NHIÊN LIỆU VÀ AN NINH NĂNG LƯỢNG

Khoa học tự nhiên – Lớp 6
Bài 12: nhiên liệu và
an ninh năng lượng
3
TRÒ CHƠI:
ĐOÁN Ý ĐỒNG ĐỘI
4
TRÒ CHƠI:
ĐOÁN Ý ĐỒNG ĐỘI
Mỗi đội chọn 2 thành viên, thành viên thứ nhất nhận từ khóa diễn giải cho thành viên còn lại đưa ra đáp án.
Thời gian: 10s. Mỗi câu trả lời đúng được 50 điểm; sai: 0 điểm.
5
CỦI
CỒN
DẦU
XĂNG
THAN
GAS
TRÒ CHƠI: ĐOÁN Ý ĐỒNG ĐỘI
1/ Một số nhiên liệu thông dụng:


- GV sử dụng phương pháp quan sát thực tế và hình 12.1 trong SGK, qua đó hướng dẫn HS nhận biết được một số nhiên liệu xung quanh ta thông qua phiếu học tập số 1.
+ Mỗi bàn có 2 bạn sẽ ghép thành 1 cặp đôi, thảo luận và hoàn thành phiếu học tập số 1.
8
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1
1/ Hãy đánh dấu X tương ứng tên nhiên liệu sử dụng trong cuộc sống.
2. Ở một số hộ gia đình chăn nuôi gia súc (lợn, trâu, bò) thường làm một hầm kín để chứa toàn bộ phân chuồng. Ở đó, phân chuồng bị phân huỷ và sinh ra biogas (khí sinh học). Biogas được sử dụng để phục vụ quá trình đun nấu. Vậy biogas có phải là nhiên liệu không? Tại sao?
Dựa vào trạng thái
Nhiên liệu
Nhiên liệu khí
Nhiên liệu lỏng
Nhiên liệu rắn
Gas, bioga, khí than…
Xăng, dầu, cồn…
Xăng, dầu, cồn…
Dựa vào
nguồn gốc và mục đích
Nhiên liệu tái tạo
Nhiên liệu hóa thạch
Nhiên liệu hạt nhân
Nhiên liệu không
tái tạo
Nhiên liệu sinh học
Nhiên liệu sinh học/ biofuels
Nhiên liệu xanh/ green fuels,...
Kết luận:
Nhiên liệu (chất đốt) khi cháy đều tỏa nhiệt và ánh sáng. Dựa vào trạng thái người ta phân loại nhiên liệu thành nhiên liệu khí đốt (gas, khí than,…), nhiên liệu lỏng (xăng, dầu…), nhiên liệu rắn (củi, sáp).
2/ Tính chất và ứng dụng của một số nhiên liệu thông dụng:
15
- Hướng dẫn HS quan sát trạng thái và tìm hiểu một số tính chất và ứng dụng của nhiên liệu, tổ chức cho HS thảo luận theo nội dung trong SGK.
+ Một tờ giấy A3 được chia thành 4 phần, mỗi bạn sử dụng 1 góc, mỗi góc ghi đặc điểm của một loại nhiên liệu (Bảng 12.1)
+ Thời gian thực hiện nhiệm vụ là 3 phút. Sau khi thực hiện xong mỗi bạn là chuyên gia, chia sẻ, thảo luận để cả nhóm hoàn thành bảng 12.1.
16
Bảng 12.1 Một số tính chất và ứng dụng của nhiên liệu thông dụng
17
Bảng 12.1 Một số tính chất và ứng dụng của nhiên liệu thông dụng
Kết luận:
Tính chất đặc trưng của nhiên liệu là khả năng cháy và tỏa nhiệt.
Dựa vào tính chất của nhiên liệu mà người ta sử dụng chúng vào những mục đích khác nhau.
3/ Cách sử dụng một số nhiên liệu an toàn, hiệu quả và bảo đảm sự phát triển bền vững
20
+Hs quan sát hình 12.2 và 12.3 trong SGK
Mỗi nhóm trình bày sơ đồ tư duy. Sau đó GV đặt câu hỏi cho cá nhân HS trả lời. (câu 4,5,6 SGK).
4. Tại sao phải sử dụng nhiên liệu an toàn, hiệu quả?
5. Tại sao phải cung cấp đủ oxygen cho quá trình cháy?
6. Tăng diện tích tiếp xúc của nhiên liệu với oxygen bằng cách nào?
4. Tại sao phải sử dụng nhiên liệu an toàn, hiệu quả?
-> Tránh cháy nổ gây nguy hiểm đến con người và tài sản;
Tránh lãng phí, không gây ô nhiễm môi trường;
Làm cho nhiên liệu cháy hoàn toàn và tận dụng lượng nhiệt do quá trình cháy tạo ra
5. Tại sao phải cung cấp đủ oxygen cho quá trình cháy?
6. Tăng diện tích tiếp xúc của nhiên liệu với oxygen bằng cách nào?
-> Nếu thiếu oxygen, nhiên liệu cháy không hoàn toàn, tạo ra các sản phẩm phụ không mong muốn;
Nếu dư oxygen, nhiên liệu cháy nhanh hết gây tốn nhiên liệu và lãng phí oxygen.
-Với nhiên liệu khí, lỏng:trộn đều nhiên liệu với không khí;
-Với nhiên liệu rắn: chẻ nhỏ củi, đập nhỏ than khi đốt cháy
Kết luận:
Sử dụng nhiên liệu an toàn hiệu quả sẽ giúp giảm thiểu các nguy cơ cháy nổ, tiết kiệm chi phí trong cuộc sống và sản xuất.
4/ Sử dụng một số nhiên liệu bảo đảm sự phát triển bền vững-an ninh năng lượng
Hình 12.5. Sản xuất biogas – nhiên liệu sinh học
25
+ GV chia lớp thành 4 nhóm, tổ chức hoạt động nhóm thảo luận các nội dung 7, 8, 9 và quan sát hình 12.4, 12.5 trong SGK, sau đó yêu cầu các nhóm báo cáo kết quả.
GV hướng dẫn HS thảo luận và hoàn thành nội dung:
7. Tại sao nói nhiên liệu hoá thạch thuộc loại nhiên liệu không tái tạo?
8. Nhiên liệu hoá thạch khi đốt cháy tạo ra sản phẩm gì? Tác hại với môi trường như thế nào?
9. Để nguồn tài nguyên nhiên liệu không bị cạn kiệt và bảo vệ môi trường, em đã quan tâm đến nguồn năng lượng thay thế nào? Nêu ưu điểm của các loại nhiên liệu này.
7. Tại sao nói nhiên liệu hoá thạch thuộc loại nhiên liệu không tái tạo?
-> Vì nó tạo ra trong thời gian vô cùng lâu, hàng trăm triệu năm, không bổ sung được.
8. Nhiên liệu hoá thạch khi đốt cháy tạo ra sản phẩm gì? Tác hại với môi trường như thế nào?
-> Tất cả những nhiên liệu hoá thạch đều chứa carbon như than đá, dầu và khí thiên nhiên. Khi được đốt cháy, các nguyên tử carbon kết hợp với oxygen để tạo ra carbon dioxide - khí gây hiệu ứng nhà kính, nguyên nhân làm cho nhiệt độ bầu khí quyển Trái Đất ngày càng tăng lên. Nếu nhiên liệu cháy không hết có thể tạo ra khí carbon monoxide làm ô nhiễm không khí.
9. Để nguồn tài nguyên nhiên liệu không bị cạn kiệt và bảo vệ môi trường, em đã quan tâm đến nguồn năng lượng thay thế nào? Nêu ưu điểm của các loại nhiên liệu này.
THIẾT KẾ POSTER TUYÊN TRUYỀN
Kết luận: như trong SGK

THẢO LUẬN NHÓM
Thiết kế poster tuyên truyền
Thiết kế một poster tuyên truyền: khẩu hiệu ngắn gọn xúc tích, hình ảnh đặc sắc.
Khi thực hiện xong các nhóm treo poster lên bảng.

“Thiết kế một poster tuyên truyền về việc sử dụng nhiên liệu bảo đảm sự phát triển bền vững và an ninh năng lượng”


31
TRÒ CHƠI:
ĐOÁN NHANH
TRÒ CHƠI:
ĐOÁN NHANH
2
4
3
5
1
LUẬT CHƠI
Có 5 quả bóng màu khác nhau. Mỗi đội sẽ lần lượt được chọn 1 quả bóng có chứa câu hỏi.
Thời gian suy nghĩ là 5 giây. Hết thời gian, đội bạn có quyền đưa ra câu trả lời.
Mỗi câu trả lời đúng được tính 10 điểm.
Trong số các quả bóng có quả bóng may mắn, nếu tìm được quả bóng may mắn sẽ được 10 điểm, và được quyền lựa chọn câu hỏi tiếp theo.
33
Ball 1
Câu 1. Thế nào là nhiên liệu?
A. Nhiên liệu là một số chất hoặc hỗn hợp chất được dùng làm nguyên liệu đầu vào cho các quá trình sản xuất hoặc chế tạo.
B. Nhiên liệu là những chất được oxi hoá để cung cấp năng lượng cho hoạt động của cơ thể sống.
C. Nhiên liệu là những vật liệu dùng trong quá trình xây dựng.
D. Nhiên liệu là những chất cháy được dùng để cung cấp năng lượng dạng nhiệt hoặc ánh sáng nhằm phục vụ mục đích sử dụng của con người.
34
Ball 2
Câu 2. Nhiên liệu nào sau đây không phải nhiên liệu hoá thạch?
A. Than đá.
B. Dầu mỏ.
C. Khí tự nhiên.
D. Ethanol.
Câu 3. Để củi dễ cháy khi đun nấu, người ta không dùng biện pháp nào sau đây?
A. Phơi củi cho thật khô.
B. Cung cấp đầy đủ oxygen cho quá trình cháy.
C. Xếp củi chồng lên nhau, càng khít nhau càng tốt.
D. Chẻ nhỏ củi.
Ball 3
Câu 4. Để sử dụng nhiên liệu tiết kiệm và hiệu quả cần phải cung cấp một lượng không khí hoặc oxygen
A. vừa đủ.
B. thiếu.
C. dư.
D. tuỳ ý.
Ball 4
Lucky Ball 5
38
Vận dụng: PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2
1/ Hãy nối tên nhiên liệu tương ứng với tên ứng dụng chính của nó sao cho phù hợp:
2. Trong gia đình em thường sử dụng nguồn nhiên liệu nào để đun nấu? Em hãy đề xuất biện pháp để sử dụng nhiên liệu đó một cách hiệu quả.
CHÚC CÁC EM HỌC TỐT