CHƯƠNG 2 :
HƯỚNG DẪN GIẢI CÁC BÀI TẬP SÓNG CƠ VÀ SÓNG ÂM
ĐỀ BÀI HOẶC LÍ THUYẾT
GỢI Ý CÁCH GIẢI HOẶC CHÚ Ý
SÓNG CƠ VÀ SỰ TRUYỀN SÓNG CƠ
Lí thuyết:
+ Bước sóng
+ Độ lệch pha giữa hai sóng tại hai điểm trên một phương truyền sóng với d là khoảng cách giữa hai điểm mà sóng truyền qua
+ Nếu nguồn sóng có phương trình: thì
Sóng truyền sau một khoảng thời gian là
Sóng truyền tới điểm M cách O một đoạn x là:
Chú ý:
+ Hai điểm gần nhau nhất trên một phương truyền sóng mà dao động cùng pha thì cách nhau:
+ Hai điểm gần nhau nhất trên một phương truyền sóng mà dao động ngược pha thì cách nhau:
Bài toán 1:
Một sóng có tần số f truyền theo một đường thẳng với tốc độ truyền sóng là v
a/ Tính bước sóng?
b/ Tính khoảng cách giữa hai điểm trên một phương truyền sóng gần nhau nhất mà dao động cùng pha?
c/ Tính khoảng cách giữa hai điểm trên một phương truyền sóng gần nhau nhất mà dao động ngược pha?
d/ Tính khoảng cách giữa hai điểm trên một phương truyền sóng gần nhau nhất mà dao động vuông pha?
e/ Tính khoảng cách giữa hai điểm trên một phương truyền sóng mà dao động lệch pha nhau một góc ?
a/
b/
c/
d/
e/
Bài toán 2:
Người ta quan sát sóng biển thì thấy có N ngọn sóng liên tiếp mà ngọn sóng đầu và ngọn sóng cuối cách nhau một khoảng d và biết sóng biển có chu kì T. Tính tốc độ truyền sóng?
Bước sóng
Tốc độ
Bài toán 3:
Người ta quan sát một chiếc phao thì thấy nó nhô lên N lần sau khoảng thời gian . Biết bước sóng của sóng biển là . Hãy tính tốc độ truyền sóng?
Chu kì
Tốc độ
Bài toán 4:
Một sóng cơ truyền trong môi trường (1) với tốc độ v1 , bước sóng . Khi sóng đó truyền vào trong môi trường (2) và biết tốc độ truyền sóng trong môi trường (2) bằng v2, hãy tính bước sóng trong môi trường (2)
Vì tần số không đổi nên
Bài toán 5:
Một nguồn sóng truyền trong môi trường với tốc độ v trên một phương truyền sóng. Biết tần số của sóng thay đổi từ f1 đến f2, hãy tìm tần số của sóng để hai điểm M và N trên một phương truyền sóng cách nhau một đoạn là d luôn vuông pha?
Độ lệch pha
Theo đề bài (1)
Mà suy ra các giá trị k nguyên và thay vào (1)
Bài toán 6:
Một nguồn sóng truyền trong môi trường với tốc độ v thay đổi từ v1 đến v2 trên một phương truyền sóng. Biết tần số của sóng thay là f, hãy tìm tốc độ của sóng của sóng để hai điểm M và N trên một phương truyền sóng cách nhau một đoạn là d luôn cùng pha?
Độ lệch pha
Theo đề bài (1)
Mà suy ra các giá trị k nguyên và thay vào (1)
Bài toán 7:
Một sóng có phương trình truyền sóng là . Hãy xác định bước sóng, tốc độ truyền sóng?
So sánh với phương trình chuẩn thấy
Bài toán 8:
Một nguồn sóng ở gốc tọa độ có phương trình truyền dọc trên trục Ox. Hãy viết phương trình sóng tại điểm M cách nguồn một khỏang x trong các trường hợp:
a/ Biết bước sóng
b/ Biết tốc độ truyền sóng v
a/
b/ Tính bước sóng rồi làm như câu a/
Bài toán 9
Một nguồn sóng ở gốc tọa độ truyền sóng dọc theo trục Ox. Biết điểm M ở tọa độ x1 có phương trình sóng là , hãy viết phương sóng tại điểm N có tọa độ x2? Biết bước sóng là
Độ lệch pha
Nếu x2 > x1 thì
Nếu x2 < x1 thì
Tổng quát:
Bài toán 10:
Cho hai nguồn sóng , và một điểm M cách hai nguồn lần lượt là d1 và d2. Hãy viết phương trình sóng tổng hợp tại M? Biết tốc độ truyền sóng là v
Bước sóng
Sóng từ A truyền tới M:
Sóng từ B truyền tới M:
Sóng tổng hợp tại M:
Chú ý:
+
GIAO THOA SÓNG NƯỚC VỚI HAI NGUỒN SÓNG GIỐNG NHAU
Lí thuyết:
Nếu trong thí nghiệm giao thoa sóng trên mặt nước có hai nguồn giống hệt nhau và có bước sóng
+ Điểm M cách hai nguồn lần lượt là d1 và d2 có phương trình là
nguon VI OLET
