Từ ấy
Tố Hữu
"Từ ấy là một tâm hồn trong trẻo của tuổi mười tám, đôi mươi, đi theo lí tưởng cao đẹp, dám sống, dám đấu tranh" (Câu chuyện về thơ - Tố Hữu)
Đời cách mạng từ khi tôi đã hiểu
Dấn thân vô là phải chịu tù đày
Là gươm kề cận cổ, súng kề tai
Là thân sống chỉ còn một nửa
(Tố Hữu)
Bài thơ cuối cùng
Báo Văn Nghệ số 50 ngày 14-12-2002
I. TÌM HIỂU CHUNG
1. Tác giả
5
- Tố Hữu (1920-2002), tên thật là Nguyễn Kim Thành
- Lá cờ đầu của thơ ca CM VN hiện đại
- Thơ trữ tình chính trị: thể hiện lẽ sống, lí tưởng, tình cảm CM của con người VN hiện đại nhưng đậm chất dân tộc, truyền thống
2. Tập thơ “Từ ấy”:
Gồm 3 phần: Máu lửa, xiềng xích, giải phóng.
3.Bài thơ “Từ ấy”
Thuộc phần “Máu lửa” của tập “Từ ấy”, sáng tác tháng 7-1938, đánh dấu mốc quan trọng của cuộc đời Tố Hữu
6
Tác phẩm chính
Việt Bắc (1947-1954)
Máu và hoa(1962-1977)
Từ ấy (1937-1946)
Gió lộng (1955-1961)
Ta với ta (1999)
Ra trận (1962-1971)
Một tiêng đờm(1992)
Theo sát chặng đường cách mạng Việt Nam
Huân chương Sao vàng (1994); Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học và nghệ thuật (1996); Giải thưởng văn học ASEAN (1999).
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
8
1. Niềm vui sướng, say mê khi bắt gặp lí tưởng của Đảng
- Từ ấy 1938,Thời điểm TH giác ngộ lí tưởng CM
Các hình ảnh ẩn dụ
+ Mặt trời chân lí lí tưởng CM, Đảng
tỏa ánh sáng, nguồn sáng kì diệu tỏa ra
hơi ấm và sức sống những tư tưởng đúng
đem đến những điều tốt
lành cho cuộc sống
9
+ Bừng nắng hạ, chói qua tim: lí tưởng CM như một nguồn sáng mới (rực rỡ, mạnh mẽ) làm bừng sáng tâm hồn nhà thơ
Giác ngộ lí tưởng CM không chỉ bằng nhận thức lí trí mà còn bằng trái tim, bằng tình cảm
10
- Hình ảnh so sánh:
Hồn tôi là một vườn hoa lá rất đậm hương
rộn tiếng chim…
Lí tưởng CM làm tâm hồn con người tràn đầy sức sống và niềm vui, CM đem lại cuộc sống mới, cảm hứng sáng tạo cho hồn thơ.
=> Niềm vui sướng vô hạn của nhà thơ trong buổi đầu đến với lí tưởng CS.
11
2. Nhận thức mới về lẽ sống
Tôi – buộc – mọi người
Hồn tôi hồn khổ
cá nhân tự nguyện chung
gắn bó
Quan niệm mới về lẽ sống: vượt qua giới hạn của “cái tôi” cá nhân, sống chan hòa gắn bó với mọi người mà trước hết là quần chúng lao khổ
=> Mối quan hệ giữa “cái tôi” và “cái ta”: “Cái tôi” chan hòa trong “cái ta”, cá nhân hòa mình vào tập thể
12
3. Sự chuyển biến sâu sắc trong tình cảm
Tôi – là – con – vạn nhà
là – em – vạn kiếp phôi pha
là – anh – vạn đầu em nhỏ,không áo cơm cù bất cù bơ
điệp ruột thịt quần chúng lao khổ giai cấp vô sản
Tình hữu ái giai cấp đã trở thành tình thân yêu ruột thịt
=> Tấm lòng đồng cảm, xót thương khi nói đến những kiếp người đau khổ
13
14
III. TỔNG KẾT
*Nội dung
Niềm vui lớn, lẽ sống lớn, tình cảm lớn trong buổi đầu gặp gỡ lí tưởng cộng sản
*Nghệ thuật
- Hình ảnh tươi sáng, giàu ý nghĩa tượng trưng
- Ngôn ngữ gợi cảm, giàu nhạc điệu
- Giọng thơ sảng khoái, nhịp điệu thơ hăm hở...
nguon VI OLET
