ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP HỌC KÌ I .2016 -2017
MÔN : CÔNG NGHỆ LỚP 9
I/Giá trị của cây ăn quả
-Cung cấp nhiều dinh dưỡng có giá trị:có nhiều chất dễ tiêu, axit hữu cơ, vitamin
-Quả và các bộ phận khác của cây có thể chữa bệnh
-Là nguồn nguyên liệu cung cấp cho nhà máy chế biến bánh kẹo, đồ hộp, rượu…
-Bảo vệ môi trường sinh thái:làm sạch không khí, giảm tiếng ồn, rừng phòng hộ, làm đẹp cảnh quan, hàng rào chắn..
Cây ăn quả chia làm mấy nhóm? Chia làm 3 nhóm
-Cây ăn quả nhiệt đới:ổi,xoài, chôm chôm, sầu riêng
-Cây ăn quả á nhiệt đới:na, mận, bưởi
-Cây ăn quả ôn đới:dâu, xấu
Cách trồng cây ăn quả
-Thời vụ:
+ Miền Bắc: vụ xuân (2-4 tháng) vụ thu (8-10 tháng)
+ Miền Nam: tháng 4-5 (mùa mưa)
-Khoảng cách trồng:
+ Xu hướng chung nên trồng dày là hợp lí vừa tận dụng đất vừa dễ chăm sóc.
- Đào hố bón phân lót:
+ Trước khi trồng phải đào hố từ 15-30 ngày. Kích thước của hố khác nhau, tùy theo từng loại cây. Khi trồng trộn lớp đất mặt với phân bón rồi cho vào hố và lắp
+Phân dùng bón lót: Phân hữu cơ và phân lân
-Trồng cây:
+ Đào hố->Bóc vỏ bầu(trồng cây có bầu)->Đặt cây vào hố->lấp đất->tưới nước
+ Trồng cây không có bầu: Đào hố -> đặt cây vào hố ->lấp đất -> tưới nước
Thời kì tạo hình, sửa cành. 3 thời kì
+ Cây non- đốn tạo cành
+ Cây đứng tuổi-đốn tạo quả
+ Cây già-đốn khôi phục
II/Cách xây dựng vườn cây ăn quả
-Địa điểm:
+ Gần vườn trồng , gần nơi tiêu thụ và thuận tiện cho việc vận chuyển
+ Gần nguồn nước tưới
+ Đất vườn ươm phải thoát nước, bằng phẳng, tầng đất mặt dày 30-40cm, độ ,máu mỡ cao, thành phần cơ giới trung bình, độ chua tùy theo từng loại cây
-Thiết kế vườn ươm
+Khu cây giống trồng các cây mẹ để lấy hạt gieo thành cây con làm gốc ghép;trồng cây mẹ lấy mắt ghép, lấy cành chiết, cành giâm
+Khu nhân giống
-Khu gieo hạt để lấy cây giống đem trồng làm gốc ghép
-Khu ra ngôi cây gốc ghép, ra ngôi cành chiết, cành giâm
+Khu luân canh trồng các cây rau, họ Đậu
III/Các phương pháp nhân giống cây ăn quả
-Phương pháp nhân giống hữu tính là phương pháp tạo cây con bằng hạt
-Phương pháp nhân giống vô tính
+Chiết cành là phương pháp nhân giống bằng cách tách cành từ cây mẹ để tạo ra cây con
+Giâm cành là phương pháp nhân giống dựa trên khả năng hình thành rễ phụ của các đoạn cành đã cắt rời khỏi cây mẹ
+Ghép là phương pháp gắn 1 đoạn cành(hoặc cành) hay mắt(chồi)lên gốc của cây cùng họ để tạo ra cây mới.
Có các cách ghép: ghép áp, ghép nêm, ghép chẻ bên
Qui trình giâm cành:
B1 Cắt cành giâm
Dùng dao sắc cắt vát cành giâm, đường kính 0.5cm thành từng đoạn 5-7cm.Bỏ đoạn ngọn cành và cắt bớt phiến lá
B2 Xử lí cành giâm
Nhúng cành giâm vào dd thuốc kích thích ra rễ
B3 Cắm cành giâm
-Cắm cành giâm hơi chếch so với mạt đất
-Nếu cắm vào bầu đát thì mỗi bầu 1 cành
B4 Chăm sóc cành giâm
+Tưới nước thường xuyên dưới dạng phun sương mù
+Phun thuốc trừ nấm và vi khuẩn
+Sau 15 ngày, thấy rễ mọc nhiều, dài và hơi chuyển sang màu trắng sang vàng thì chuyển ra vườn ươm hoặc bầu đất
Nêu qui trình chiết cành
B1 Chọn cành chiết
+Chọn cành mập, 1-2 năm tuổi, đường kính 0,5-1,5cm
B2 Khoanh vỏ
+Dùng dao khoanh vỏ cành chiết ở vị trí cách chạc cành 10-15cm.Độ dài phần khoanh 1.5-2.5cm
+Bóc hết lớp vỏ phần khoanh, cạo sạch lớp vỏ trắng sát phần gỗ, rồi để cho khô
B3 Trộn hỗn hợp bó bầu
Trộn 2/3 đất với 1/3 mùn, rễ bèo tây, chất kích thích ra rễ , làm ẩm tới 70%
B4 Bó bầu
-Bôi thuốc kích thích ra rễ vào vết cắt
-Bó giá thể bầu vào vị trí chiết sao cho đều, 2 đầu nhỏ dần
B5 Cắt cành chiết
-Thấy rễ có màu vàng ngà thì cắt cành chiết khỏi cây rồi đem giâm ở vườn ươm hoặc trong bầu đất
Quy trình ghép chữ T:
- Bước 1: Chọn vị trí ghép và tạo miệng ghép
+ Chọn chỗ thân thẳng, nhẵn, cách mặt đất 15 – 20cm
+ Dùng dao sắc rạch 1 đường ngang dài 1cm, đường vuông góc dài 2cm ở giữa tạo thành hình chữ T, tách dọc theo chiều dọc chữ T, mở 1 cửa vừa đủ để đưa mắt ghép vào
- Bước 2: Cắt mắt ghép
Cắt 1 miếng vỏ hình thoi dài 1.5 – 2cm, có 1 ít gỗ và mầm ngủ - Bước 3: Ghép mắt
+ Gài mắt ghép dọc chữ T đã mở trên gốc ghép rồi đẩy nhẹ cuống lá trên mắt ghép cho xuống chặt + Quấn dây nilon cố định mắt ghép - Bước 4: Kiểm tra sau khi ghép
+ Sau ghép 15 – 20 ngày, mở dây buộc kiểm tra
+ Tháo dây buộc được 7 – 10 ngày thì cắt phần ngọn của gốc ghép ở phía trên mắt ghép khoảng 1.5 – 2cm
IV/Đặc điểm thực vật và yêu cầu ngoại cảnh của cây ăn quả có múi
-Đặc điểm thực vật
+Rễ:gồm rễ cọc ăn sâu xuống đất.Rễ chùm phân bố nhiều ở lớp đất mặt từ 10-30cm
+Hoa:ra nhiều cùng với lá non
-Yêu cầu ngoại cảnh
+Nhiệt độ:25*C-27*C
+Ánh sáng:đủ, không ưa ánh sáng mạnh
+Độ ẩm không khí: 70-80%.lượng mưa 1200mm/năm
+Đất: phù sa, bazan.Độ PH:5.5-6.5
V/Yêu cầu kĩ thuật của việc trồng cây ăn quả có múi:
- Thời vụ:
+ Các tỉnh phía Bắc: trồng vào vụ xuân (tháng 2 - 4), vụ thu (tháng 8 - 10)
+ Các tỉnh phía Nam: trồng vào đầu mùa mưa (tháng 4 -5)
- Khoảng cách trồng: tùy vào từng loại cây, loại đất
+ Cam: 6m x 5m, 6m x 4m, 5m x 4m
+ Chanh: 4m x 3m, 3m x 3m
+ Bưởi: 6m x 7m, 7m x 7m
- Đào hố, bón phân lót:
+ Đào hố: rộng 60 – 80cm, sâu 40 – 60cm tùy theo địa hình
+ Bón phân lót: 30 kg phân chuồng + 0.2 – 0.5 kg phân lân + 0.1 – 0.2 kg kali
VI/Kĩ thuật trồng cây nhãn
-1 số giống nhàn phổ biến:nhàn lồng, nhãn da bò, nhãn long, nhãn tiêu
-Nhân giống cây
+chiết cành:chọn cành khỏe,sinh trưởng tốt,năng suất cao.Đường kính cành từ 0.5-1.5cm
+Ghép: tạo gốc ghép bằng cách gieo hạt
-Trồng cây
+Thời vụ:
-Miền Bắc: 2-4 vụ xuân, 8-10 vụ thu
-Miền nam: 4-5 mùa mưa
+Khoảng cách:
Đất đồng bằng:8*8
Đất đồi:7*7 hay 6*8
+Đào hố và bón lót
-Kích thước tùy theo loại đất, đào hố trước khi trồng 1 tháng.Trộn lớp đất mặt với phân bón để bón lót
-Chăm sóc
+Làm cỏ, xới xáo: diệt cỏ dại, làm mất nơi ẩn nấu của sâu bệnh, làm đất tơi xốp
+Bón phân thúc: Trước khi cây ra hoa và sau khi tạo quả, Bón phân thúc theo mép tán cây.
+Tưới nước:để giữ ẩm cho cây
+tạo hình sửa cành: Cắt bỏ các cành vượt, cành bị sâu bệnh, cành nhỏ
+Phòng trừ sâu bệnh: gồm bọ xit, sâu đục quả, sâu gặm vỏ, cành, nhện lông nhung, bệnh thối hoa,bệnh mốc sương.HẾT
