Đề đáp án Hóa chọn học sinh giỏi thành phố Thanh Hóa 2015-2016

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

THÀNH PHỐ THANH HÓA

KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI THÀNH PHỐ

DỰ THI CẤP TỈNH CÁC MÔN VĂN HÓA LỚP 9

Đề chính thức

NĂM HỌC: 2014 – 2015

 Môn:  Hóa học - Lớp 9

Đề thi gồm có: 02 trang

  Thời gian làm bài: 150 phút (không kể thời gian giao đề)

Ngày thi:   06 tháng 01 năm 2015

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

THÀNH PHỐ THANH HÓA

KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI THÀNH PHỐ

DỰ THI CẤP TỈNH CÁC MÔN VĂN HÓA LỚP 9

NĂM HỌC: 2014 – 2015

Bài

Nội dung

Điểm

Bài 1

2,0

1a

Trong A: Gọi số p, số e, số n lần lượt là pA, eA, nA

Ta có:   pA + eA + nA = 48 → 2pA + nA = 48      (*)

Lại có:  2pA – nA = 16      (**)

Từ (*) và (**): pA = 16 → A là S

Trong B: Gọi số p của B là pB → 2pA – 2pB = 20 → pB = 6 → B là C

0,5

1b

So sánh tính chất hóa học của SO2 và CO2

- Giống nhau: + Đều là oxit axit, tác dụng được với nước, oxit bazơ, kiềm

         CO2 +  2NaOH → Na2CO3 + H2O

         SO2 + 2NaOH → Na2SO3 + H2O                                               ...........

+ Đều có tính oxi hóa:

         CO2 + C 2CO

         SO2 + H2S → S + H2O                                                               ............

- Khác nhau: SO2 có tính khử, CO2 không có tính khử.

                     2SO2 + O2 2SO3

0,5

0,5

0,5

Bài 2

2,0

- Điều chế supephotphat đơn:

        2H2O H2 + O2

        4FeS2 + 11O2 2Fe2O3 + 8SO2

        SO2 + O2 2SO3

        SO3 + H2O → H2SO4

        2H2SO4 + Ca3(PO4)2 → 2CaSO4 + Ca(H2PO4)2                           …….

- Điều chế supephotphat kép:

       3H2SO4 + Ca3(PO4)2 → 3CaSO4 + 2H3PO4

        4H3PO4 + Ca3(PO4)2 → 3Ca(H2PO4)2

- Điều chế nước giaven:                                                                        ……

       2NaCl + 2H2O 2NaOH + H2 + Cl2

       Cl2 + 2NaOH → NaCl + NaClO + H2O                                      …….

- Điều chế đạm hai lá: chưng cất phân đoạn không khí lỏng thu được N2

        N2 + O2 2NO

       2NO + O2 → 2NO2

       3NO2 + H2O → 2HNO3 + NO

       3N2 + H2 2NH3

       NH3 + HNO3 → NH4NO3                                                              …….

- Điều chế Fe(OH)2

      Fe2O3 + 3H2 2Fe + 3H2O

      Fe + H2SO4 → FeSO4 + H2

0,5

0,5

0,25

0,5

      FeSO4 + 2NaOH → Fe(OH)2 + 2NaCl                                         

0,25

Bài 3

2,0

- Lấy mỗi dd một ít ra các ống nghiệm làm mẫu thử rồi đánh dấu tương ứng.

- Đổ lẫn các dd với nhau từng đôi một:

Từ kết quả trên ta thấy:

- Dd tạo 2 kết tủa, 4 khí với các dd khác là dd KHSO4

- Dd tạo 2 kết tủa với các dd khác là dd BaCl2

- Dd tạo 2 kết tủa, 1 khí với 2 dd khác là dd Ba(HCO3)2,

- Dd tạo 2 kết tủa, 1 khí với 3 dd khác là dd K2CO3

- Dd tạo khí H2S mùi trứng thối với dd KHSO4 là dd Na2S

- Dd tạo khí CO2 không màu, không mùi với dd KHSO4 là dd KHCO3  ….

 Các PTHH: KHSO4 + KHCO3 → K2SO4 + H2O + CO2↑

      2KHSO4 + Ba(HCO3)2 → BaSO4↓ + K2SO4 + H2O + CO2↑

      2KHSO4 + Na2S → Na2SO4 + K2SO4 + H2S↑

      2KHSO4 + BaCl2 → BaSO4↓ + K2SO4 + 2HCl

      2KHSO4 + K2CO3 → 2K2SO4 + H2O + CO2↑

      K2CO3 + Ba(HCO3)2 → BaCO3↓ + 2KHCO3

      BaCl2 + K2CO3 → BaCO3↓ + 2KCl                                                 ……

Có thể không kẻ bảng nhưng viết đủ PTHH, lập luận đúng vẫn cho điểm tối đa

1,0

1,0

Bài 4

2,0

Các PTHH:   Ba(OH)2 + H2SO4  BaSO4 + 2H2O                    (1)

                      Ba(OH)2 + 2HCl   BaCl2 + H2O                         (2)

                     2 NaOH + H2SO4  Na2SO4 + 2H2O                     (3)

                     NaOH + HCl  NaCl + H2O                                  (4)      …..

Theo bài ra ta có: (mol)

                              (mol)

                               (mol)                            

Gọi số mol Ba(OH)2 và NaOH phản ứng với H2SO4 lần lượt là a, b mol.

   số mol Ba(OH)2 pư với HCl là (0,04 – a) mol

       số mol NaOH pư với HCl là (0,135 – b) mol.

Theo (2) và (4):     2(0,04 – a) + (0,135 – b) = 0,125     

         2a + b = 0,09                                                                          ……..

Theo (1) và (3):

(mol)

0,5

0,5

   →                                                               ……

Khi cho hai dd pư với nhau thì ưu tiên tạo kết tủa trước.

Như vậy pư (1) xảy ra trước.                                                                 ……                                                                                       

Theo (1):  . Mà theo bài ra:                                   

 Sau (1) H2SO4 còn dư, lượng BaSO4 được tính theo Ba(OH)2.

Theo (1): (mol)

      (g)

0,25

0,25

0,5

Bài 5

2,0

PTHH:   BaCl2 + Na2CO3 → BaCO3 + 2NaCl                        (1)

              CaCl2 + Na2CO3 → CaCO3 + 2NaCl                         (2)            …..

Ta có: (mol)

           (mol)        

Theo (1) (2):

Theo bài ra:

→ sau pư, hỗn hợp A hết, Na2CO3­ còn dư.                                           ……..

Gọi → 208a + 111b = 43 (*)

Theo (1)

Theo (2)   → 197a + 100b = 39,7 (**)

Từ (*) và (**) ta có: a = 0,1; b = 0,2                                              

                …….

Lại có: mddB = 43 + 357 = 400 (g)

     ……

Theo (1) (2) (mol)

                     (mol)

        dư = 0,4 – 0,3 = 0,1 (mol)

                               ……..

0,25

0,5

0,5

0,25

0,5

Bài 6

2,0

Theo bài ra: nHCl = 0,1.3 = 0,3 (mol)

* Trường hợp 1: M không tác dụng với dd HCl

           MO + 2HCl → MCl2 + H2O                        (1)

Theo (1) (mol) (g)

Lại có: mMO < 4,4 g → (loại)       ……

* Trường hợp 2: M tác dụng với dd HCl

           M + 2HCl → MCl2 + H2                               (2)

Gọi nM = a mol, nMO = b mol  → Ma + (M + 16)b = 4,4 (*)

Theo (1) (2) mol  

          →  2(a + b) = 0,3   →  a + b = 0,15 (**)                                      ……..

Lại có:

0,5

0,5

M là kim loại hóa trị II → M = 24 = Mg                                            …….

             Mg + 2HCl → MgCl2 + H2                       (3)

             MgO + 2HCl → MgCl2 + H2O                 (4)

Theo (3) (4) (mol)

                                                                             …….

0,5

  0,5

Bài 7

2,0

7a

Ta có:    n – p = 1

              p + e – n = 10   2p – n = 10   p = 11    A là Na.

0,5

7b

PTHH:  Na2CO3  + 2HCl   2NaCl  +  H2O + CO2

             2NaCl     2Na  +  Cl2

0,5

7c

Phải ngâm Na trong dầu hỏa vì Na là kim loại hoạt động hóa học mạnh, khi để Na trong không khí Na sẽ phản ứng với O2 và hơi nước, CO2  có trong không khí, làm Na bị biến chất.                                                                ……                                                                   

                4Na  +  O2    2Na2O

                2Na + 2H2O  2NaOH + H2

                Na2O  + H2O  2NaOH

                Na2O  + CO2  Na2CO3

                2NaOH + CO2  Na2CO3 + H2O                                           …….

0,25

0,75

Bài 8

2,0

Cho X vào dd H2SO­4 loãng, chỉ có Zn pư  khối lượng Cu là 2 gam

     Zn +2HCl  ZnCl2 + H2                              (1)                               ……

Trong X, gọi mZn = a gam                          

Thêm vào X 4 gam Cu được hỗn hợp Y

    → trong Y                                                 …….

→ a = 2 hoặc a = 6             …….

Khi ngâm hỗn hợp Y trong dd NaOH, chỉ có Zn pư

     Zn + 2NaOH → Na2ZnO2 + H2                     (2)

Theo bài ra: (mol)

Theo (2): (g)      …….

   → Trong X có 6 gam Zn                  …….

0,25

0,5

0,5

0,5

0,25

Bài 9

2,0

a.   HCl + Na2CO3 → NaCl + NaHCO3

      HCl + NaHCO3 → NaCl + H2O + CO2

      HCl + KHCO3 → KCl + H2O + CO2                                               ……

b.   SO2 + H2O + K2CO3 → KHCO3 + KHSO3

      KHCO3 + NaOH → K2CO3 + Na2CO3

      KHSO3 + NaOH → K2SO3 + Na2SO3                                              …….

0,5

0,5

c.   2Fe + 6H2SO4 đặc Fe2(SO4)3 + 3SO2­ + 2H2O

      Fe + Fe2(SO4)3 → 3FeSO4                                                               ……..

d.   CO2 + 2KOH → K2CO3 + H2O

      CO2 + KOH → KHCO3

      2KHCO3 + 2NaOH → Na2CO3 + K2CO3 + H2O

      K2CO3 + CaCl2 → CaCO3↓ + 2KCl                                                ……..

0,5

0,5

Bài 10

2,0

PTHH:    RxOy  + yCO    xR + yCO2                           (1)

Theo (1): 

Theo định luật bảo toàn khối lượng:

          mR = 6,4 + 0,12.28 - 0,12.44 = 4,48 (g)                                      …….           

Hoà tan 4,48 g kim loại R trong dd HCl dư:

         2R + 2nHCl → 2RCln + nH2↑                                      (2)

Theo bài ra:                          ……

Theo PTHH:   

Khi n = 1; R = 28 (loại)

Khi n = 2; R = 56 = Fe

Khi n = 3; R = 84 (loại)                                                                         …….                                        

Lại có: trong FexOy , mO = 6,4 - 4,48 = 1,92 (g) 

.       Vậy oxit là Fe2O3.                                  ……..

0,25

0,25

0,25

0,25

Theo bài ra: nHCl = 2.0,45 = 0,9 (mol)

PTHH:    2HCl + MgO → MgCl2 + H2O                              (3)

               2HCl + CuO → CuCl2 + H2O                                 (4)

               6HCl + Fe2O3 → 2FeCl3 + 3H2O                            (5)

               CO + CuO Cu + CO2↑                                (6)

               3CO + Fe2O3 2Fe + 3CO2↑                         (7)

               CO2 + Ba(OH)2 → BaCO3↓ + H2O                         (8)            ……

Gọi

  → 40b + 80c + 160d = 24           →  b + 2c + 4d = 0,6  (9)

Theo (3), (4), (5):

Theo (6), (7):                                    …….

Theo (8):   → c + 3d = 0,25       (11)         

Từ (9) (10) (11) ta có: b = 0,2; c = 0,1; d = 0,05                                   …….

……

0,25

0,25

0,25

0,25