Luyện từ và câu:
Từ đồng âm
--- Trang 51 ---
KHỞI ĐỘNG
01
Từ nào sau đây đồng nghĩa với từ vui vẻ.
Buồn bã
Phấn khởi
Đau lòng
Từ nào sau đây trái nghĩa với từ siêng năng.
Cần cù
Lười biếng
Chăm chỉ
Điền từ thích hợp vào chỗ chấm:
Trước lạ sau ...
Khôn
Quen

Điền từ thích hợp vào chỗ chấm:
Lá lành đùm lá ...
Nát
Rách
Tươi
KHÁM PHÁ
02
I. Nhận xét
Bài 1. Đọc các câu sau đây:
a) Ông ngồi câu cá.
b) Đoạn văn này có 5 câu.
Luyện từ và câu: Từ đồng âm
I. Nhận xét
Bài 1. Đọc các câu sau đây:
a) Ông ngồi câu cá.
b) Đoạn văn này có 5 câu.
Luyện từ và câu: Từ đồng âm
Bài 2. Dòng nào dưới đây nêu đúng nghĩa của mỗi từ câu ở bài tập 1?
- Bắt cá, tôm,… bằng móc sắt nhỏ (thường có mồi) buộc ở đầu một sợi dây.
- Đơn vị của lời nói diễn đạt một ý trọn vẹn, trên văn bản được mở đầu bằng một chữ cái viết hoa và kết thúc bằng một dấu ngắt câu.
I. Nhận xét
Bài 2.
Luyện từ và câu: Từ đồng âm
Kết luận: Hai từ câu ở hai câu văn trên phát âm hoàn toàn giống nhau (đồng âm) nhưng nghĩa rất khác nhau. Những từ như thế được gọi là những từ đồng âm.
II. Ghi nhớ
Từ đồng âm là những từ giống nhau về âm nhưng khác hẳn nhau về nghĩa.
Luyện từ và câu: Từ đồng âm
LUYỆN TẬP
03
III. Luyện tập
Bài 1. Phân biệt nghĩa của những từ đồng âm trong các cụm từ sau:
a) Cánh đồng – tượng đồng – một nghìn đồng
b) Hòn đá – đá bóng
c) Ba và má – ba tuổi
Luyện từ và câu: Từ đồng âm
III. Luyện tập
Bài 1. Phân biệt nghĩa của những từ đồng âm trong các cụm từ sau:
a) Cánh đồng – tượng đồng – một nghìn đồng
Luyện từ và câu: Từ đồng âm
a) Cánh đồng – tượng đồng – một nghìn đồng
- Đồng trong cánh đồng: khoảng đất rộng và bằng phẳng, dùng để cày cấy, trồng trọt;
- Đồng trong tượng đồng: kim loại có màu đỏ, dễ dát mỏng và kéo sợi, thường dùng làm dây điện và chế tạo hợp kim;
- Đồng trong một nghìn đồng: đơn vị tiền Việt Nam.
III. Luyện tập
Bài 1. Phân biệt nghĩa của những từ đồng âm trong các cụm từ sau:
a) Cánh đồng – tượng đồng – một nghìn đồng
b) Hòn đá – đá bóng
c) Ba và má – ba tuổi
Luyện từ và câu: Từ đồng âm
c) Ba và má – ba tuổi
- Ba trong ba và má: chỉ người bố (cha, thầy, …) trong gia đình;
- Ba trong ba tuổi: số tiếp theo số 2 trong dãy số tự nhiên.
III. Luyện tập
Bài 1. Phân biệt nghĩa của những từ đồng âm trong các cụm từ sau:
a) Cánh đồng – tượng đồng – một nghìn đồng
b) Hòn đá – đá bóng
Luyện từ và câu: Từ đồng âm
b) Hòn đá – đá bóng
- Đá trong hòn đá: chất rắn cấu tạo nên vỏ trái đất, kết thành từng tảng, từng hòn;
- Đá trong đá bóng: đưa nhanh chân và hất mạnh bóng cho xa ra hoặc đưa bóng vào khung thành đối phương.
III. Luyện tập
Bài 2. Đặt câu để phân biệt các từ các từ đồng âm bàn, cờ, nước.
M: - Nhà nhà treo cờ mừng ngày Quốc khánh.
- Cờ là một môn thể thao được nhiều người yêu thích.
Luyện từ và câu: Từ đồng âm
Ví dụ:
- Chiếc bàn này trông rất đẹp./ Các bạn bàn với nhau về việc liên hoan lớp.
- Buổi lễ chào cờ đầu tuần rất nghiêm trang./ Bạn Nam rất thích chơi cờ tướng.
- Mùa mưa, nước sông dâng lên cao./ Nước ta thuộc khu vực Đông Nam Á.
III. Luyện tập
Bài 3. Đọc mẩu chuyện vui dưới đây và cho biết vì sao Nam tưởng ba mình đã chuyển sang làm việc tại ngân hàng.

Tiền tiêu
Nam: - Cậu biết không, ba mình mới chuyển sang ngân hàng làm việc đấy!
Bắc: - Sao cậu bảo ba cậu là bộ đội?
Nam: - Đúng rồi, thư trước ba mình báo tin: “Ba đang ở hải đảo.”. Nhưng thư này ba mình nói là ba đang giữ tiền tiêu cho Tổ quốc.
Bắc: !!!
Luyện từ và câu: Từ đồng âm
Nam nhầm lẫn từ tiêu trong cụm từ tiền tiêu (tiền để chi tiêu) với tiếng tiêu trong từ đồng âm: tiền tiêu (vị trí quan trọng, nơi có bố trí canh gác ở phía trước khu vực trú quân, hướng về phía địch).
VẬN DỤNG
04
III. Luyện tập
Bài 4. Đố vui:
a) Trùng trục như con chó thui
Chín mắt, chín mũi, chín đuôi, chín đầu.
(Là con gì?)
b) Hai cây cùng có một tên
Cây xòe mặt nước, cây lên chiến trường
Cây này bảo vệ quê hương
Cây kia hoa nở soi gương mặt hồ.
(Là cây gì?)
Theo Lê Như Sâm
Luyện từ và câu: Từ đồng âm
III. Luyện tập
Bài 4. Đố vui:
a) Trùng trục như con chó thui
Chín mắt, chín mũi, chín đuôi, chín đầu.
(Là con gì?)
Luyện từ và câu: Từ đồng âm
Con chó thui
- từ chín trong câu đố có nghĩa là nướng chín, chứ không phải số chín.
III. Luyện tập
Bài 4. Đố vui:
b) Hai cây cùng có một tên
Cây xòe mặt nước, cây lên chiến trường
Cây này bảo vệ quê hương
Cây kia hoa nở soi gương mặt hồ.
(Là cây gì?)
Theo Lê Như Sâm
Luyện từ và câu: Từ đồng âm
Cây hoa súng và khẩu súng (khẩu súng còn được gọi là cây súng).
Tạm biệt các em!
nguon VI OLET