Tiết 24: Âm nhạc thường thức
V�I N�T V? �M NH?C
THI?U NHI VI?T NAM
Âm nhạc nói chung và ca hát nói riêng là nhu cầu về tinh thần hết sức cần thiết đối với thiếu nhi. Từ bao đời nay, trong dân gian đã lưu truyền biết bao câu ca dao, những bài đồng dao, những câu nói vần, nói vè đầy tính âm nhạc cho trẻ em chơi và hát.
Ví dụ:

Các câu ca dao:

Khôn ngoan đối đáp người ngoài
Gà cùng một mẹ chớ hoài đá nhau.

Nhà Bè nước chảy chia hai
Ai về Gia Định, Đồng Nai thì về.

Thân em như trái bần trôi,
Gió dập sóng dồi biết tấp vào đâu.
Những bài đồng dao:
Con gà cục tác lá chanh
Con lợn ủn ỉn mua hành cho tôi
Con chó khóc đứng, khóc ngồi
Bà ơi đi chợ mua tôi đồng riềng.
Con mèo trèo lên cây cau
Hỏi thăm chú chuột đi đâu vắng nhà
Chú chuột đi chợ đàng xa
Mua mắm, mua muối giỗ cha con mèo.
Những câu nói vần, nói vè:
Nghe vẻ nghe ve,
Nghe vè chim chóc.
Hay moi hay móc,
Là con thằng chài.
Lông lá thật dài,
Là con chim phướn.
Rành cả bốn hướng,
Là con bồ câu.
Giống lặn thật sâu,
Là con cồng cộc ...
Trước Cách mạng tháng Tám - 1945, những bài hát cho trẻ em thật hiếm hoi. Sau đó, cùng với phong trào thiếu niên, nhi đồng phát triển mạnh, hoạt động ca hát trong các em được quan tâm và bài hát viết cho lứa tuổi này ngày càng được những nhạc sĩ sáng tác chú ý.
Hơn nửa thế kỉ qua, đã có hàng ngàn bài hát cho trẻ em ở các lứa tuổi mầm non, nhi đồng, thiếu niên. Có thể nói, nền âm nhạc cách mạng Việt Nam hiện đại đã hình thành một dòng âm nhạc cho trẻ em. Các bài hát cho trẻ em vang lên trên khắp các sân khấu hội diễn, các phương tiện thông tin đại chúng, trong các trường học, các buổi sinh hoạt thiếu nhi ở khắp thành phố, nông thôn, miền núi,…
CHƯƠNG TRÌNH CA NHẠC ĐỒ-RÊ-MÍ
Các bài hát cho thiếu nhi thật phong phú, đa dạng và giàu tính giáo dục. Nhiều bài hát đạt đã đạt tới trình độ nghệ thuật cao, được cả người lớn và trẻ em yêu thích. Có những bài lưu truyền từ thế hệ này qua thế hệ khác, tồn tại lâu dài cùng năm tháng.
Có những nhạc sĩ hầu như gắn bó suốt cuộc đời với sự nghiệp sáng tác cho trẻ em. Họ đã đem đến cho lứa tuổi nhỏ những bài ca hồn nhiên, trong sáng, đầy cảm xúc với những hình tượng âm nhạc đẹp đẽ.
Trong số rất nhiều nhạc sĩ đã đóng góp chi phong trào âm nhạc thiếu nhi Việt Nam có thể kể một số tác giả và những bài hát tiêu biểu như:
Phong Nhã với bài:
- Ai yêu Bác Hồ Chí Minh hơn thiếu niên nhi đồng
Hành khúc Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh
Nhạc sĩ Phong Nhã
Lưu Hữu Phước với:
Reo vang bình minh
Thiếu nhi thế giới liên hoan
- Múa vui
Lê Thương với Chú Cuội
Hùng Lân với Hè về
Phạm Tuyên với:
Cánh én tuổi thơ
Chiếc đèn ông sao
Tiến lên đoàn viên
Lưu Hữu Phước
Phạm Tuyên
Hoàng Vân với:
Em yêu trường em
Mùa hoa phượng nở
Con chim vành khuyên
Mộng Lân với:
Em là mầm non của Đảng
Nguyễn Bá Ngọc-Người thiếu niên dũng cảm
Phan Huỳnh Điểu với Đội kèn tí hon
Văn Chung với Lượn tròn lượn khéo
Hoàng Vân
Trương Quang Lục với:
-Màu mực tím, Tuổi hồng
Trịnh Công Sơn với:
-Em là bông hồng nhỏ
Bùi Đình Thảo với:
-Đi học, Em đi giữa biển vàng
Hoàng Long-Hoàng Lân với:
-Bác Hồ-Người cho em tất cả
-Từ rừng xanh cháu về thăm Lăng Bác
Trịnh Công Sơn
Hàn Ngọc Bích với:
Đưa cơm cho mẹ đi cày
Em bay trong đêm pháo hoa
Xuân Giao với:
Em mơ gặp Bác Hồ
Cháu yêu bà
Anh phi công ơi!
Phạm Trọng Cầu với:
Cho con
Trường làng tôi
Xuân Giao
Và nhiều nhạc sĩ khác như: Cao Minh Khanh, Lê Minh Châu, Vũ Trọng Tường, Hà Hải, Phạm Đăng Khương, Phan Trần Bảng, Nguyễn Văn Hiên, Trần Đức, Vũ Hoàng, Trần Ngọc, Huy Trân,… đã có nhiều bài hát cho tuổi thơ được phổ biến rộng rãi trong những năm qua.
CÂU HỎI
1. Hãy nêu tình hình âm nhạc thiếu nhi Việt Nam trước và sau Cách mạng tháng Tám.
2. Hãy hát một ca khúc thiếu nhi bất kì mà bạn thích.
3. Hãy kể tên 5 trong số 9 nhạc sĩ mà các bạn đã được xem hình trong bài này.
4. Hãy kể tên 5 ca khúc thiếu nhi bất kì và cho biết tác giả của những ca khúc đó.
CẢM ƠN CÁC BẠN VÀ CÔ GIÁO
ĐÃ CHÚ Ý LẮNG NGHE!
nguon VI OLET