UBND HUYỆN LƯƠNG TÀI
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP HUYỆN ĐỢT 1
Năm học: 2014 – 2015
Môn thi: Ngữ văn - lớp 9
Thời gian làm bài 150 phút (không kể thời gian phát đề)
Câu 1. ( 2 điểm)
“Rồi sớm rồi chiều lại bếp lửa bà nhen
Một ngọn lửa lòng bà luôn ủ sẵn
Một ngọn lửa chứa niềm tin dai dẳng.”
(Bếp lửa – Bằng Việt. Ngữ văn 9 tập 1)
Tại sao ở hai dòng thơ sau tác giả không viết là “bếp lửa” mà lại viết là “ngọn lửa”. “Ngọn lửa” có ý nghĩa gì? Em hiểu câu thơ trên như thế nào?
Câu 2. ( 3 điểm)
“Nhân dịp tết, một đoàn các chú lái máy bay lên thăm cơ quan cháu ở Sa Pa. Không có cháu ở đấy. Các chú lại cử một chú lên tận đây. Chú ấy nói: nhờ cháu có góp phần phát hiện một đám mây khô, mà ngày ấy, tháng ấy, không quân ta hạ được bao nhiêu phản lực của Mỹ trên cầu Hàm Rồng. Đối với cháu, thật là đột ngột, không ngờ lại là như thế…Nhưng từ hôm ấy cháu sống thật hạnh phúc.”
( Lặng lẽ Sa Pa – Nguyễn Thành Long. Ngữ văn 9 tập 1 )
Em có suy nghĩ gì về “hạnh phúc” được gợi ra từ câu nói của anh thanh niên?
Câu 3. (5 điểm)
Trong bài “Tiếng nói của văn nghệ”, Nguyễn Đình Thi có viết: “ Một bài thơ hay không bao giờ ta đọc qua một lần mà bỏ xuống được. Ta sẽ dừng tay trên trang giấy đáng lẽ lật đi, và đọc lại bài thơ. Tất cả tâm hồn chúng ta đang đọc…”
Em có suy nghĩ gì về câu văn trên? Từ đó hãy trình bày cảm nhận của em về một bài thơ theo em là hay trong chương trình Ngữ văn THCS?
-----------------Hết----------------
(Đề thi gồm có 1 trang)
Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm.
Họ và tên thí sinh:…………………………….;Số báo danh…………..
UBND HUYỆN LƯƠNG TÀI
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
HƯỚNG DẪN CHẤM
Môn thi: Ngữ văn - Lớp: 9
Câu 1: ( 2 điểm)
Ý
Đáp án
Điểm
1
Học sinh giải thích được:
- Ở dòng đầu tác giả dùng “bếp lửa” vì đây là hình ảnh xuyên suốt bài thơ thể hiện chủ đề, tư tưởng của tác phẩm. Nhắc đến “bếp lửa” là gợi ra cho người cháu nhớ đến bà ngày nào bà cũng nhóm bếp lửa. Đó là cơ sở để xuất hiện hình ảnh “ngọn lửa” ở hai dòng thơ sau.
1
2
- Trong mỗi lần nhóm bếp lửa, ngọn lửa được cháy lên mang ý nghĩa tượng trưng. Bếp lửa được bà nhen nhóm lên không chỉ bằng nguyên liệu từ củi, rơm mà còn được nhen lên từ ngọn lửa trong lòng bà – ngọn lửa của sức sống, ngọn lửa của lòng yêu thương, niềm tin. Bà không chỉ là người nhóm lửa, giữ lửa mà còn là người truyền lửa sự sống, niềm tin cho các thế hệ nối tiếp. Từ “bếp lửa” đến “ngọn lửa” là hình ảnh thơ mang ý nghĩa tượng trưng, khái quát.
1
Câu 2: ( 3 điểm)
Ý
Đáp án
Điểm
1
* Yêu cầu về hình thức:
- Biết cách làm kiểu đoạn văn nghị luận xã hội.
- Bố cụ đầy đủ, rõ ràng. Luận điểm đúng đắn, sáng tỏ.
- Diễn đạt lưu loát, lí lẽ thuyết phục.
0,5
2
* Yêu cầu về nội dung: đoạn văn có thể trình bày theo nhiều cách song phải đạt được các ý sau:
- Đây là lời nói của anh thanh niên trong cuộc trò chuyện với ông họa sĩ. Anh cảm thấy hạnh phúc vì đã góp phần phát hiện…trên cầu Hàm Rồng. Đó là niềm hạnh phúc, niềm vui được cống hiến, được làm việc có ích cho đất nước. Đó là niềm hạnh phúc của chàng trai trẻ được sống vì mục đích cao cả góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
0,5
- Quan niệm về hạnh phúc được gợi ra từ câu nói của anh thanh niên:
+ Hạnh phúc là yêu thương, được yêu thương và giúp đỡ mọi người. Đó cũng là niềm vui, là ý nghĩa cuộc sống.
+ Hạnh phúc là biết cống hiến, sống có ý nghĩa, sống có ích, có mục đích, có lý tưởng cao đẹp. Đó là cách để nâng tâm hồn mình cao đẹp hơn.
+ Phê phán những quan niệm sai
nguon VI OLET
