ĐỀ CƯƠNG LỊCH SỬ
1. Cải cách Minh Trị:
- 1/1868, sau khi lên ngôi, Thiên Hoàng Minh Trị đã thực hiện 1 loạt cải cách tiến bộ nhằm đưa NB thoát khỏi tình trạng 1 nc pk lạc hậu. Đó là cuộc Duy Tân Minh Trị.
+ Nội dung vủa cuộc Duy Tân Minh Trị:
Về ct: thủ tiêu chế độ Mạc phủ, thành lập chính phủ mới, trong đó đại biểu các tầng lớp quý tộc tư sản hóa đóng vai trò quan trọng, thực hện quyền bình đẳng giữa các công dân. Năm 1889, Hiến pháp mới đc ban hành, chế độ quân chủ lập hiến đc thiết lập.
Về kt: thi hành các cs thống nhất tiền tệ, thống nhất thị trường, cho phép mua bán ruộng đất, tăng cường pt kt tư bản chủ nghĩa ở nông thôn, xd cơ sở hạ tầng, đg sá, cầu cống…
Về quân sự: Quân đội đc tổ chức và huấn luyện theo kiểu phg Tây, chế độ nghĩa vụ quân sự thay cho chế trưng binh. Công nghiệp đóng tàu chiến đc chú trọng pt, tiến hành sx vũ khí, đạn dược, mời chuyên gia quân sự nc ngoài…
Về gd: thi hành cs giáo dục bắt buộc , chú trọng nội dung kh kt trong chương trình giảng dạy, cử những học sinh giỏi đi du học ở phương Tây…
2.
+ Phong trào đấu tranh của nhân dân TQ từ giữa tk XIX đến đầu tk XX:
Trc sự xâm lược của các nc đế quốc và thái độ thỏa hiệp của triều đình Mãn Thanh, từ giữa tk XIX nhân dân TQ liên tục nổi dậy đấu tranh chống thực dân, pk.
Mở đầu là cuộc khởi nghĩa Thái Bình Thiên Quốc dưới sự lãnh đạo của Hồng Tú Toàn, nổ ra ngày 1-1-1851 ở Kim Điền (Quảng Tây), sau đó lan rộng ra nhiều địa phương khác. Đây là phong trào nông dân lớn nhất trong lịch sử TQ. Cuộc khởi nghĩa kéo dài suốt 14 năm. Nghĩa quân đã xd đc chính quyền TƯ ở Thiên Kinh (tức Nam Kinh) và thi hành nhiều cs tiến bộ. Lần dầu tiên trong lịch sử TQ, cs bình quân ruộng đất, quyền bình nam nữ… đc đề ra. 19-7-1864, đc sự giúp đỡ của nc đế quốc, cq Mãn Thanh đã tấn công Thiên Kinh, đàn áp pt. Khởi nghĩa thất bại.
Cuối tk XIX, trong bối cảnh các nc đế quóc tăng cường xâu xé TQ, 1 số nhân vật tiến bộ thuộc giới sĩ phu TQ chủ trương tiến hành cải cách để cuuws vãn tình thế. Cuộc Vận động Duy Tân năm Mậu Tuất(1898) do 2 nhà nho yêu nc Khang Hữu Vi và Lương Khải Siêu lãnh đạo, vs sự ủng hộ của vua Quang Tự. Do ko dựa vào lực lượng nhân dân cuộc vận động Duy Tân nhanh chóng thất bại khi vấp phải sự chống đối mạnh mẽ của phái thủ cựu trong trong giai cấp pk do thái hậu Từ Hi cầm đầu. 21-9-1898, phong trào Duy Tân thất bại. Ý nghĩa:làm lung lay nền tảng pk, mở đường cho trào lưu tư tưởng tiến bộ xâm nhaaoj vào TQ.
Đồng thời vs pt Duy Tân là pt Nghĩa Hòa Đoàn của nhân dân miền Bắc nc đế quốc đã đàn áp cuộc khởi nghĩa.
+ Cách mạng Tân Hợi:
GC tư sản TQ ra đời từ cuối tk XIX và đã lớn mạnh lên rất nhiều vào đầu tk XX. Dụa vào các cuộc đấu tranh bền bỉ của pt công nhân, gc tư sản TQ bắt đầu thành lập các tổ chức ct của mình, tiêu biểu là Tôn Trung Sơn.
1905, TTS thành lập TQ đồng minh hội-chính đảng của gc ts TQ.
Cương lĩnh: dựa vào học thuyết Tam dân của TTS: Dân tộc độc lập, dân quyền tự do, dân sinh hạnh phúc.
Mục tiêu của hội: đánh đổ triều đình Mãn Thanh, khôi phục Trung Hoa, thành lập dân quốc, thực hện quyền bình đẳng về ruộng đất cho dân cày.
Nguyên cớ: 9-5-1911, Mãn Thanh ra sắc lệnh quốc hữu hóa đg sắt->mở đg cho CM.
Diễn biến: + 10-10-1911, đồng minh hội phát động khởi nghĩa ở Vũ Xương.
+ 29-12-1911, Tại Nam Kinh TTS làm đại Tổng thống, hiến pháp lâm thời tham gia.
+ 12-2-1912, Vua Thanh(Phổ Nghi) thoái vị.
+ 6-3-1912, TTS từ chức trao quyền cho Viên Thế Khải, CM Tân Hợi kết thúc.
Kết quả, ý nghĩa: TQ rơi vào tay pk quân phiệt, lật đổ chế độ quân chủ pk, mở đường cho tbcn pt, ảnh hưởng đến pt gpdt của 1 số nc châu Á.
3. PT đấu tranh chống Pháp của nhân dân Lào, Campuchia:
* Lào:
-
nguon VI OLET
