Bài 9. Sụ phụ thuộc của điện trở vào vật liệu làm dây dẫn

Bài giảng vật lý 9
Tiết 12- Bài 9:
Sự phụ thuộc của điện trở
vào vật liệu làm dây dẫn
Kiểm tra bài cũ
Điện trở của dây dẫn phụ thuộc vào chiều dài và tiết diện như thế nào ?(3đ)
Hai đoạn dây bằng đồng, cùng chiều dài, có tiết diện và điện trở tương ứng là S1 , R1 và S2 , R2 . Hệ thức nào sau đây đúng?(3đ)
Điện trở dây dẫn tỉ lệ thuận với chiều dài, tỉ lệ nghịch với tiết diện.
Hai dây dẫn bằng đồng có cùng chiều dài. Dây thứ nhất có tiết diện S1 = 5mm2 và có điện trở R1= 8,5. Dây thứ hai có tiết diện S2=0,5mm2 . Tính điện trở R2?( 4đ)
Đáp án
Bài 9: SỰ PHỤ THUỘC CỦA ĐIỆN TRỞ VÀO
VẬT LIỆU LÀM DÂY DẪN
I. Sự phụ thuộc của điện trở vào vật liệu làm dây dẫn:
C1. Để xác định sự phụ thuộc của điện trở vào vật liệu làm dây , thì phải tiến hành thí nghiệm với các dây dẫn có đặc điểm gì?
Cùng tiết diện S
Khác vật liệu làm dây
Cùng chiều dài
Bài 9: SỰ PHỤ THUỘC CỦA ĐIỆN TRỞ VÀO
VẬT LIỆU LÀM DÂY DẪN
I. Sự phụ thuộc của điện trở vào vật liệu làm dây dẫn:
Thí nghiệm :
a, Vẽ sơ đồ mạch điện.
b,Lập bảng ghi kết quả thí nghiệm
Bài 9: SỰ PHỤ THUỘC CỦA ĐIỆN TRỞ VÀO
VẬT LIỆU LÀM DÂY DẪN
I. Sự phụ thuộc của điện trở vào vật liệu làm dây dẫn:
Thí nghiệm :
c, Tiến hành thí nghiệm
K
A
B
0,5
0
1
1,5
A
+
-
A
(1)
V
U=6V, I=1,5A
Bài 9: SỰ PHỤ THUỘC CỦA ĐIỆN TRỞ VÀO
VẬT LIỆU LÀM DÂY DẪN
I. Sự phụ thuộc của điện trở vào vật liệu làm dây dẫn:
Thí nghiệm :
c, Tiến hành thí nghiệm
K
A
B
0,5
0
1
1,5
A
+
-
A
(2)
V
U=6V, I=1,1A
Bài 9: SỰ PHỤ THUỘC CỦA ĐIỆN TRỞ VÀO
VẬT LIỆU LÀM DÂY DẪN
I. Sự phụ thuộc của điện trở vào vật liệu làm dây dẫn:
Thí nghiệm :
Ghi kết quả vào bảng 1:
d, Nhận xét: Điện trở của các dây dẫn khác nhau là khác nhau.
Bài 9: SỰ PHỤ THUỘC CỦA ĐIỆN TRỞ VÀO
VẬT LIỆU LÀM DÂY DẪN
I. Sự phụ thuộc của điện trở vào vật liệu làm dây dẫn:
Thí nghiệm :
Kết luận:
Điện trở dây dẫn phụ thuộc vào vật liệu làm dây dẫn
II. Điện trở suất, công thức điện trở:
Điện trở suất:
Rnhôm= 2.8.10-8 Ω
Rđồng= 1,7.10-8 Ω
Bài 9: SỰ PHỤ THUỘC CỦA ĐIỆN TRỞ VÀO
VẬT LIỆU LÀM DÂY DẪN
I. Sự phụ thuộc của điện trở vào vật liệu làm dây dẫn:
Điện trở dây dẫn phụ thuộc vào vật liệu làm dây dẫn
II. Điện trở suất, công thức điện trở:
Điện trở suất:
Để đặt trưng cho sự khác nhau của vật liệu làm dây người ta đưa ra khái niệm điện trở suất
Điện trở suất của một vật liệu có trị số bằng điện trở của một đoạn dây dẫn hình trụ được làm bằng vật liệu đó có chiều dài 1m và có tiết diện 1m2
Kí hiệu : ρ ( rô )
Đơn vị : Ωm ( ôm mét )
Bảng điện trở suất của một số chất (ở 200C):
? Nếu nói điện trở suất của bạc là 1,6.10-8 có nghĩa là gì?
Ý nghĩa: Điện trở suất của bạc là 1,6.10-8 có nghĩa là điện trở của một đoạn dây dẫn hình trụ làm bằng bạc có chiều dài 1m tiết diện 1m2 là 1,6.10-8
Bài 9: SỰ PHỤ THUỘC CỦA ĐIỆN TRỞ VÀO
VẬT LIỆU LÀM DÂY DẪN
Bài 9: SỰ PHỤ THUỘC CỦA ĐIỆN TRỞ VÀO
VẬT LIỆU LÀM DÂY DẪN
I. Sự phụ thuộc của điện trở vào vật liệu làm dây dẫn:
II. Điện trở suất, công thức điện trở:
Điện trở suất:
C2: Dựa vào bảng1.
Hãy tính điện trở của đoạn dây dẫn constantan dài l=1m và có tiết diện S = 1mm2
 Theo bảng thì dây dẫn bằng constantan có: l1=1m, S1= 1m2 thì R1= 0,50.10-6 
Nên dây dẫn bằng constantan có l2 = 1m, S2 = 1mm2 =1.10-6m2 có điện trở R2 là:

Bài 9: SỰ PHỤ THUỘC CỦA ĐIỆN TRỞ VÀO
VẬT LIỆU LÀM DÂY DẪN
II. Điện trở suất, công thức điện trở:
Điện trở suất:
Công thức điện trở
C3
Để xây dựng công thức tính điện trở R của một đoạn dây dẫn có chiều dài l, có tiết diện S và làm bằng vật liệu có điện trở suất , hãy tính theo các bước như ở bảng 2.

l
Bài 9: SỰ PHỤ THUỘC CỦA ĐIỆN TRỞ VÀO
VẬT LIỆU LÀM DÂY DẪN
II. Điện trở suất, công thức điện trở:
Điện trở suất:
Công thức điện trở
Suy ra công thức:
3. Kết luận:
Vậy điện trở của dây dẫn được tính bằng công thức:
Bài 9: SỰ PHỤ THUỘC CỦA ĐIỆN TRỞ VÀO
VẬT LIỆU LÀM DÂY DẪN
III. Vận dụng:
C4 Tính điện trở của đoạn dây dẫn đồng dài l = 4m có tiết diện tròn, đường kính d=1mm (lấy =3,14)
Tóm tắt
l = 4m
d=1mm=10-3 m
=1,7.10-8 m
R=?
Giải:
Tiết diện dây dẫn:
Điện trở dây dẫn:
Vậy R=0,087
Bài 9: SỰ PHỤ THUỘC CỦA ĐIỆN TRỞ VÀO
VẬT LIỆU LÀM DÂY DẪN
III. Vận dụng:
C5 Từ bảng 1 hãy tính:
Điện trở sợi dây nhôm dài 2m có tiết diện 1mm2.
Điện trở của sợi dây nikêlin dài 8m, có tiết diện tròn và đường kính là 0,4mm (lấy =3,14)
Điện trở sợi dây đồng dài 400m và có tiết diện 2mm2
Tóm tắt
a)
l = 2m
S=1mm2=10-6 m2
=2,8.10-8 m
R=?
Giải:
Điện trở dây dẫn:
Bài 9: SỰ PHỤ THUỘC CỦA ĐIỆN TRỞ VÀO
VẬT LIỆU LÀM DÂY DẪN
III. Vận dụng:
C5 Từ bảng 1 hãy tính:
Điện trở sợi dây nhôm dài 2m có tiết diện 1mm2.
Điện trở của sợi dây nikêlin dài 8m, có tiết diện tròn và đường kính là 0,4mm (lấy =3,14)
Điện trở sợi dây đồng dài 400m và có tiết diện 2mm2
Tóm tắt
b)
l = 8m
d=0,4mm=0,4.10-3 m
=0,4.10-6 m
R=?
Giải:
Tiết diện dây dẫn:
Điện trở dây dẫn:
Bài 9: SỰ PHỤ THUỘC CỦA ĐIỆN TRỞ VÀO
VẬT LIỆU LÀM DÂY DẪN
III. Vận dụng:
C5 Từ bảng 1 hãy tính:
Điện trở sợi dây nhôm dài 2m có tiết diện 1mm2.
Điện trở của sợi dây nikêlin dài 8m, có tiết diện tròn và đường kính là 0,4mm (lấy =3,14)
Điện trở sợi dây đồng dài 400m và có tiết diện 2mm2
Tóm tắt
c)
l = 400m
S=2mm2=2.10-6 m2
=1,7.10-8 m
R=?
Giải:
Điện trở dây dẫn:
Bài 9: SỰ PHỤ THUỘC CỦA ĐIỆN TRỞ VÀO
VẬT LIỆU LÀM DÂY DẪN
III. Vận dụng:
C6 Một sợi dây tóc bóng đèn làm bằng vonfam ở 200C có điện trở 25 , có tiết diện tròn bán kính 0,01mm. Hãy tính chiều dài của dây tóc này (lấy =3,14)
Tóm tắt
R=25
r =0,01mm=0,01.10-3 m
=5,5.10-8 m
l = ?m
Giải:
Tiết diện dây dẫn:
Điện trở dây dẫn:
Ghi nhớ
Điện trở suất của vật liệu càng nhỏ thì vật liệu đó dẫn điện càng tốt.
Điện trở của dây dẫn tỉ lệ thuận với chiều dài l của dây dẫn, tỉ lệ nghịch với tiết diện S của dây dẫn và phụ thuộc vào vật liệu làm dây dẫn:
Hướng dẫn về nhà
Làm bài tập trong sbt.
Đọc trước bài 10: Biến trở - Điện trở dùng trong kĩ thuật.