Nghị luận về một tư tưởng, đạo lí

Tiết 10 :
NGHỊ LUẬN VỀ MỘT TƯ TƯỞNG,
ĐẠO LÍ
I. Tìm hiểu đề và lập dàn ý

D? bài: Anh (chị) hãy tr? lời câu hỏi sau của nhà thơ Tố H?u:
"Ôi ! Sống đẹp là thế nào, hỡi bạn"
(Một khúc ca)
NGHỊ LUẬN VỀ MỘT TƯ TƯỞNG, ĐẠO LÍ
1. Tìm hiểu đề
a. VÊn ®Ò nghÞ luËn:“Lèi sèng ®Ñp”
Sống đẹp:l� s?ng cú ớch, cú ý nghia cho mỡnh v� m?i
Ngu?i
b. D? "s?ng d?p" con ngu?i c?n xỏc d?nh:
Sống có lí tu?ng đúng đắn, cao cả, phù hợp với thời đại, xác định vai trò, trách nhiệm của bản thân.
- Có đời sống tình cảm đúng mực, phong phú và hài hoà.
- Có hành động đúng đắn.
NGHỊ LUẬN VỀ MỘT TƯ TƯỞNG, ĐẠO LÍ
* Để sống đẹp, con ngu?i cần rèn luyện những phẩm chất:
Chăm chỉ học tập, khiêm tốn học hỏi, biết nuôi du?ng những hoài bão, những u?c mơ.
Thu?ng xuyên tu du?ng, rèn luyện đạo đức, bao dung, độ lu?ng, có tình thuong yêu con ngu?i.
c. Các thao tác lập luận cần sử dụng:
Giải thích.
Phân tích.
Chứng minh.
Bình luận.
�
d. Cần sử dụng các t�i li?u trong lĩnh vực đời sống thực tế và trong văn học.
2. Lập dàn ý.
A. Mở bài:
Nêu vấn đề cần nghị luận.
Trích dẫn nguyên văn câu thơ của Tố Hữu.
Nêu quan điểm của bản thân về vấn đề đó.
B. Thân bài.
Giải thích thế nào là "sống đẹp"
Phân tích những khía cạnh biểu hiện lối sống đẹp và giới thiệu một số tấm guong sống đẹp trong đời sống và trong văn học.
Dẫn chứng:
"Từ ấy"(Tố Hữu), "Sống là cho đâu chỉ nhận riêng mình", hay "Sống là cho chết cũng là cho"(Tố Hữu), những tấm guong hi sinh cao cả vì lí tu?ng: Phan Dỡnh Giút. Lê Văn Tám, Võ Thị Sáu.

- Xác định phuong hu?ng và biện pháp phấn đấu để có thể sống đẹp thu?ng xuyên tu du?ng tu tu?ng đạo đức, lối sống phù hợp với thời đại và chuẩn mực đạo đức xã hội.
- Bình luận: Phª ph¸n nh÷ng quan niÖm vµ lèi sèng kh«ng ®Ñp trong ®êi sèng: lèi sèng vÞ kØ, bu«ng th¶, cã nh÷ng suy nghÜ vµ hµnh ®éng tr¸i víi nh÷ng chuÈn mùc ®¹o ®øc…
C. Kết bài:
- Khẳng định ý nghĩa của sống đẹp.
- Liên hệ và rút ra bài học cho bản thân.
a.�����
B2: +Gi?i thớch tu tu?ng d?o lớ
+ Phân tích những mặt đúng, bác bỏ những biểu hiện sai có liên quan đến vấn đề bàn luận .
B3:Nờu ý nghia, rỳt ra b�i h?c nh?n th?c v� h�nh d?ng.
* Diễn đạt cần chuẩn xác, mạch lạc; có thể sử dụng một số phép tu từ và yếu tố biểu cảm nhung phải phù hợp
II. CÁCH LÀM BÀI
B1: Giới thiệu tư tưởng, đạo lí cần nghị luận, trích dẫn ý kiến.
7. Ghi nhớ : SGK trang 21
II. Luyện tập:
NGHỊ LUẬN VỀ MỘT TƯ TƯỞNG, ĐẠO LÍ
1. Bài tập 1:
Vấn đề mà Nê - Ru đặt ra là văn hoá và những biểu hiện ở con ngu?i.
Ta đặt tên cho văn bản là: Văn hoá con ngu?i.
Tác giả sử dụng các thao tác lập luận : giải thích, chứng minh, phân tích, bình luận.
+ Đoạn từ đầu đến " hạn chế về trí tuệ văn hoá" giải thích + khẳng định vấn đề (chứng minh).
+ Những đoạn còn lại là thao tác phân tích, bình luận.
+ Diễn đạt rõ ràng văn giàu hình ảnh.
2: Bài tập 2:
Lí tuởng là gì? Tại sao nói lí tuởng là ngọn đèn chỉ đường? Lí tuởng giúp cho con nguời không đi lạc đuờng.
Lí tuởng và ý nghĩa cuộc sống. Lí tuởng sống có thể làm hại cuộc đời con nguời và nhiều nguời. Không có lí tuởng thì không có cuộc sống.
Lí tuởng tốt đẹp thực sự có vai trò chỉ đuờng là gì? Đó là lí tuởng vì dân, vì nước, vì gia đình và hạnh phúc bản thân. Lí tưởng tốt đẹp có vai trò chỉ đuờng vì chính sự nghiệp mà mỗi nguười theo đuổi: khoa học, giáo dục, an ninh, doanh nghiệp.