Giáo viên: Nguyễn Thành Thái
MÔN: SINH HỌC 8
TRƯỜNG THCS CHI LĂNG
CHỦ ĐỀ: VẬN ĐỘNG
CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CƠ
Tiết 9
CHỦ ĐỀ: VẬN ĐỘNG
Tiết 9: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CƠ
I. Cấu tạo bắp cơ và tế bào cơ
Tiết 9: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CƠ
Các em tự học theo SGK
Chú ý: một số nội dụng tự học
+ Bắp cơ
+Tế bào cơ
Quan sát hình 9.2 trả lời câu hỏi:
1. Khi kích thích cần ghi vẽ lên đồ thị cho ta biết điều gì ?
2. Tính chất của cơ ?
Tiết 9: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CƠ
II. Tính chất của cơ
1. Giải thích cơ chế co cơ ?
Tiết 9: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CƠ
II. Tính chất của cơ
Cơ chế co cơ: Tơ cơ mảnh xuyên sâu vào vùng phân bố cơ tơ dày -> Tế bào cơ ngắn lại.
2. Vị trí tơ cơ dày khi cơ co hoàn toàn ?
Tiết 9: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CƠ
II. Tính chất của cơ
Khi cơ co hoàn toàn thì tơ cơ dày lồng vào trong tơ cơ mảnh.
3. Sự thay đổi chiều dài đĩa sáng và đĩa tối khi cơ co ? Vì sao ?
Tiết 9: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CƠ
II. Tính chất của cơ
Khi cơ co đĩa sáng ngắn lại, đĩa tối không thay đổi vì chỉ có tơ cơ mảnh trượt
1. Quan sát sơ đồ phản xạ và giải thích hiện tượng
Tiết 9: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CƠ
II. Tính chất của cơ
Hiện tượng: Chân đá về phía trước
Cơ chế phản xạ: Kích thích -> Gân xương bánh chè ->Dây thần kinh hướng tâm ->Tuỷ sống ->Dây thần kinh li tâm -> Cơ đùi co -> Xương cẳng chân bị kéo về phía trước
2. Cơ chế phản xạ
Các em tiến hành gập cẳng tay vào sát cánh tay ? Nêu hiện tượng ? Giải thích ?
Tiết 9: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CƠ
II. Tính chất của cơ
Hiện tượng: bắp cơ cánh tay phình to
Giải thích: Cơ cánh tay co ngắn lại
Giải thích cơ chế phản xạ co cơ bằng cách hoàn thành sơ đồ sau :
Kích thích -> Cơ quan thụ cảm -> ….......... -> ...….....->..........…
-> Cơ quan phản ứng - > Cơ co.
Tiết 9: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CƠ
II. Tính chất của cơ
Kích thích -> Cơ quan thụ cảm -> Nơron hướng tâm -> Nơron trung gian -> Nơron ly tâm -> Cơ quan phản ứng -> Cơ co.
Tiết 9: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CƠ
Tiết 9: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CƠ
II. Tính chất của cơ
Kết luận :
Tính chất cơ bản của cơ là co và giãn cơ
Khi cơ co, tơ cơ mảnh xuyên sâu vào vùng phân bố tơ cơ dày làm tế bào cơ co ngắn lại -> bắp cơ ngắn lại và to về bề ngang
Kích thích -> Cơ quan thụ cảm -> Nơron hướng tâm -> Nơron trung gian -> Nơron ly tâm -> Cơ quan phản ứng ->Cơ co.
Câu 1. Thử phân tích sự phối hợp hoạt động co, giãn giữa cơ 2 đầu ( cơ gấp)và cơ 3 đầu (cơ duỗi) ở cánh tay.
III. Ý nghĩa của hoạt động co cơ
Tiết 9: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CƠ
- Cơ 2 đầu co, cơ 3 đầu duỗi kéo xương cẳng tay gập lại.
- Cơ 2 đầu duỗi, cơ 3 đầu co kéo ngược xương cẳng tay gây duỗi cẳng tay.
Câu 2. Sự co cơ co tác dụng gì ?
III. Ý nghĩa của hoạt động co cơ
Tiết 9: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CƠ
Kết luận :
Cơ thường bám vào hai xương qua khớp nên khi cơ co làm xương cử động dẫn tới sự vận động của cơ thể.
Câu 3. Muốn hệ cơ phát triển tốt cần làm gì ?
III. Ý nghĩa của hoạt động co cơ
Tiết 9: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CƠ
Để hệ cơ phát triển tốt cần:
- Cung cấp đủ chất dinh dưỡng và ô xi…
- Cần lao động và thể dục, thể thao vừa sức
Bài tập:
Chọn các cụm từ thích hợp: Môi trường, sự co cơ, hệ thần kinh, vùng phân bố, dày, mảnh, tế bào cơ, xương cử động, cơ thể, giãn, hai xương, co. Điền vào chỗ trống để hoàn thiện các câu sau:
Tính chất của cơ là …(1)…và…(2)…Cơ thường bám vào…(3)…qua khớp nên khi cơ co làm…(4)…dẫn tới sự vận động của…(5)…Mỗi bắp cơ gồm nhiều bó cơ, mỗi bó cơ gồm nhiều …(6)…Tế bào cơ được cấu tạo từ các tơ cơ gồm có các tơ … (7)…và tơ …(8)…Khi tơ cơ mảnh xuyên sâu vào … (9)…của tơ daỳ làm tê bào cơ ngắn lại, đó là …(10)…Cơ co khi có kích thích của …(11)…và chịu ảnh hưởng của …(12)…
III. Ý nghĩa của hoạt động co cơ
Tiết 9: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CƠ
Đáp án :
(1) Co (2) Dãn (3) Hai xương
(4) Xương (5) Cơ thể (6) Tế bào cơ
(7) Mảnh (8) Dày (9) Vùng phân bố
(10) Sự co cơ (11) Môi trường (12 )Hệ thần kinh
Chọn câu trả lời đúng nhất:
Khi cơ co bắp cơ ngắn lại là do?
a. Cả 2 loại tơ cơ trượt làm 2 khoảng sáng, tối đều ngắn lại
b. Tơ cơ dày trượt làm khoảng sáng ngắn lại
c. Tơ cơ mảnh trượt làm khoảng sáng ngắn lại
d. Tơ cơ dày trượt làm khoảng tối ngắn lại
Tiết 9: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CƠ
Bài tập về nhà :
Câu 1: Khi các em đi hoặc đứng hãy để ý tìm hiểu xem có lúc nào cả cơ gấp và cơ duỗi cẳng chân cùng co ? Giải thích hiện tượng đó.
Câu 2: Có khi nào cả cơ gấp và cơ duỗi của một bộ phận cơ thể cùng co tối đa hoặc cùng duỗi tối đa? Vì sao ?
Tiết 9: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CƠ
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Chúc các em luôn khỏe vượt qua đại dịch covid!
nguon VI OLET
