Câu cá mùa thu
Câu cá mùa thu
(Thu điếu)
Nguyễn khuyến
- Cảm nhận được vẻ đẹp của cảnh thu điển hình cho mùa thu làng cảnh Việt Nam và tình yêu thiên nhiên, đất nước, tâm trạng thời thế của nhà thơ.
- Thấy được nghệ thuật tả cảnh tả tình và sử dụng tiếng Việt của Nguyễn Khuyến.
PHẦN 1:
NHIỆM VỤ HỌC TẬP
PHẦN 12:
HỌC LIỆU (NỘI DUNG BÀI HỌC)
I-Tỡm Hi?u Chung
1-Tác giả: Nguyễn Khuyến (1835-1909)
a. Cuộc đời:
- Xuất thân trong một gia đình nhà Nho nghèo
- Đỗ đầu ba kì thi nên được gọi là “Tam Nguyên Yên Đổ”
Làm quan khoảng 10 năm dưới triều Nguyễn sau đó cáo quan về quê
Là người tài năng, cốt cách thanh cao, yêu nước, thương dân

Túm t?t nh?ng hi?u bi?t c?a em v? tỏc gi?
I-tìm hiểu chung
b. Sự nghiệp:
-Tác phẩm chữ Hán và chữ Nôm khoảng 800 bài.
- Đóng góp nổi bật:
Thơ làng quê và thơ trào phúng


I-tìm hiểu chung
2-Văn bản:
Vị trí: "Thu điếu" nằm trong chùm thơ thu của Nguyễn Khuyến.
D? t�i: mựa thu
Hoàn cảnh sáng tác: sau khi về quờ ? ẩn.
Th? tho: th?t ngụn bỏt cỳ Du?ng Lu?t







Vị trí, đề tài, hoàn cảnh sáng tác của bài thơ?
Cảnh thu ở làng quê
Cảnh thu ở làng quê
II-đọc - hiểu văn bản
Điểm nhìn cảnh thu của tác giả có gì đặc sắc?
(câu hỏi 1- SGK)
1. Cảnh thu:





- Điểm nhìn: Cảnh thu được đón nhận từ gần đến cao xa rồi từ cao xa trở lại gần: từ chiếc thuyền câu trở ra mặt ao, nhìn lên bầu trời, nhìn xuống ngõ trúc rồi trở về với ao thu, với thuyền câu.





-> cảnh sắc mùa thu được mở ra nhiều hướng.





II-đọc - hiểu văn bản
1. Cảnh thu:









- Những từ ngữ, hình ảnh nào gợi lên được nét riêng của cảnh sắc mùa thu?
Ao thu: Lạnh lẽo.
Thuyền câu: bé tẻo teo.
Tầng mây: lơ lững
Ngõ trúc: quanh co
Hình ảnh:
-> Hình ảnh dân dã, thân thuộc




II-đọc - hiểu văn bản
1. Cảnh thu:








Nước: trong veo
Trời: xanh ngắt
Lá: vàng
=> Cảnh sắc mùa thu dịu nhẹ, thanh sơ, hài hòa và gần gũi điển hình cho mùa thu ở làng quê Việt Nam.







Màu sắc
Sóng: xanh bi?c
-> màu sắc thanh nhã, hài hòa.
- Những màu sắc nào gợi lên được nét riêng của cảnh sắc mùa thu?
II-đọc - hiểu văn bản
1. Cảnh thu:








Sóng: hơi gợn
Lá: khẽ đưa vèo

-> rất nhẹ, rất khẽ không đủ để tạo âm thanh.







Các chuyển động
Mây: lơ lửng
=> Không gian mùa thu: Yên tĩnh, vắng người, vắng tiếng. Cảnh thu đẹp nhưng tĩnh lặng, đượm buồn.








- Những chuyển động và âm thanh nào của mùa thu được tác giả miêu tả?
Âm thanh
Không có
- Em có nhận xét gì về không gian mùa thu trong bài thơ qua các chuyển động, màu sắc, hình ảnh, âm thanh?
tiếng cá đớp mồi
14
Bức tranh thu
II-đọc - hiểu văn bản
2. Tình thu:








tình yêu thiên nhiên, tình cảm gắn bó với làng quê và khát vọng sống trong sạch.







- Cảnh thu đẹp bình dị gần gũi
Cảnh sắc mùa thu gợi những tâm sự thầm kín nào của tác giả?

nỗi u hoài, man mác và sâu lắng.






- Cảnh thu buồn, vắng lặng
II-đọc - hiểu văn bản
Hai câu thơ cuối thể hiện tâm trạng gì của tác giả?
2. Tình thu:








Tựa gối buông cần lâu chẳng được,
Cá đâu đớp động dưới chân bèo”.








Tư thế: “tựa gối”  người đi câu như thu mình lại trong dáng vẻ trầm lắng với những suy tư.
Hành động: “buông cần”  câu cá chỉ là cái cớ để đón nhận trời thu, cảnh thu vào cõi lòng.
Thủ pháp lấy động tả tĩnh mở ra không gian vô cùng tĩnh lặng, người đi câu trầm ngâm, dường như đang chất chứa nhiều suy tư về thời thế: đau buồn trước tình cảnh đất nước rơi vào tay giặc mà mình không thể làm gì được. -> Tấm lòng yêu nước thầm kín mà thiết tha
iiI-tổng kết
nội dung





Giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật của bài thơ?
- Bức tranh mùa thu đẹp, thanh tĩnh, sâu lắng.
- Tình yêu thiên nhiên gắn bó với quê hương.
- Tâm hồn thanh cao, khát vọng sống trong sạch.
- Tâm trạng u hoài, nỗi đau thời thế.
NGHỆ THUẬT




- Bài thơ mang đậm màu sắc cổ điển: đề tài, thể thơ, bút pháp tả cảnh ngụ tình, lấy động tả tĩnh...
- Có sự cách tân đổi mới: miêu tả chân thực, hình ảnh gần gũi với làng quê, ngôn ngữ thuần Nôm, từ láy gợi cảm, gieo vần “eo” tài tình ….

bài tập trắc nghiệm
Câu 1:Sắc màu chủ đạo của mùa thu trong bài "Câu cá mùa thu" là gì?

A-Sắc vàng.
B-Sắc xanh.
C-Sắc trắng.
D-Không màu.

bài tập trắc nghiệm
Câu 2: Mùa thu trong bài "Câu cá mùa thu"của Nguyễn Khuyến du?c miêu tả qua những hình ảnh nào?

A-Ao thu, lá vàng, trời xanh.
B-Sóng biếc, tầng mây, ngõ trúc.
C-Ao thu, nuước thu, cây thu, trời thu.
D-Ao thu, thuyền câu, lá vàng, ngõ trúc.
PHẦN 3
BÀI TẬP KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ CỦA CHỦ ĐỀ
Phân tích 2 câu cuối bài thơ Thu điếu của Nguyễn Khuyến
Bài tập:
* Hình thức làm bài: HS làm bài vào tờ giấy đôi, điền đầy đủ thông tin (họ và tên, lớp, ô điểm)
* Cách thức nộp bài:
- Mỗi cá nhân chụp hình bài làm (ngay ngắn, rõ nét) gửi qua cho lớp trưởng.
Lớp trưởng chuyển bài của các bạn vào Telegram cho GV
THANK YOU!!!
nguon VI OLET