hinh hoc 6

TuÇn 1:

Ngµy d¹y: …../…../……

     Ch­¬ng I      §o¹n th¼ng

TiÕt 1: §iÓm ®­êng th¼ng

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

Néi dung ghi b¶ng

H§ 1: §iÓm

- GV nªu h×nh ¶nh cña ®iÓm, c¸ch ®Æt tªn cho ®iÓm.

- HS quan s¸t h×nh 1 sgk : ®äc tªn c¸c ®iÓm, c¸ch vÏ ®iÓm, nãi c¸ch viÕt tªn ®iÓm, c¸ch vÏ ®iÓm.

- HS quan s¸t b¶ng phô: H·y chØ ra ®iÓm D

                 . D       . E

             . B        . C

- HS quan s¸t h×nh 2 sgk: §äc tªn ®iÓm trong h×nh

- HS nªu c¸ch hiÓu h×nh 2

1. Mét ®iÓm mang 2 tªn A vµ C

2. Hai ®iÓm A vµ C trïng nhau

- GV th«ng b¸o:

- Hai ®iÓm ph©n biÖt lµ hai ®iÓm kh«ng trïng nhau.

- BÊt cø h×nh nµo còng lµ mét tËp hîp ®iÓm

- §iÓm còng lµ 1 h×nh. ®ã lµ h×nh ®¬n gi¶n nhÊt.

* H§ 2: §­êng th¼ng

1) §iÓm

- C¸ch vÏ ®iÓm: 1 dÊu chÊm nhá

- C¸ch viÕt tªn ®iÓm: Dïng c¸c ch÷ c¸i in hoa

- Ba ®iÓm ph©n biÖt: A, B, C

                       . A          . B

                             . C

- Hai ®iÓm trïng nhau: A vµ C

                           A . C

- BÊt cø h×nh nµo còng lµ mét tËp hîp c¸c ®iÓm. Mét ®iÓm còng lµ mét h×nh.

2) §­êng th¼ng

- VÏ ®­êng th¼ng b»ng mét v¹ch th¼ng

- Dïng c¸c ch÷ c¸i in th­êng ®Ó ®Æt tªn cho c¸c ®­êng th¼ng

- Hai ®­êng th¼ng a vµ p

- GV nªu h×nh ¶nh cña ®­êng th¼ng

- HS quan s¸t h×nh 3 sgk:

®äc tªn c¸c ®­êng th¼ng, c¸ch vÏ c¸c ®­êng th¼ng, nãi c¸ch viÕt tªn c¸c ®­êng th¼ng, c¸ch vÏ ®­êng th¼ng.

- GV l­u ý : §­êng th¼ng kh«ng bÞ giíi h¹n vÒ hai phÝa, ®­êng th¼ng lµ mét tËp hîp ®iÓm.

* H§ 3: §iÓm thuéc ( kh«ng thuéc) ®­êng th¼ng.

- HS quan s¸t h×nh 4 sgk:

- GV diÔn ®¹t quan hÖ gi÷a c¸c ®iÓm A, B víi ®­êng th¼ng d b»ng c¸c c¸ch kh¸c nhau, viÕt ký hiÖu: A d , B d.

- HS vÏ h×nh 5 sgk, tr¶ lêi c¸c c©u hái a, b, c trong sgk

- C©u a GV yªu cÇu HS diÔn ®¹t b»ng c¸ch kh¸c nhau

- GV th«ng b¸o quan hÖ ®iÓm thuéc ( kh«ng thuéc) ®­êng th¼ng b»ng c¸ch kh¸c nhau víi møc ®é trõu t­îng kh¸c nhau: víi mét ®­êng th¼ng bÊt kú, cã nh÷ng ®iÓm thuéc ®­êng th¼ng ®ã vµ cã nh÷ng ®iÓm  ®­êng  th¼ng ®ã.

* H§ 4: Cñng cè luyÖn tËp

3) §iÓm thuéc ®­êng th¼ng

- §iÓm kh«ng thuéc ®­êng th¼ng.

A d , B d.

* ¸p dông:                   a

                              .   G      . E

                         .   B

                      .  C         . M     .  N

a)+ §iÓm C thuéc ®­êng a

   + §iÓm E kh«ng thuéc a

b) C a ; E a

c) Hai ®iÓm B, G a

    Hai ®iÓm M, N a

* Bµi 1 /104

Bµi 3/104

a) A n  ;  A q

B m ; B n ; B p

b) C m ; C q

c) D q

D m, n, p

Bµi 4/105

VÏ h×nh:                  .                            a

a) C a                  C

b) B b                                               b

                                            .  B

TuÇn 2:

Ngµy d¹y: …../…./…..

TiÕt 2:      ba §iÓm th¼ng hµng

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

Néi dung ghi b¶ng

* H§ 1: ThÕ nµo lµ ba ®iÓm th¼ng hµng

- GV: Tõ bµi kiÓm tra cña HS GV kh¼ng ®Þnh 3 ®iÓm A, C, D th¼ng hµng

- GV? ThÓ nµo lµ 3 ®iÓm th¼ng hµng?

- HS tr¶ lêi dùa vµo h×nh 8a

- GV: khi nµo th×  3 ®iÓm kh«ng th¼ng hµng?

- HS tr¶ lêi dùa vµo h×nh 8b.

- GV yªu cÇu HS nãi c¸ch vÏ 3 ®iÓm th¼ng hµng.

- HS: VÏ ®­êng th¼ng råi lÊy 3 ®iÓm thuéc ®­êng th¼ng Êy.

- GV yªu cÇu HS nãi c¸ch vÏ 3 ®iÓm kh«ng th¼ng hµng.

- HS: VÏ ®­êng th¼ng råi lÊy 2 ®iÓm thuéc ®­êng th¼ng Êy. Vµ 1 ®iÓm kh«ng thuéc ®­êng th¼ng Êy.

* Cñng cè: HS lµm bµi tËp 10 a, c sgk? Tr­êng hîp? (6 tr­êng hîp)

- GV: ®Ó nhËn biÕt ®­îc 3 ®iÓm cho tr­íc cã th¼ng hµng hay kh«ng ta lµm thÕ nµo?

- HS tr¶ lêi: dïng th­íc th¼ng ®Ó kiÓm tra

* Cñng cè: HS lµm bµi 8 sgk

1- ThÕ nµo lµ ba ®iÓm th¼ng hµng

+ Khi 3 ®iÓm cïng thuéc 1 ®­êng th¼ng ta nãi chóng th¼ng hµng

                  .    .       .

                  A      C            D

+ Khi 3 ®iÓm kh«ng cïng thuéc bÊt kú ®­êng th¼ng nµo, ta nãi chóng kh«ng th¼ng hµng

                                      . B

                          .           .

                          A                    C           

+ ¸p dông :

Bµi 10 a) VÏ 3 ®iÓm M , N , P th¼ng hµng

                      .    .       .

                     M      N            P

b)  VÏ 3 ®iÓm T, Q, R kh«ng th¼ng hµng

                             .           .

                            T                       Q

                                       . R

Bµi 8

* H§2: §iÓm n»m gi÷a hai ®iÓm

- HS quan s¸t h×nh 9 sgk

- GV gäi hs ®äc c¸c c¸ch m« t¶ vÞ trÝ t­¬ng ®èi cña 3 ®iÓm th¼ng hµng trªn h×nh ®ã.

- GV yªu cÇu HS  vÏ 3  ®iÓm A, B, C  th¼ng hµng sao cho ®iÓm A n»m gi÷a hai ®iÓm B, C.

- GV: gäi 1 hs lªn b¶ng vÏ

- GV: Trong 3 ®iÓm th¼ng hµng cã mÊy ®iÓm n»m gi÷a hai ®iÓm cßn l¹i ?

- HS tr¶ lêi

- GV nhËn xÐt ghi = phÊn mµu

* Cñng cè: HS lµm bµi tËp 11 sgk

§iÒn vµo chç trèng trong c¸c ph¸t biÓu.

- Gi¸o viªn gäi häc sinh ®øng t¹i chç tr¶ lêi

* Ho¹t ®éng 3:

a.  Häc sinh:VÏ 3 ®iÓm M, N , P th¼ng hµng sao cho ®iÓm N n»m gi÷a 2 ®iÓm M vµ P

- Gi¸o viªn chó ý:2 tr­êng hîp h×nh vÏ

b. Häc sinh vÏ 3 ®iÓm A, B, C th¼ng hµng sao cho ®iÓm  B kh«ng n»m gi÷a 2 ®iÓm A vµ C

- Gi¸o viªn chó ý:cã 2tr­êng hîp hinh vÏ

c. Gi¸o viªn treo b¶ng phô vµ hái:

- §iÓm nµo n»m gi÷a 2 ®iÓm cßn l¹i?

     . A                   . A                         A .  

  .B                              . C        B .        . C

            .C        B .

- Häc sinh tr¶ lêi.

- Gi¸o viªn th«ng b¸o:Kh«ng cã  kh¸i niÖm

"®iÓm n»m gi÷a"khi 3 ®iÓm kh«ng th¼ng hµng.

d.  Häc sinh lµm bµi tËp 9 sgk : gäi tªn

- TÊt c¶ c¸c bé 3 ®iÓm th¼ng hµng

- Hai bé 3 ®iÓm kh«ng th¼ng hµng

- §iÓm n»m gi÷a 2 ®iÓm kh¸c

+ Gi¸o viªn gäi häc sinh ®øng t¹i chç tr¶ lêi.

- 3 ®iÓm A, M, N th¼ng hµng

2.  Quan hÖ gi÷a 3 ®iÓm th¼ng hµng

                .    .       .

                     A      C            B

Víi 3 ®iÓm th¼ng hµng A, B, C nh­ trªn ta nãi:

- A, C n»m cïng phÝa ®èi víi B

- C, B  n»m cïng phÝa ®èi víi A

- A, B  n»m kh¸c phÝa ®èi víi C

- §iÓm C n»m gi÷a 2 ®iÓm A, B

* NhËn xÐt:

Trong 3 ®iÓm th¼ng hµng ,cã 1 ®iÓm vµ chØ 1 ®iÓm n»m gi÷a 2 ®iÓm cßn l¹i

3.  LuyÖn tËp:

a)                   .    .       .

                     M      N            P

                     .    .       .

                     P      N            M

b)                 .    .       .

                     B      A            C

                   .    .       .

                   B      C            A

c) Bµi 9:(sgk)    H×nh vÏ  (sgk)

- C¸c bé 3 ®iÓm th¼ng hµng B, D vµ C; B, E vµ A ; D, E vµ G

- Hai bé 3 ®iÓm kh«ng th¼ng hµng B, D vµ E; A, E vµ G

- §iÓm D n»m gi÷a 2 ®iÓm B, C

- §iÓm E n»m gi÷a 2 ®iÓm A, B

- §iÓm E n»m gi÷a 2 ®iÓm D, G.

TuÇn 3:

Ngµy d¹y:…./…./….

TiÕt 3:    ®­êng th¼ng ®i qua hai ®iÓm

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

Néi dung kiÕn thøc c¬ b¶n

Ho¹t ®éng 1: VÏ ®­êng th¼ng:

- GV: Cho 1 ®iÓm A GV yªu cÇu HS vÏ ®­êng th¼ng ®i qua A. Nªu c¸ch vÏ?

-                         GV ? vÏ ®­îc mÊy ®­êng th¼ng.

-                         HS vÏ ra nh¸p vµ tr¶ lêi: V« sè ®­êng th¼ng.

-                         GV: Cho thªm ®iÓm B kh¸c ®iÓm A. H·y vÏ ®­êng th¼ng ®i qua A, B

-                         HS vÏ vµo vë, GV vÏ lªn b¶ng.

-                         GV? Muèn vÏ ®iÓm ®i qua 2 ®iÓm A, B ta lµm nh­ thÕ nµo?

-                         GV? vÏ ®­îc mÊy ®­êng th¼ng ?

-                         HS tr¶ lêi

-                         GV nªu nhËn xÐt, ghi b»ng phÊn mµu lªn b¶ng, ®ãng khung.

-                         Cñng cè: HS lµm BT 15 (SGK)

         Ho¹t ®éng 2: Tªn ®­êng th¼ng:

-                         GV ? ta ®· biÕt c¸ch ®Æt tªn cho ®­êng th¼ng

1. VÏ ®­êng th¼ng

                 A                   B      

NhËn xÐt:

Cã 1 ®­êng th¼ng vµ chØ mét ®­êng th¼ng ®i qua 2 ®iÓm A, B.

2. Tªn ®­êng th¼ng:

C1: §Æt tªn b»ng 1 ch÷ c¸i th­êng

C2: LÊytªn 2 ®iÓm thuéc ®­êng th¼ng ®Ó ®Æt tªn cho ®­êng th¼ng.

C3: §Æt tªn ®­êng th¼ng b»ng 2 ch÷ c¸i th­êng.

                                             a

               A                     B   

nh­ thÕ nµo?

-                         HS: B»ng 1 ch÷ c¸i th­êng.

-                         GV th«ng b¸o c¸c c¸ch ®Æt tªn kh¸c cho ®­êng th¼ng.

-                         HS ®äc tªn c¸c ®­êng th¼ng: ®­êng th¼ng a, ®­êng th¼ng AB ( hoÆc BA), ®­êng th¼ng xy (hoÆc yx).

-                         Cñng cè: HS lµm        SGK

-                         HS gäi tªn ®­êng th¼ng.

-                         GV ? cã bao nhiªu cachs gäi ?

-                         GV nªu c¸c kh¸i niÖm trïng nhau.

 Ho¹t ®éng 3: VÞ trÝ t­¬ng ®èi cña hai ®­êng th¼ng?

-                         GV th«ng b¸o: C¸c ®­êng th¼ng cã thÓ trïng nhau hoÆc ph©n biÖt.

-                         GV vÏ hai ®­êng th¼ng ph©n biÖt cã 1 ®iÓm chung, kh«ng cã ®iÓm chung nµo, nªu kh¸i niÖm hai ®­êng th¼ng c¾t nhau, song song víi nhau.

-                         HS vÏ vµo vë.

-                         GV ? hai ®­êng th¼ng ph©n biÖt cã nh÷ng vÞ trÝ nµo?

-                         HS ®äc      chó ý (SGK)

-                         GV? Cho 2 ®­êng th¼ng trªn mÆt ph¼ng cã nh÷ng vÞ trÝ nµo cã thÓ x¶y ra ?

-                         GV l­u ý: ë líp 6 khi nãi 2 ®­êng th¼ng mµ kh«ng nãi g× thªm ta hiÓu ®ã lµ 2 ®­êng th¼ng ph©n biÖt

        Ho¹t ®éng 4: KiÕn thøc bæ sung

- GV yªu cÇu HS:

a) VÏ hai ®­êng th¼ng c¾t nhau mµ giao ®iÓm n»m ngoµi trang giÊy.

b) VÏ hai ®­êng th¼ng  song song b»ng 2 lÒ cña th­íc th¼ng hoÆc sö dông dßng kÎ cña trang giÊy.

- HS lµm BGT 16 ( SGK)

a) T¹i sao kh«ng nãi “ Hai ®iÓm th¼ng hµng’’?

b) Cho 3 ®iÓm vµ 1 th­íc th¼ng, lµm thÕ nµo ®Ó biÕt 3 ®iÓm ®ã cã th¼ng hµng kh«ng?

- HS lµm BT 17 ( SGK)

x                                  y

 A         B        C

     Cã 6 c¸ch gäi tªn ®­êng th¼ng: AB, BA, AC, CA, BC, CB.

3. §­êng th¼ng trïng nhau, c¾t nhau, song song.

+ Hai ®­êng th¼ng AB, BC trïng nhau khi A, B C th¼ng hµng…

+ Hai ®­êng th¼ng AB, AC chØ cã 1 ®iÓm chung A. Ta nãi chóng c¾t nhau vµ A lµ ®iÓm giao ®iÓm cña 2 ®­êng th¼ng ®ã.

   A        B

 C

+ Hai ®­êng th¼ng xy,zt kh«ng cã ®iÓm chung nµo, ta nãi chóng song song víi nhau.

x                                  y

         z                                     t

       Chó ý: ( SGK – 109)

Bµi 16

a)    Bao giê còng cã 1 ®­êng th¼ng ®i qua hai ®iÓm cho tr­íc 

b)    VÏ ®­êng th¼ng ®i qua 2 trong 3 ®iÓm cho tr­íc råi quan s¸t xem ®­êng th¼ng ®ã cã ®i qua ®iÓm thø 3 hay kh«ng?

Bµi 17:

Cã tÊt c¶ 6 ®­êng th¼ng? AB, BC, CA, CD, DA, BD

                 A           B

Bµi 19: VÏ ®­êng th¼ng XY c¾t d1 t¹i Z c¾t d2 t¹i T

- HS lµm BT 19 ( SGK)

- GV gäi HS lªn b¶ng vÏ h×nh vµ tr¶ lêi.

                                            d1

d2

TiÕt 4:  Thùc hµnh:  trång c©y th¼ng hµng

TiÕt 5:    Tia

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

Néi dung kiÕn thøc c¬ b¶n

• H§1: H×nh thµnh kh¸i niÖm tia

-         GV vÏ ®­êng th¼ng xy,

®iÓm 0 xy

-         HS vÏ vµo vë

-         GV? §iÓm 0 Chia ®­êng th¼ng xy thµnh mÊy phÇn?

-         HS ( Hai phÇn ph©n biÖt)

-         GV dïng phÊn mµu xanh t« ®Ëm phÇn ®­êng th¼ng ox vµ giíi thiÖu: H×nh gåm ®iÓm 0 vµ phÇn ®­êng th¼ng nµy lµ 1 tia

1) Tia gèc 0

                                  .

          x                    o                       y

§Þnh nghÜa: < SGK/111>

-         Tia ox ( cßn gäi lµ nöa ®­êng th¼ng ox)

-         Tia oy ( cßn gäi lµ nöa ®­êng th¼ng oy)

-         HS dïng bót kh¸c mµu t« ®Ëm phÇn ®­êng th¼ng ox trong vë

-         GV? ThÕ nµo lµ 1 tia gèc 0

-         HS ®äc ®Þnh nghÜa sgk

-         GV giíi thiÖu tªn cña 2 tia lµ ox, oy, cßn gäi lµ nöa ®­êng th¼ng ox, oy

-         GV nªu c¸ch ®äc c¸ch viÕt tªn 1 tia

-         HS ®äc h×nh 27 sgk

-         GV l­u ý c¸ch vÏ tia, nhÊn m¹nh tia ox bÞ giíi h¹n ë ®iÓm 0, kh«ng bÞ giíi h¹n vÒ phÝa x

-         Cñng cè: HS lµm bµi 25 vµo vë

• H§2: Hai tia ®èi nhau

-         GV? 2 tia ox vµ oy trªn h×nh cã ®Æc ®iÓm g×?

-         (  2 tia chung gèc, t¹o thµnh 1 ®­êng th¼ng)

-         GV: Giíi thiÖu 2 tia ox , oy ®èi nhau

-         GV: 2 tia ®èi nahu ph¶i cã nh÷ng ®iÒu kiÖn g×?

-         HS nãi l¹i ®Æc ®iÓm cña 2 tia ®èi nhau

- GV giíi thiÖu: ®iÓm 0 lµ gèc chung cña 2 tia ®èi nhau ox, oy.

- GV? Em  cã nhËn xÐt g× vÒ mçi ®iÓm trªn ®th¼ng

- HS nhËn xÐt SGK

- Cñng cè : GV treo b¶ng phô

- GV hái Hai tia ox, om, 2 tia ¢x, Ax, cã ph¶i lµ 2 tia ®èi nhau kh«ng? Tho¶ m·n ®iÒu kiÖn 2

- HS lµm            SGK

HS quan s¸t vµ h×nh vÏ tr¶ lêi

-         HS cã thÓ tr¶ lêi: 2 tia Ax, AB ®èi nhau , gv chuyÓn ý : 2 tia trïng nhau

• Bµi 25 : Cho 2 ®­êng th¼ng A, B vÏ:

a)    §­êng th¼ng AB

               .                   .

              A                  B

b)  Tia AB

.                  .

A                B

      c) Tia BA

              .                             .

            A                            B

2) Hai tia ®èi nhau

2 tia ox vµ oy :

- Chung gèc

-  Cïng t¹o thµnh 1 ®­êng th¼ng xy

Gäi lµ 2 tia ®èi nhau

+ NhËn xÐt: 2 tia ox vµ om kh«ng ®èi nhau 

                        x     

                 0                              m   

• Hai tia Ax, Ax’ ®èi nhau

?1. a) Hai tia Ax, By kh«ng ®èi nhau v× kh«ng chung gèc

b)    C¸c cÆp tia ®èi nhau:

Ax vµ Ay

Bx vµ By

3) Hai tia trïng nhau

         .             .      

       A            B                           x

                - Hai tia Ax, AB trïng nhau

* Chó ý: Hai tia kh«ng trïng nhau gäi lµ 2 tia ph©n biÖt

Ho¹t ®éng 3 : Hai tia trïng nhau

-         GV dïng phÊn  mµu xanh vÏ tia AB, dïng phÊn mµu vµng vÏ tia Ax.

-         HS quan s¸t GV vÏ

-         GV: Em cso nhËn xÐt g× vÒ 2 tia Ax vµ AB

-         ( Chung gèc, tia nµy n»m  trªn tia kia)

-         T×m 2 tia trïng nhau trªn h×nh 28

-         GV giíi thiÖu 2 tia ph©n biÖt, th«ng qua b¼ng phô ®Ó minh ho¹

-         HS ®äc chó ý Sgk/112

-         Cñng cè: HS lµm bµi ?2

-         HS quan s¸t h×nh vÏ, tr¶ lêi

?2

                                              y

                              B   .          

                  .                    .

                0                    A             x

- Tia OB trïng víi tia Oy

- Hai tia Ox, Ax kh«ng trïng nhau v× kh«ng chung gèc.

- Hai tia chung gèc Ox, Oy kh«ng ®èi nhau v× kh«ng t¹o thµnh ®­êng th¼ng