MÔN: LUYỆN TỪ VÀ CÂU
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP
Người thực hiện: Lê Thị Toàn Khoa
LỚP 5/8
PHÒNG GIÁO DỤC- ĐÀO TẠO TP THỦ DẦU MỘT
TRƯỜNG TIỂU HỌC PHÚ HÒA 1
Kiểm tra bài cũ
Thế nào là từ đồng âm?
Đặt câu trong đó có sử dụng từ đồng âm.
Luyện từ và câu
ĐỐ BẠN : ĐÂY LÀ GÌ ?
ĐỐ BẠN : ĐÂY LÀ GÌ ?
ĐỐ BẠN : ĐÂY LÀ GÌ ?
ĐỐ BẠN : ĐÂY LÀ GÌ ?
ĐỐ BẠN : ĐÂY LÀ GÌ ?
Đây là gì ?
Răng dùng để làm gì ?
TỪ NHIỀU NGHĨA
Tiết: 13
Luyện từ và câu
Đây là ?
Mũi để làm gì ?
Tiết: 13
TỪ NHIỀU NGHĨA
Luyện từ và câu
Còn đây là ?
Dùng tai để làm gì ?
Tiết: 13
TỪ NHIỀU NGHĨA
Luyện từ và câu
I. Nhận xét :
1. Tìm nghĩa ở cột B thích hợp với mỗi từ ở cột A :
Làm việc cá nhân
2 phút
Tiết: 13
TỪ NHIỀU NGHĨA
Luyện từ và câu
Tai : Bộ phận ở hai bên đầu người và động vật, dùng để nghe.
Mũi : Bộ phận nhô lên ở giữa mặt người hoặc động vật có xương sống, dùng để thở và để ngửi.
Nghĩa của từ : Răng, mũi, tai trong trường hợp này
được gọi là nghĩa gốc ( nghĩa ban đầu).
Tiết: 13
Răng : Phần xương cứng, màu trắng, mọc trên hàm, dùng để cắn, giữ và nhai thức ăn.
TỪ NHIỀU NGHĨA
Luyện từ và câu
Nghĩa gốc là nghĩa lúc ban đầu của từ đó.
Em hiểu thế nào là nghĩa gốc của từ ?
Tiết: 13
TỪ NHIỀU NGHĨA
Luyện từ và câu
2. Nghĩa của các từ răng, mũi, tai trong khổ thơ này có gì khác nghĩa của chúng ở bài tập 1 ?
Răng của chiếc cào
Làm sao nhai được ?
Mũi thuyền rẽ nước
Thì ngửi cái gì ?
Cái ấm không nghe
Sao tai lại mọc ?...
QUANG HUY
TỪ NHIỀU NGHĨA
Thảo luận nhóm đôi
2 phút
Tiết: 13
TỪ NHIỀU NGHĨA
Luyện từ và câu
Răng
của chiếc cào
Làm sao nhai được ?
Chiếc cào sắt
Chiếc cào gỗ
răng cào
Tiết: 13
Răng của chiếc cào không dùng để nhai như răng người và động vật.
Chỉ là một dụng cụ trong lao động.
TỪ NHIỀU NGHĨA
Luyện từ và câu
thuyền rẽ nước
Thì ngửi cái gì ?
Mũi thuyền
Mũi
Tiết: 13
Phần nhô ra của con thuyền. Mũi của chiếc thuyền không dùng để ngửi được.
TỪ NHIỀU NGHĨA
Luyện từ và câu
Cái ấm không nghe
Sao tai lại mọc ?...
Tai của cái ấm không dùng để nghe được.
Tai ấm
Tiết: 13
Tai của cái ấm ở hai bên móc quai dùng để cầm, xách.
TỪ NHIỀU NGHĨA
Luyện từ và câu
Nghĩa của từ tai trong “ tai ấm ”. Là nghĩa chuyển.
Nghĩa của từ mũi trong“Mũi thuyền rẽ nước”.
Là nghĩa chuyển.
Nghĩa của từ răng trong
“răng của chiếc cào”. Là nghĩa chuyển.
- Răng
- Mũi
- Tai
Tiết: 13
TỪ NHIỀU NGHĨA
Luyện từ và câu
Em hiểu thế nào là nghĩa chuyển ?
Nghĩa chuyển là nghĩa được hình thành trên
cơ sở nghĩa gốc của từ.
Tiết: 13
TỪ NHIỀU NGHĨA
Luyện từ và câu
Nghĩa của các từ : răng, mũi, tai, ở bài 1 và bài 2 có gì giống nhau ?
Thảo luận nhóm 4
3 phút
Tiết: 13
TỪ NHIỀU NGHĨA
Luyện từ và câu
Răng
Nghĩa giống nhau ở chỗ : Đều chỉ vật nhọn, sắc, sắp đều nhau thành hàng.
Tiết: 13
Nghĩa của các từ : răng, mũi, tai, ở bài 1 và bài 2 có gì giống nhau ?
TỪ NHIỀU NGHĨA
Luyện từ và câu
Mũi
Nghĩa giống nhau ở chỗ : Cùng chỉ bộ phận có đầu nhọn nhô ra phía trước.
Tiết: 13
Nghĩa của các từ : răng, mũi, tai, ở bài 1 và bài 2 có gì giống nhau ?
TỪ NHIỀU NGHĨA
Luyện từ và câu
Tai
Nghĩa giống nhau ở chỗ : Cùng chỉ bộ phận mọc ở hai bên, chìa ra như cái tai.
Nghĩa của các từ : răng, mũi, tai, ở bài 1 và bài 2 có gì giống nhau ?
Tiết: 13
TỪ NHIỀU NGHĨA
Luyện từ và câu
Em hiểu thế nào là từ nhiều nghĩa ?
Có nhận xét gì về nghĩa của các từ “ răng, mũi, tai ” trong bài tập1 ?
Những từ: “Răng, mũi, tai” trong bài tập 2 mang nghĩa gì ?
Những từ có một nghĩa gốc và một hay một số nghĩa chuyển phát sinh từ nghĩa gốc gọi là từ nhiều nghĩa.
Tiết: 13
TỪ NHIỀU NGHĨA
Luyện từ và câu
Thứ tư ngày 20 tháng 10 năm 2010
LUYỆN TỪ VÀ CÂU
TỪ NHIỀU NGHĨA
3. Nghĩa của các từ răng, mũi, tai ở bài tập 1 và bài tập 2 có gì giống nhau ?
Tai
Nghĩa giống nhau ở chỗ : Cùng chỉ một bộ phận mọc ra ở hai bên, chìa ra như cái tai.
GHI NHỚ
Từ nhiều nghĩa là từ có một nghĩa gốc và một hay một số nghĩa chuyển. Các nghĩa của từ nhiều nghĩa bao giờ cũng có mối liên hệ với nhau.
Ví dụ
Từ đồng âm : là những từ giống nhau về âm nhưng khác hẳn nhau về nghĩa.
Từ nhiều nghĩa : Các nghĩa của từ bao giờ cũng có mối liên hệ với nhau .
Lá cờ
Bàn cờ
Em có nhận xét gì về từ “cờ” ở 2 ví dụ trên ?
III. Luyện tập:
a) Mắt
Đôi mắt của bé mở to.
Quả na mở mắt.
b) Chân
Lòng ta vẫn vững như kiềng ba chân.
Bé đau chân.
c) Đầu
Khi viết, em đừng ngoẹo đầu.
Nước suối đầu nguồn rất trong.
mắt
mắt.
chân.
chân
đầu.
đầu
Tiết: 13
Bài 1: Trong những câu nào, các từ mắt, chân,
đầu mang nghĩa gốc và trong những câu nào chúng mang nghĩa chuyển?
TỪ NHIỀU NGHĨA
Luyện từ và câu
Bài 1: Trong những câu nào, các từ mắt, chân,
đầu mang nghĩa gốc và trong những câu nào chúng mang nghĩa chuyển?
Đôi mắt của bé mở to.
b) Bé đau chân.
c) Khi viết, em đừng ngoẹo đầu.
- Quả na mở mắt.
Lòng ta vẫn vững như kiềng ba chân.
- Nước suối đầu nguồn rất trong.
Tiết: 13
2. Các từ chỉ bộ phận cơ thể của người và động vật thường là những từ nhiều nghĩa. Hãy tìm một số ví dụ về sự chuyển nghĩa của những từ sau : miệng, cổ , lưng.
TỪ NHIỀU NGHĨA
Luyện từ và câu
Tiết: 13
2. Các từ chỉ bộ phận cơ thể của người và động vật thường là những từ nhiều nghĩa. Hãy tìm một số ví dụ về sự chuyển nghĩa của những từ sau : miệng, cổ , lưng.
TỪ NHIỀU NGHĨA
Luyện từ và câu
miệng bát
miệng núi lửa
Tiết: 13
Miệng : miệng bát; miệng bình; miệng túi ; miệng núi lửa...
TỪ NHIỀU NGHĨA
Luyện từ và câu
Cổ bình
Cổ áo
Tiết: 13
Cổ : cổ chai; cổ lọ; cổ bình ;cổ áo; cổ tay ,...
TỪ NHIỀU NGHĨA
Luyện từ và câu
lưng ghế
lưng trời
Tiết: 13
Lưng : lưng ghế; lưng đồi ; lưng núi ; lưng trời ; lưng đê,...
TỪ NHIỀU NGHĨA
Luyện từ và câu
Củng cố
* Từ nhiều nghĩa là từ có một nghĩa gốc và một hay một số nghĩa chuyển. Các nghĩa của từ nhiều nghĩa bao giờ cũng có mối liên hệ với nhau.
Thế nào là từ nhiều nghĩa ?
mối liên hệ
Tiết: 13
TỪ NHIỀU NGHĨA
Luyện từ và câu
chân
Chân ghế
Chân trời
Chân núi
1
2
3
4
3
Chúc các thầy cô mạnh khoẻ
Chúc các em chăm ngoan học giỏi!
nguon VI OLET
