôn- xi?
( Gợi ý: Cô làm nghề gì? Cuộc sống như thế nào?)
4. Phân tích
a - Nhân vật Giôn-xi:
* Hoàn cảnh sống:
Là một nữ hoạ sĩ trẻ, nghèo.
Qua những thông tin trên, em có nhận xét gì về hoàn cảnh sống của Giôn-xi lúc bấy giờ?
 Nghèo túng và bệnh tật.
Bị bệnh sưng phổi nặng.
* Diễn biến tâm trạng của Giôn-xi
Đối với Giôn-xi,chiếc lá cuối cùng rụng hay không rụng có ý nghĩa như thế nào (khi cô bị bệnh)? Trả lời bằng cách đánh dấu đúng, sai vào sau các đáp án.
A.Nếu chiếc lá ấy rụng thì cô sẽ rất đau khổ.
B.Nếu chiếc lá ấy rụng thì cô sẽ không tiếp tục vẽ nữa.
C.Chiếc lá ấy rụng hay không rụng sẽ quyết định số phận của cô.
D.Cô không còn quan tâm đến chiếc lá cuối cùng nữa.
-
S
S
Đ
S
1- Nhân vật Giôn-xi:
* Hoàn cảnh sống:
*Diễn biến tâm trạng:
Lúc đầu:
- Có ý nghĩ: chiếc lá thường xuân cuối cùng rụng thì cô sẽ lìa đời .
 Ngớ ngẩn, đáng thương.


CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG



(Trích)
( O. Hen-ri )
Văn bản
 Tâm trạng : chán nản, tuyệt vọng, buông xuôi, thờ ơ với sự sống của chính bản thân mình.
Hôm sau:
CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG



(Trích)
( O. Hen-ri )
Văn bản
Giôn-xi nói :“Đó là chiếc lá cuối cùng, em cứ tưởng là nhất định trong đêm qua nó đã rụng. Em nghe thấy gió thổi. Hôm nay nó sẽ rụng thôi và cùng lúc đó thì em sẽ chết”.

Hãy cho biết lúc này, Giôn-xi đang ở trong trạng thái tâm lí như thế nào?
( O. Hen-Ri )
CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG
*Chiếc lá cuối cùng mỏng manh chứa đựng một sức sống bền bỉ, mãnh liệt đã giúp Giôn-xi vượt qua cái chết.
Khi nhìn thấy chiếc lá cuối cùng không rụng Giôn-xi thay đổi tâm trạng như thế nào? Vì sao?
* Cô đã tự trách bản thân và nghị lực sống đã trỗi dậy: Kêu chị Xiu đỡ ngồi dậy, muốn uống sữa, ăn cháo, ước mơ vẽ
*Vì cô nghĩ rằng chiếc lá mỏng manh lại chống chọi được với thiên nhiên, còn cô thì sao không thể chống chọi được căn bệnh của mình.
-
1- Nhân vật Giôn-xi:
* Hoàn cảnh sống:
*Diễn biến tâm trạng:
Lúc đầu:
- Có ý nghĩ: chiếc lá thường xuân cuối cùng rụng thì cô sẽ lìa đời .
 Ngớ ngẩn, đáng thương.


CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG



(Trích)
( O. Hen-ri )
Văn bản
 Tâm trạng : chán nản, tuyệt vọng, buông xuôi, thờ ơ với sự sống của chính bản thân mình.
Hôm sau:
Nghị lực sống đã trỗi dậy, Giôn-xi đã tự trách bản thân,
cô lại muốn được sống và hoàn thành ước mơ
I. Tiếp xúc văn bản
a.Tác giả :
b.Tác phẩm:
*/ Xuất xứ:
Văn bản là phần cuối của truyện ngắn “Chiếc lá cuối cùng”.
3/ Bố cục:
CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG


Tiết 33

(Trích)
( O. Hen-ri )
Văn bản
Gồm 3 phần
- Phần 1: “Khi hai người ….tảng đá”: Giôn-xi đối diện với cái chết
- Phần 2: .”Sáng hôm sau….thế thôi” : Giôn –xi vượt qua cái chết
- Phần 3: . Còn lại: Bí mật về chiếc lá cuối cùng
Em có nhận xét gì về bố cục văn bản ? ( chú ý trình tự các sự việc )
Bố cục chặt chẽ, trình tự câu chuyện liền mạch và sự việc tiếp nối theo dòng thời gian .
( O. Hen-Ri )
CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG
*Chiếc lá cuối cùng mỏng manh chứa đựng một sức sống bền bỉ, mãnh liệt đã giúp Giôn-xi vượt qua cái chết.Vì sao chiếc lá không rụng?
Tiết 33 Văn bản : CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG
O Hen- ri ( Mĩ )
4. Phân tích
b. Nhân vật Xiu và Cụ Bơ-men:
? Xiu và Giôn –xi có mối quan hệ
như thế nào ?
-Là một họa sĩ nghèo, thuê chung căn hộ, , coi nhau như chị em thân thiết.
?Tìm những chi tiết cho thấy cách đối xử của Xiu với Giôn-xi ?
-> Lo lắng, yêu thương, quan tâm G. Có tình bạn thắm thiết, thủy chung, chân thành.
Mời bác sĩ
- Thuốc thang, chăm sóc tận tình, nấu cháo, pha sữa, gần như thức cả đêm để trông nom.
- Lo lắng , sợ sệt nhìn những chiếc lá tx rụng dần, tuyệt vọng sợ mất G, tìm mọi cách an ủi động viên cô.
-Xiu là nữ họa sĩ trẻ và nghèo , cô luôn lo lắng, yêu thương, quan tâm và chăm sống người bạn cùng phòng rất chu đáo như một người chị
Cụ Bơ-men
- Là một họa sĩ vô danh, đã ngoài 60 tuổi, kiếm sống bằng việc ngồi làm mẫu vẽ cho các họa sĩ để kiếm tiền. Mơ ước cháy bỏng vẽ một kiệt tác mà chưa thực hiện được
=> Già yếu, cô độc, thất bại trong sự nghiệp
Tấm lòng yêu thương của cụ Bơ-men dành cho Giôn-xi
Lúc đến thăm Giôn-xi:Lo lắng cho bệnh tình của Giôn-xi
Sau khi thăm Giôn-xi:Vẽ chiếc lá âm thầm trong cơn mưa tuyết,mong có thể cứu sống Giôn-xi
Tiết 33 Văn bản : CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG
O Hen- ri ( Mĩ )
4. Phân tích
b. Nhân vật Xiu và Cụ Bơ-men:
? Xiu và Giôn –xi có mối quan hệ
như thế nào ?
-Là một họa sĩ nghèo, thuê chung căn hộ, , coi nhau như chị em thân thiết.
?Tìm những chi tiết cho thấy cách đối xử của Xiu với Giôn-xi ?
-> Lo lắng, yêu thương, quan tâm G. Có tình bạn thắm thiết, thủy chung, chân thành.
Mời bác sĩ
- Thuốc thang, chăm sóc tận tình, nấu cháo, pha sữa, gần như thức cả đêm để trông nom.
- Lo lắng , sợ sệt nhìn những chiếc lá tx rụng dần, tuyệt vọng sợ mất G, tìm mọi cách an ủi động viên cô.
-Xiu là nữ họa sĩ trẻ và nghèo , cô luôn lo lắng, yêu thương, quan tâm và chăm sống người bạn cùng phòng rất chu đáo như một người chị
- Cụ Bơ-men là một họa sĩ già, nghèo nhưng giàu lòng yêu thương.
c) Kiệt tác “Chiếc lá cuối cùng”
Theo em, như thế nào thì được gọi là kiệt tác?
Nàng Mona -lisa
Danh họa Leonardo-Da vinci
Thiếu nữ bên hoa huệ
Họa sĩ: Tô Ngọc Vân
Kiêt tác nghệ thuật phải là một tác phẩm nghệ thuật có giá trị tư tưởng và nghệ thuật cao, đem lại niềm vui và khoái cảm thẩm mĩ cho người xem, người nghe, người đọc.
Mùa thu vàng của danh họa Levitan
Kiệt tác “chiếc lá cuối cùng”
Có thể nói chiếc lá cuối cùng mà cụ Bơ-men vẽ là một kiệt tác vì:
Chiếc lá vẽ y như thật
Chiếc lá đã cứu sống Giôn-xi
Được cụ Bơ-men vẽ bằng tình yêu thương bao la và sự hi sinh cao thượng
Vẽ trong hoàn cảnh đặc biệt
* TÌNH HUỐNG ĐẢO NGƯỢC 2 LẦN
Hãy chỉ ra tình huống đảo ngược 2 lần? Tác dụng?
III. TỔNG KẾT

III. TỔNG KẾT
Cảm nhận của em về nhân vật này
Cụ Bơ-men là người có tấm lòng nhân hậu,có tình thương yêu bao la và sự hi sinh cao cả cho người khác mà quên thân mình
=>Giá trị nhân đạo mà nhà văn O Hen-ri muốn gửi gắm đến chúng ta
III. TỔNG KẾT
Thông điệp
Thông điệp nhân văn: qua 3 nhân vật
Thông điệp nghệ thuật:
Hãy yêu quý mạng sống của mình…
Hãy giúp đỡ chăm sóc những người thân sống bên canh bạn…
Hi sinh vì cuộc sống con người
 Tác phẩm nghệ thuật: Nghệ thuật vị nhân sinh (phải bám sát vào cuộc đời, vì con người mà phụng sự)
 Nghệ sĩ đích thực: Quan tâm đến sự sống của con người
Theo em, vì sao tác giả đặt tên tác phẩm là “Chiếc lá cuối cùng”?
Nhan đề
Là kiệt tác của cụ Bơ-men
Gợi sự lụi tàn, kết thúc ở thực tế, nhưng trong truyện, nó lại là phương thuốc hồi sinh, đem lại sự sống cho con người.
CLCC trở thành một biểu tượng nghệ thuật bất ngờ, độc đáo, mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc.