Giáo án giảng dạy                                                                   Trường THPT Triệu Sơn2

Ngày soạn : 05/03/2019

Ngày dạy  : 04/03/2019                                       Lớp : 10B1 - Tiết 1

 

Tiết 64 :      Bài 46 :   Định luật Sác-Lơ . Nhiệt độ tuyệt đối

 

I - MỤC TIÊU :

     1. Kiến thức :

-         Định nghĩa được quá trình đẳng tích .

-         Mô tả thí nghiệm về định luật Sác -Lơ .

-         Phát biểu nội dung , viết biểu thức và phạm vi áp dụng của định luật .

    2. Kỹ năng :

-         Quan sát và theo dõi thí nghiệm , rút ra nhận xét ( nếu có ).

-         Giải thích một số hiện tượng có liên quan .

-         Vận dụng cô thức để tính toán một số bài tập .

     3. Thái độ :

-         Có thái độ khách quan khi theo dõi thí nghiệm ( nếu có ).

-         Sôi nổi , hào hứng trong giờ học .

-         Liên hệ kiến thức vật lý với thực tiễn cuộc sống , tích cực tìm hiểu , sáng tạo

II - PHƯƠNG PHÁP VÀ PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC :

  1. Phương pháp :

-         PP đọc sách

-         PP hợp tác

-         PP diễn giải

-         PP đàm thoại mở , phát vấn .

[Type text] Page 1

 


Giáo án giảng dạy                                                                   Trường THPT Triệu Sơn2

  1. Phương tiện :

-         Giáo án , sách giáo khoa , sách bài tập vật lý 10 nâng cao , sách cho giáo viên .

-         Hệ thống bài tập củng cố kiến thức .

-         Có thể sử dụng các sile ,hình ảnh , phần mềm thí nghiệm ảo để phục vụ cho bài học .

III - NỘI DUNG VÀ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP :

1. Kiểm tra bài cũ :

-         Hãy phát biểu định luật Bôi- lơ- Ma - ri- ốt và điều kiện áp dụng .

-         Như thế nào là quá trình đẳng nhiệt .

2. Giới thiệu bài mới:

Tại sao khi để xe đạp ngoài trời nắng thì xe bị nổ lốp hoặc khi đặt 1 quả bong bóng ngoài trời nắng thì quả bong bóng sẽ bị nổ ?

Vậy hiện tượng vật lý và định luật vật lý nào liên quan?

bài trước ta đã tìm hiểu sự phụ thuộc của áp suất vào thể tích của một lượng khí khi nhiệt độ không đổi. Bây giờ nếu ta giữ thể tích không đổi thì áp suất sẽ quan hệ với nhiệt độ như thế nào?

. Chúng ta sẽ đi nghiên cứu nội dung bài học hôm nay. Bài 46

3.Hoạt động dạy học :

Hoạt động 1 : Tim hiểu và tiến hành thí nghiệm :

 

 

 

 

[Type text] Page 1

 


Giáo án giảng dạy                                                                   Trường THPT Triệu Sơn2

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

Nội dung

? Từ hiện tượng trên. Các em có dự đoán gì về sự thay đổi của áp suất khi nhiệt độ thay đổi?

- Các em hãy đọc SGK trang 226 phần 1 .Và đưa

 

ra phương án TN

 

 

- Nhận xét :

- Giới thiệu bộ TN:

- Xét lượng khí chứa trong bình A có thể tích không đổi . Nhiệt kế T đo nhiệt độ ở bình chứa A .

? Bây giờ ta muốn tăng nhiệt độ khối khí ta phải làm gì ?

 

? Ở đây quạt khuấy nước có tác dụng gì ?

- Do không có TN nên yêu cầu học sinh quan sát bằng số liệu và yêu cầu học sinh tính tỷ số   và kiểm tra dự đoán .

-Nhiệt độ tăng thì áp xuất cũng tăng .

 

- Hs đọc sách .

- Dùng một bình chứa khối khí , thay đổi nhiệt độ của khối khí và đo áp xuất tương ứng . Đo áp xuất bằng áp kế , đo nhiệt độ bằng nhiệt kế .

 

 

 

- Cho dòng điện chạy qua điện trở R , dây nóng  lên và làm nước nóng truyền nhiệt vào khối khí trong bình .

- Làm nhiệt độ trong khối khí nóng đều .

- Kiểm tra đúng với dự đoán : nhiệt đ tỷ lệ thuận với áp xuất .

= B (1)

 

- Lắng nghe , chú ý .

1. Bố trí thí nghiệm :

Gồm có :

- Bình A nhúng vào chậu nước B .

- Điện trở R làm nóng nước trong chậu .

- Một cánh quạt để khuấy cho nước nóng đều.

- Nhiệt kế T

- Ống chứa nước hình chứ U.

2 . Thao tác TN :

3. Kết quả :

∆t

(℃)

H

(mm)

p

(Pa)

1

36

360

360

2

70

700

350

3

104

1040

347

4

138

1380

345

 

Chú ý : h = 1mm ứng với giá trị :

p =ρgh = 1000 kg/ .

10 m/ .0,001 m = 10Pa

[Type text] Page 1

 


Giáo án giảng dạy                                                                   Trường THPT Triệu Sơn2

- làm nhiều thí nghiệm với các lượng khí khác nhau thì hằng số B khác nhau . Vì vậy B là hằng số đối với lượng chát khí nhất định .

- Dựa vào nhiều thí nghiệm với phạm vi đo rộng hơn có thể thừa nhận rằng hệ thức 1 đúng với mọi độ biến thiên khác nhau của ∆t khác nhau .

? Nếu cho nhiệt độ biến đổi từ 0° C đến t° C thì độ biến thiên nhiệt độ và áp xuất xác định thế nào ? Khi đó biểu thức (1 ) được biến đổi như thế nào ?

 

 

 

 

 

 

 

- Nếu nhiệt độ biến đổi từ 0° C đến t°C , thì :

∆ t = t- 0 =t (2)

- Độ biến thiên áp xuất tương ứng :

p = - (3)

- Trong đó   là áp xuất của khí lần lượt ở nhiệt độ 0 và t.

Thay (2) ,(3) vào (1) :

- = Bt

Hay

 

Nhận xét : Kết quả cho thấy gần đúng tỷ số =B ( hằng số ) (1)

- Nếu nhiệt độ biến đổi từ 0° C đến t°C , thì :

∆ t = t- 0 =t (2)

- Độ biến thiên áp xuất tương ứng :

∆p = - (3)

- Trong đó   là áp xuất của khí lần lượt ở nhiệt độ 0 và t.

Thay (2) ,(3) vào (1) :

- = Bt

Hay

 

 

 

 

 

 

 

 

[Type text] Page 1

 


Giáo án giảng dạy                                                                   Trường THPT Triệu Sơn2

 Hoạt động 2:  Định luật Sác - Lơ

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

Nội dung

Nhà vật lý học Sác - Lơ đã làm thí nghiệm với nhiều chất khác nhau và phát hiện ra tỉ số  mà ông ký hiệu là γ (gama)thì cũng có một giá trị đối với chất khí ở mọi nhiệt độ.

γ =

- Yêu cầu hs đọc sgk và nêu định luật .

 

 

 

? Nêu biểu thức định luật Sác - Lơ ?

- Quá trình biến đổi của lượng khí có thể tích không đổi gọi là quá trình đẳng tích .

 

 

 

 

 

 

 

- Hs đọc sgk và nêu định luật : Với một lượng khí có thể tích không đổi thì áp suất p phục thuộc vào nhiệt độ t của khí như

sau:

(1+γt)

 

- Lắng nghe .

4 . Định luật Sác - Lơ

Với một lượng khí có thể tích không đổi thì áp suất p phục thuộc vào nhiệt độ t của khí như

sau:

(1+γt)

γ có giá trị như nhau đối vơi mọi chất khí , mọi nhiệt độ và bằng độ

γ gọi là hệ số tăng đẳng tích .

 

 

Hoạt động 3 : Tìm hiểu khí lý tưởng và nhiệt độ tuyệt đối .

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

Nội dung

- Nhắc lại quan điểm khí lý tưởng theo quan điểm vi mô ( Bài 44)

- Phân tử của những chất khí là những chất điểm , chuyển động hỗn loạn và chỉ tương tác với nhau khi va chạm .

5 . Khí lý tưởng

Khí ký tưởng (theo quan điểm vĩ mô ) tuân theo đúng 2 định luật Bôi lơ - Ma ri ốt và Sác lơ .

[Type text] Page 1

 


Giáo án giảng dạy                                                                   Trường THPT Triệu Sơn2

 

- Yêu cầu học sinh tìm hiểu mô hình khí lý tưởng (theo quan điểm vĩ mô).

? Nếu ở nhiệt độ t =

=-273℃  thì theo định luật Sác - Lơ sẽ bằng bao nhiêu ?

? Nhiệt độ tuyệt đối là gì ?

?Vậy định luật Sác - Lơ trong nhiệt giai Ken vin viết lại như thế nào ?

( Gợi ý học sinh thay t=T)

- Khí lý tưởng (theo quan điểm vĩ mô ) tuân theo đúng 2 định luật Bôi lơ - Ma ri ốt và Sác lơ

γ =0

 

 

 

- Nhiệt độ trong nhiệt giai Ken -vin còn gọi là nhiệt độ tuyệt đối

Là một hằng số .

Ở áp xuất thấp có thể coi khí thực như khí lý tưởng .

6. Nhiệt độ tuyệt đối

Nếu t = =-273  theo ta sẽ có :

γ =0

→ Không thể

- Nhiệt giai Ken vin là nhiệt giai trong đó không độ ( 0°K) ứng với nhiệt độ -273℃

và khoảng cách nhiệt độ Kenlvin (1°K) bằng 1℃.

- Nhiệt độ trong nhiệt giai Kenlvin được gọi là nhiệt độ tuyệt đối ,ký hiệu là T .

T= t+273

- Trong nhiệt giai Kenlvin định luật Charles được viết như sau :

[Type text] Page 1

 


Giáo án giảng dạy                                                                   Trường THPT Triệu Sơn2

 

 

  = const hay

 

 

Hoạt động 4 : Củng cố kiến thức giao bài tập về nhà :

- Yêu cầu HS trả lời các câu hỏi cuối bài và câu trắc nghiệm 1, trang 229 SGK. - Hãy nêu phạm vi áp dụng của định luật?

( Với 1 lượng khí xác định và nhiệt độ không đổi).

- Dặn dò học sinh chuẩn bị bài học tiếp theo

 

Giáo sinh thực tập                                                         Giáo viên hướng dẫn

( ký , ghi rõ họ tên )                                                            ( ký , ghi rõ họ tên )

 

 

Nguyễn Thu Hằng                                                                   Hồ  Sỹ Phúc

 

 

 

[Type text] Page 1

 

nguon VI OLET