Nhiệt liệt chào mừng
Các thầy giáo, cô giáo và các em học sinh!
Luyện tập về trường từ vựng và từ trái nghĩa
Tiếng Việt lớp 11
1- Trường từ vựng là khái niệm đúng nào sau đây?
2- Khái niệm nào sau đây đúng với từ trái nghĩa ?
Bài cũ : Trắc nghiệm
Là tập hợp những từ có nét chung nào đó về nghĩa.
Là tập hợp những từ đồng nghĩa với nhau hoàn toàn.
Là tập hợp những từ đồng âm với nhau.
Là tập hợp những từ có nghĩa khác nhau.
A. Là hai từ có nghĩa tương tự nhau.
B. Là hai từ đồng nghĩa với nhau hoàn toàn.
C. Là hai từ có nghĩa đối lập nhau, dựa trên một cơ sở chung nào đó.
D. Là hai từ có nghĩa khác nhau.
Bài tập 1: luyện tập về trường từ vựng
a/ *Phân nhóm các từ ngữ in đậm theo trường từ vựng và gọi tên trường từ vựng:



Trường nhung
Cung ngựa



Mác

Khiên
Quân sự
Súng
Nông nghiệp

chưa quen
đâu tới quân sự
chưa từng ngó

=>Phủ định : những nghĩa sĩ Cần Giuộc hoàn toàn xa lạ với trận mạc binh đao
*Tác dụng của việc sử dụng trường từ vựng:






chỉ biết

ở trong nông nghiệp

vốn quen làm

=> Khẳng định : những nghĩa sĩ Cần Giuộc mang bản chất của người nông dân thuần tuý.
* Hai trường từ vựng đối lập nhau có tác dụng:
Nhấn mạnh những nghĩa sĩ vốn xuất thân là nông dân nhưng vẫn sẵn sàng xả thân vì nghĩa vụ và trách nhiệm với Tổ quốc .
Thể hiện lòng cảm thương, thấu hiểu và cảm phục của tác giả đối với những người đã ngã xuống vì nước.
b/ Trường nghĩa: vội , ngay, chợt, bỗng
Nét nghĩa chung: Sự việc xảy ra bất ngờ, diễn tiến rất nhanh.
Tác dụng: Thể hiện tâm trạng thảng thốt, bất ngờ, bàng hoàng -> Nỗi đau đớn, lòng thương tiếc khôn nguôi của tác giả khi nghe tin bạn mất.
Bài tập 2: Luyện tập về từ trái nghĩa
a/ Những cặp từ trái nghĩa: 10 cặp
nhỏ-to; trước- sau, thác - còn, sống - thác, già - trẻ, sớm - tối, trước - sau, xa - gần, sâu - nông, buồn - vui

b/ Tác dụng:

Tạo ra sự đối lập về nội dung giúp người đọc nhận thức thông tin nổi bật hơn.

Diễn đạt những sắc thái nghĩa tinh tế khác: nhấn mạnh, hài hước, ẩn ý.

Tăng tính nhạc cho lời thơ, câu văn, tạo vẻ đẹp hài hoà cân xứng cho lời nói.





Ví dụ: "Đau đớn bấy mẹ già ngồi khóc trẻ...."
+ Đây là cảnh chua xót trước nghịch cảnh éo le của đời thường " Mẹ già ngồi khóc trẻ" (già dựa vào trẻ, vậy mà "lá vàng còn ở trên cây...").

+ Nó cũng tạo ra hình ảnh bi tráng lẫm liệt về người nghĩa sĩ nông dân.






cô giáo, học sinh, ghế, sách, vở, môn học, Ngoại ngữ, trường, giảng, trả lời, lớp..
Nhµ tr­êng
Bài tập mở rộng về trường từ vựng:
a/ Hãy nhìn vào nội dung bức tranh và tìm trường từ vựng tương ứng.
Đặt tên cho trường từ vựng ấy.



Đơn từ
Báo cáo
Biên bản
Tường trình
Thông báo
Đề nghị
Văn bản
hành
chính
b/ Tìm
nét
nghĩa
chung của
các từ
cùng trường
nghĩa sau
Trò chơi vui: Về từ trái nghĩa

Đuổi hình . bắt thành ngữ

Hãy tìm một thành ngữ Việt Nam có chứa cặp từ trái nghĩa diễn tả đúng nội dung tương ứng với mỗi bức tranh sau:

lên thác xuống ghềnh
Trống đánh xuôi, kèn thổi ngược
Lên voi xuống chó
Trên đe dưới búa
Về Nhà
Học thuộc hai khái niệm.
2. Làm bài tập 3 ( trang 58 )

xin chân thành cảm ơn
các thầy cô giáo và các em học sinh!
nguon VI OLET