Cï §øc Hoµ Tæ : To¸n - Lý
Cùc trÞ hµm bËc ba
I,Tãm t¾t lý thuyÕt:
1.Hµm sè ()
2.§¹o hµm :
3.§iÒu kiÖn tån t¹i cùc trÞ
Hµm sè cã cùc trÞ cã cùc ®¹i vµ cùc tiÓu cã hai nghiÖm ph©n biÖt.
4.Kü n¨ng tÝnh nhanh cùc trÞ:
Bíc1:Thùc hiÖn phÐp chia cho ta cã:
Tøc lµ:
Bíc 2: Do nªn
.HÖ qu¶:§êng th¼ng ®i qua C§,CT cã ph¬ng tr×nh lµ:
hay
II.C¸c d¹ng bµi tËp:
D¹ng 1:Sù tån t¹i vµ vÞ trÝ cña c¸c ®iÓm cùc trÞ:
Bµi tËp:
Bµi 1:T×m m ®Ó hµm sè : cã cùc ®¹i vµ cùc tiÓu
Gi¶i:Hµm sè cã cùc ®¹i vµ cùc tiÓu ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt
cã hai nghiÖm ph©nbiÖt
Bµi 2:T×m m ®Ó hµm sè cã cùc ®¹i vµ cùc tiÓu
Gi¶i:
Hµm sè cã cùc ®¹i vµ cùc tiÓu ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt cã hai nghiÖm ph©n biÖt
Bµi 3:T×m m ®Ó hµm sè ®¹t cùc trÞ t¹i x1,x2 tháa m·n ®iÒu kiÖn x1<-1
Gi¶i: yªu cÇu bµi to¸n cã hai nghiÖm ph©n biÖt x1,x2 tháa m·n ®iÒu kiÖn x1<-1
Cï §øc Hoµ Tæ : To¸n - Lý
Bµi 4:T×m m ®Ó hµm sè ®¹t cùc trÞ t¹i x1,x2 tháa m·n ®iÒu kiÖn -1
Gi¶i: yªu cÇu bµi to¸n cã hai nghiÖm ph©n biÖt x1,x2 tháa m·n ®iÒu kiÖn -1
Bµi 5: T×m m ®Ó hµm sè ®¹t cùc tiÓu t¹i x=2.
Gi¶i:
*§iÒu kiÖn cÇn:
Gi¶ sö hµm sè ®¹t cùc tiÓu t¹i x=-2 suy ra ta cã suy ra
*§iÒu kiÖn ®ñ:
NÕu m=3 th×
NÕu m=1 th× nhng lóc ®ã ta cã
Hµm sè kh«ng cã cùc trÞ
*KÕt luËn:m=3
D¹ng 2:ph¬ng tr×nh ®êng th¼ng ®i qua cùc ®¹i vµ cùc tiÓu
Bµi 1:T×m cùc trÞ vµ viÕt ph¬ng tr×nh ®êng th¼ng ®i qua cùc ®¹i,cùc tiÓu cña hµm sè
Gi¶i:
.Ta cã
suy ra hµm sè ®¹t cùc trÞ t¹i x1,x2
.Thùc hiÖn phÐp chia cho ta cã do
nªn
.
.Ph¬ng tr×nh ®êng th¼ng ®i qua C§,CT lµ
Bµi 2:T×m m ®Ó hµm sè cã ®êng th¼ng®i qua C§,CT song song víi ®êng th¼ng
Gi¶i:
Cï §øc Hoµ Tæ : To¸n - Lý
.§¹o hµm
hµm sè cã C§,CT cã hai nghiÖm ph©n biÖt
.Thùc hiÖn phÐp chia cho ta cã
Víi th× cã hai nghiÖm ph©n biÖt x1,x2 vµ hµm sè ®¹t cùc trÞ t¹i x1,x2
do nªn
suy ra ®êng th¼ng qua C§,CT lµ():
ta cã () song song víi ®êng
vËy nÕu th× kh«ng tån t¹i m;nÕu a<0 th×
Bµi 3: T×m m ®Ó hµm sè cã cùc ®¹i vµ cùc tiÓu n»m trªn ®êng th¼ng
Gi¶i:
.§¹o hµm
hµm sè cã C§,CT cã hai nghiÖm ph©n biÖt
.Thùc hiÖn phÐp chia cho ta cã
Víi th× cã hai nghiÖm ph©n biÖt x1,x2 vµ hµm sè ®¹t cùc trÞ t¹i x1,x2
do nªn
suy ra ®êng th¼ng qua C§,CT lµ():
Ta cã C§,CT n»m trªn ®êng th¼ng
Bµi 4: T×m m ®Ó hµm sè cã ®êng th¼ng ®i qua cùc ®¹i vµ cùc tiÓu vu«ng gãc víi ®êng th¼ng
Gi¶i:
Hµm sè cã C§,CT cã hai nghiÖm ph©n biÖt
.Thùc hiÖn phÐp chia cho ta cã
Cï §øc Hoµ Tæ : To¸n - Lý
Víi th× cã hai nghiÖm ph©n biÖt x1,x2 vµ hµm sè ®¹t cùc trÞ t¹i x1,x2
do nªn
suy ra ®êng th¼ng qua C§,CT lµ():
ta cã () vu«ng gãc víi ®êng th¼ng
d¹ng 3:sö dông ®Þnh lý viÐt cho c¸c ®iÓm cùc trÞ
bµi 1:Cho
1.CMR:hµm sè lu«n cã cùc ®¹i vµ cùc tiÓu.
2.Gi¶ sö hµm sè ®¹t cùc trÞ t¹i x1,x2.CMR:x1+x2
Gi¶i:
1.XÐt ph¬ng tr×nh:
Ta cã
NÕu th× v«lý
Tõ ®ã suy ra cã 2 nghiÖm ph©n biÖt x1,x2 vµ hµm sè ®¹t cùc trÞ t¹i x1,x2.
2.Theo ®Þnh lý ViÐt ta cã
Suy ra x1+x2=(x1+x2)-2x1x2=
Khi ®ã B§T:x1+x2 lu«n ®óng
Bµi 2: Cho
1.T×m m ®Ó hµm sè cã cùc ®¹i vµ cùc tiÓu.
2.T×m m ®Ó hµm sè ®¹t cùc trÞ t¹i Ýt nhÊt 1 ®iÓm >1.
3.Gäi c¸c ®iÓm cùc trÞ lµ x1,x2.t×m max cña A=
Gi¶i:
§¹o hµm
1.-5
Cï §øc Hoµ Tæ : To¸n - Lý
2.hµm sè ®¹t cùc trÞ t¹i Ýt nhÊt 1 ®iÓm >1 cã hai nghiÖm ph©n biÖt x1,x2 tháa m·n
3.Theo ®Þnh lý viÐt ta cã
Khi ®ã A=
Víi m=-4 th× Max A=
nguon VI OLET