CHÀO MỪNG CÁC EM HỌC SINH
Cễ GI�O: TR?N THANH T�M
TRU?NG THCS B?C L?NH - TH�NH PH? L�O CAI
Nam h?c: 2020- 2021
LỊCH SỬ LÀO CAI TRONG THỜI KÌ PHONG KIẾN TỰ CHỦ (THẾ KỈ X-XIX)
Bài 2: Tiết 66 + 67
Nhân dân các dân tộc Lào Cai trong cuộc kháng chiến chống Mông – Nguyên.
Hoàn cảnh lịch sử.
HOẠT ĐỘNG CÁ NHÂN (2’)
H: Hãy nêu vị trí địa lí của tỉnh Lào Cai?
Lào Cai là một tỉnh vùng cao biên giới thuộc vùng trung du và miền núi phía Bắc của Việt Nam, giáp ranh giữa vùng Tây Bắc và vùng Đông Bắc. Phía Bắc Lào Cai giáp Trung Quốc, phía Tây giáp tỉnh Lai Châu, phía đông giáp tỉnh Hà Giang, phía Nam giáp tỉnh Yên Bái, gồm 1 TP và 8 huyện.
Tuyến giao thông Hải Phòng – HN – Lào Cai – Hà Khẩu – Côn Minh.
Lào Cai nằm trên trục
đường giao thông quan
trọng nối liền Tây Nam
Trung Quốc với VN,
việc đi lại bằng đường
thủy, đường bộ đều
Thuận lợi, do đó mỗi lần phong kiến phương
Bắc kéo vào nước ta
chúng đều tràn qua
LC. Vì vậy LC có vị trí
xung yếu trong cuộc
chiến đấu chống ngoại
xâm, góp phần bảo vệ
độc lập dân tộc.
Lào Cai
H: Quan sát vào các hình ảnh trên trang chiếu và cho biết nhân dân Đại Việt nói chung và nhân dân Lào Cai nói riêng đã phải chống quân xâm lược nào ở thời phong kiến tự chủ?
Quốc kỳ nước Mông Cổ
Đội quân Mông Cổ
Sự bành trướng của đế quốc Mông Cổ
Quân Mông Cổ với lực lượng mạnh và hiếu chiến đã tiến hành xâm lược và thống trị nhiều nước ở châu Á, châu Âu. Câu thơ “ không có một dòng suối, một con sông nào không tràn đầy nước mắt chúng ta, không còn một ngọn núi, một cánh đồng nào không bị quân Mông Cổ giày xéo” nhà thơ Ác mê ni (1210- 1290)
Diện tích: 35 triệu km2
Dân số: gần 50% dân số thế giới
Mông Cổ
Liên Bang Nga
Trung Quốc
Thái Bỡnh Dương
Việt Nam
Ca Dăcxtan
Pháp
Thuỵ Điển
Tây Ban Nha
Ả rập
Ấn độ
Nam Phi
ÔxTrâylia
Sau khi chiếm được nhà Tống, bình định xong Đại Lý (Vân Nam hiện nay), quân Mông Cổ làm chủ cả vùng TQ rộng lớn, lập nên nhà Nguyên. Quân Mông- Nguyên
3 lần đem quân xâm lược Đại Việt.
2. Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược
Mông – Nguyên (thế kỉ XIII)
Cuộc kháng chiến lần thứ nhất chống quân xâm lược Mông Cổ (1258)
- Quân Mông cổ XL vào năm 1257 một đạo quân đổ bộ qua Quy Hoá (LC)
- ND Quy Hoá CĐ chống giặc giành được thắng lợi to lớn.
b. Cuộc k/c chống Mông - Nguyên xâm lược lần thứ hai (1285)
c. Cuộc kc chống Mông- Nguyên xâm lược lần thứ ba (1288)
Sau khi bình định xong nước Đại Lý, quân Mông Cổ ráo riết chuẩn bị xâm lược nước ta.
Trước nguy cơ xâm lược, nhà Trần rất chú trọng củng cố hệ thống giao thông, thông tin và phòng thủ ở Lào Cai. Các đường GT dọc biên giới, dọc s. Hồng đều đặt trạm, XD các đài hỏa hiệu để thông tin bằng khói lửa, các đội dân binh thường xuyên canh gác nắm tình hình địch. Một số trạm quan trọng ở cửa khẩu còn xây hệ thống thành lũy, chòi canh có binh lính canh giữ.
Lược đồ cuộc kháng chiến lần thứ Hai chống quân xâm lược Nguyên
(1285)
THĂNG LONG
Vạn Kiếp
Thiên Trường
THANH HÓA
NGHỆ AN
CHƯƠNG DƯƠNG
HÀM TỬ
TÂY KẾT
Quân Trần chặn đánh
Quân Nguyên xâm lược
Quân Trần rút lui
bảo toàn lực lượng
Quân Nguyên tháo chạy
về nước
CHĂM - PA
Cuối tháng 1- 1285, Thoát Hoan chỉ huy 50 vạn quân xâm lược Đại Việt.
Quân ta chặn đánh địch ở biên giới rồi rút về Vạn Kiếp (Hải Dương), rồi lui về Thăng Long và Thiên Trường (Nam Định).
Nhân dân Thăng Long thực hiện “Vườn không nhà trống”.
- Thoát Hoan và Toa Đô mở 2 “gọng kìm” để tiêu diệt quân ta Ta rút lui để củng cố lực lượng.
Quân Nguyên lâm vào thế bị động, thiếu lương thực trầm trọng.
Tháng 5 – 1285, nhà Trần tổ chức phản công, đánh bại giặc ở Tây Kết, Hàm Tử, Chương Dương, giải phóng Thăng Long Thoát Hoan chạy về nước, Toa Đô bị chém đầu.
Quân giặc rút chay theo đường sông Lô về Vân Nam, bị dân binh do Hà Đặc, Hà Chương ở Quy Hóa (LC) chặn đánhthiệt hại nặng nề.
14
Mặc dù chuẩn bị rất chu đáo, nhưng chúng đã bắt đầu run sợ. Vua Nguyên là Hốt Tất Liệt đã phải dặn con:
" Không được
coi Giao Chỉ là
nước nhỏ mà
khinh thường"
Hốt Tất Liệt
Hốt Tất Liệt
Mặc dù chuẩn bị rất chu đáo, nhưng chúng đã bắt đầu run sợ. Vua Nguyên là Hốt Tất Liệt đã phải dặn con:
15
- Tháng 12 nam 1287, quân Nguyên ồ ạt tiến vào nu?c ta theo 2 du?ng thuỷ bộ.
- D?u nam1288, Thoát Hoan xây dựng can c? ở Vạn Kiếp.
* Nguyên nhân thắng lợi, ý nghĩa lịch sử:
- Nguyên nhân: Nhân dân cả nước đoàn kết đồng lòng đánh giặc. Trong đó nhân dân các DT Lào Cai đã đóng góp 1 phần xứng đáng làm nên thắng lợi.
- ý nghĩa: đập tan tham vọng và ý chí xâm lược của nhà Nguyên, bảo về toàn vẹn lãnh thổ.
II. Nh©n d©n c¸c d©n téc lµo cai trong cuéc ®Êu tranh chèng qu©n x©m lîc minh vµ b¶o vÖ biªn cư¬ng Tæ quèc tõ kØ XV ®Õn giữa thÕ kØ XIX.
1.Cuộc kháng chiến chống quân Minh (1418 - 1427 )
2. Sự nghiệp bảo vệ vùng biên cương trong những thế kỉ XVI- XVII
* Nguyªn nh©n th¾ng lîi
Tinh thÇn ®oµn kÕt, ý chÝ quËt cưêng anh dòng cña ND c¸c d©n téc LC, hä lu«n s¸t c¸nh bªn nhau trong c¸c cuéc ®Êu tranh.
- ĐÊu tranh ngo¹i giao kh«n khÐo.
ý nghÜa: Gãp phÇn t« ®Ëm thªm truyÒn th«ng quËt
cưêng cña d©n téc. ViÕt nªn trang sö hao hïng chèng giÆc ngo¹i x©m cña d©n téc.
Hướng dẫn về nhà:
LÀM SẢN [PHẨM DỰ ÁN
1. Nhớ được hoàn cảnh lịch sử và diễn biến cuộc kháng chiến chống giặc Mông-Nguyên, Minh của nhân dân Lào Cai.
2. Nhớ được nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử cuộc đấu tranh của nhân dân Lào Cai từ TK XVI – đầu XIX.
3. Sưu tầm những câu chuyện về cuộc chiến đấu chống quân, Mông-Nguyên, Minh trên quê hương Lào Cai.
4. Cho biết nền KT nông nghiệp, thủ CN và thương nghiệp của Lào Cai từ TK X đến 1858 có gì đáng chú ý?
5. Em hãy kể những nét sinh hoạt văn hóa truyền thống ở LC mà em biết? Mỗi nét sinh hoạt văn hóa đó có ý nghĩa gì?
6. Viết đoạn văn cảm nhân về sự chung tay của nhân dân Lào cai trong các cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm và sư phát triển kinh tế.
sụng Mó
sụng H?ng
LƯỢC ĐỒ ĐƯỜNG TIẾN QUÂN CỦA QUÂN MINH
VÂN NAM
QUẢNG TÂY
L?NG SON
H� GIANG
ĐÔNG QUAN
LIỄU THĂNG
MỘC THẠNH
S. Kì Cùng
S. Lục Nam
S. Cầu
PHA LUỸ
KHÂU ÔN
ẢI LƯU
CHI LĂNG
PHỐ CÁT
CHÍ LINH
THỊ CẦU
CẦN TRẠM
XƯƠNG GIANG
S. Thương
LƯỢC ĐỒ CHIẾN THẮNG CHI LĂNG – XƯƠNG GIANG
Trần Lựu
Trần Lựu
8-10-1427
Hội thề được tổ chức vào ngày 10-12-1427 (ngày 22-11 nam Dinh Mùi) tại một địa điểm ở phía nam thành Dông Quan - đó là hội thề Dông Quan. Phái đoàn nghĩa quân do Lê Lợi cầm đầu, phái đoàn quân Minh do Vương Thông cầm đầu. Trong hội thề, Vương Thông cam kết rút hết quân về nước, bắt đầu từ ngày 29-12-1427.
Van bản hội thề do Nguyễn Trãi soạn thảo và Vương Thông thay mặt toàn thể quân Minh đọc tuyên thệ với nội dung:
"Từ sau khi lập lời thề này,quan tổng binh thành Sơn Hầu là Vương Thông quả tự lòng thành, đúng theo lời bàn, đem quân về nước, không thể kéo dài nam tháng để đợi viện binh đến nơi.
Về phía bọn tổng binh Vương Thông, nếu không có lòng thực lại tự trái lời thề.còn kéo dài nam tháng để đợi viện binh hoặc do quan quân đi qua đâu cướp bóc nhân dân th? Trời, Dất cùng danh sơn, thần kỡ các xứ tất đem bọn quan quân Tổng binh Vương Thông cho đến cả nhà, thân thích, làm cho chết hết và cả quan quân cũng không một người nào về đến nhà".
(Dẫn theo Nguyễn Trãi, Toàn tập, tr.173)
“Xã tắc từ đây vững bền,
Giang sơn từ đây đổi mới.”
Hướng dẫn về nhà:
LÀM SẢN [PHẨM DỰ ÁN
1. Nhớ được hoàn cảnh lịch sử và diễn biến cuộc kháng chiến chống giặc Mông-Nguyên, Minh của nhân dân Lào Cai.
2. Nhớ được nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử cuộc đấu tranh của nhân dân Lào Cai từ TK XVI – đầu XIX.
3. Sưu tầm những câu chuyện về cuộc chiến đấu chống quân, Mông-Nguyên, Minh trên quê hương Lào Cai.
4. Cho biết nền KT nông nghiệp, thủ CN và thương nghiệp của Lào Cai từ TK X đến 1858 có gì đáng chú ý?
5. Em hãy kể những nét sinh hoạt văn hóa truyền thống ở LC mà em biết? Mỗi nét sinh hoạt văn hóa đó có ý nghĩa gì?
6. Viết đoạn văn cảm nhân về sự chung tay của nhân dân Lào cai trong các cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm và sư phát triển kinh tế.
Đền Thượng là nơi thờ Quốc công Tiết chế Trần Hưng Đạo - vị tướng, người anh hùng dân tộc đã có công lao to lớn, lãnh đạo toàn dân và quân Đại Việt 3 lần đánh thắng quân Mông Nguyên xâm luợc hồi thế kỷ XIII.Nhiều năm qua cứ “ đến hẹn lại lên” vào rằm tháng Giêng hàng năm, đồng bào các dân tộc ở Lào Cai và cả nước lại nô nức hành hương về thành phố Lào Cai – nơi đất thiêng ải Bắc để hoà mình vào bầu không khí sôi động của Lễ hội đền Thượng.
27
HẾT
nguon VI OLET
