Một số vấn đề của Châu Phi

Sa mạc Xahara
Diện tích: 29,7 triệu km2
Dân số: 1,38 tỉ người (2021)
Gồm 54 nước
Bài 5: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CỦA CHÂU LỤC VÀ KHU VỰC
TIẾT 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CỦA CHÂU PHI
I – MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ TỰ NHIÊN
Quan sát bản đồ tự nhiên Cphi, hình 5.1 và SGK, hãy nêu đặc điểm khí hậu, cảnh quan và tài nguyên Châu Phi?
Châu Phi cần có giải pháp gì để khắc phục khó khăn
trongquá trình khaithác, bảo vệ tự nhiên ?
I. MƠ?T SƠ? V�?N D�` V�` TU? NHI�N
- Khí hậu: xích đạo, nhiệt đới -> phần lớn lt có khí hậu khô nóng
- Cảnh quan chính: Là hmạc, bán hoang mạc và xa van.
-> Gây kk cho sản xuất, đb đối với NN – ngành sx còn phụ thuộc nhiều vào thiên nhiên và là ngành KT chủ đạo của nhiều nước
- Khoáng sản: Phong phú và giàu có (Kl đen, kl màu, dầu mỏ, khí đốt, vàng, kim cương)
-> Khai thác ko hợp lí -> cạn kiệt, môi trường bị tàn phá.
- Rừng: xích đạo và nhiệt đới ẩm đang bị khai thác mạnh (ven hoang mạc) -> sa mạc hoá.
- GP: + Khai thác và sd hợp lí TNTN
+ Áp dụng các bp thủy lợi để hạn chế tình trạng khô hạn
+ Trồng rừng
Khí hậu khô hạn
SA MẠC XA HA RA
Cảnh quan xa – van, bán hoang mạc
Centenary, "hàng khủng" từ Nam Phi
Ngôi sao Châu Phi
Châu Phi là mỏ kim cương lớn nhất thế giới
BẢNG 5.1. MỘT SỐ CHỈ SỐ VỀ DÂN SỐ NĂM 2005
Dựa vào bảng 5.1, so sánh và nhận xét về các chỉ số dân số của Châu Phi so với nhóm nước phát triển, nhóm nước đang phát triển và thế giới.
II. MƠ?T SƠ? V�?N D�` V�` D�N CU VA` XA~ HƠ?I
II. MƠ?T SƠ? V�?N D�` V�` D�N CU VA` XA~ HƠ?I
1. Dân Cư
* Đặc điểm
- Tỉ suất sinh, tỉ suất tử, tỉ suất gia tăng tự nhiên cao nhất thế giới.
Tuổi thọ TB thấp.
Đa số các nước có dân số đông.
* Ảnh hưởng: gây sức ép lớn đối với phát triển kinh tế, xh, môi trường.
* Giải pháp: giảm tỉ lệ sinh.

2. Xã hội

Xung đột sắc tộc, tôn giáo thường xuyên xảy ra
- Dịch bệnh: HIV, sốt rét, Ebola …
Tình trạng đói nghèo
Trình độ dân trí thấp, nhiều hủ tục lạc hậu.
- Chất lượng cuộc sống thấp (chỉ số HDI thấp)
Ảnh hưởng: Gây khó khăn cho pt kinh tế
GP: Kêu gọi sự giúp đỡ của các quốc gia và các tổ chức trên TG.
Đói nghèo
Bệnh tật
xung đột sắc tộc
Tài nguyên khoáng sản phong phú nhưng kinh tế hiện nay Châu Phi như thế nào ? Do nguyên nhân nào gây ra ?
Bảng 5.2. Tốc độ tăng trưởng GDP của một số nước
(Tính theo giá trị so sánh) ĐV:%
III. MƠ?T SƠ? V�?N D�` V�` KINH T�?
Nhận xét tốc độ tăng trưởng GDP của một số nước châu Phi.
Nêu đặc điểm kinh tế của Châu Phi ?
III. MƠ?T SƠ? V�?N D�` V�` KINH T�?
- Cơ cấu KT bất hợp lí (c/y là NN)
- Phần lớn các quốc gia là những nước nghèo, kém phát triển

Tỉ lệ đóng góp vào GDP toàn cầu thấp (1,9% năm 2004)
- Gần đây kinh tế pt theo chiều hướng tích cực, tốc độ tăng GDP khá cao và ổn định.
- Nền kinh tế phụ thuộc: nợ nước ngoài nhiều nhưng không có khả năng trả nợ.
* Đặc điểm
Thu nhập bình quân đầu người ở Châu Phi
Sản xuất nông nghiệp
* Nguyên nhân
- Bị thực dân thống trị thời gian dài
- Chính trị bất ổn, xung đột sắc tộc
- Bộ máy nhà nước còn non trẻ, khả năng quản lý kém
- Dân số tăng nhanh, trình độ dân trí thấp
- ĐKTN khó khăn
Để khắc phục những khó khăn đó, châu Phi cần có những giải pháp gì?
* Các giải pháp
- Hạ thấp tỉ lệ tăng dân số
- Phát triển giáo dục, y tế
- Đào tạo cán bộ quản lí
- Lựa chọn cơ cấu kinh tế hợp lý
- Thu hút đầu tư của nước ngoài
- Giành lại quyền kiểm soát tài nguyên
- Kêu gọi sự giúp đỡ của cộng đồng quốc tế
LUYỆN TẬP
Câu 1. Nguyên nhân chính làm cho hoang mạc, bán hoang mạc và xa van là cảnh quan phổ biến ở châu Phi là do
A. Địa hình cao
B. Khí hậu khô nóng.
C. Hình dạng khối lớn
D. Các dòng biển lạnh chạy ven bờ.
Câu 2. Tài nguyên nào sau đây hiện đang bị khai thác mạnh ở châu Phi?
A. Khoáng sản và thủy sản B. Khoáng sản và rừng
C. Rừng và thủy sản. D. Đất và thủy sản.
Câu 3. Đất đai ở ven các hoang mạc, bán hoang mạc ở châu Phi, nhiều nơi bị hoang mạc hóa là do
A. Khí hậu khô hạn.
B. Quá trình xói mòn, rửa trôi xảy ra mạnh.
C. Rừng bị khai phá quá mức.
D. Quá trình xâm thực diễn ra mạnh mẽ.
Câu 4. Để phát triển nông nghiệp, giải pháp cấp bách đối với đa số các quốc gia ở châu Phi là
A. Mở rộng mô hình sản xuất quảng canh.
B. Khai hoang để mở rộng diện tích đất trồng trọt.
C. Tạo ra các giống cây có thể chịu được khô hạn.
D. Áp dụng các biện pháp thủy lợi để hạn chế khô hạn.
Câu 5. Việc khai thác khoáng sản ở châu Phi đã
A. Mang lại lợi nhuận cho các nước có tài nguyên.
B. Mang lại lợi nhuận cao cho người lao động.
C. Mang lại lợi nhuận cao cho các công ty tư bản nước ngoài.
D. Mang lại lợi nhuận cho một nhóm người lao động.
Câu 6. Việc khai thác khoáng sản ở châu Phi đã
A. Nhanh chóng tàn phá môi trường.
B. Làm tăng diện tích đất trồng trọt.
C. Giữ được nguồn nước ngầm.
D. Thúc đẩy nhanh quá trình phong hóa đất.
Câu 7. Dân số châu Phi tăng rất nhanh là do
A. Tỉ suất tử thô rất thấp
B. Quy mô dân số đông nhất thế giới
C. Tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên cao
D. Tỉ suất gia tăng cơ giới lớn
Câu 8. Những thách thức lớn đối với châu Phi hiện nay là
A. Cạn kiệt tài nguyên , thiếu lực lượng lao động
B. Già hóa dân số, tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên thấp
C. Trình độ dân chí thấp, đói nghèo, bệnh tật, xung đột
D. Các nước cắt giảm viện trợ, thiếu lực lượng lao động
Câu 9. Một trong những nguyên nhân làm hạn chế sự phá triển của châu Phi là
A. Không có tài nguyên khoáng sản
B. Hậu quả thống trị của chủ nghĩa thực dân
C. Dân số già, số lượng lao động ít
D. Tài nguyên thiên nhiên chưa được khai thác nhiều.