HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA
MỤC TIÊU BÀI HỌC
Nhận ra bản chất lố lăng, đồi bại của xã hội thượng lưu thành thị trước Cách mạng tháng Tám 1945
Thấy được thái độ phê phán mạnh mẽ và bút pháp châm biếm mãnh liệt, đầy tài năng của Vũ Trọng Phụng: vừa xoay quanh mâu thuẫn trào phúng cơ bản, vừa sáng tạo ra những tình huống khác nhau, tạo nên màn hài kịch phong phú, biến hóa ở chương XV của tiểu thuyết Số đỏ
HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA
ĐỀ MỤC BÀI HỌC
I. TÌM HIỂU CHUNG:
Tác giả
Tác phẩm Số đỏ
Đoạn trích Hạnh phúc một tang gia
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN :
Nhan đề đoạn trích
Những chân dung trào phúng
Hình ảnh một đám ma gương mẫu
III. TỔNG KẾT:
HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA
I. TÌM HIỂU CHUNG
1. Tác giả
a. Cuộc đời
Vũ Trọng Phụng(1912- 1939)
Sinh ra trong một gia đình nghèo tại Hà Nội
Quê : Mỹ Hào, Hưng Yên
Sống chật vật bằng nghề viết báo, viết văn chuyên nghiệp
Ông mất sớm vì bệnh lao (1939)
HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA
b. Sự nghiệp sáng tác
Bút danh: Thiên Hư
Là cây bút có sức sáng tạo dồi dào, phong cách độc đáo
Nhà văn lớn trong dòng văn học hiện thực phê phán trước Cách mạng tháng Tám 1945.
Tác phẩm bộc lộ niềm căm phẩn mãnh liệt cái xã hội đen tối, thối nát đương thời.
HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA
b. Sự nghiệp sáng tác
Tác phẩm tiêu biểu:
HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA
2. Tác phẩm: Số đỏ
a. Hoàn cảnh sáng tác:
Tiểu thuyết Số đỏ được đăng trên Hà Nội báo số 40 ngày 07/10/1936, in thành sách lần đầu năm 1938
b. Tóm tắt:
Số đỏ là câu chuyện kể về Xuân, thường được mọi người gọi là Xuân tóc đỏ. Xuân là một cậu bé, một đứa trẻ lang thang đầu đường xó chợ, sống bằng nghề trèo me, trèo sấu kiếm tiền sống lay lắt qua ngày…
Tóm tắt (bằng sơ đồ)
Xuân tóc đỏ
Vô học
Vô lại
Tinh quái
Hạ lưu vỉa hè
Phó Đoan
Giáo sư Tenis
Ông Văn minh
& Âu hoá
Nhà cải cách XH
Cố Hồng
Cố Tổ
Doctor
Thi sĩ
Cố vấn báo Gõ mõ
- Anh hùng cứu quốc
- Con rể cụ cố Hồng
HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA
Vì từ nhỏ mồ côi, không ai nuôi dạy, nên bản chất của Xuân bị tha hóa, hắn có những hành động vô giáo dục nên bị cớm bắt giam. Nhưng cơ may đến, Xuân được cứu thoát bới bà Phó Đoan- là một mụ me Tây vô cùng dâm đãng. Từ đó, Xuân làm phục vụ cho một cửa hàng Âu hóa của vợ chồng Văn Minh do mụ Phó Đoan giới thiệu cho, đây là một cửa hàng chuyên phục vụ phái đẹp, nơi luyện quần vợt của bà Phó Đoan và vợ Văn Minh. Xuân tóc đỏ được nhận danh hiệu “sinh viên trường thuốc” rồi danh hiệu “đốc tờ Xuân”, hắn học thuộc lòng những bài quảng cáo thuốc lậu, gia nhập với xã hội thuộc lưu, mở rộng các mối quan hệ với những nhân vật có thế lực, và được cô Tuyết em của Văn Minh con cụ cố Hồng yêu say đắm. Càng ngày hắn càng được nhiều người kính trọng và sợ hãi..
HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA
Vô tình hắn gây ra cái chết của cụ cố tổ, và được gia đình nhà cụ cố vô cùng biết ơn vì điều này. Vợ chồng Văn Minh ra sức yêu chiều và tô vẽ cho Xuân, đồng thời cũng có ý định gã em gái là Tuyết cho Xuân dù biết quá khứ của hắn, nhưng vì Tuyết cũng đã mang cho mình cái danh hư hỏng nên đối với gia đình họ lại là niềm vui.
Xuân đăng kí đi tranh giải quần vợt nhân dịp vua Xiêm tới Bắc Kinh, hắn xử dụng rất nhiều thủ đoạn đê tiện để được thi đấu với đối thủ chính. Bằng cách hãm hại hai cầu thủ nổi tiếng trước khi trận đấu diễn ra, và cuối cùng hắn là người duy nhất để đấu với quán quân Xiêm. Vì để giữ mối giao hòa với nước Xiêm, nên đã yêu cầu Xuân thua. Kết thúc trận đấu, Xuân diễn thuyết giữa đám đông để mọi người hiểu hắn thua vì tổ quốc, hi sinh vì tổ quốc mình. Thế là hắn được tung hô, trở thành một anh hùng, một vĩ nhân. Được thưởng được tham gia nhiều hội, và hắn trở thành con rễ của cụ cố Hồng.
HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA
* Giá trị của tác phẩm
Phản ánh hiện thực thối nát của xã hội tư sản thành thị đang chạy theo lối sống nhố nhăn đồi bại đương thời
+ Giá trị nội dung
+ Giá trị nghệ thuật
Số đỏ thể hiện một trình độ tiểu thuyết già dặn, bút pháp châm biếm biến hóa linh hoạt, bất ngờ.
Xây dựng hình tượng nhân vật độc đáo, điển hình
2. Tác phẩm: Số đỏ
HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA
3. Đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia
a. Xuất xứ:
Đoạn trích thuộc chương XV của tiểu thuyết Số đỏ
b. Bố cục:
“Từ đầu choTuyết vậy”:
Niềm vui và hạnh phúc của các thành viên trong gia đình và mọi người khi cụ cố tổ qua đời
Đoạn còn lại:
Cảnh đám tang gương mẫu
HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
1. Nhan đề:Hạnh phúc của một tang gia
Phản ánh một sự thật tàn nhẫn: Hạnh phúc trong một gia đình vô phúc.
Tình huống trào phúng cho toàn bộ chương truyện
HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
1. Nhan đề:Hạnh phúc của một tang gia
Phê phán
Sâu cay cái nghịch lí đảo điên trong đạo làm người
Rất đúng một sự thật mỉa mai, hài hước và tàn nhẫn của xã hội thành thị Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám.
? Tìm những chi tiết miêu tả các thành viên
trong gia đình cụ cố Hồng (vẻ bề ngoài và thực chất
bên trong) Nêu nhận xét?
Nhóm 1:
Cụ cố Hồng
Nhóm 3:
Cô Tuyết, Cậu Tú Tân
Nhóm 2:
Vợ chồng Văn Minh
Nhóm 4:
Ông Phán mọc sừng
HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA
2. Những chân dung trào phúng
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
a. Niềm vui chung của đại gia đình vô phúc
* Cái chết của cụ cố tổ:
Mang lại niềm vui lớn cho cả đại gia đình:
Tờ chúc thư đã tới lúc được thực hiện chứ
không còn là lí thuyết viễn vông nữa!
Làm bộc lộ những mâu thuẫn trào phúng và
Làm đậm nét hàng loạt những chân dung
hài hước
HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
Niềm hạnh phúc riêng của những thành
viên trong gia đình:
2. Những chân dung trào phúng
* Cụ cố Hồng:
Nhắm nghiền mắt tưởng tượng( mặc áo xô gai,
lụ khụ chống gậy, vừa ho khạc, vừa mếu máo
diễn trò già nua ốm yếu…)
Kiêu hãnh khi được người ta khen là nhà
đại phúc, con hiếu thảo.
HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
Niềm hạnh phúc riêng của những thành
viên trong gia đình:
2. Những chân dung trào phúng
* Cụ cố Hồng:
Điển hình cho loại người ngu dốt,
háo danh trong xã hội.
HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
Niềm hạnh phúc riêng của những thành
viên trong gia đình:
2. Những chân dung trào phúng
* Ông Văn Minh:
Được dịp lăng xê những mốt y phục táo bạo nhất
Có thể ban cho những ai có tang đau đớn vì kẻ chết cũng được hưởng một chút hạnh phúc ở đời
HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
Niềm hạnh phúc riêng của những thành
viên trong gia đình:
2. Những chân dung trào phúng
* Ông Văn Minh:
Là một kẻ cơ hội quảng cáo hàng để kiếm tiền
HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
Niềm hạnh phúc riêng của những thành
viên trong gia đình:
2. Những chân dung trào phúng
* Cô Tuyết:
Được dịp lăng xê những mốt y phục táo bạo nhất
Được dịp mặc bộ y phục ngây thơ- cái áo dài
voan mỏng trong có coóc – sê trông như hở cả
nách, hở cả nửa vú…
Trên mặt lại hơi có một vẻ buồn lãng mạn
đúng mốt của nhà có đám
HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
Niềm hạnh phúc riêng của những thành
viên trong gia đình:
2. Những chân dung trào phúng
* Cô Tuyết:
Là một kẻ cơ hội để chưng diện, phơi bày sự hư hỏng của kẻ chưa đánh mất cả chữ trinh
HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
Niềm hạnh phúc riêng của những thành
viên trong gia đình:
2. Những chân dung trào phúng
* Cậu Tú Tân:
Là một kẻ bất hiếu, kẻ cơ hội để có hạn
Sướng điên người vì được dùng mấy cái máy ảnh
Là cơ hội để cậu tú giải trí và chứng tỏ tài chụp ảnh
HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
Là một kẻ cơ hội quảng cáo hàng để kiếm tiền
NÊU Ý NGHĨA NHAN ĐỀ CHƯƠNG TRUYỆN “HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA”.
KIỂM TRA BÀI CŨ
KIỂM TRA BÀI CŨ
A (Nhân vật)
Một gia đình bất hiếu, giả dối và vô đạo đức
TIẾT 46
HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA
(TRÍCH SỐ ĐỎ)
- Vũ Trọng Phụng -
HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA
3. Cảnh đưa đám
- Tổ chức: theo lối Tây, Ta, Tàu: có vòng hoa, câu đối, kiệu bát cống,
lợn quay đi lọng; kèn Tây,Ta, Tàu; lốc bốc xoảng….
- Không khí: huyên náo, nhốn nháo
a, Quang cảnh đám tang
HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA
3. Cảnh đưa đám
b, Hình ảnh những người đưa đám
- Người trong tang quyến: cụ cố Hồng, cụ bà , cậu Tú Tân, cô Tuyết.
- Nhân vật ngoài tang quyến
Giả dối, đồi bại.
- Nghệ thuật xây dựng chân dung nhân vật trào phúng:
+ Khai thác mâu thuẫn giữa vẻ bề ngoài và bản chất bên trong.
+ Điệp khúc “Đám cứ đi”:
Nhịp điệu chuyển động của đám tang
Lập lờ thật giả vạch trần bản chất giả dối.
3. Cảnh đưa đám
a, Quang cảnh đám tang
b, Hình ảnh những người đưa đám
HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA
HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA
4. Cảnh hạ huyệt
Chi tiết nghệ thuật đặc sắc
Thương xót
người đã khuất
Trao đổi,
mua bán
> <
Ông Phán mọc sừng oặt người khóc mãi không thôi, dúi vào tay Xuân
Tóc Đỏ tờ giấy bạc năm đồng gấp tư.
Bản chất đểu giả, bỉ ổi, vô liêm sỉ
NGHỆ THUẬT
NỘI DUNG
Tạo dựng tình huống trào phúng đặc sắc
HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA
HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA
“Hạnh phúc của một tang gia” là đoạn trích tiêu biểu cho tiểu thuyết Số đỏ của Vũ Trọng Phụng.
VĂN HỌC TRÀO PHÚNG
Số đỏ nâng nghệ thuật trào phúng Việt Nam lên một tầm cao mới?
VHDG
VHTĐ
VHHĐ
HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA
VĂN HỌC TRÀO PHÚNG
VHDG
VHTĐ
VHHĐ
HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA
Sử dụng một số thủ pháp trào phúng, hướng đến một số nét tính cách.
Quy mô tác phẩm, phạm vi hiện thực phản ảnh còn hạn chế.
Lần đầu tiên có
tiểu thuyết trào
Phúng.
Sức khái quát xã hội.
Nghệ thuật trào phúng bậc thầy.
Số đỏ nâng nghệ thuật trào phúng Việt Nam lên một tầm cao mới.
HƯỚNG DẪN HỌC BÀI Ở NHÀ
Tìm đọc tiểu thuyết Số đỏ của Vũ Trọng Phụng
1
Chuẩn bị bài mới: Phong cách ngôn ngữ báo chí.
2
Sưu tầm một tờ báo, một tờ tạp chí.
HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA
KÍNH CHÚC SỨC KHỎE CÁC THẦY CÔ GIÁO !
CHÚC CÁC EM HỌC SINH CHĂM NGOAN, HỌC GIỎI
HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA
3. Cảnh đưa đám
b, Hình ảnh những người đưa đám
Đám “giai thanh gái lịch”
Cô Tuyết
Trích phim Số đỏ, đạo diễn Hà Văn Trọng, Hãng phim truyện Việt Nam
HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA
nguon VI OLET
