Em có cảm nhận gì về tình cảm của hai chú dế mèn?
Em thấy nhân vật trong phim đã trở thành nhân vật chính trong tác phẩm nào mà em biết?
BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN
(Trích: Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài)
Đọc văn bản
BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN
(Trích: Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài)
Đọc văn bản
I, Tìm hiểu chung
Yêu cầu đọc
Đọc to, rõ ràng, giọng đầy kiêu hãnh khi miêu tả về vẻ đẹp của Dế Mèn. Đoạn trêu chị Cốc đọc với giọng hách dịch, khi kể về cái chết của chị Cốc đọc với giọng buồn, hối hận.
Đọc lời của Dế Mèn
Đọc lời của Dế Choắt
Đọc lời của chị Cốc
Phân vai đọc
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1
Giới thiệu tác giả Tô Hoài
Là nhà văn lớn, sáng tác nhiều thể loại (truyện ngắn, truyện dài, hồi kí, tự truyện). Số lượng tác phẩm đạt kỉ lục trong nền văn học Việt Nam hiện đại. Trong đó có nhiều tác phẩm viết cho thiếu nhi.
Tác phẩm tiêu biểu viết cho thiếu nhi: Võ sĩ Bọ Ngựa, Dê và Lợn, Đôi ri đá, Chuyện nỏ thần, Dễ Mèn phiêu lưu kí....
“Dế Mèn phiêu lưu ký” (1941) là truyện đồng thoại dành cho lứa tuổi thiếu nhi, tác phẩm đã được dịch ra 40 thứ tiếng trên thế giới. Trong truyện, nhân vật chính là Dế Mèn, cậu đã trải qua muôn vạn cuộc phiêu lưu thử thách đầy mạo hiểm. Ở chặng đường ấy là những bài học giúp Dế Mèn trưởng thành và trở thành một chàng Dế cao thượng. Chúng ta có thể đúc kết kinh nghiệm từ chính nhân vật Dế Mèn, đó là đi một ngày đàng học một sàng khôn.
Trải nghiệm cùng văn bản
Bố cục
Phần 1: từ đầu đến “Tôi càng tưởng tôi là tay ghê gớm, có thể sắp đứng đầu
thiên hạ rồi”: Bức chân dung tự họa của Dế Mèn
Phần 2: Đoạn còn lại: Câu chuyện về bài học đường đời đầu tiên.
TÓM TẮT:
Dế Mèn ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực nên chóng lớn và trở thàng một chàng dế thanh niên cường tráng, khỏe mạnh. Cũng chính vì thế mà Dế Mèn sinh ra kiêu căng ngạo mạn luôn hung hăng hống hách đối với mọi người xung quanh, hay bắt nạt kẻ yếu và làm nhiều chuyện dại dột, đáng chê trách. Chẳng hạn thấy Dế Choắt ốm yếu thì hay cười nhạo và tỏ ý khinh ghét. Một hôm, Dế Mèn bày trò trêu chọc chị Cốc khiến chị nổi giận nhưng chị lại lầm tưởng là dế Choắt, chị đã thẳng tay trừng chị Dế Choắt, mổ Choắt quẹo xương sống rồi chết. Trước cái chết của Dế Choắt, Dế Mèn ăn năn, hối hận vô cùng. Đó cũng là bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn.
BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN
(Trích: Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài)
Đọc văn bản
I, Tìm hiểu chung
1, Đọc
2, Chú thích
a, Tác giả
Tô Hoài: Tên khai sinh là Nguyễn Sen, sinh năm 1920, mất năm 2014, quê : Hà Nội
- Là nhà văn lớn, sáng tác nhiều thể loại (truyện ngắn, truyện dài, hồi kí, tự truyện). Số lượng tác phẩm đạt kỉ lục trong nền văn học Việt Nam hiện đại. Trong đó có nhiều tác phẩm viết cho thiếu nhi
Tác phẩm tiêu biểu viết cho thiếu nhi: Võ sĩ Bọ Ngựa, Dê và Lợn, Đôi ri đá, Chuyện nỏ thần, Dễ Mèn phiêu lưu kí....
b, Văn bản
*Vị trí: Trích chương I của “ Dế Mèn phiêu lưu ký”.
* Phương thức biểu đạt : Tự sự, miêu tả.
* Bố cục văn bản: 2 phần:
+ P1: Từ đầu …….. thiên hạ: Bức chân dung tự họa của Dế Mèn
+ Phần 2: Đoạn còn lại: Câu chuyện về bài học đường đời đầu tiên.
c, Từ khó( SGK)
BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN
(Trích: Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài)
Đọc văn bản
I, Tìm hiểu chung
II, Đọc hiểu văn bản
1, Bức chân dung tự họa của Dế Mèn.
Em hiểu thế nào là bức chân dung tự họa?
Tự vẽ ( kể, miêu tả) về hình dáng, hành động, tính cách của mình.
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2
Nhóm 1+ 2:
Nhóm 3+ 4:
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2
BÀN( 2P)
Nhóm 1+ 2:
Dế Mèn
Nhóm 3+ 4:
BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN
(Trích: Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài)
Đọc văn bản
I, Tìm hiểu chung
II, Đọc hiểu văn bản
1, Bức chân dung tự họa của Dế Mèn.
- Hình dáng: Cường tráng, khỏe mạnh, đầy sức sống
- Tính cách: Tự tin, yêu đời nhưng kiêu căng, xốc nổi, hợm hĩnh, tự phụ
THẢO LUẬN CẶP ĐÔI( 2p):
Em có nhận xét gì về nghệ thuật miêu tả của tác giả ?
- Miêu tả tài tình.
- Miêu tả ngoại hình kết hợp với hành động
- Miêu tả từ khái quát đến cụ thể
- Sử dụng từ ngữ chọn lọc, chính xác, sáng tạo
- Thủ pháp so sánh, nhân hóa sinh động.
BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN
(Trích: Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài)
Đọc văn bản
I, Tìm hiểu chung
II, Đọc hiểu văn bản
1, Bức chân dung tự họa của Dế Mèn.
- Hình dáng: Cường tráng, khỏe mạnh, đầy sức sống
- Tính cách: Tự tin, yêu đời nhưng kiêu căng, xốc nổi, hợm hĩnh, tự phụ
2. Bài học đường đời đầu tiên
Theo dõi phần hai của văn bản từ chỗ “ Câu chuyện ân hận đầu tiên mà tôi ghi nhớ suốt đời...đến hết”, em cho biết phần này có những sự việ chính nào?
- Có 3 sự việc:
+ Thái độ của DM với DC
+ DM trêu chị Cốc dẫn đến cái chết của DC
+ Sự ân hận của DM
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3 NHÓM BÀN( 2P)
Dế Choắt
PHIẾU HỌC TẬP NHÓM BÀN( 2P)
BÀN( 2P)
Đọc phân vai đoạn truyện từ chỗ “Một hôm, tôi sang chơi….đến tôi về không một chút bận tâm”
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 4
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 4
? Tìm những chi tiết miêu tả hành động, suy nghĩ của Dế Mèn trước và sau khi trêu chị Cốc
? Nhận xét về diễn biến tâm trạng của Dế Mèn
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 5( 5p)
2. Bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn.
Việc Dế Mèn dám gây sự với chị Cốc khỏe hơn mình gấp bội có phải là hành động dũng cảm không? Vì sao?
Dế Mèn
Chị Cốc
- Đó không dũng cảm mà là sự liều lĩnh, ngông cuồng thiếu suy nghĩ: vì nó sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng cho Dế Choắt.
Trước khi chết, Dế Choắt có lời khuyên gì cho Dế mèn?
Ở đời mà có thói hung hăng bậy bạ, có óc mà khồn biết nghĩ, sớm muộn rồi cũng mang vạ vào mình đấy.
? Chính hành động ngông cuồng của Dế Mèn đã gây ra cái chết cho Dế Choắt, vậy mà Dế Choắt vẫn khuyên nhủ Dế Mèn điều đó cho em hiểu thêm gì về Dế Choắt
Dế choắt bao dung, vị tha
Theo em lời khuyên của Dế Choắt đã giúp Dế Mèn rút ra bài học gì? Tại sao Dế Mèn lại nói đây là bài học đường đời đầu tiên?
- Không hung hăng, bậy bạ, làm việc gì cũng phải suy nghĩ.
- Bài học đường đời đầu tiên vì: đây là lỗi lầm đầu tiên trong cuộc đời của Dế mèn.
2. Bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn.
BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN
(Trích: Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài)
Đọc văn bản
I, Tìm hiểu chung
II, Đọc hiểu văn bản
1, Bức chân dung tự họa của Dế Mèn.
- Hình dáng: Cường tráng, khỏe mạnh, đầy sức sống
- Tính cách: Tự tin, yêu đời nhưng kiêu căng, xốc nổi, hợm hĩnh, tự phụ
2. Bài học đường đời đầu tiên
- Không nên kiêu căng, xốc nổi, làm gì cũng phải suy nghĩ.
Từ câu chuyện của Dế Mèn, em rút ra bài học gì cho bản thân?
Không kiêu căng, ích kỉ, làm việc gì cũng phải suy nghĩ
Em cần có thái độ sống ntn với các bạn trong lớp và mọi người?
Phải sống khiêm tốn, thân ái, hòa đồng biết yêu thương, chia sẽ và tôn trọng mọi người...
Em thấy hình ảnh những con vật được miêu tả trong truyện có giống với chúng trong thực tế hay không? Có đặc điểm nào của con người được gán cho chúng?
- Các con vật được miêu tả giống thực tế
- Chúng mang tính cách con người
+ Dế Mèn: kiêu căng, biết ăn năn, hối lỗi
+ Dế Choắt: yếu đuối, biết tha thứ
+ Chị Cốc: tính nóng nảy, dễ tự ái
Em hãy khái quát nghệ thuật và nội dung chính của văn bản?
Nội dung
Nghệ thuật
- Nghệ thuật miêu tả sinh động
- cách kể chuyện tự nhiên, hấp dẫn
- Ngôn ngữ chính xác, giàu tính tạo hình
- Sử dụng biện pháp tu từ: so sánh, nhân hóa
+ Dế Mèn có vẻ đẹp cường tráng nhưng tính nết còn kiêu căng, xốc nổi.
+ Do bày trò trêu chị Cốc dẫn dến cái chết thảm thương của Dế Choắt
+ Dế Mèn ân hận và rút ra bài học đường đời đầu tiên
TỔNG KẾT
LUYỆN TẬP
Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi:
“Bởi tôi ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực nên tôi chóng lớn lắm. Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng. Đôi càng tôi mẫm bóng. Những cái vuốt ở chân, ở khoeo cứ cứng dần và nhọn hoắt. Thỉnh thoảng, muốn thử sự lợi hại của những chiếc vuốt, tôi co cẳng lên, đạp phanh phách vào các ngọn cỏ. Những ngọn cỏ gãy rạp, y như có nhát dao vừa lia qua. Đôi cánh tôi, trước kia ngắn hủn hoẳn, bây giờ thành cái áo dài kín xuống tận đuôi. Mỗi khi tôi vũ lên, đã nghe tiếng phành phạch giòn giã. Lúc tôi đi bách bộ thì cả người tôi rung rinh một màu nâu bóng mỡ và rất ưa nhìn. Đầu tôi to ra và nổi từng tảng, rất bướng. Hai cái răng đen nhánh lúc nào cũngnhai ngoàm ngoạp như hai lưỡi liềm máy làm việc. Tôi lấy làm hãnh diện với bà con về cặp râu ấy lắm. Cứ chốc chốc tôi lại trịnh trọng và khoan thai đưa cả hai chân lên vuốt râu.”
(Sách Ngữ văn 6, tập 2, NXB Giáo dục Việt Nam, năm 2018)
Câu 1: Đoạn trích trên thuộc văn bản nào? Của ai ? Nêu xuất xứ của văn bản chứa đoạn trích trên ?
Câu 2: Nêu nội dung chính của đoạn văn?
Câu 3: Nhân vật trong đoạn trích được thể hiện qua những hành động nào?
Câu 4: Qua đoạn văn trên, em thấy nhân vật Dế Mèn hiện lên như thế nào?
Câu 5: Dế mèn lấy làm “hãnh diện với bà con” Theo em , Dề Mèn có quyền hãnh diện như thế không?
Gợi ý:
Câu 1: Đoạn văn trên trích trong văn bản " Bài học đường đời đầu tiên " của tác giả Tô Hoài
Câu 2: Đoạn trích trên miêu tả hình dáng và tính cách của dế mèn.
Câu 3: Hành động, suy nghĩ của Dế Mèn:
Đạp phanh phách
Nhai ngoàm ngoạm
Trịnh trọng vuốt râu
Câu 4:
- Hình dáng: Cường tráng, khỏe mạnh, đầy sức sống
Câu 5: Không vì nó tạo thành thói tự kiêu, có hại cho Dế Mèn sau này.
LUYỆN TẬP
NV2
TRÒ CHƠI RUNG CHUÔNG VÀNG
- Đáp án D
Luật chơi:
- Mỗi HS sẽ được phát 4 tờ giấy nhớ (loại nhỏ) với 4 màu sắc khác nhau: xanh - vàng - hồng – trắng (tương với với 4 đáp án của mỗi câu hỏi theo quy định).
- HS cả lớp sẽ đứng tại chỗ để cùng tham gia trò chơi.
- GV lần lượt đọc các câu hỏi. Sau khi GV đọc xong câu hỏi, HS có 15 s để giơ tờ giấy nhớ tương ứng đáp án
- HS nào trả lời sai câu hỏi sẽ tự động ngồi xuống, không được tham gia trả lời câu hỏi tiếp theo.
- Hết 8 câu hỏi, (những) HS nào còn đứng (trả lời được hết 8 câu hỏi) sẽ giành được phần thưởng.
Rung
Chuông Vàng
01
15
14
13
12
11
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
Câu 1: Đoạn trích Bài học đường đời đầu tiên
được trích từ tác phẩm nào?
Đất rừng phương Nam.
Dế Mèn phiêu lưu kí.
Dế Mèn phiêu lưu kí.
Thầy thuốc giỏi cốt
nhất ở tấm lòng.
Những năm tháng cuộc đời.
02
15
14
13
12
11
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
Câu 2: Đoạn trích nằm ở phần nào của tác phẩm?
Chương I
Chương I
Chương III
Chương VI
Chương X
03
15
14
13
12
11
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
Câu 3: Hai nhân vật chính trong
đoạn trích trên là ai?
Mẹ Dế Mèn và Dế Mèn.
Dế Mèn và chị Cốc.
Dế Mèn và Dế Choắt.
Dế Mèn và Dế Choắt.
Chị Cốc và Dế Choắt.
04
15
14
13
12
11
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
Câu 4: Phương thức biểu đạt
chính của đoạn trích là
Tự sự
Tự sự
Biểu cảm
Miêu tả
Nghị luận
05
15
14
13
12
11
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
Câu 5: Đoạn trích Bài học đường đời
đầu tiên được kể lại theo lời
Dế Mèn.
Chị Cốc.
Dế Choắt.
Tác giả.
Dế Mèn.
06
15
14
13
12
11
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
Câu 6: Tác giả đã khắc họa vẻ ngoài của
Dế Mèn như thế nào?
Ốm yếu, gầy gò
và xanh xao.
Khỏe mạnh, cường tráng
và đẹp đẽ.
Khỏe mạnh, cường tráng
và đẹp đẽ.
Mập mạp, xấu xí
và thô kệch.
Thân hình bình thường
như bao con dế khác.
15
14
13
12
11
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
07
Câu 7: Tính cách của Dế Mèn trong đoạn trích Bài học đường đời đầu tiên như thế nào?
Hiền lành, tốt bụng và
thích giúp đỡ người khác.
Khiêm tốn, đối xử hòa nhã với
tất cả các con vật chung quanh,
Hung hăng, kiêu ngạo,
xem thường các con vật khác.
Hung hăng, kiêu ngạo,
xem thường các con vật khác.
Hiền lành và ngại va
chạm với mọi người.
08
15
14
13
12
11
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
Câu 8: Bài học đường đời đầu tiên mà Dế Mèn rút ra được qua cái chết của Dế Choắt là gì?
Không nên trêu ghẹo những con
vật khác, nhất là họ hàng nhà Cốc.
Nếu có ai nhờ mình giúp đỡ thì phải nhiệt tâm thực hiện, nếu không có ngày mình cần thì sẽ không có ai giúp đỡ.
Ở đời mà có thói hung hăng bậy bạ,
có óc mà không biết nghĩ, sớm muộn
rồi cũng mang vạ vào thân.
Cả A,B,C
Cả A,B,C
VẬN DỤNG
Từ trải nghiệm và bài học của Dế Mèn, em hiểu thêm điều gì về lỗi lầm của những người ở tuổi mới lớn và về thái độ cần có trước những lỗi lầm có thể mắc phải trong cuộc sống?
Thảo luận nhóm
VẬN DỤNG
Từ việc đọc hiểu văn bản chứa đoạn trích trên, hãy viết đoạn văn (khoảng 5 - 7 câu) trình bày suy nghĩ của em về ý nghĩa của đức tính khiêm tốn.
Thảo luận nhóm
VẬN DỤNG
Gợi ý
- Qua câu chuyện của Dế Mèn khiến chúng ta hiểu vì Dế Mèn mới lớn, sống trong một thế giới nhỏ bé, quanh quẩn gồm những người hiền lành nên đã lầm tưởng sự ngông cuồng là tài ba của mình, có thái độ kiêu căng, tự phụ, xốc nổi. Đây cũng là những lỗi lầm dễ mắc phải ở những người tuổi mới lớn.
- Thái độ cần có trước những lỗi lầm: chúng ta phải biết nhận ra và sửa chữa những sai lầm mà mình mắc phải, phải tự trọng, biết nghiêm khắc trước những thiếu xót của mình.
* Mở đoạn( 1 câu): Khiêm tốn là một trong những phẩm chất cần có của mỗi người.
* Thân đoạn:( từ 3-5 câu)
- Khiêm tốn là không quá đề cao mình mà luôn thấy bản thân mình chưa hoàn hảo và cần cố gắng, nỗ lực nhiều hơn nữa.
- Khiêm tốn thể hiện trong lời nói,cách ăn mặc và hoạt động thường ngày của cá nhân. - Nhờ có sự khiêm tốn mà con người biết quan tâm và yêu thương mọi người nhiều hơn.
- Người có đức tính khiêm tốn sẽ đượcmọi người xung quanh yêu thương và quý trọng. Nhờ vậy mà các mối quan hệ cộng đồng cũng trở nên tốt đẹp hơn.
* Kết đoạn( 1 câu): Chính vì thế, mỗi người hãy tự rèn huyện cho mình đức tính cao đẹp này hay đó cũng chính là cách ta từng ngày rèn luyện bản thân mình ngày càng hoàn thiện hơn.
nguon VI OLET
