Gi¸o ¸n tù chän ho¸ häc 8                                                      Gi¸o viªn : NguyÔn ThÞ T×nh

              Bµi 1: CHAÁT – nguyªn tö – nguyªn tè ho¸ häc

 

A. MUÏC TIEÂU :

-        Hs phaân  bieät ñöôïc vaät theå (töï nhieân vaø nhaân taïo), vaät lieäu vaø chaát. Bieát ñöôïc ôû ñaâu coù theå coù chaát vaø ngöôïc laïi.

-    HS bieát ñöôïc nguyeân töû laø haït voâ cuøng nhoû, trung hoaø veà ñieän vaø taïo ra moïi chaát.

-    Bieát ñöôïc sô ñoà veà caáu taïo nguyeân töû, vaø ñaëc ñieåm cuûa haït electron

-    HS bieát ñöôïc haït nhaân taïo bôûi proton vaø notron vaø ñaëc ñieåm cuûa 2  loaïi haït treân.

-    Bieát ñöôïc nhöõng nguyeân töû cuøng loaïi laø nhöõng nguyeân töû coù cuøng soá proton.

-    Bieát ñöôïc trong nguyeân töû soá proton = soá electron, electron luoân chuyeån ñoäng vaø saép xeáp thaønh töøng lôùp. Nhôø electron maø caùc nguyeân töû coù khaû naêng lieân  keát vôùi nhau.

-    HS hieåu ñöôïc “nguyeân toá hoùa hoïc laø taäp hôïp nhöõng nguyeân töû cuøng loaïi, nhöõng nguyeân töû coù cuøng soá proton trong haït nhaân”.

-    Bieát ñöôïc kí  hieäu hoaù hoïc duøng ñeå bieåu dieãn nguyeân toá, moãi kí hieäu chæ 1 nguyeân töû cuûa nguyeân toá.

-    Bieát caùch ghi vaø nhôù nhöõng kí hieäu cuûa moät soá nguyeân toá thöôøng gaëp.

-    Vai troø cuûa hoaù hoïc trong thöïc tieãn, chöùng thuù hoïc taäp boä moân.

B. CHUAÅN BÒ CUÛA GV & HS :

Giaùo vieân :

-               Giaùo aùn, SGK, saùch baøi taäp…

- Hoïc sinh : oân laïi lyù thuyeát vaø laøm baøi taäp tröôùc ôû nhaø.

C. Hoaït ñoäng daïy & hoïc :

 

Ho¹t ®éng 1:  ChÊt – vËt thÓ

I. LYÙ THUYEÁT:

1. Chaát coù ôû ñaâu ?

Chaát coù ôû khaép nôi, ñaâu coù vaät theå laø coù chaát.

2. Tính chaát cuûa chaát :

- Moãi chaát coù nhöõng tính chaát nhaát ñònh, bao goàm : Tính chaát vaät lyù vaø tính chaát hoùa hoïc.

- Vieäc hieåu bieát tính chaát cuûa chaát coù lôïi gì ?

+ Giuùp nhaän bieát chaát naøy vôùi chaát khaùc.

+ Bieát caùch söû duïng chaát.

+ Bieát öùng duïng chaát trong ñôøi soáng vaø saûn xuaát.

3. Chaát tinh khieát vaø hoãn hôïp.

- Chaát tinh khieát : Chæ goàm 1 chaát (khoâng coù laãn chaát khaùc), coù tính chaát nhaát ñònh khoâng ñoåi.

Ví duï : nöôùc caát,

- Hoãn hôïp :

1

Tr­êng THCS ThiÖu T©n                                                                   N¨m häc :2012-2013


Gi¸o ¸n tù chän ho¸ häc 8                                                      Gi¸o viªn : NguyÔn ThÞ T×nh

 Goàm nhieàu chaát troän laãn vôùi nhau, coù tính chaát thay ñoåi tuyø theo baûn chaát caùc chaát thaønh phaàn.

4. Taùch chaát ra khoûi hoãn hôïp .

 Döïa vaøo tính chaát khaùc nhau cuûa caùc chaát  ñeå taùch moät chaát ra khoûi hoãp hôïp.

 

II: Bµi tËp vËn dông

 

Bµi 1 : Điền từ , cụm từ thích hợp vào chổ trống :

“ Các vật thể ………… đều gồm một số ………….khác nhau , ……………..được làm ra từ vật liệu . Mọi vật liệu đều là …………………..Ta nói được : Đâu có ………………….là có ……………………”.

Hướng dẫn giải

 Thứ tự điền các từ như sau :

 Tự nhiên ; chất ; vật thể nhân tạo ; chất ; vật thể ; chất .

 

Bµi  2: Hãy phân biệt vật thể tự nhiên ,vật thể nhân tạo,chẩt trong các câu sau:

a/Quạt máy được làm từ nhựa và sắt

b/ Mũ ca lô,quần , áo được làm từ sợi tổng hợp.

c/Cây cối chứa một hàm lượng lớn xenlulôzơ.

d/Cơ thể người và động vật chiếm khoảng 70% về khối lượng là nước.

e/Hầu hết dây điện làm bằng đồng bền hơn dây điện làm bằng nhôm.

 

            (GV gọi HS lên bảng làm bài  tập. HS còn lại làm vào vở bài tập )

 

Bµi 3: Trong số các tính chất kể dưới đây của chất . Tính chất nào quan sát trực tiếp ,tính chất nào phải dùng dụng cụ đo, tính chất nào phải làm thí nghiệm mới được?

-         Màu sắc , tính tan trong nước .

-         Tính dẫn  điện , khối lượng riêng .

-         Tính cháy được ,trạng thái , nhiệt độ nóng chảy .

Hướng dẫn:

                                              Dựa vào tính chất của chất – trang 8- SGK

Bµi 4: Cho biết axit là những làm đổi màu quì tím thành đỏ.Hãy chứng tỏ rằng nước vắt từ quả chanh có chất axit.

Hướng dẫn:

+Gọi HS lên thử tính chất của axit : Quì tím đổi thành đỏ.

+Cho HS tiến hành vắt nước cốt chanh và thử tương tự.

+ Rút ra nhận xét và kết luận .

Bµi 5: Kim loại thiếc có tonc =232oc . Thiếc hàn nóng ch ảy ở khoảng  180oc.

Vậy thiếc hàn là chất tinh khiết hay có lẫn chất khác ?

Hướng dẫn:

Dựa vào “ Mỗi chất có những tính chất nhất định .Chất  tinh khiết có tính chất định không đổi.”

Bµi 6: Câu sau đây nói về nước cất :

“ Nước cất là chất tinh khiết sôi ở 1020c ”

Hãy chọn phương án đúng.

a/ Cả hai ý đều sai.

1

Tr­êng THCS ThiÖu T©n                                                                   N¨m häc :2012-2013


Gi¸o ¸n tù chän ho¸ häc 8                                                      Gi¸o viªn : NguyÔn ThÞ T×nh

b/ Cả hai ý đều đúng.

c/Ý 1 dúng , Ý 2 sai.

d/Ý 1 sai , Ý 2 đúng.

Bµi 7:   Cồn là một chất lỏng có t0 sôi =78,30 c và tan nhiều trong nước .

Làm thế nào để tách riêng được cồn từ hỗn hợp cồn và nước ?

Hướng dẫn:

Đun hỗn hợp cồn và nước đến 800c . Cồn sẽ bay hơi còn lại là nước.

Ho¹t ®éng 2: nguyªn tö – nguyªn tè ho¸ häc

 

I. LYÙ THUYEÁT:

1. Nguyªn tö (NT):

- H¹t v« cïng nhá , trung hßa vÒ ®iÖn, t¹o nªn c¸c chÊt.

CÊu t¹o: + H¹t nh©n mang ®iÖn tÝch (+)(Gåm: Proton(p) mang ®iÖn tÝch (+) vµ n¬tron kh«ng mang ®iÖn ). Khèi l­îng h¹t nh©n ®­îc coi lµ khèi l­îng nguyªn tö.

              + Vá nguyªn tö chøa 1 hay nhiÒu electron (e) mang ®iÖn tÝch (-). Electron chuyÓn ®éng rÊt nhanh quanh h¹t nh©n vµ s¾p xÕp theo líp (thø tù  s¾p xÕp (e) tèi ®a trong tõng líp tõ trong ra ngoµi:               STT ca lp :                            1              2              3             

                                 S e ti đa :  2e 8e 18e 

Trong nguyªn tö:

- S p = s e = s đin tích ht nhân =  sè thø tù cña nguyªn tè trong b¶ng hÖ thèng tuÇn hoµn c¸c nguyªn tè hãa häc

- Quan hệ giữa số p và số n  :    n   1,5p     ( đúng với 83 nguyên tố )

- Khối lượng tương đối của 1 nguyên tử ( nguyên tử khối )

 NTK = số n +  số p

- Khối lượng tuyệt đối của một nguyên tử ( tính theo gam )

      + m = m e + mp + mn

              + m m   1§VC 1.67.10- 24  g,

               + m9.11.10 -28 g

Nguyªn tö cã thÓ lªn kÕt ®­îc víi nhau nhê e líp ngoµi cïng.

2. Nguyªn tè hãa häc (NTHH): lµ tËp hîp nh÷ng nguyªn tö cïng lo¹i cã cïng sè p trong h¹t nh©n.

- Sè p lµ sè ®Æc tr­ng cña mét NTHH.

- Mçi NTHH ®­îc biÓu diÔn b»ng mét hay hai ch÷ c¸i. Ch÷ c¸i ®Çu viÕt d­íi d¹ng in hoa ch÷ c¸i thø hai lµ ch÷ th­êng. §ã lµ KHHH

- Nguyªn tö khèi lµ khèi l­îng cña nguyªn tö  tÝnh b»ng §VC. Mçi nguyªn tè cã mét NTK riªng.                                         

 

                                                                   Khèi l­îng 1 nguyªn tö = khèi l­îng 1®vc.NTK

NTK =  

                                                                      m a Nguyªn tö = a.m 1®vc .NTK

(1§VC = KL cña NT(C) (MC = 1.9926.10- 23  g) = 1.9926.10- 23  g= 1.66.10- 24 g)

 

II. bµi tËp vËn dông

1

Tr­êng THCS ThiÖu T©n                                                                   N¨m häc :2012-2013


Gi¸o ¸n tù chän ho¸ häc 8                                                      Gi¸o viªn : NguyÔn ThÞ T×nh

1. BiÕt nguyªn tö C cã khèi l­îng b»ng 1.9926.10- 23 g. TÝnh khèi l­îng b»ng gam cña nguyªn tö Natri. BiÕt NTK Na = 23.                                                 (§¸p sè: 38.2.10- 24 g)

2.NTK cña nguyªn tö  C b»ng 3/4 NTK cña nguyªn tö O, NTK cña nguyªn tö  O b»ng 1/2 NTK S. TÝnh khèi l­îng cña nguyªn tö O.                                      (§¸p sè:O= 32,S=16)

3. BiÕt r»ng 4 nguyªn tö Mage nÆng b»ng 3 nguyªn tö nguyªn tè X. X¸c ®Þnh tªn,KHHH cña nguyªn tè X.                                                                                                                 (§¸p sè:O= 32)

4.Nguyªn tö X nÆng gÊp hai lÇn nguyªn tö oxi .

b)nguyªn tö Y nhÑ h¬n nguyªn tö Magie 0,5 lÇn .

c) nguyªn tö Z nÆng h¬n nguyªn tö Natri lµ 17 ®vc .

H·y tÝnh nguyªn tö  khèi cña X,Y, Z .tªn nguyªn tè, kÝ hiÖu ho¸ häc cña nguyªn tè ®ã ?

5.Nguyªn tö M cã sè n nhiÒu h¬n sè p lµ 1 vµ sè h¹t mang ®iÖn nhiÒu h¬n sè h¹t kh«ng mang ®iÖn lµ 10. H·y x¸c ®Þnh M lµ nguyªn tè nµo?

6.Tæng sè h¹t p, e, n trong nguyªn tö lµ 28, trong ®ã sè h¹t kh«ng mang ®iÖn chiÕm xÊp xØ 35% .TÝnh sè h¹t mçi loaÞ .VÏ s¬ ®å cÊu t¹o nguyªn tö .

7.Nguyªn tö s¾t cã 26p, 30n, 26e

a.TÝnh khèi l­îng nguyªn tö s¾t

b.TÝnh khèi l­îng e trong 1Kg s¾t

8.Nguyªn tö X cã tæng c¸c h¹t lµ 52 trong ®ã sè h¹t mang ®iÖn nhiÒu h¬n sè h¹t kh«ng mang ®iÖn lµ 16 h¹t.

a)H·y x¸c ®Þnh sè p, sè n vµ sè e trong nguyªn tö X.

b) VÏ s¬ ®å nguyªn tö X.

c) H·y viÕt tªn, kÝ hiÖu ho¸ häc vµ nguyªn tö khèi cña nguyªn tè X.

9. Một nguyên tử X có tổng số hạt e, p, n là 34. Số hạt mang điện nhiều hơn số hạt không mang điện là 10. Tìm tên nguyên tử X. Vẽ sơ đồ cấu tạo của nguyên tử X và ion được tạo ra từ nguyên tử X

10.Tìm tên nguyên tử Y có tổng số hạt trong nguyên tử là 13. Tính khối lượng bằng gam của nguyên tử.

11. Một nguyên tử X có tổng số hạt là 46, số hạt không mang điện bằng số hạt mang điện. Xác định nguyên tử X thuộc nguyên tố nào ? vẽ sơ đồ cấu tạo nguyên tử X ?

12.Nguyên tử Z có tổng số hạt bằng 58 và có nguyên tử khối < 40 . Hỏi  Z thuộc nguyên tố hoá học nào. Vẽ sơ đồ cấu tạo nguyên tử của nguyên tử Z ? Cho biết Z là gì ( kim loại hay  phi kim ? )                                                                                                   (§¸p sè :Z thuộc nguyên tố Kali ( K ))

Hướng dn gi¶i :   đề bài     2p + n = 58       n = 58 – 2p   ( 1 )

   Mặt khác :  p    n   1,5p     ( 2 )

      p    58  – 2p  1,5p         giải ra được 16,5   p   19,3    ( p : nguyên )

Vậy p có thể nhận các giá trị : 17,18,19

P

 17 18 19

N

 24 22 20

NTK = n + p

 41 40 39

Vậy nguyên tử Z thuộc nguyên tố Kali ( K )

13.Tìm 2 nguyên tố A, B trong các trường hợp sau đây :

a) Biết A, B đứng kế tiếp trong một chu kỳ của bảng tuần hoàn và có tổng số điện tích hạt nhân là 25.

1

Tr­êng THCS ThiÖu T©n                                                                   N¨m häc :2012-2013


Gi¸o ¸n tù chän ho¸ häc 8                                                      Gi¸o viªn : NguyÔn ThÞ T×nh

b) A, B thuộc 2 chu kỳ kế tiếp và cùng một phân nhóm chính trong bảng tuần hoàn. Tổng số điện tích hạt nhân là 32.

                                                                                            Ngµy so¹n :15/9/2012

                     Bµi 2: luyÖn tËp vÒ nguyªn tö, nguyªn tè hãa häc

 

* Bài tập vận dụng:

1. BiÕt nguyªn tö C cã khèi l­îng b»ng 1.9926.10- 23 g. TÝnh khèi l­îng b»ng gam cña nguyªn tö Natri. BiÕt NTK Na = 23.                                                 (§¸p sè: 38.2.10- 24 g)

2.NTK cña nguyªn tö  C b»ng 3/4 NTK cña nguyªn tö O, NTK cña nguyªn tö  O b»ng 1/2 NTK S. TÝnh khèi l­îng cña nguyªn tö O.                                      (§¸p sè:O= 32,S=16)

3. BiÕt r»ng 4 nguyªn tö Mage nÆng b»ng 3 nguyªn tö nguyªn tè X. X¸c ®Þnh tªn,KHHH cña nguyªn tè X.                                                                                                                 (§¸p sè:O= 32)

4.Nguyªn tö X nÆng gÊp hai lÇn nguyªn tö oxi .

b)nguyªn tö Y nhÑ h¬n nguyªn tö Magie 0,5 lÇn .

c) nguyªn tö Z nÆng h¬n nguyªn tö Natri lµ 17 ®vc .

H·y tÝnh nguyªn tö  khèi cña X,Y, Z .tªn nguyªn tè, kÝ hiÖu ho¸ häc cña nguyªn tè ®ã ?

5.Nguyªn tö M cã sè n nhiÒu h¬n sè p lµ 1 vµ sè h¹t mang ®iÖn nhiÒu h¬n sè h¹t kh«ng mang ®iÖn lµ 10. H·y x¸c ®Þnh M lµ nguyªn tè nµo?

6.Tæng sè h¹t p, e, n trong nguyªn tö lµ 28, trong ®ã sè h¹t kh«ng mang ®iÖn chiÕm xÊp xØ 35% .TÝnh sè h¹t mçi loaÞ .VÏ s¬ ®å cÊu t¹o nguyªn tö .

7.Nguyªn tö s¾t cã 26p, 30n, 26e

a.TÝnh khèi l­îng nguyªn tö s¾t

b.TÝnh khèi l­îng e trong 1Kg s¾t

8.Nguyªn tö X cã tæng c¸c h¹t lµ 52 trong ®ã sè h¹t mang ®iÖn nhiÒu h¬n sè h¹t kh«ng mang ®iÖn lµ 16 h¹t.

a)H·y x¸c ®Þnh sè p, sè n vµ sè e trong nguyªn tö X.

b) VÏ s¬ ®å nguyªn tö X.

c) H·y viÕt tªn, kÝ hiÖu ho¸ häc vµ nguyªn tö khèi cña nguyªn tè X.

9. Một nguyên tử X có tổng số hạt e, p, n là 34. Số hạt mang điện nhiều hơn số hạt không mang điện là 10. Tìm tên nguyên tử X. Vẽ sơ đồ cấu tạo của nguyên tử X và ion được tạo ra từ nguyên tử X

10.Tìm tên nguyên tử Y có tổng số hạt trong nguyên tử là 13. Tính khối lượng bằng gam của nguyên tử.

11. Một nguyên tử X có tổng số hạt là 46, số hạt không mang điện bằng số hạt mang điện. Xác định nguyên tử X thuộc nguyên tố nào ? vẽ sơ đồ cấu tạo nguyên tử X ?

12.Nguyên tử Z có tổng số hạt bằng 58 và có nguyên tử khối < 40 . Hỏi  Z thuộc nguyên tố hoá học nào. Vẽ sơ đồ cấu tạo nguyên tử của nguyên tử Z ? Cho biết Z là gì ( kim loại hay  phi kim ? )                                                                                                   (§¸p sè :Z thuộc nguyên tố Kali ( K ))

Hướng dn :   đề bài     2p + n = 58        n = 58 – 2p   ( 1 )

   Mặt khác :  p    n   1,5p     ( 2 )

      p    58  – 2p  1,5p         giải ra được 16,5   p   19,3    ( p : nguyên )

Vậy p có thể nhận các giá trị : 17,18,19

p

 17 18 19

1

Tr­êng THCS ThiÖu T©n                                                                   N¨m häc :2012-2013


Gi¸o ¸n tù chän ho¸ häc 8                                                      Gi¸o viªn : NguyÔn ThÞ T×nh

n

 24 22 20

NTK = n + p

 41 40 39

Vậy nguyên tử Z thuộc nguyên tố Kali ( K )

13.Tìm 2 nguyên tố A, B trong các trường hợp sau đây :

a) Biết A, B đứng kế tiếp trong một chu kỳ của bảng tuần hoàn và có tổng số điện tích hạt nhân là 25.

b) A, B thuộc 2 chu kỳ kế tiếp và cùng một phân nhóm chính trong bảng tuần hoàn. Tổng số điện tích hạt nhân là 32.

14: Trong 1 taäp hôïp caùc phaân töû ñoàng sunfat (CuSO4) coù khoái löôïng 160000 ñvC. Cho bieát taäp hôïp ñoù coù bao nhieâu nguyeân töû moãi loaïi.

 

3. Sự tạo thành ion (dµnh cho HSG líp 9)

Để đạt cấu trúc bão hòa ( 8e ở  lớp ngoài cùng hoặc 2e đối với H ) thì các nguyên tử có thể nhường hoặc nhận thêm electron tạo ra những phần mang điện - gọi là ion

* Kim loại và Hiđro : nhường e để tạo ion dương ( cation)

  M  –  ne      M n +   (Ca  –  2e      Ca 2 +   )

* Các phi kim nhận e để tạo ion  âm (anion)

  X + ne    X n-   ( Cl  +  1e   Cl 1-    )

* Bài tập vận dụng:

 1.Hợp chất X được tạo thành từ cation Mvà anion Y2- . Mỗi ion đều do 5 nguyên tử của 2 nguyên tố tạo nên. Tổng số proton trong M+ là 11 còn tổng số electron trong Y2- là 50.

Xác định CTPT của hợp chất X và gọi tên ? ứng dụng của chất này trong nông nghiệp . Biết rằng 2 nguyên tố trong Y2- thuộc cùng phân nhóm trong 2 chu kỳ liên tiếp của bảng tuần hoàn các ng.tố.

Hướng dn gi¶i :

Đặt CTTQ của hợp chất  X  là M2Y

Giả sử ion  M+ gồm 2 nguyên tố A, B  : 

  ion  M+ dạng :   AxBy+  :      x  +  y = 5   ( 1 )

     x.pA +  y.pB = 11   ( 2)

Giả sử ion  Y 2- gồm 2 nguyên tố R, Q 

  ion  Y2- dạng :   R xQy2-  :     x’ + y’ = 5  (3)

      x’pR + y’.pQ = 48  (4 )       do số e > số p là 2

Từ ( 1 ) và (2) ta có số proton trung bình của A và B :    

        trong AxBy+ có 1 nguyên tố có p < 2,2  ( H hoặc He ) và 1 nguyên tố có p > 2,2

Vì He không tạo hợp chất ( do trơ ) nên  nguyên tố có p < 2,2  là H  ( giả sử là B )

Từ ( 1 ) và ( 2) ta có :    x.pA +  (5 – x ).1  = 11        pA =           (  1  x < 5 )

x

1   2   3      4

pA

7(N)   4(B)   3(Li)    2,5 (loại)

ion M+

NH4+        không xác định ion

Tương tự: số proton trung bình của R và Q là :  có 1 nguyên tố có số p < 9,6 ( giả sử là R )

1

Tr­êng THCS ThiÖu T©n                                                                   N¨m häc :2012-2013


Gi¸o ¸n tù chän ho¸ häc 8                                                      Gi¸o viªn : NguyÔn ThÞ T×nh

Vì Q và R liên tiếp trong nhóm nên :   pQ = pR + 8  ( 5 )

Từ (3) ,(4) , ( 5) ta có :  x’pR + (5- x’)( pR + 8)  = 48     5pR – 8x’ = 8   

x’

1   2   3      4

pR

3,2   4,8   6,4      8  (  O )

pQ

không xác định ion    16 ( S )

Vậy CTPT của hợp chất X là   (NH4 )2SO4

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

Tr­êng THCS ThiÖu T©n                                                                   N¨m häc :2012-2013


Gi¸o ¸n tù chän ho¸ häc 8                                                      Gi¸o viªn : NguyÔn ThÞ T×nh

 

 

 

 

 

 

A. MUÏC TIEÂU :

-    HS hieåu ñöôïc khaùi nieäm ñôn chaát vaø hôïp chaát.

-    HS phaân bieät ñöôïc kim loaïi vaø phi kim

-    Bieát ñöôïc : Trong moät maãu chaát (caû ñôn chaát  vaø hôïp chaát) nguyeân töû khoâng taùch rôøi maø ñeàu coù lieân keát vôùi nhau hoaëc saép xeáp lieàn nhau

-    Reøn luyeän khaû naêng phaân bieät ñöôïc caùc loaïi chaát, caùch vieát kí hieäu cuûa caùc nguyeân toá hoaù hoïc.

B. chuaån bò :

Giaùo vieân :Giaùo aùn, SGK, saùch baøi taäp…

Hoïc sinh : oân laïi lyù thuyeát vaø laøm baøi taäp tröôùc ôû nhaø.

C.HOAÏT ÑOÄNG DAÏY & HOÏC :

 

Ho¹t ®éng 1: ®¬n chÊt vµ hîp chÊt

I. LYÙ THUYEÁT:

1. Ñôn chaát vaø hôïp chaát.

a. Ñôn chaát :

Ñònh nghóa : Ñôn chaát laø nhöõng chaát ñöôïc taïo neân töø moät nguyeân toá hoaù hoïc.

- Phaân loaïi :

+  Ñôn chaát Kim loaïi  : Coù aùnh kim, daãn ñieän vaø daãn nhieät toát.

 Ví duï : saét, nhoâm, vaøng …

+  Ñôn chaát phi kim : Khoâng coù aùnh kim, khoâng daãn ñieän, daãn nhieät, neáu coù thì raát keùm

Ví duï : Oxi, nitô, cacbon …

- Ñaëc ñieåm caáu taïo:

+ Ñôn chaát kim loaïi : Caùc nguyeân töû saép xeáp khít nhau vaø theo moät traät töï xaùc ñònh

+ Ñôn chaát phi kim : Caùc nguyeân töû lieân keát vôùi nhau theo 1 soá nhaát ñònh vaø thöôøng laø 2

 

b. Hôïp chaát

- Ñònh nghóa: Hôïp chaát laø nhöõng chaát taïo neân töø 2 nguyeân toá hoaù hoïc trôû leân.

- Phaân loaïi :    - Hôïp chaát höõu cô   - Hôïp chaát voâ cô

- Ñaëc ñieåm caáu taïo : Trong hôïp chaát, nguyeân töû cuûa caùc nguyeân toá lieân keát vôùi nhau theo moät tæ leä vaø moät thöù töï nhaát ñònh

II. Bµi TËp

1

Tr­êng THCS ThiÖu T©n                                                                   N¨m häc :2012-2013


Gi¸o ¸n tù chän ho¸ häc 8                                                      Gi¸o viªn : NguyÔn ThÞ T×nh

Câu 1 : < SGK trang 20 >

Điền các cụm từ thích hợp vào chổ trống .

a) Đáng lẽ nói những ………………….loại này , những ……………….loại kia , thì trong khoa học nói …………………………….hoá học này ……………….hoá học kia .

b) Những nguyên tử có cùng số ………… trong hạt nhân là ………….cùng loại , thuộc cùng một …………….hoá học .

c)Trong nguyên tử ………và…………có điện tích như nhau, chỉ khác dấu.Nguyên tử là hạt………………vì số e có trong nguyên tử bằng đúng số P có trong hạt nhân

Câu 2 :

a) Cách viết : 2C ; 5O ; 8Cl ; 12B chỉ ý gì ?

b) Hãy dùng chữ số và kí hiệu hoá học diễn đạt các ý sau :

 Năm nguyên tử Canxi ; Sáu nguyễn tử magiê ; Bảy nguyễn tử Hiđro .

 

Câu 3: Lấy bao nhiêu phân khối lượng của nguyên tử cacbon làm đơn vị cacbon ?

    Cho biết khối lượng 1 guyên tử cacbon bằng 1,9926 .10-23 g . Vây khối lượng của 1 đv C bằng bao nhiêu gam ?

 

Câu 4: So sánh nguyên tử oxi nặng hay nhẹ  hơn bao  nhiêu lần so với :

a)    Nguyên tử S

b)    Nguyên tử Mg

c)     Nguyên tử Cacbon

Hướng  dẫn

 

a)    Xác định nguyên tử  khối của oxi , lưu huỳnh .

 Ta có O = 16 đv C      ; S = 32 đv C

  Lập tỷ lệ      :           16 /32 = 1/2

 Vậy nguyên tử oxi nặng bằng ½ lần nguyên tử S .

 ( Các câu b,c .. tương tự )

 

Câu 5 : Nguyên tử X nặng gấp 2 lần nguyên tử neon . Tính nguyên tử khối của X . Cho biết X thuộc nguyên tố nào ? Viết kí hiệu hoá học của X ? Chỉ ra số e trong nguyên tử X ?

Hướng dẫn

 

-         Nguyên tử khối của X = 20 *2 = 40 đv C

-         KHHH  : Ca

-         Số e = số P =20

Câu 6 :

a)    Khối lượng tính bằng gam của nguyên tử Nitơ là :

  A/ 22,247.10-24(g)   C / 2,324.10-23(g)

  B/ 2,358.10-23(g)   D/ Một kết quả khác

b)    Khối luợng tính bằng gam của nguyên tử Flo là :

  A/ 30,549.10-24(g)  C/ 3,186.10-23 (g)  E/ Một kết quả khác

  B/ 33,52.10-24 (g)  D/ 3,257.10-23 (g)

Hướng dẫn

a)    Đáp án C    / b) Đáp án E                 ( GV chỉ cho HS cách tính )

 

1

Tr­êng THCS ThiÖu T©n                                                                   N¨m häc :2012-2013


Gi¸o ¸n tù chän ho¸ häc 8                                                      Gi¸o viªn : NguyÔn ThÞ T×nh

ho¹t ®éng 2: Ph©n tö

 

I. Lý ThuyÕt

1) Ñònh nghóa :

        Phaân töû laø haït ñaïi dieän cho chaát , goàm moät soá nguyeân töû lieân keát vôùi nhau vaø theå hieän ñaày ñuû tính chaát hoaù hoïc cuûa chaát.

       Vôùi ñôn chaát kim loaïi, nguyeân töû laø haït hôïp thaønh vaø coù vai troø nhö phaân töû

2) Phaân töû khoái :

        Phaân töû khoái laø khoái laø khoái löôïng cuûa phaân töû tính baèng ñôn vò cacbon, baèng toång nguyeân töû khoái cuûa caùc nguyeân töû trong phaân töû. Thí duï : Phaân töû khoái cuûa

Nöôùc : 2 x 1 + 16 = 18 ñvC

Muoái aên : 23 +35,5 = 58,5 ñvC

3) Traïng thaùi cuûa chaát :

Moãi maãu chaát laø moät taäp hôïp voâ cuøng lôùn nhöõng haït laø phaân töû hay nguyeân töû. Tuøy ñieàu kieän, moät chaát coù theå ôû ba traïng thaùi: raén, loûng, khí (hay hôi). Ôû traïng thaùi khí caùc haït raát xa nhau.

II. Bµi tËp

Câu 1:  Giải bài tập 2 –SGK trang 25Hướng dẫn :

 

a/ Cu ; Fe   -  Các nguyên tử sắp xếp khít nhau.

b/  Các ngtử  khí oxi , khí Clo liên kết với nhau theo một số nhất định thường là 2

 

Câu 2 :   Dựa vào dấu hiệu nào dưới đây ( A,B,C ) để phân biệt phân tử của hợp chất khác với phân tử củađơn chất ?

A/Số lượng nguyên  tử trong phân tử.

B/Nguyên tử khác loại liên kết với nhau.

C/Hình dạng của phân tử.

 

Câu 3: Giải bài tập 6 –trang 26 –SGK

 

Câu 4 :  Hãy so sánh phân tử khí oxi nặng hay nhẹ hơn bao nhiêu lần so với phân tử nước , phân tử khí mêtan .

Hướng dẫn :

 

-KL phân tử : +khí oxi   :O2 =32

      +phân tử : H2O =18

      +Khí mêtan :CH4 = 16

-Tỷ lệ :

      +    O2/ H2O  = 32/18

      + O2/ CH4 = 32/16

 

Câu 5 :    Dựa  vào sự phân bố phân tử khi chất ở những  trạng thái khác nhau . Hãy giải thích vì sao ?

a/   Nước lỏng tự chảy loang ra trên khay đựng.

1

Tr­êng THCS ThiÖu T©n                                                                   N¨m häc :2012-2013


Gi¸o ¸n tù chän ho¸ häc 8                                                      Gi¸o viªn : NguyÔn ThÞ T×nh

b/ Một mililit nước lỏng khi chuyển sang thể hơi lại chiếm một thể tích 1300ml (ở  to thường )

Hướng dẫn :

 

a/ khi ở trạng thái  lỏng các phân  tử ở gần  sát nhau và chuyển động trượt lên nhau .

b/ Khi ở trạng thái khí ,các hạt rất xa nhau  và chuyển động nhanh hỗn độn

 

Câu 6 :

Giải bài tập 5 trang 31 SGK   Hướng dẫn: Đáp án

Câu 7 :

Chọn phương án đúng trong số các phương án sau :

Khối lượng tính bằng gam của phân tử NaCl là :

A/ 9,713.10-23 g      C/ Cả A và B

B/ 97,139.10-24 g      D/ 9,724.10-23 g

    Hướng dẫn: Đáp án C

 

Câu 8 :

Phân tử của một hợp chất gồm nguyên tử nguyên tố X liên kết với 4 nguyên tử H và ặng bằng nguyên tử O .

a) Tính nguyên tử khối , cho biết tên , KHHH của nguyên tố X .

b) Tính phân tử khối của hợp chất và tỷ lệ % về khối lượng của nguyền tố X trong hợp chất .

   Hướng dẫn

 

a)    Nguyên tử khối =12 Cacbon

b)    Phân tử khối =16

% C – 12/16.100% =75%

Câu 9 : Tại sao khi hoà tan đường vào nước ta không còn thấy đường nữa? Hỗn hợp nước đường có mấy loại phân tử ?

Hướng dẫn :

+ Khi hoà tan các phân tử đường và nước trộn lẫn với nhau

+ Có 2 loại phân tử

Câu 10 :

 a/   Số phân tử trong 1Kg nước lỏng nhiều hơn hay bằng số phân tử trong 1Kg hơi nước ?

b/ Khi đun nước lỏng quan sát kĩ sẽ thấy thể tích nước tăng lên chút ít . Vì sao ?

 Hướng dẫn :Do khoảng cách giữa các phân tử giãn ra .

 Câu 11 : Dùng phễu chiết Hãy nêu cách làm để tách nước  ra khỏi dầu hoả ?

Cho biết : +Dầu hoả nhẹ hơn nước  + Không tan trong nước

 

Ho¹t ®éng 3: kh¶o s¸t

C©u 1: Mẹ dũng đã đổ nhầm đường bột và bột gạo vào nhau. Mẹ nhờ Dũng tách riêng chúng ra nhưng Dũng không  biết  cách. Bạn  hãy giúp Dũng cách làm và giải thích cho Dũng rõ.

C©u 2: Phân tử một hợp chất gồm nguyên tử nguyên tố Y liên kết với 2 nguyên tử O .

Nguyên tố O chiếm 50% về khối lượng của hợp chất .

a) Tính nguyên tử khối , cho biết tên , KHHH số e trong nguyên tử của nguyên tố Y.

1

Tr­êng THCS ThiÖu T©n                                                                   N¨m häc :2012-2013

nguon VI OLET