tiết 23 : Vệ sinh hô hấp

NĂM HỌC 2011-2012
Giáo viên thực hiện: DƯƠNG THỊ THOAN
TRƯỜNG THCS ĐẠI YÊN
CHƯƠNG MỸ - HÀ NỘI

Sự trao đổi khí ở phổi và tế bào được thực hiện như thế nào ? nếu sự trao đổi khí ở phổi gặp khó khăn thì có ảnh hưởng đến TĐK ở TB không?
* KIỂM TRA BÀI CŨ:
K2 ở phế nang
Máu trên thành phế nang
(O2)
(CO2)
Máu ở mao mạch
Tế bào
(O2)
(CO2)
- ở phổi
- ở tế bào
Khối u thanh quản
TIẾT 23. BÀI 22 : VỆ SINH HÔ HẤP
Tìm hiểu thông tin bảng 22 SGK và qsát các hinh sau  trả lời câu hỏi:
Có những tác nhân nào gây hại tới hoạt động hô hấp?
Các tác nhân đó có nguồn gốc từ đâu?
Tác hại của các tác nhân đó?


HĐ núi lửa
Ô.N môi trường
I.Cần bảo vệ hệ hô hấp
khỏi các tác nhân có hại.
Tác nhân:
Bụi
Nitơ oxit
Lưu huỳnh oxit
Các chất độc hại ( nicôtin,nitrozalin)
Các vi sinh vật gây bệnh
Cacbon oxit
Nguồn gốc tác nhân:
Núi lửa phun, cơn lốc, cháy rừng, khai thác KS, phương tiện GT
Khí thải ô tô, xe máy
Khí thải sinh hoạt và công nghiệp …
Khí thải SH & CN ,khói thuốc lá …
Khói thuốc lá
Không khí ở bệnh viện, môi trường ô nhiễm…
Tác hại:
Gây bệnh bụi phổi
Gây viêm, sưng niêm mạc cq H2, cản trở TĐK, gây chết ở liều cao
Bệnh hô hấp trầm trọng hơn
Chiếm chỗ O2/máu giảm hiệu quả H2, có thể gây chết
Giảm hiệu quả lọc sạch K2gây ung thư phổi
Gây bệnh đường dẫn khí và phổi, làm tổn thương hệ H2 hoặc gây chết
Bụi
Quốc lộ 6
Xe máy phủ bụi từ núi lửa
Khai thác đá
Phổi của công nhân trong công trường khai thác khoáng sản và những chai nước súc rửa phổi của họ theo định kỳ
Bụi silic trong phổi
CO, SOX, NOX

CÁC CHẤT KHÍ ĐỘC
Nicôtin
Trong khói thuốc lá chứa hơn 4000 loại hoá chất. Trong đó có hơn 200 loại có hại cho sức khoẻ, bao gồm chất gây nghiện và các chất gây độc. Người ta chia ra 4 nhóm chính:
- Nicotin.
- Cacbon o xit (khí CO)
- Các phân tử nhỏ trong khói thuốc lá.
- Các chất gây ung thư.
 Khi hút thuốc, chất nhựa trong khói thuốc lá sẽ bám vào phổi giống như bồ hóng bám vào ống khói. nếu hút 10 điếu thuốc lá một ngày, cơ thể của bạn sẽ phải hít vào 105g nhựa mỗi năm.

- Toàn bộ số tiền mà những người hút thuốc lá tại Việt Nam dùng để mua thuốc lá năm 1998 khoảng 6000 tỷ đồng. Số tiền này có thể mua được 1.5 triệu tấn gạo hoặc 300.000 chiếc xe máy Super Dream.
Các vi sinh vật gây bệnh
Xâm nhập vào hệ hô hấp
TIẾT 23.BÀI 22: VỆ SINH HÔ HẤP
I.CẦN BẢO VỆ HỆ HÔ HẤP
KHỎI CÁC TÁC NHÂN CÓ HẠI
KẾT LUẬN 1.
- Các tác nhân gây hại cho hệ hô hấp :
+Bụi,
+các chất khí độc (Nitơ oxit; lưu huỳnh oxit; cacbon oxit, nicotin…),
+vi sinh vật…
=> Gây nên các bệnh như lao phổi, viêm phổi , ngộ độc, ung thư phổi…
Bênh thường gặp ở hệ hô hấp
Khối u thanh quản
Lao phổi
Trồng nhiều
cây xanh
Biện pháp bảo vệ hệ hô hấp tránh tác nhân bụi
Đề ra các biện pháp bảo vệ hệ hô hấp tránh các tác nhân có hại?
Phun sương, tưới nước dập bụi
Đeo khẩu trang khi đi đường,dọn VS
Hạn chế sử dụng các thiết bị có
thải ra các khí độc hại.
đổi mới CN động cơ chạy dầu,
Xăng,than→điện, khí ga
Không hút thuốc
và vận động mọi người
Không nên hút thuốc.
Biện pháp bảo vệ hệ hô hấp tránh các chất khí độc hại
Xe chạy = Hidrogel
Khí thải là hơi nước
Xe điện
Giữ ấm khi trời rét
BÀI 22- TIẾT 23: VỆ SINH HÔ HẤP
I.CẦN BẢO VỆ HỆ HÔ HẤP
KHỎI CÁC TÁC NHÂN CÓ HẠI
KẾT LUẬN 2:
- Biện pháp bảo vệ hệ hô hấp tránh các tác nhân có hại:
Trồng cây xanh, hạn chế sử dung thiết bị thải ra khí độc hại. (Đổi mới công nghệ động cơ chạy dầu, than, xăng → khí ga, điện, năng lượng mặt trời…)
Không hút thuốc lá,
Không vứt rác, khạc nhổ bừa bãi,thường xuyên dọn vệ sinh
Đeo khẩu trang chống bụi khi làm vệ sinh hay khi hoạt động ở môi trường nhiều bụi.
Giữ ấm cổ, ngực khi trời rét…
? Em đã làm gì để tham gia bảo vệ môi trường trong sạch ở trường và ở lớp?
Không vứt rác, giấy.
Không khạc nhổ bừa bãi
Không bẻ cây…
Chăm sóc bồn hoa ,cây cảnh, quét dọn vs…
Tuyên truyền cho các bạn khác cùng tham gia.



TIẾT 23. BÀI 22 : VỆ SINH HÔ HẤP

II.CẦN LUYỆN TẬP ĐỂ CÓ HỆ HÔ HẤP KHOẺ MẠNH.
Nghiên cứu thông tin mục II kết hợp kiến thức bài 21
Thảo luận trả lời các câu hỏi:mỗi dãy 2 câu:1+3;2+3
D1: 1. Giải thích vì sao khi tập thể dục thể thao đúng cách, đều đặn từ bé có thể có được dung tích sống lí tưởng?
D2:2. Giải thích vì sao khi thở sâu và giảm nhịp thở trong
mỗi phút sẽ làm tăng hiệu quả hô hấp?
D1,2:3. Hãy đề ra các biện pháp luyện tập để có hệ hô hấp khoẻ mạnh?

I.CẦN BẢO VỆ HỆ HÔ HẤP KHỎI CÁC TÁC NHÂN CÓ HẠI

Đáp án:C1
Dung tích sống lý tưởng là thể tích không khí lớn nhất mà cơ thể có thể hít vào và thở ra.
DTS = DT phổi – DT khí cặn
DTP = DT lồng ngực (Phụ thuộc khung xương sườn)
Ở độ tuổi phát triển (< 25 tuổi ở nam, và < 20 tuổi ở nữ) nếu tập luyện thì khung xương sườn nở rộng, Sau độ tuổi phát triển sẽ không phát triển thêm nữa.
Dung tích khí cặn phụ thuộc vào khả năng co tối đa của các cơ thở ra , các cơ này luyện tập từ bé thì sẽ có khả năng co lớn→DT khí cặn nhỏ
=> TDTT đúng cách, đều đặn từ bé sẽ có DTS lý tưởng
Đáp án: c2. Nếu thở sâu (12nhịp/phút) hô hấp thường(17n/p)
- Lượng khí vô ích nằm trong đường dẫn khí giảm hơn nhiều khi hô hấp thường.(150x12)<(150x17)ml
- Lượng khí hữu ích nằm trong phế nang tăng hơn nhiều so với hô hấp thường.(800x12)> (400x17)ml
Làm tăng lượng kk trong phế nang và giảm lượng khí cặn trong phổi  Tăng hiệu quả hô hấp
C3:Biện pháp:Tích cực tập thể dục thể thao phối hợp tập thở sâu và giảm nhịp thở thường xuyên, từ bé.



TIẾT 23. BÀI 22 : VỆ SINH HÔ HẤP

II.CẦN LUYỆN TẬP ĐỂ CÓ HỆ HÔ HẤP KHOẺ MẠNH.
Cần tích cực rèn luyện để có một hệ hô hấp khỏe mạnh bằng tập thể dục thể thao phối hợp tập thở sâu và giảm nhịp thở thường xuyên từ bé

I.CẦN BẢO VỆ HỆ HÔ HẤP KHỎI CÁC TÁC NHÂN CÓ HẠI



Bài tập3: Khoanh vào ý đúng trong các câu sau:
1. Hiệu quả hô hấp sẽ tăng khi:
A. Thở sâu và giảm nhịp thở
B. Thở bình thường
C. Tăng nhịp thở
D. Cả A, B, C đều sai
2. Các bệnh nào dễ lây qua đường hô hấp:
A. Bệnh Sars, bệnh lao phổi
B. Bệnh cúm, bệnh ho gà.
C. Bệnh thương hàn, thổ tả kiết lị , bệnh về giun sán.
D. Hai câu a,b đúng
Câu 1. Nêu những tác nhân gây hại tới hoạt động hô hấp? và những biện pháp bảo vệ hệ hô hấp tránh những tác nhân đó?.
Câu 2. Bản thân em có thể làm gì để góp phần bảo vệ hệ hô hấp của mình và cộng đồng?
Hướng dẫn về nhà
- Học thuộc bài, làm bài tập bài 22
- Đọc “Mục em có biết”
- Chuẩn bị dụng cụ thực hành theo nhóm (2 bàn) như mục II tr.75 SGK.
- tìm hiểu bài 23.
Giờ học kết thúc,kính chúc quý thầy cô mạnh khỏe, chúc các em chăm ngoan học giỏi!