Trường Tiểu học Phù Đổng- Quận 6- TP HCM
LUYỆN TỪ VÀ CÂU LỚP 5
Trường Tiểu học Phù Đổng- Quận 6- TP HCM
- Luyện tập

về Từ đồng nghĩa
Bài: - Từ đồng nghĩa
LUYỆN TỪ VÀ CÂU LỚP 5 - TUẦN 1
I. MỤC TIÊU:

Hiểu từ đồng nghĩa là những từ có nghĩa giống nhau hoặc gần giống nhau, hiểu thế nào là từ đồng nghĩa hoàn toàn và không hoàn toàn.
HS có kĩ năng tìm từ, đặt câu.
I. Nhận xét:
1. So sánh nghĩa của các từ in đậm trong mỗi ví dụ sau:
a) Sau 80 năm giời nô lệ làm cho nước nhà bị yếu hèn, ngày nay chúng ta cần phải xây dựng lại cơ đồ mà tổ tiên đã để lại cho chúng ta, làm sao cho chúng ta theo kịp các nước khác trên hoàn cầu. Trong công cuộc kiến thiết đó, nước nhà trông mong chờ đợi ở các em rất nhiều. Hồ Chí Minh
b) Màu lúa chín dưới đồng vàng xuộm lại. Nắng nhạt ngả màu vàng hoe. Trong vườn, lắc lư những chùm quả xoan vàng lịm không trông thấy cuống, như những chuỗi tràng hạt bồ đề treo lơ lửng.
Tô Hoài
I. Nhận xét:
1. So sánh nghĩa của các từ in đậm trong mỗi ví dụ sau:
xây dựng -
kiến thiết
Kết luận:
Nghĩa của các từ trong mỗi ý giống nhau
(cùng chỉ một hoạt động, một màu).
Những từ có nghĩa giống nhau như vậy
là các từ đồng nghĩa.
2. Thay những từ in đậm trong mỗi ví dụ trên cho nhau rồi rút ra nhận xét: Những từ nào thay thế được cho nhau? Những từ nào không thay thế được cho nhau? Vì sao?
Sau 80 năm giời nô lệ làm cho nước nhà bị yếu hèn, ngày nay chúng ta cần phải xây dựng lại cơ đồ mà tổ tiên đã để lại cho chúng ta, làm sao cho chúng ta theo kịp các nước khác trên hoàn cầu. Trong công cuộc kiến thiết đó, nước nhà trông mong chờ đợi ở các em rất nhiều.
Từ xây dựng và kiến thiết có thể thay thế cho nhau được vì nghĩa của các từ ấy giống nhau hoàn toàn (làm nên một công trình kiến trúc, hình thành một tổ chức hay một chế độ chính trị, xã hội, kinh tế).

Màu lúa chín dưới đồng vàng hoe lại. Nắng nhạt ngả màu vàng lịm . Trong vườn, lắc lư những chùm quả xoan vàng xuộm không trông thấy cuống, như những chuỗi tràng hạt bồ đề treo lơ lửng.
(Tiếng Việt 5 Tập 1 Trang 7)
Bài 1: Xếp những từ in đậm thành từng nhóm đồng nghĩa:
Sau 80 năm giời nô lệ làm cho nước nhà bị yếu hèn, ngày nay chúng ta cần phải xây dựng lại cơ đồ mà tổ tiên đã để lại cho chúng ta, làm sao cho chúng ta theo các nước khác trên hoàn cầu. Trong công cuộc kiến thiết đó, nước nhà trông mong ở các em rất nhiều. Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp được hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai cùng với các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em.
Hồ Chí Minh
+ nước nhà - non sông
+ hoàn cầu - năm châu

Bài 2: Tìm những từ đồng nghĩa với những từ sau đây:
đẹp, to lớn, học tập.
M: đẹp-xinh

Bài 2: Tìm những từ đồng nghĩa với những từ sau đây:
đẹp, to lớn, học tập.
M: đẹp-xinh

Đẹp: đẹp đẽ, đèm đẹp, xinh, xinh xắn, xinh tươi, tươi đẹp, mĩ lệ, …
To lớn: to, to đùng, to tướng, to kềnh, vĩ đại, khổng lồ, lớn, …
Học tập: học, học hành, học hỏi, …
Luyện tập về Từ đồng nghĩa
(Tiếng Việt 5 Tập 1 Trang 13
1- Tìm các từ đồng nghĩa:
Chỉ màu xanh.
Chỉ màu đỏ.
Chỉ màu trắng.
Chỉ màu đen.
Màu xanh
Màu đen
Màu trắng
Màu đỏ
Xanh biếc
Xanh lè
Xanh tươi
Xanh nhạt
Xanh rì
Đen láy
Đỏ tía
Đỏ au
Đỏ bừng
Xanh lục
Xanh ngọc
Đen thui
Đen sì
Trắng phau
Trắng muốt
Trắng tinh
Đen nhẻm
Đỏ chót
Đỏ sẫm
Đen trũi
Ghi nhớ: TỪ ĐỒNG NGHĨA

1. Từ đồng nghĩa là những từ có nghĩa giống nhau hoặc gần giống nhau.
VD: siêng năng, chăm chỉ, cần cù, …
2. Có những từ đồng nghĩa hoàn toàn, có thể thay thế cho nhau trong lời nói.
VD: hổ, cọp, hùm, …
3. Có những từ đồng nghĩa không hoàn toàn. Khi dùng những từ này, ta phải cân nhắc lựa chọn cho đúng.
VD: - Ăn, xơi, chén, …(biểu thị thái độ, tình cảm khác nhau đối với người đối thoại hoặc điều được nói đến).
- Mang, khiêng, vác, …(biểu thị những cách thức hành động khác nhau).
nguon VI OLET