Giáo án tự chọn môn Vật lý lớp 11 Ban Cơ Bản –Trường THPT Mỹ Phước Tây

Tiết 1,2:  BÀI TẬP ĐIỆN TÍCH - ĐỊNH LUẬT CULÔNG (COULOMB ). THUYẾT ELECTRON. ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN ĐIỆN TÍCH

I/ MỤC TIÊU

1/KIẾN THỨC:

+ Vận dụng định luật Coulomb để giải bài tập về tương tác giữa hai điện tích.

+ Vận dụng thuyết electron để làm một số bài tập định tính.

2/ KĨ NĂNG

+ Xác định được phương , chiều, độ lớn của lực tương tácgiữa hai điện tích .

+ Giải thích được sự nhiễm điện do tiếp xúc, cọ xát và hưởng ứng.

II/CHUẨN BỊ

1/GIÁO VIÊN: Một số bài tập định tính và định lượng.

2/ HỌC SINH : Làm các bài tập trong sgk và một số bài tâp trong sách bài tập đã dặn ở tiết trước.

III/ TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC

1/ Hoạt động 1: (10 phút) kiểm tra bài cũ

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

-Yêu cầu HS viết biểu thức độ lớn và biểu diễn lực tương tác giữa hai điện tích q10 và q20

-Yêu cầu HS trình bày nội dung thuyết electron. Giải thích hiện tượng nhiễm điện do hưởng ứng và do tiếp xúc

- Yêu cầu HS trả lời câu : 1.3; 2.6; trang 5,6 sách bài tập.

-Biểu diễn lực tương tác giữa hai điện tích:

và hướng ra xa nhau.

-Độ lớn: ( F12 =F21 = F)

- Trình bày  nội dung thuyết electron. vận dụng giải thích …………- 1.3D ; 2.6 A

2/ Hoạt động 2 ( 25 phút)  Xác định phương ,chiều , độ lớn lực tương tác giữa hai điện tích

H Đ của gi áo viên

H Đ của học sinh

Nội dung bài tập

- Cho HS đọc đề , tóm tắt đề và làm việc theo nhóm để giải bài 8/10sgk và bài tập làm thêm:  cho độ lớn q1 = q2 = 3.10-7 (C) cách nhau một khỏang r trong không khí thì hút nhau một lực 81.10-3(N). Xác định r? Biểu diễn lực hút và cho bíết dấu của các điện tích?

 

 

 

-Yêu cầu các nhóm cử đại diện lên trình bày bài giải.

 

 

-Yêu cầu HS đọc và tóm tắt bài 1.6/4 sách bài tập.

- Cho HS thảo luận và là theo nhóm (có sự phân công giữa các nhóm)

 

-Gợi ý: công thức Fht ?

 

 

 

 

-Công thức tính Fhd?

-Các nhóm dọc ,chép và tóm tắt đề.

-Thảo luận theo nhóm từ giả thuyết, áp dụng công thức, suy ra đại lượng cần tìm.

 

-Biểu diễn lực hút và suy luận du của các điện tích.

 

 

-Các nhóm cử đại diện lên trình bày bài giải.

 

- Đọc và tóm tắt đề bài.

-Thảo luận và tiến hành làm theo sự phân công của giáo viên.

 

 

 

 

 

-L ập tỉ số Fđ  v à Fhd

 

Bài 8/10 sgk

Độ lớn điện tích của  mỗi quả cầu:

ADCT: = k (1)

q = = ….. =10-7 ( C )

Bài tập làm thêm

 

Từ CT (1):r = = ....= 10 cm

- q10 và q20

Bài 1.6/4 sách bài tập

  = = 1,6.10-19 ( C)

a/    F = 5,33.10-7 ( N )

b/ Fđ = Fht 9.109= mr

=

             = 1,41.1017 ( rad/s)

c/ Fhd = G

= = 1,14.1039

Vậy : Fhd F đ

HẾT TIẾT 1

2/Hoạt động 3 ( 10 phút ) Vận dụng thuyết electron giải thích sự nhiễm điện do cọ xát

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

Nội dung bài tập

-Yêu cầu HS đọc, thảo luận làm bài 2.7 /6 sách  bài tập.

 

 

- Cho mỗi nhóm cử đại diện lên trả lời.

- vn dụng thuyết electron thảo luận để trả lời bài 2.7.

 

-Các nhóm ln lượt trả lời và nhận xét phàn trả lời của nhau.

B ài 2.7/6 s ách b ài tập

Khi xe chạy dầu sẽ cọ xát vào vỏ thùng xe và ma sát giữa không khí với vỏ thùng xe làm vỏ thùng bị nhiễm điện. Nếu nhiễm đin mạnh thì có thể sinh ra tia lửa đin gây bốc cháy. Vì vậy ta phải lấy 1 xích sắt nối vỏ thùng với đất để khi điện tích xuất hiện thì sẽ theo sợi dây xích truyền xuống đất.

 

Hoạt động 4 (  35 phút )

Cho đọc và tóm tắt đề.

 

Cho viết biểu thức định luật Coulomb, suy ra, thay số để tính q2 và độ lớn của điện tích q.

 

  Cho h/s tự giải câu b.

 

 

 

 

 

  Cho đọc và tóm tắt.

  Cho vẽ hình biểu diễn các lực thành phần.

  Cho tính độ lớn của các lực thành phần.

 

 

 

 

 
Cho vẽ hình biểu diễn lực tổng hợp.

  Hướng dẫn để h/s tính độ lớn của lực tổng hợp.

 

  Cho h/s tự giải câu b.

 Đọc và tóm tắt (nhớ đổi đơn vị về hệ SI).

Viết biểu thức định luật Coulomb, suy ra, thay số để tính q2 và |q|.

 

 

  Viết biểu thức định luật Coulomb, suy ra, thay số để tính r2 và r.

 

 

 

  Đoc, tóm tắt.

  Vẽ hình biểu diễn các lực .

  Tính độ lớn của các lực .

 

 

 

 

  Dùng qui tắc hình bình hành vẽ lực tổng hợp .

  Tính độ lớn của .

 

 

  Thay số tính F

Bài 6 ( sgk )

a) Ta có : F1  = k = k

=> q2 = = = 7,1.10-18

=> |q| = 2,7.10-9 (C)

b) Ta có : F2 = k

=> r22 = = 2,56.10-4

=> r2 = 1,6.10-2 (m)

Bài 8 ( sgk )

a) Các điện tích qA và qB tác dụng lên điện tích q1 các lực có phương  chiều như hình vẽ và có độ lớn :

FA = FB =

Lực tổng hơp do 2 điện tích qA và qB tác dụng lên điện tích q1 là : có phương chiều như hình vẽ và có độ lớn :

F = 2FAcos = 2FA=

b) Thay số ta có : F = 17.28 (N)

4) Dặn dò : Giải các bài tập còn lại trong SBT

 

IV. RÚT KINH NGHIỆM:

 

 

 

 

 

 

 

 

Tiết 3,4,5:       BÀI TẬP ĐIỆN TRƯỜNG VÀ CƯỜNG ĐỘ ĐIỆN TRƯỜNG

I/ MỤC TIÊU

1/KIẾN THỨC:

+ Tính được cường độ điện trường của một điện tích điểm tại một điểm bất kì.

+ Xác định được các đặc điểm về phương, chiều, độ lớn của vectơ cường độ điện trường và vẽ được vectơ  cường độ điện trường.

2/ KĨ NĂNG

+Vận dụng được nguyên lí chồng chất của điện trường để giải một số bài tập đơn giản về điện trường tĩnh điện.( Xác định đươc vectơ cường độ điện trường do 2 điện tích cùng gây ra tại một điểm)

II/CHUẨN BỊ

1/GIÁO VIÊN: Một số bài tập và phiếu học tập.

2/ HỌC SINH : Nắm vững lí thuyết (đặc điểm của vectơ cường độ điện trường,…) làm các bài tập trong sgk và một số bài tâp trong sách bài tập đã dặn ở tiết trước.

III/ TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC

1/ Hoạt động 1: (10 phút) kiểm tra bài cũ. Phát phiếu học t ập cho học sinh làm

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

* Phiếu1: điện trường là gì? làm thế nào để nhận biết điện trường?

-Xác định vectơ cường độ điện trường do điện tích Q 0 gây ra tại điệm M.

* Phiếu2: Phát biểu nội dung nguyên lí chồng chất điện trường?

-Xác định vectơ cường độ điện trường do điện tích Q 0 gây ra tại điệm M.

 

 

-Để nhận biết điện trường  ta đặt 1 điện tích thử tại 1điểm trong không gian nếu điện tích nàychịu tác dụng lực điện thì điểm đó có điện trường.

 

 

2/ Hoạt động 2 ( 25 phút)  Xác định phương ,chiều , độ lớn của vectơ cường độ điện trường do 1 điện tích gây ra tại 1 điểm và vận dụng nguyên lí chồng chất điện trường.

H Đ của giáo viên

H Đ của học sinh

ND bài tập

- Bài tập 1Cường độ điện trường do 1 điện tích điểm +4.10-8 (C) gây ra tại một điểm A cách nó một khoảng r trong môi trường có hằng số điện môi 2 bằng 72.103 (V/m). Xác định r? Vẽ A ?

 

-Yêu cầu các nhóm cử đại diện lên trình bày bài giải.

 

 

-Yêu cầu HS đọc và tóm tắt bài 13/21 sgk.

 

 

 

- Cho HS thảo luận nêu hướng làm

(GV có thể gợi ý)

 

 

 

 

 

- Cho đại diện các nhóm lên trình bày.

 

 

 

-Yêu cầu HS đọc và tóm tắt bài 12/21 sgk.

 

 

 

- Cho HS thảo luận nêu hướng làm

(GV có thể gợi ý : từ điều kiện phương ,chiều , độ lớn của 1  ,2 suy luận vị trí điểm C )

 

 

- Cho đại diện các nhóm lên trình bày.

 

HT TIT 3

-Các nhóm chép và tóm tắt đề.

-Thảo luận theo nhóm từ giả thuyết , áp dụng công thức , suy ra đại lượng cần tìm.

 

-Biểu diễn A

-Các nhóm cử đại diện lên trình bày bài giải.

 

Đọc và tóm tắt đề bài:

q1 = +16.10-8 (C)

q2 = -9.10-8 (C); AB = 5cm

AC = 4cm; BC = 3cm

C ?

-Thảo luận và tiến hành lành theo nhóm:

*Xác định 1  ,2 do q1 , q2 g ây ra t ại C.

 

-AD qui tắc hình bình hành để xác định phương, chiều của C

- Dựa vào giả thuyết  tính độ lớn của C

 

-Đọc và tóm tắt đề bài:

q1 = +3.10-8 (C); =1

q2 = -4.10-8 (C); r = 10 (cm)

C = 0 C ?

 

-Thảo luận và tiến hành lành  theo nhóm suy lu ận tìm vị trí điểm C.

 

 

 

-Dựa vào E1 = E2 đ ể tìm x

 

 

Bài tập  1

 

E = r = = 5.10-2 m

 

 

 

 

 

 

Bài 13/21 sgk

 *1 : -phương : trùng với AC

-          Chiều: hướng ra xa q1

- Độ lớn: E1=k= 9.105(V/m)

*2 : -phương : trùng với BC

-          Chiều: hướng về phía q2

-Độ lớn: E2=k= 9.105(V/m)

1 vuông góc2 ( ABC vuông tại C)

Nên C là đường chéo của hình vuông có 2 cạnh 1  ,2 C có phương song song với AB,có độ lớn:

EC = E1 = 12,7. 105(V/m)

 

Bài 12/21 sgk

Gọi C là vị trí mà tại đó C do q1 , q2 gây ra bằng 0.

*q1 , q2 gây ra tại C : 1  ,2 ta có : C = 1  + 2 = 0 1  ,2 phải cùng phương , ngược chiều ,cùng độ lớn C thuộc đường thẳng nối q1 ,q2 cách q1 một khoảng x (cm)và cách q2 một khoảng

x +10 (cm) Ta c ó :

E1 = k = k= E2

64,6(cm)

 

TIT 4

1/ Hoạt động 1: ( 7 phút ) kiểm tra bài cũ

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

-Yêu cầu HS viết biểu thức định luật Coulomb và nêu ý nghiã các đại lượng trong biểu thức.

- Dưa quả cầu A tích điện âm lại gần quả cầu kim loại B trung hoà về điện thì kết quả B sẽ như thế nào?giải thích ?

- Yêu cầu HS nêu cách xác định vectơ cđđt do 1 điện tích gây ra tại một điểm. nêu nội dung nguyên lí chồng chất điện trường.

-Biểu thức :

- Kết quả : quả cầu B sẽ nhiễm điện do hưởng ứng : Đầu gần A nhiễm điện điện dương,đầu xa A nhiễm điện âm.( vận dụng thuyết electron giải thích …………)

- Thực hiện yêu cầu cầu cuả giáo viên.

 

2/ Hoạt động 2 ( 25 phút)  Xác định được các đại lượng trong biểu thức định luật Coulomb .

H Đ của giáo viên

H Đ của học sinh

ND bài tập

-Cho HS chép đ:Cho hai điện tích điểm giống nhau,đặt cách nhau một khoảng 2 cm trong chân không tương tác nhau một lực 1,8.10-4N.

a/ Tìm độ lớn mổi điện tích.

b/ Tính khoảng cách giữa hai điện tích nếu lực tương tác giữa chúng 4.10-3N.

 

 

-Yêu cầu các nhóm cử đại diện lên nêu hướng giải và trình bày bài giải.

 

 

 

-Lớp chép và tóm tắt đề, đổi đơn vị.

-Thảo luận theo nhóm từ giả thuyết , áp dụng công thức , suy ra đại lượng cần tìm.

 

-Từ biểu thức ĐL coulomb rút ra công thức tính q và r.

 

-Các nhóm cử đại diện lên trình bày bài giải.

 

 

Bài 1

a/ Độ lớn của mỗi điện tích:

ADCT: = k

==

= =2.10-9 ( C )

b/ Khoảng cách giữa hai điện tích khi lực tương tác F’ = 4.10-3N :

r’ =

r’= = 3.10-3 m

 

2/Hoạt động 3 ( 25 phút)  Xác định phương ,chiều , độ lớn của vectơ cường độ điện trường do 1 điện tích gây ra tại 1 điểm và vận dụng nguyên lí chồng chất điện trường.

H Đ của giáo viên

H Đ của học sinh

ND bài tập

-Tại hai điểm A, B cách nhau 3cm trong không khí có hai điện tích điểm q1 = -q2 = 8.10-8 (C); xác định cường độ điện trường tổng hợp gây ra tại M cách A , B 3cm.

 

 

- Cho HS thảo luận nêu hướng làm

(GV có thể gợi ý)

 

 

 

- Cho đại diện các nhóm lên trình bày.

HT TIT 4

 

-Lớp chép và tóm tắt đề,đổi đơn vị.

-Thảo luận và tiến hành lành  theo nhóm:

*Xác định 1  ,2 do q1 , q2 g ây ra t ại M.

 

-AD qui tắc hình bình hành để xác định phương, chiều của C

- Dựa vào giả thuyết  tính độ lớn của C

 

-Mỗi nhóm cử đại diện lên trình bày và nhận xét bài giải

Bài 2:

 

*1 : -phương : trùng với AM

-          Chiều: hướng ra xa q1

- Độ lớn: E1=k= 8.105(V/m)

*2 : -phương : trùng với BM

-          Chiều: hướng về phía q2

ộ lớn: E2 = E2 = 8.105(V/m)

1hợp với2 một góc 120(ABM đều) nên C là đường chéo của hình thoi có 2 cạnh 1  ,2 C có phương song song với AB, có chiều hướng từ AB, có độ lớn:

EM = E1 = E2 = 8. 105(V/m)

TIT 5

1/ Hoạt động 1: ( 7 phút ) kiểm tra bài cũ

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

 

+ y/c học sinh viết công thức và nêu đặc điểm công cuả lực điện trong sự di chuyển cuả một điện tích trong một điện trường đều?

+ công thức tính công thức tính điện thế ,hiệu điện thế và công thức liên hệ giưã hiệu điện thế với công cuả lực điện và cường độ điện trường cuả một điện trường đều?

 

+ Cho học sinh trả lời câu 4/25 và 5/29 sgk

 

 

-A = qEd

Đặc điểm: không phụ thuộc vào hình dạng đường đi mà chỉ phụ thuộc vào vị trí điểm đầu và điểm cuối cuả đường đi trong điện trường.

- VM = ;   UMN= VM- VN =

E = = ( U = E.d)

- 4D ; 5C

2/ Hoạt động 2 ( 18 phút Xác định công cuả lực điện làm di chuyển một điện tích.

Hoạt động cuả giáo viên

Hoạt động cuả học sinh

Nội dung bài tập

-Cho HS đọc, tóm tắt đề và đổi đơn vị.

-Y/c học sinh thực hiện theo nhóm để đưa ra kết quả.

 

-Cho HS đọc và tóm tắt đề.

-Cho HS thảo luận để trả lời câu hỏi.

 

 

 

 

 

*Cho một điện tích di chuyển trong một điện trường dọc theo một đường cong kín, xuất phát từ điểm A rồi trở lại điểm A.Công cuả lực điện bằng bao nhiêu?Nêu kết luận?

 

Cho:s =1cm = 10-2m

E = 103V/m;

qe= -1,6.10-19C

A= ?

Các nhóm tính và đưa ra kết quả.

- HS đọc và tóm tắt đề.

 

- Các nhóm thảo luận và trả lời câu hỏi.

 

 

 

-Chép đề.

-Học sinh thảo luận theo nhóm để tìm câu trả lời.

-Đại diện nhóm trình bày kết quả cuả mình và nêu kết luận.

1/Bài5/25sgk

Ta có: A = qEd với d = -1 cm

            A= 1,6.10-18 J

Chọn đáp án D

2/Bài 6/25sgk

Gọi M,N là hai điểm bất kì trong điện trường . Khi di chuyển điện tích q từ M đến N thì lực điện sinh công AMN. Khi di chuyển điện tích từ N trở lại M  thì lực điện sinh công ANM. Công tổng cộng mà lực điện sinh ra: A = AMN + ANM = 0 (Vì công A chỉ phụ thuộc vị trí cuả điểm M vàN)

*Công cuả lực điện bằng 0 vì lúc này hình chiếu cuả điểm đầu và điểm cuối đường đi trùng nhau tại một điểm d = 0 A = qEd = 0

K.Luận: Nếu điện tích di chuyển trên một đường cong kín thì lực điện trường không thực hiện công.

3/ Hoạt động 3 (15 phút) Xác định điện thế, hiệu điện thế.

Hoạt động cuả giáo viên

Hoạt động cuả học sinh

Nội dung bài tập

-Cho HS đọc, tóm tắt đề và đổi đơn vị.

-Y/c học sinh thực hiện theo nhóm để đưa ra kết quả.

 

-Cho HS đọc và tóm tắt đề.

-Cho HS thảo luận để trả lời câu hỏi.

Cho:q = -2C ; A=  -6 J

UMN ?

Các nhóm tính và đưa ra kết quả.

 

 

Cho:d0 = 1cm ;d = 0,6cm

U =120V

VM = ?

- Các nhóm thảo luận và trả lời câu hỏi.

3/ Bài6/29 sgk

Ta có: UMN = = 3 V

Chọn đáp án C.

 

4/Bài8/29sgk

Ta có: U0 = E.d0    ; U = E.d

= =   U = 0,6 U0 = 72V

Vậy : VM =  U = 72V( điện thế tại bản âm = 0 )

 

4/ Hoạt động 4 (3 phút) Dặn dò

H Đ của giáo viên

H Đ của học sinh

- Yêu cầu HS về làm bài 4.7 /10 và bài 5.6 ;5.9/12 sách bài tập.

- Đánh dấu các bài tập về nhà thực hiện.

 

 

IV. RÚT KINH NGHIỆM

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

TIẾT 6,7: CÔNG CUẢ LỰC ĐIỆN TRƯỜNG. ĐIỆN THẾ - HIỆU ĐIỆN THẾ

I/ MỤC TIÊU

1/KIẾN THỨC:

+ Vận dụng được công thức tính công cuả lực điện trong sự di chuyển cuả một điện tích trong điện trường đều để làm bài tập.

+ Vận dụng được công thức tính công thức tính điện thế ,hiệu điện thế và công thức liên hệ giưã hiệu điện thế với công cuả lực điện và cường độ điện trường cuả một điện trường đều để làm một số bài tập đơn giản.

2/ KĨ NĂNG

+ Biết cách xác định hình chiếu cuả đường đi lên phương cua một đường sức.

+ Từ các công thức trên có thể suy ra một đại lượng bất kì trong các công thức đó.

 II/CHUẨN BỊ

1/GIÁO VIÊN: Chuẩn bị một số bài tập làm thêm.

2/ HỌC SINH :

+ Nắm vững đặc điểm công cuả lực điện trường và các công thức về công cuả lực điện trường, điện thế và hiệu điện thế.

+ Giải các bài tập trong sách giáo khoa.

 III/ TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC

1/ Hoạt động 1: (10 phút ) kiểm tra bài cũ và hệ thống các công thức giải bài tập

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

+ y/c học sinh viết công thức tính công cuả lực điện trong sự di chuyển cuả một điện tích;điện thế ;hiệu điện thế và công thức liên hệ giưã hiệu điện thế với công cuả lực điện và cường độ điện trường cuả một điện trường đều?

 

+ Cho học sinh trả lời câu 4.2/9 và 5.5/12 sách bài tập

+ Khi một điện tích q = -3C di chuyển từ A đến B trong điện trường thì sinh công -9J. Hỏi hiệu điện thế UAB bằng bao nhiêu?

-A = qEd

- VM = ;   UMN= VM- VN =

-E = = ( U = E.d)

- 4.2 :B ; 5.5: D( vì UMN= VM- VN = 40V)

 

+ UAB = = = 3 V

2/ Hoạt động 2 (10 phút)  Xác định công cuả lực điện làm di chuyển một điện tích.

Hoạt động cuả giáo viên

Hoạt động cuả học sinh

Nội dung bài tập

 

-Cho HS đọc, tóm tắt đề và đổi đơn vị.

 

-Y/c học sinh thực hiện theo nhóm để đưa ra kết quả.

 

- Y/c các nhóm cử đại diện lên trình bày và nhận xét kết quả trình bày.

Cho:q = +410-4C

E = 100V/m;

AB = 20cm = 0,2m

1= 300; 2 = 1200

BC = 40cm = 0,4m

AABC = ?

 

- Các nhóm thảo luận và làm theo nhómvà cử đại diện lên trình bày.

1/Bài 4.7/10 sách bài tập

 

Ta có: A ABC  = AAB + ABC

Với :

+AAB = qEd1 (d1= AB.cos300 = 0,173m)

 AAB = 410-4 .100. 0,173 = 0,692.10-6J

 

+AB = qEd2(d2 = BC.cos1200 = -0,2m)

AAB = 410-4 .100.(-0,2) = -0,8.10-6J

    AABC = - 0,108.10-8J  

3/ Hoạt động 3 ( 20 phút ) Xác định điện thế, hiệu điện thế.

Hoạt động cuả giáo viên

Hoạt động cuả học sinh

Nội dung bài tập

-Cho HS chép đề: Hiệu điện thế giữa hai điểm M, N trong điện trường  là 120V. Tính công cuả lực điện trường khi :

a/ Prôtôn dịch chuyển từ M đến N.

b/ Êlectron dịch chuyển từ M đến N.

 

-Cho HS đọc và tóm tắt đề.

-Cho HS thảo luận để thực hiện bài giải.

Bài 2: Cho 3 điểm A, B, C trong điện trường đều có E = 104V/m tạo thành tam giác vuông tại C. ChoAC = 4cm, BC = 3cm. Vectơ cường độ điện trường song song với BC, hướng từ B đến C. Tính UAC ;UBC ; UAB?

-Cho HS đọc và tóm tắt đề.

-Y/cầu HS thảo luận để thực hiện bài giải.

HẾT TIẾT 6

Cho:

UMN = 120V. A = ?

 

 

-Các nhóm thảo luận ,thực hiện bài giải.

-Đại diện hai nhóm lên trình bày 2 câu và nhận xét kết quả.

 

Cho:

E = 104V/m

AC =  4cm, BC = 3cm

// BC

Tính UAC ;UBC ; UAB?

-Thảo luận theo nhóm xác định chính xác dAC; dBC; dAB từ đó tính UAC; UBC;   UAB

2/ Bài1

Ta có:UMN =

AMN = UMN.q

a/ Công cuả lực điện làm dịch chuyển prôtôn từ M đến N :

A = UMN.qp

= 120.1,6.10-19 =19,2.10-18J

b/ Công cuả lực điện làm dịch chuyển prôtôn từ M đến N :

A = UMN.qe = -120.1,6.10-19

     = -19,2.10-18J

3/Bài2

Ta có: UAC = E.dAC  = 0 (đường đi AC vuông góc với đường sức)

UBC = E.dBC = E.BC

       = 104. 0,03 = 300V

UAB = E.dAB  = E.CB

       = 104.(- 0,03)  = -300V

 

TIẾT 7

2) Hệ thống các công thức cần thiết để giải các bài tập :

 +  Công của điện trường đều : A = qEd

 + Điện thế : VB =   ;  Hiệu điện thế : UBC = VB – VC =

 + Liên hệ giữa cường độ điện trường đều và hiệu điện thế : E =

3) Giải một số bài tập cơ bản:  

Hoạt động cuả giáo viên

Hoạt động cuả học sinh

Nội dung bài tập

 

  Cho h/s tự giải.

 

 

 

  Cho đọc và tóm tắt. (lưu ý đổi đơn vị về hệ SI và nhắc h/s nhớ khối lượng của electron : me = 9,1.10-31kg).

 

 

 

 

 

 

  Cho đọc và tóm tắt đề.

  Hướng dẫn để h/s giải bài toán.

 

 

  Lưu ý mối liên hệ giữa công và năng lượng.

 

 

Đọc, tóm tắt.

Đổi đơn vị.

  Cho biết năng lượng của electron trong bài toán này thuộc dạng nào.

  Viết biểu thức, suy ra và thay số để tính v.

 

 

Đọc, tóm tắt.

Xác định phương, chiều, độ lớn của lực điện trường tác dụng lên electron.

  Phân tích chuyển động của electron, tính gia tốc chuyển động của nó.

 

 

 

  Tính quảng đường electron đi được trong thời gian chuyển động chậm dần đều.

 

Kết luận về chuyển động của electron.

 

Bài 4 trang 55.

Ta có : W = A = qUAB

         => UAB = = = 200 (V)

Bài 5 trang 55.

a) Ta có : 1eV = 1e.1V = 1,6.10-19C.1V

                        = 1,6.10-19CV = 1,6.10-19 J

b) Năng lượng của electron chính là động năng của nó, do đó : W = Eđ =

 

=>v =

           = 59.108 (m/s)

Bài 2 trang 58.

  Lực điện trường tác dụng lên electron có phương song song với các đường sức, có chiều hướng từ bản âm sang bản dương và có độ lớn  F = |qe |. = 1,6.10-19. =  1,6.10-16 (N).

  Lực này sẽ truyền cho electron một gia tốc hướng từ bản âm sang bản dương (ngược chiều chuyển động) nên vật chuyển động chậm dần đều với gia tốc :

a = =  - 1,8.1014 (m/s2).

Quảng đường chuyển động chậm dần đều đến lúc vận tốc triệt tiêu (vt = 0) :

S = = 7.10-2 (m)

  Vậy electron sẽ chuyển động chậm dần đều được 7cm thì quay trở lại chuyển động nhanh dần đều về phía bản dương. 

4) Dặn dò  làm các bài tập còn lại trong SBT

IV. Rút kinh nghiệm tiết dạy :

 

 

Tiết 8: TỤ ĐIỆN. TỤ ĐIN PHẲNG. GHÉP TỤ ĐIN THÀNH B

I/ MỤC TIÊU

1/KIẾN THỨC:

+ Vận dụng được công thức định nghiã điện dung cuả tụ điện để tính một trong các đại lượng trong công thức.

+ Nắm được công thức điện dung cuả tụ điện phẳng , công thức ghép tụ và vận dụng được các công     thức này để giải các bài tập đơn giản

2/ KĨ NĂNG

+ Hiểu được các cách làm tăng điện dung cuả một tụ điện phẳng và mỗi tụ có một hiệu điện thế giới hạn(một cđđt giới hạn) vì vậy để tăng điện dung cuả tụ điện phẳng thì chỉ giảm d đến một giới hạn nào đó.

II/ CHUẨN BỊ

1/GIÁO VIÊN: Chuẩn bị thêm một số bài tập.

2/ HỌC SINH : Nắm vững lý thuyếtlàm các bài tập trong sgk ; một số bài tâp trong sách bài tập đã dặn ở tiết trước.

III/ TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC

1/ Hoạt động 1: ( 7 phút ) kiểm tra bài cũ

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

+ Y/c học sinh trả lời câu1,2,3/33 sách giáo khoa

 

+ Cho học sinh trả lời câu 5/336/33 sgk

-Vận dụng kiến thức đã học để trả lời .

 

-5:D ; 6:C

2/ Hoạt động 2: ( 10 phút ) Cung cấp cho học sinh công thức điện dung cuả tụ điện phẳng , công thức ghép tụ:

+ công thức điện dung cuả t điện phẳng: C = (cách tăng C? GV liên hệ giải thích vì sao mỗi tụ có 1 Ugh)

Với: :hằng số điện môi giưã hai bản tụ; s:diện tích cuả một bản tụ ( phần đối diện với bản kia )

d: khoảng cách giữa hai bản tụ. k = 9.109 Nm2/C2

+ Ghép tụ:có hai cách ghép ( song song và nối tiếp )

* Ghép nối tiếp:                                                                   * Ghép song song:

Qb = Q1 = Q2 =…..                                                                 Qb = Q1 + Q2 +…..

Ub = Ub + Ub+ ......                                                                U b = Ub = Ub= ......

1/Cb = 1/C1 +1/C2 + ….                                                        Cb = C1 + C2 + ……

3/ Hoạt động 3 (25 phút)  Giải các bài tập về tụ điện

Hoạt động cuả giáo viên

Hoạt động cuả học sinh

Nội dung bài tập

-Cho HS đọc, tóm tắt đề và đổi đơn vị.

 

-Y/c học sinh thực hiện theo nhóm để đưa ra kết quả.

- Y/c các nhóm cử đại diện lên trình bày và nhận xét kết quả trình bày.

 

 

-Cho HS đọc, tóm tắt đề và đổi đơn vị.

 

 

 

 

-Y/c học sinh thực hiện theo nhóm để đưa ra hướng làm.

 

 

-Y/c các nhóm cử đại diện lên đưa ra hướng làm và trình bày bài giải.

-yêu cầu các nhóm còn lại nêu nhận xét phần trình bày bài giải.

 

Cho học sinh chép đề: Cho 3 tụ điện có điện dung:

C1= C2 = 2F ; C3 = 4F

Mắc nối tiếp với nhau.xác định điện dung cuả bộ tụ?

Cho:C = 20F = 2.10-5 (F)

Umax = 200V; U =120V

a/ Q =?       b/ Qmax =?      

 

- Các học sinh thảo luận, làm theo nhóm và cử đại diện lên trình bày.

 

 

Cho:C = 20F = 2.10-5 (F)

 U = 60V

a/ q?

b/q = 0,001qA?

 

- Các học sinh thảo luận theo nhóm tìm hướng làm câu b, c và cử đại diện lên trình bày.

 

 

-các học sinh còn lại chú ý phần trình bày để nhận xét.

 

 

Cho: C1nt C2 nt C3

C1= C2 = 2F ;

C3 = 4F

Cb = ?

1/ Bài7/33 sgk

a/ Ta có: C = (1)

Q = C.U = 2.10-5.120 = 24.10-4C

 

b/ Q max= C.Umax= 2.10-5.200

             = 4.10-3 C

 

2/ Bài8/33 sgk

a/ Điện tích cuả tụ điện:

từ công thức (1) ta có:  

 q = C.U = 2.10-5. 60  = 12.10-4 C

 

b/ Khi trong tụ điện phóng điện tích q = 0,001q từ bản dương sang bản âm thì điện trường bên trong tụ điện thực hiện công:

A =q .U = 0,001. 12.10-4 .60

    = 72.10-6 J

c/Khi điện tích cuả tụ q’= q/2 thì q’= 0,001.q/2 = 6.10-7 C lúc này điện trường bên trong tụ điện thực hiện công:

A =q’ .U = 6.10-7 .60 = 36.10-6 J

 

3/Điện dung cuả bộ tụ:

= + + = + =

Cb = = 0,8F

 

4/ Hoạt động 4 (2 phút) Dặn dò

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

- Yêu cầu HS về làm bài 6.7;6.8 /14 sách bài tập.

 

- Đánh dấu các bài tập về nhà thực hiện.

 

 

IV. RÚT KINH NGHIỆM :

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Tiết 9: BÀI TẬP DÒNG ĐIỆN KHÔNG ĐỔI. GHÉP ĐIỆN TRỞ

I/ MỤC TIÊU

1/KIẾN THỨC:

+ Ôn lại các kiến thức đã học ở cấp THCS: định luật Ôm cho đoạn mạch; công thức tính điện trở tương đương trong ghép nối tiếp và ghép song song.

+ Vận dụng  công thức tính cường độ dòng điện, suất điện động cuả nguồn điện để tính các đại lượng trong công thức.

2/ KĨ NĂNG

+ Vận dụng kiến thức giải thích vì sao nguồn điện có thể có thể duy trì hiệu điện thế giữa hai cực cuả nó.

+ Giải thích được vì sao acquy là một pin điện hoá nhưng lại có thể được sử dụng nhiều lần.

II/CHUẨN BỊ

1/GIÁO VIÊN: Chuẩn bị thêm một số bài tập.

  2/ HỌC SINH:

+ Nắm chắc kiến thức bài cũ.

+ Chuẩn bị và làm trước các bài tập trong sgk.

III/ TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC

1/ Hoạt động 1: ( 8 phút ) kiểm tra bài cũ

Hoạt động cuả giáo viên

Hoạt động cuả học sinh

-Yêu cầu học sinh trả lời các câu hỏi

1, 2, 3, 4, 5/44, 45 sgk.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

- Cho HS trả lời các câu 6, 8, 9, 10, 11 trang 45 sách giáo khoa

Câu 1:- Dưới tác dụng cuả lực điện trường tĩnh ( lực tĩnh điện ).

-Nếu vật dẫn chính là nguồn điện: dưới tác dụng cuả lực lạ có bản chất không phải lực điện.

Câu 2: Bằng cách quan sát, nêu được các tác dụng cuả dòng điện.

Câu 3: I =   ; dòng đin không đổi  I =

Câu 4: Do các lực lạ bên trong các nguồn điện có tác dụng tách các electron ra khỏi nguyên tử và chuyển các electron hay ion dương ra khỏi mỗi cực.khi đó cực thứa electron là cực âm, cực thừa ít hoặc thiếu electron là cực dương và tác dụng này cuả lực lạ tiếp tục được thực hiện cả khi có dòng điện chạy qua mạch kín.

Câu 5: Suất điện động : =

- 6:D  ; 8:B  ; 9 :D ;  10: C  ;    11:B

2/ Hoạt động 2: ( 7phút ) Cho HS tái hiện và nhắc lại các công thức ghép điện trở đã học ở lớp 9.

+ Biểu thức định luật Ôm cho đoạn mạch:  I =

+ Các công thức trong 2 cách ghép điện trở:

  * Ghép nối tiếp:                                                                  * Ghép song song:

    I = I1 = I2 =…..                                                                      I = I1 + I2 +…..

    U = U1 + U2 + ......                                                                U  = U1 = U2 = ......

    R = R1 + R2 + ……                                                               =        

 3/ Hoạt động 3: ( 17 phút ) Giải các bài tập về cường độ dòng điện và suất điện động cuả nguồn điện

Hoạt động cuả giáo viên

Hoạt động cuả học sinh

Nội dung bài tập

- Cho học sinh đọc và thảo luận trả lời câu 12/45 sách giáo khoa.

 

- Cho đại diện mỗi nhóm lên trình bày phần giải thích.

 

-Cho HS đọc, tóm tắt đề và đổi đơn vị.

-Y/c học sinh thực hiện theo nhóm để tìm I.

 

 

-Cho HS đọc, tóm tắt đề và đổi đơn vị.

-Y/c học sinh thực hiện theo nhóm để tìm .

 

 

-Cho HS đọc, tóm tắt đề và đổi đơn vị.

-Y/c học sinh thực hiện theo nhóm để tìm A.

 

 

-Cho HS đọc, tóm tắt đề và đổi đơn vị.

-Y/c học sinh thực hiện theo nhóm để đưa ra kết quả câu a câu b.

- Y/c các nhóm cử đại diện lên trình bày và nhận xét kết quả trình bày.

- Đọc đề bài và vận dụng kiến thức dã học tiến hành thảo luận trả lời câu hỏi.

- Đại diện mỗi nhóm trả lời và nhận xét phần trả lời.

 

 

Cho: q = 6mC = 6.10-3 C

t = 2s I = ?

-Thực hiện theo nhóm , tính nhanh đưa ra kết quả chính xác.

 

Cho: I = 6 A

 t = 0,5s = ?

-Thực hiện theo nhóm , tính nhanh đưa ra kết quả chính xác.

 

Cho: =  1,5V

q = 2C A = ?

-Từ công thức rút A, tính nhanh, kết quả chính xác.

 

Cho: I = 0,273A

a/ t = 1phút = 60s q =?

b/ qe = -1,6.10-19C Ne = ?

 

- Các học sinh thảo luận, làm theo nhóm và cử đại diện lên trình bày.

 

1/ Câu 12/45 sgk: Bởi vì sau khi nạp điện thì acquy có cấu tạo như một pin điện hoá: gồm 2 cực có bản chất hoá học khác nhau được nhúng trong dung dịch chất điện phân.

+ Hoạt động cuả acquy: trang 43 sgk

2/Bài 13/45 sgk

Cường độ dòng điện qua dây dẫn:

  I = = = 3.10-3 A

 

3/ Bài 14/45 sgk

Điện lượng dịch chuyển qua  tiết diện thẳng cuả dây dẫn nối với động cơ tủ lạnh: ADCT:

I = = I .t = 6.0,5 = 3C

4/ Bài 15/45 sgk

Công cuả lực lạ : =

A = .q = 1,5. 2 = 3J

 

5/Bài 7.10/20 sách bài tập

a/Điện lượng dịch chuyển qua dây dẫn:

ADCT: I =

q = I . t = 0,273. 60 = 16,38 C

b/ Số electron dịch chuyển qua tiết diện thẳng cuả dây tóc :

   Ta có:  q =  Ne . qe 

Ne=  == 10,2375 .1019C

4/ Hoạt động 4: ( 10 phút ) Cho HS xác định điện trở tương đương trong hai cách ghép và vận dụng ĐL Ôm cho đoạn mạch.

Hoạt động cuả giáo viên

Hoạt động cuả học sinh

Nội dung bài tập

- Cho HS chép, tóm tắt đề: Cho đoạn mạch AB : R1 = R2 = R3  = 20 cùng mắc nối tiếp với 1 ampe kế. Ñieän trôû cuûa ampe keá nho,û UAB = 60V.

a/ Tính ñieän trôû töông ñöông cuûa đoạn mạch.

b/ Tìm soá chæ cuûa ampe keá luùc ñoù.

c/  Nếu 3 điện trở trên mắc song song thì điện trở tương đương bằng bao nhiêu ?

 

-Y/c học sinh thực hiện theo nhóm để đưa ra kết quả câu a , b và c.

- Y/c các nhóm cử đại diện lên trình bày và nhận xét kết quả trình bày.

 

Cho :

R1 = R2 = R3  = 20

UAB = 60V

a/ R ?

b/ I ?

c/ R1 // R2 //R3  R?

 

 

 

- Các học sinh thảo luận, làm theo nhóm và cử đại diện lên trình bày.

 

6/ Bài tập làm thêm

a/Đieän trôû töông ñöông cuûa đoạn mạch :R = R1+ R2 +R3  = 60

 

b/Soá chæ cuûa ampe keá luùc ñoù :

 I = = = 1 A

c/ Nếu 3 điện trở trên mắc song song thì điện trở tương đương:

R = 20/3

 

            5/ Hoạt động : ( 2 phút ) Dặn dò      

Hoạt động cuả giáo viên

Hoạt động cuả học sinh

- Y/c học sinh về thực hiện các bài tập:7.13;7.14;7.15;7.16/21 sách bài tập.

 

- Đánh dấu các bài tập về nhà thực hiện.

 

 

IV. RÚT KINH NGHIỆM:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Tiết 10:  BÀI TẬP ĐỊNH LUẬT JUN – LENXƠ. CÔNG CỦA NGUỒN ĐIỆN

I/ MỤC TIÊU

1/KIẾN THỨC:

+ Vận dụng được biểu thức tính công, công suất, công thức định luật Jun-Lenxơ

+ Vận dụng được biểu thức tính công, công suất cuả nguồn điện

2/ KĨ NĂNG:

+ Giải được các bài toán điện năng tiêu thụ cuả đoạn mạch ,bài toán định luật Jun-Lenxơ.

II/CHUẨN BỊ

1/GIÁO VIÊN: Chuẩn bị thêm một số bài tập.

 2/ HỌC SINH :

+ Nắm chắc các công thức đã học ở bài trước..

+ Chuẩn bị và làm trước các bài tập mà giáo viên đã dặn ở tiết trước.

III/ TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC

1/ Hoạt động 1: ( 8 phút ) kiểm tra bài cũ

Hoạt động cuả giáo viên

Hoạt động cuả HS

- Cho học sinh trả lời câu 3,4,5,6/49 sách giáo khoa

- Cho học sinh trả lời các câu hỏi: 8.1; 8.2/22 sách bài tập.

 

-Cho HS thực hiện câu 7/49 sách giáo khoa.

- vận dụng các kiến thức đã học để trả lời câu 3, 4 sgk.

Câu 5: B; câu 6: B

- 8.1 : C ;  8.2 : D

 

Ta có: A = U.I.t = 6.1.3600 = 21600J

            P = U.I = 6.1 = 6W

2/ Hoạt động 2: ( 4 phút ) Hệ thống các công thức sử dụng làm bài tập

+ Điện năng tiêu thụ cuả một đoạn mạch: A = U.I.t          với I =

+ Công suất tiêu thụ cuả một đoạn mạch:  P = = U.I

+ Công suất toả nhiệt ở vật dẫn khi có dòng điện chạy qua: P = I2.R =

+ Công cuả nguồn điện ( điện năng tiêu thụ trong toàn mạch):

          Ang = .I.t     

+    Công suất cuả nguồn điện ( công suất tiêu thụ điện năng trong toàn mạch):

          Png = .I.

3/ Hoạt động 3: ( 30 phút ) Vân dụng các công thức trên để giải bài tập

Hoạt động cuả giáo viên

Hoạt động cuả học sinh

Nội dung bài tập

- Cho HS đọc và tóm tắt đề.

 

- Y/c học sinh thực hiện theo nhóm để tìm A và P.

- Yêu cầu đại diện nhóm trình bày kết quả

 

 

 

- Cho HS đọc và tóm tắt đề.

 

 

 

 

- Y/c học sinh cho biết ý nghĩa cuả hai số ghi trên ấm.

 

 

- Y/c các nhóm thảo luận nêu cách xác định t.

- yêu cầu các nhóm cử đại diện lên  trình bày bài giải còn lại nêu nhận xét phần trình bày bài giải.

- Cho HS đọc và tóm tắt đề.

- Y/c học sinh thực hiện theo nhóm để tìm R1 , R2 ; I1 , I2.

- Yêu cầu các nhóm thảo luận làm như thế nào để tính công suất cuả mỗi đèn từ đó so sánh đèn nào sáng hơn.

 

 

Cho: =  12V; I = 0,8A

t = 15 phút = 900s

A =? P = ?

- Thực hiện theo nhóm để tìm A và P.

- trình bày bài giải và đáp số.

 

 

Cho: 220V-1000W

a/ Ý nghiã các số trên?

b/ V=2l ;U = 220V; t1 = 250C

H= 900/0 ;c= 4190J/kg.độ

t = ?

- Phân biệt Uđm và Ugh

- Tính nhiệt lượng cần thiết để làm đun sôi 2 lít nước.

- Dựa vào hiệu suất để tính A.

- Dựa vào công suất để tính t.

 

 

 

 

- Đại diện nhóm lên trình bày bài giải và nhận xét bài giải .

 

Cho: Đèn1 (Đ1): 220V-100W

Đèn 2 (Đ2): 220V-25W

a/ Đ1//Đ2 ; U = 220V .

R1 , R2 ? I1 , I2?

b/ Đ1 nt Đ2 ; U = 220V. So sánh độ sáng và công suất cuả hai đèn.

 

- Các nhóm tính nhanh R1 , R2 ; I1 , I2.

 

- Thảo luận làm cách nào để tìm công suất cuả mỗi đèn.

- Đại diện các nhóm trình bày kết quả thảo luận cuả nhóm và nêu nhận xét.

1/ Bài 9/49 sgk

+ Công cuả nguồn điện sinh ra trong trong thời gian 15 phút:

A = .I.t = 12.0,8.900 = 8640 J

+ Công suất cuả nguồn điện:

  P = .I. = 12.0,8 = 9,6 W

 

2/ Bài 8/49 sgk

a/ 220V: là giá trị hđt cần đặt vào để ấm hoạt động bình thường.

1000W: là công suất tiêu thụ cuả ấm khi sử dụng ấm ở 220V.

b/ nhiệt lượng cần thiết để làm đun sôi 2l nước:

Q = m.c.t

    = 2. 4190.(100-20) = 628500J

+ Điện năng thực tế mà ấm đã tiêu thụ:

A = J

Thời gian đun nước:

Từ CT : P =

t = = 698,33s

3/Bài 8.3 / 22 sách bài tập

 a/Ta có P = R=

R1 = = 484 ;  R2 = 1936

I1 =0,455A = Iđm1

I2 == 0,114A = Iđm2

b/  Ta có: R = R1 + R2 = 2402

 I1 = I2 = = 0,092 A

P1 = I21.R 4,1W ; P2 = I22.R 16,4W

P2  4P1 vậy đèn 2 sáng hơn đèn 1

 

IV. RÚT KINH NGHIỆM:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

TIẾT 11, 12: BÀI TẬP ĐỊNH LUẬT ÔM ĐỐI VỚI TOÀN MẠCH

I/ MỤC TIÊU

1/KIẾN THỨC:

+ Nắm chắc nội dung định luật Ôm cho toàn mạch.

2/ KĨ NĂNG

+ Vận dụng được định luật Ôm cho toàn mạch để giải bài toán về mạch điện kín đơn giản và tính được hiệu suất cuả nguồn điện.

II. CHUẨN BỊ

1/GIÁO VIÊN: Chuẩn bị thêm một số bài tập.

2/ HỌC SINH :

+ Nắm chắc công thức định luật Ôm cho toàn mạch.

+ Chuẩn bị và làm các bài tập giáo viên đã dặn ở tiết trước.

III/ TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC

1/ Hoạt động 1: ( 7 phút ) kiểm tra bài cũ

 

Hoạt động cuả giáo viên

Hoạt động cuả HS

- Cho học sinh trả lời: cường độ dòng điện trong mạch và suất suất điện động cuả nguồn có quan thế nào? Phát biểu nội dung định luật Ôm đối với toàn mạch?

- Khi xảy ra hiện tượng đoản mạch thì cường độ dòng điện trong mạch sẽ:

A. Giảm về 0.       B. Không đổi so với trước.

C. Tăng rất lớn.    D. Tăng giảm liên tục.

- Cho mạch điện gồm một pin 1,5V,  điện trở trong 0,5 nối với mạch ngoài là một điện trở 5,5 . Cường độ dòng điện trong toàn mạch bằng bao nhiêu?

A. 0,25A.   B.3A.   C.3/11A.   D. 4A

- = I(RN + r) = IRN +Ir hoặc I =

Phát biểu nội dung định luật.

 

- Chọn câu C ( I = )

 

- Áp dụng công thức: I = = 0,25A

Chọn đáp án A.

2/ Hoạt động 2: ( 3 phút ) Hệ thống các công thức sử dụng làm bài tập

+ UN = I.RN = - Ir      Hay  = U + Ir

+ Biểu thức định luật Ôm  đối với toàn mạch : I =

+ Hiệu suất cuả nguồn điện : H =

3/ Hoạt động 3: (15 phút) Vân dụng các công thức trên để giải bài tập

Hoạt động cuả giáo viên

Hoạt động cuả học sinh

Nội dung bài tập

- Cho HS đọc và tóm tắt đề.

- Y/c học sinh thực hiện theo nhóm để tính ;r.

- Yêu cầu đại diện nhóm trình bày kết quả và nêu nhận xét.

 

 

 

- Cho HS đọc và tóm tắt đề.

 

- Y/c học sinh nhắc lại công tính công suất cuả động cơ liên quan đến vận tốc?

 

- Giáo viên gợi ý và cho các nhóm thảo luận để trả lời câu hỏi trên.

 

- yêu cầu các nhóm cử đại diện lên  trình bày bài giải còn lại nêu nhận xét phần trình bày bài giải.

HẾT TIẾT 11

Cho: R1 = 4; I1 = 0,5A;

R2 =10; I2 = 0,25A

 ,r?

- Thực hiện theo nhóm để tính , r.

 - Đại diện nhóm trình bày bài giải và đáp số.

 

Cho: r = 0,5; = 2V; P = 2N

v = 0,5m/s

a/ I?       b/U?

c/Nghiệm nào có lợi hơn?vì sao?

 

- P =  F.v

 

 

- Dựa vào gợi ý cuả giáo viên thảo luận theo nhóm trả lời các câu hỏi nêu trên.

 

- Các nhóm cử đại diện trình bày kết quả thảo luận.

 

 

 

1/ Bài 9.4 /23  sách bài tập

Áp dụng định luật Ôm: UN=IR= - Ir

Ta có: I1R1= - I1r Hay 2= -0,5r   (1)

           I2R2= - I2r   2,5= - 0,25r (2)

Giải hệ phương trình trên ta được nghiệm: = 3V và r = 2

 

2/ Bài 9.8/24 sách bài tập

a/ Công suất mạch ngoài: P = UI = F.v (1)

Trong đó: lực kéo F = P = 2N

Mặt khác: U = - Ir  (2) thế vào(1) :

I - I2r = Fv Hay I2 -4I +2 = 0  (*)

Giải pt(*): I13,414A    ; I2 0,586A

 

 b/ Hiệu điện thế giữa hai đầu động cơ là hiệu điện thế mạch ngoài và có hai giá trị tương ứngvới mỗi giá trị I1,I2:

U1 = 0,293V

U2 1,707 V.

c/ Trong hai nghiệm trên thì trong thực tế nghiệm I2,U2 có lợi hơn vì dòng điện chạy trong mạch nhỏ hơn do đó tổn hao do toả nhiệt ở bên trong nguồn điện sẽ nhỏ hơn và hiệu suất sẽ lớn hơn.

TIT 12

1/ Hoạt động 1: ( 3 phút ) Hệ thống các công thức sử dụng làm bài tập

+ UN = I.RN = - Ir      Hay  = U + Ir

+ Biểu thức định luật Ôm  đối với toàn mạch : I =

+ Hiệu suất cuả nguồn điện : H =

2/ Hoạt động 2: ( 30 phút ) Vân dụng các công thức trên để giải bài tập

Hoạt động cuả giáo viên

Hoạt động cuả học sinh

Nội dung bài tập

- Cho HS đọc và tóm tắt đề.

 

- Y/c học sinh thực hiện theo nhóm để tính I, , P, Png.

- Yêu cầu đại diện nhóm trình bày kết quả và nêu nhận xét.

 

 

 

- Cho HS đọc và tóm tắt đề.

 

- Y/c học sinh cho biết ý nghĩa cuả hai số ghi trên đèn,muốnCM đèn gần như sáng bình thường ta làm ntn?

 

 

- Cho các nhóm thảo luận để trả lời câu hỏi trên.

 

- yêu cầu các nhóm cử đại diện lên  trình bày bài giải còn lại nêu nhận xét phần trình bày bài giải.

 

 

- Cho HS đọc và tóm tắt đề.

 

 

-Y/c học sinh thực hiện theo nhóm để tìm PĐ1 =? PĐ2 =?

 

 

- Yêu cầu các nhóm thảo luận làm như thế nào để biết đèn còn lại sáng mạnh hay yếu hơn.

 

- yêu cầu các nhóm cử đại diện lên  trình bày bài giải còn lại nêu nhận xét phần trình bày bài giải.

 

Cho: R = 14; r = 1;

U =  8,4V;

a/ I = ?; = ?

b/P? Png?

 

- Thực hiện theo nhóm để tính I, ,P Png.

 .

- trình bày bài giải và đáp số.

 

 

 Cho: r = 0,06; = 12V

Đ: 12V-5W

a/ CM: đèn gần như sáng bình thường. Pđèn?

b/H?

 

-Hiểu được 2 số chỉ trên đèn.

 

 

 

-Thảo luận theo nhóm trả lời các câu hỏi nêu trên.

 

-Các nhóm cử đại diện trình bày kết quả thảo luận.

 

 

 

Cho:

r = 2; = 3V; RĐ1//RĐ2

RĐ1 = RĐ2 = RĐ = 6

a/ PĐ1 =? PĐ2 =?

b/ Độ sáng cuả đèn còn lại?

 

- Thảo luận theo nhóm để tìm PĐ1 và PĐ2.

 

 

- Các nhóm thảo luận làm như thế nào để biết đèn còn lại sáng mạnh hay yếu hơn.

 

 

- Các nhóm cử đại diện trình bày kết quả thảo luận.

 

 

1/ Bài 5/54 sgk

a/ Cường độ dòng điện trong mạch:

          I = = = 0,6 A

+Suất điện động cuả nguồn điện:

= U + Ir = 8,4 + 0,6.1 = 9V

b/ Công suất mạch ngoài:

P = UI = 8,4.0,6 = 5,04W

+Công suất cuả nguồn điện:

Png = I = 9.0,6 = 5,4 W

 

2/ Bài 6/54 sgk

a/Điện trở cuả đèn:

R= ==22,8

+Cường độ dòng điện qua đèn:

I = = 0,4158A

+Hiệu điện thế hai đầu bóng đèn lúc này: UN = I.RN =0,4158.28,8=11,975V

U Uđm Nên đèn gần như sáng bình thường..

+Công suất tiêu thụ cuả đèn lúc này:

P = UI = 11,975. 0,4158 4.98W

b/ Hiệu suất cuả nguồn điện

   H = == 99,8%

3/ Bài 7/54 sgk

a/ Điện trở tương cuả mỗi bóng đèn:

RN = = 3

+ Cường độ dòng điện qua mạch:

I = = = 0,6A

+ Cường độ dòng điện qua mỗi đèn:

IĐ1 = IĐ2 = = 0,3A

+Công suất tiêu thụ cuã mỗi đèn:

PĐ1 = PĐ2 = RĐIĐ2 = 3.0,32 = 0,54W

b/Khi tháo bỏ một bóng  thì: RN = 6

I = == 0,375A

+Công suất tiêu thụ cuả bóng đèn:

PĐ = RĐ.I2 = 6.0,3752 = 0,84W

Vậy đèn còn lại sẽ sáng hơn lúc trước. 

 

3/ Hoạt động 3: ( 4 phút ) Dặn dò

Hoạt động cuả giáo viên

Hoạt động cuả học sinh

- Y/c học sinh về thực hiện các bài tập trong sách bài tập: 9.1 đến 9.8/23,24 và học bài kiểm tra 15

- Về nhà thực hiện yêu cầu cuả giáo viên.

 

 

IV. RÚT KINH NGHIỆM:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

TIẾT13 + 14:  BÀI TẬP TỔNG HỢP. GHÉP CÁC NGUỒN ĐIỆN THÀNH BỘ - ĐỊNH LUẬT OHM  ĐỐI VỚI TOÀN MẠCH

I/ MỤC TIÊU

1/KIẾN THỨC:

+ Tính được suất điện động và điện trở trong cuả các loại bộ nguồn nối tiếp , SS hoặc hỗn hợp đối   xứng.

+ Xác định được chiều dòng điện chạy qua đoạn mạch chứa nguồn điện.

2/ KĨ NĂNG:

+ Vận dụng được định luật Ôm đối với doạn mạch có chứa nguồn điện.

   + Vận dụng được định luật Ôm cho toàn mạch để giải bài toán về mạch điện kín có bộ nguồn.

1/GIÁO VIÊN: Chuẩn bị thêm một số bài tập.

  2/ HỌC SINH:

+ Nắm chắc công thức tính suất điện động và điện trở trong cuả các loại bộ nguồn nối tiếp , song song hoặc hỗn hợp đối   xứng, công thức định luật Ôm cho toàn mạch.

+ Chuẩn bị và làm các bài tập giáo viên đã dặn ở tiết trước.

III/ TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC

1/ Hoạt động 1: ( 6 phút ) kiểm tra bài cũ

Hoạt động cuả giáo viên

Hoạt động cuả HS

- Cho học sinh trả lời các câu hỏi 1, 2, 3/58 sách giáo khoa.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

- Cho học sinh trả lời câu 10.2/25 sách bài tập.

1/ Chiều dòng điện đi ra từ cực dương và đi tới cực âm.

2/ Công thức liên hệ giữa UAB, I và các điện trở r,R: UAB  = - I(r +R) 

3/Nối tiếp n nguồn giống nhau: b = n; rb = nr 

Nối tiếp n nguồn khác nhau:b =1+ 2 + ...+n; rb = r1+ r2 + ...+ rn

Song song ( n nguồn giống nhau): b = ; rb =

Hỗn hợp đối xứng: b = m ; rb = m

-Câu 10.2/25:B

2/ Hoạt động 2: ( 4 phút ) Hệ thống các công thức sử dụng làm bài tập

+ Công thức liên hệ giữa UAB, I và các điện trở r,R: UAB  = - I(r +R) 

+ Nối tiếp n nguồn :   Khác nhau: b =1+ 2 + ...+n; rb = r1+ r2 + ...+rn

                                  giống nhau: b = n; rb = nr 

+ Song song ( n nguồn giống nhau): b = ; rb =

+ Hỗn hợp đối xứng: b =m ; rb = mtrong đó :n: số hàng; m: số nguồn cuả một hàng.

+ Biểu thức định luật Ôm  đối với toàn mạch: I =

+ Hiệu suất cuả nguồn điện: H =

3/ Hoạt động 3: ( 32 phút ) Vân dụng các công thức trên để giải bài tập

Hoạt động cuả giáo viên

Hoạt động cuả học sinh

Nội dung bài tập

- Cho HS đọc và tóm tắt đề và vẽ sơ đồ mạch điện.

 

- Y/c học sinh thảo luận theo nhóm để tính I,U.

 

 

- Yêu cầu đại diện nhóm trình bày kết quả và nêu nhận xét.

 

- Cho HS đọc và tóm tắt đề.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

- Cho HS đọc và tóm tắt đề.

 

 

 

 

 

 

 

- Để biết các đèn có sáng bình thường không ta phải làm như thế nào? Nếu tháo bớt 1 đèn thì có gì thay đổi?

 

- Cho học sinh thực hiện theo nhóm xác định RĐ,b, rb từ đó thực hiện các câu a, b, c, d.

 

 

 

 

 

 

-Yêu cầu đại diện nhóm trình bày kết quả và nêu nhận xét.

HẾT TIẾT 13

Cho: r = 0,6 ; = 6V

Đ: 6V-3W.

I =?, U =?

- Vẽ sơ đồ mạch điện,thảo luận theo nhóm để tính  I,U.

 

 

-          Đại diện nhóm trình bày bài giải và đáp số.

 

 

Cho: r1 = 3; 1 = 4,5V;

r2 = 2; = 3V;

I = ? UAB =?

 

-Học sinh tiến hành thảo luận để xác định I và UAB.

 

 

-Đại diện nhóm lên trình bày kết quả.

 +Cho: r = 1; 1 = 1,5V; Đ1 giống Đ2: 3V- 0,75W.

a/ Các đèn có sáng bình thường không? Vì sao?

b/Ung?    c/ Upin­?

d/ nếu còn 1 đèn thì đèn này sáng như thế nào?tại sao?

 

 

- Thảo luận theo nhóm trả lời câu hỏi GV đưa ra.

 

 

 

 

Thực hiện theo nhóm các câu a, b, c, d.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

-Đại diện nhóm lên trình bày kết quả.

 

1/ Bài 4 /58 sách giáo khoa

Điện trở cuả bóng đèn:

R = = = 12

+Cường độ dòng điện chạy trong mạch:

I = = 0,48A

+Hiệu điện thế giữa hai cực cuả ắcquy :

U = - Ir  = IR   0,48.12 =  5.76V 

2/ Bài 5/58 sgk

Suất điện động và điện trở trong cuả bộ nguồn: b = 1 + 2 = 7,5V

             rb   = r1 + r2 = 5

Cường độ dòng điện chạy trong mạch:

     I = = = 1,5 A

Hiệu điện thế : UAB = 1 - Ir1 

                                =   4,5 – 1,5.3 = 0

 

3/ / Bài 6/58 sgk

Điện trở cuả mỗi bóng đèn:

RĐ = = = 12

Điện trở tương đương cuả mạch ngoài:

R = = 6

Cường độ dòng điện qua mạch:

I = 0,375A

a/ Hiệu điện thế hai đầu mỗi bóng đèn:

UĐ = I.R = 0,375.6 = 2,25V

Do: UĐ Uđm nên hai đèn sáng mờ hơn bình thường.

b.Hiệu suất cuả bộ nguồn:

H= = = 75%

c/ Hiệu điện thế giữa hai cực  mỗi pin:

U1pin = = 1,125V

d/ Khi tháo bỏ 1 bóng đèn :cường độ dòng điện qua mạch:

I = = 0,214A.

Hiệu điện thế hai đầu cuả đèn lúc này:

UĐ’= I’.RĐ = 0,214. 12 = 2,568V

Do: UĐ Uđm nên đèn còn lại sáng mạnh.

TIẾT 14

 Hoạt động 1: ( 6 phút ) Giải các bài tp SGK

1/ Nếu đoạn mạch AB chứa nguồn điện có suất điện động , điện trở trong r và điện trở mạch ngoài R thì hiệu điện thế hai đầu đoạn mạch cho bởi biểu thức?

 

2/ Muốn ghép 3 pin giống nhau mỗi pin có suất điện động 3V thành bộ nguồn 6V thì ta phải ghép 3 pin đó như thế nào?

3/ Có 9 pin giống nhau được mắc thành bộ nguồn có số nguồn trong mỗi dãy bằng số dãy thì thu được bộ nguồn có suất điện động 6V và điện trở 1. Xác định suất điện động và điện trở trong cuả mỗi pin?

1/ UAB  = - I(r +R) 

 

 

 

 

2/ Phải ghép 2 pin song song và nối tiếp với 1 pin còn lại.

 

 

3/ Ta có : n = 3, m = 3.

 Nên:b = 3 = 6= 2V

           rb = = r =1

2/ Hoạt động 2: ( 4 phút ) Hệ thống các công thức sử dụng làm bài tập

+ Công thức liên hệ giữa UAB, I và các điện trở r, R: UAB  = - I(r +R) 

+ Nối tiếp n nguồn :   Khác nhau: b =1+ 2 + ...+n;  rb = r1+ r2 + ...+ rn

                                  giống nhau: b = n; rb = nr 

+ Song song( n nguồn giống nhau): b = ; rb =

+Hỗn hợp đối xứng: b = m ; rb = m   trong đó :n: số hàng; m: số nguồn cuả một hàng.

+ Biểu thức định luật Ôm  đối với toàn mạch: I =

+ Hiệu suất cuả nguồn điện:  H =

3/ Hoạt động 3: ( 30 phút ) Vân dụng các công thức trên để giải bài tập

- Cho HS đọc và tóm tắt đề và vẽ sơ đồ mạch điện 10.1 vào vở.

 

 

- Y/c học sinh thảo luận theo nhóm để tính trị số R.

 

 

 

 

 

- Yêu cầu đại diện nhóm trình bày kết quả và nêu nhận xét.

 

 

 

 

- Cho HS đọc và tóm tắt đề và vẽ sơ đồ mạch điện hình 10.3a, b vào vở.

- Y/c học sinh thảo luận theo nhóm để xác định ; r.

- Yêu cầu đại diện nhóm trình bày kết quả và nêu nhận xét.

 

 

-Cho HS đọc và tóm tắt đề.

 

 

 

 

- Giáo viên gợi ý và cho các nhóm thảo luận để trả lời câu hỏi trên.

 

 

 

 

 

-yêu cầu các nhóm cử đại diện lên  trình bày bài giải còn lại nêu nhận xét phần trình bày bài giải.

Cho1 = 2 = 2V; r1 = 0,4;

r2 = 0,2; Ung1 hoặcUng2 = 0

R?

 

 

- Vẽ sơ đồ mạch điện,thảo luận  theo nhóm để tính  R.

 

 

 

 

 

 

- Đại diện nhóm trình bày bài giải và đáp số.

 

 

Cho: r1 = r1 = r, 1 = 1 = ; R = 11

TH1: I1 = 0,4A; TH2: I2 = 0,25A

= ?; r = ?

-Học sinh tiến hành thảo luận để xác định ;r.

 

-Đại diện nhóm lên trình bày kết quả.

+Cho: 20 ắcquy: 0 = 2V, r0 = 0,1 , R = 2

a/Để I = Imax bộ nguồn?

b/ Imax =?

c/Hng =?

 

 

 

-Dựa vào gợi ý cuả giáo viên thảo luận theo nhóm trả lời các câu hỏi nêu trên.

 

 

 

 

 

 

-Các nhóm cử đại diện trình bày kết quả thảo luận.

 

 

1/ Bài 10.3/25 sách bài tập

Theo sơ đồ hình 10.1 thì hai nguồn này tạo thành bộ nguồn nối tiếp,do đó ta có:

I = =

 

+ Giả sử Ung1 = 0

hay: Ung1 = 1 - Ir1 = 2 - = 0

R = 0,2

+Giả sử Ung2 = 0 làm tương tự ta tìm được : R = - 0,2 0 ( loại)

Vậy ta nhận nghiệm R = 0,2 tức là hiệu điện thế giữa 2 cực cuả nguồn

1 : Ung1 = 0 .

2/ Bài 10.5/25 sách bài tập

Với sơ đồ mạch điện hình 10.3a: hai nguồn được mắc nối tiếp nên ta có:

U1 = I1R = b – I1rb = 2 - 2I1r

Hay: 2,2 = - 0,4 r               (1)

U2= I2R = b – I2rb = - I2r/2

Hay: 2,75 = - 0,125 r          (2)

Giải hệ hai phương trình (1) và (2):

Ta có: = 3V ; r = 2

3/ Bài 10.7/26 sách bài tập

a/Giả sử bộ nguồn này gồm n dãy,mỗi dãy có m nguồn mắc nối tiếp , ta có: n.m = 20

b = m.0 = 2m; rb =

Cường độ dòng điện chạy qua điện trở R:

I = (1)

Để I = Imax thì mẫu số: 20n + m phải cực tiểu. Áp dụng bất đẳng thức Cô-si ta có mẫu số này đạt giá trị cực tiểu khi :

20n = m (n,m N) và n.m = 20

Nên : n =1; m = 20

Vậy để dòng điện qua R cực đại thì bộ nguồn gồm 1 dãy có 20 nguồn mắc nối tiếp.

b/ Imax =

c/ H =

     == 50%

IV. RÚT KINH NGHIỆM:

 

 

 

 

 

 

 

 

TIẾT 15: DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI

I/ MỤC TIÊU

1/KIẾN THỨC:

+ Nắm được tính chất điện chung cuả kim loại,sự phụ thuộc cuả điện trở suất cuả kim loại vào nhiệt độ.

+ Nắm được nội dung chính cuả thuyết electron về tính dẫn điện cuả kim loại,công thức điện trở suất cuả kim loại.

2/ KĨ NĂNG:

+ Giải thích được một cách định tính các tính chất điện chung cuả kim loại dựa trên thuyết electron về tính dẫn điện cuả kim loại.

II/ CHUẨN BỊ

1/GIÁO VIÊN: Chuẩn bị một số bài tập định tính.

  2/ HỌC SINH :

+ Nắm chắc các kiến thức đã học về dòng điện trong kim loại.

+ Chuẩn bị và làm các bài tập giáo viên đã dặn ở tiết trước.

III/ TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC

1/ Hoạt động 1: ( 6 phút ) kiểm tra bài cũ

Hoạt động cuả giáo viên

Hoạt động cuả HS

- Cho học sinh trả lời các câu hỏi 1, 2, 3, 4/78 sách giáo khoa.

 

 

- Cho học sinh trả lời bài tập 5, 6/78 sách giáo khoa.

1/ Là các electron hoá trị đã mất liên kết với các ion kim loại. Mật độ hạt tải điện trong kim loại n1028 hạt/m3.

2/ Vì khi T tăng thì độ mất trật tự cuả mạng tinh thể cũng tăng.

3/ Ở nhiệt độ rất thấp điện trở cuả kim loại thường rất nhỏ nhưng lớn hơn 0. Đối với chất siêu dẫn thì ở nhiệt độ rất thấp dưới nhiệt độ Tc thì điện trở bằng 0

- Bài 5: B ; Bài 6: D.

2/ Hoạt động 2: ( 4 phút ) Hệ thống các công thức sử dụng làm bài tập

+ Biểu thức phụ thuộc của điện trở suất vào nhiệt độ
               ρ = ρo [1 + α( t -)]  với là điện trở suất ứng với nhiệt độ ban đầu

() : hệ số nhiệt điện trở phụ thuộc vào nhiệt độ, độ sạch và chế độ gia công vật liệu

+ Biểu thức phụ thuộc của điện trở vào nhiệt độ
               R = Ro [1 + α( t -)]  với R0 điện trở suất ứng với nhiệt độ ban đầu

3/ Hoạt động 3: ( 32 phút ) Vân dụng các công thức trên để giải bài tập

Hoạt động cuả giáo viên

Hoạt động cuả học sinh

Nội dung bài tập

-Cho HS đọc và tóm tắt đề bài.

 

 

 

- Y/c học sinh thảo luận theo nhóm để xác định RĐ.

 

- Yêu cầu đại diện nhóm trình bày kết quả và nêu nhận xét.

 

- Cho HS đọc và tóm tắt đề.

- Cho học sinh thực hiện theo nhóm để xác định ρ từ đó chọn đáp án đúng.

 

- Cho HS đọc và tóm tắt đề.

 

 

 

 

 

- Để tính mật độ electron tự do trong đồng ta là như thế nào?

- Gợi ý cho học sinh thực hiện theo nhóm xác định ρ và v.

 

- Yêu cầu đại diện nhóm trình bày kết quả và nêu nhận xét.

Cho: Đ: 220V-100W. Khi đèn sáng bình thường

t = 20000C

ở nhiệt độ môi trường 200C thì RĐ?

 

- Thảo luận theo nhóm để xác định RĐ.

 

- Đại diện nhóm trình bày bài giải và đáp số.

Cho: t = 200C,

ρo =10,6.10-8.m;

t = 11200C ;= 3,9.10-3K-1

   ρ = ?

- Tiến hành thảo luận để xác định ρ Chọn đáp án .

 

+Cho: mCu= 64.10-3kg/mol

DCu= 8,9.103kg/m3

a/ Mật độ electron tự do trong đồng?

b/ S = 10mm2 = 10.10-6 m2

I = 10A.Tính v?

 

- Thảo luận theo nhóm trả lời câu hỏi GV đưa ra.

 

- Dưạ vào gợi ý t.hiện theo nhóm để xác định ρ và v.

 

- Đại diện nhóm lên trình bày kết quả.

1/ Bài 7/78 sgk

+ Điện trở cuả bóng đèn khi sáng bình thường (ở 20000C):

R = = = 484

+ Điện trở cuả bóng đèn khi không thắp sáng (ở 200C): R = Ro [1 + α( t -)]

 

     R0 =  48,84

2/ Bài 13.6/33 sách bài tập

Điện trở suất cuả cuả dây bạch kim ở 11200C:

ρ = ρo [1 + α( t -)]

  = 10,6.10-8

   ρ = 56,074.10-8.mChọn đáp án C.

 

 

3/ Bài 8/78 sgk

a/ Thể tích cuả 1 mol đồng:

V =

Mật độ electron tự do trong đồng:

n0 =

b/ Số electron tự do đi qua diện tích S , chiều dài l dây dẫn trong 1 giây: N = vSn0 ( l = v.t = v)

+ Cường độ dòng điện qua dây dẫn:

I = eN = evSn0

 Hoạt động 4: ( 3 phút ) Dặn dò

Hoạt động cuả giáo viên

Hoạt động cuả học sinh

- Y/c học sinh về thực hiện các bài tập trong SBT/33,34

 

- Về nhà thực hiện yêu cầu cuả giáo viên.

 

 

IV/ RÚT KINH NGHIỆM:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

TIẾT 16: BÀI TẬP DÒNG ĐIỆN TRONG CHẤT ĐIỆN PHÂN VÀ CHẤT KHÍ

 

I/ MỤC TIÊU

1/KIẾN THỨC:

+ Nắm được chất điện phân ,hiện tượng điện phân,bản chất dòng điện trong chất điện phân,thuyết điện tử.

+ Nắm được nội dung định luật Faraday về điện phân.

  2/ KĨ NĂNG:

+ Vận dụng được kiến thức để giải thích các ứng dụng cơ bản cuả hiện tượng điện phân.

+ Vận dụng được định luật Faraday để là bài tập.

II/ CHUẨN BỊ

1/GIÁO VIÊN: Chuẩn bị một số bài tập định lượng và định tính.

  2/ HỌC SINH :

+ Nắm chắc các kiến thức đã học về dòng điện trong chất điện phân.

+ Chuẩn bị và làm các bài tập giáo viên đã dặn ở tiết trước.

III/ TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC

1/ Hoạt động 1: ( 6 phút ) kiểm tra bài cũ

Hoạt động cuả giáo viên

Hoạt động cuả HS

-Cho học sinh trả lời các câu hỏi 1, 2, 3, 4, 5, 6/84 sách giáo khoa.

 

 

 

 

Hằng số Faraday F = 96 500 C/mol

A ( g) : khối lượng mol

n : hoá trị

1/Các hợp chất như muối, axit, bazơ khi tan trong dung dịch sẽ bị phân li một phần hay toàn bộ thành các ion. Anion là các ion mang điện âm khi điện phân sẽ chạy về anốt thường là gốc axit hay nhóm OH.

3/ a. Trên điện cực kim loại và dây dẫn hạt tải điện là electron.

    b. Sát bề mặt anốt hạt tải điện là anion,sát bề mặt catốt là cation.

    c. Trong lòng chất điện phân hạt tải điện là anion và cation.

4/ Kém hơn kim loại vì chuyển động cuả ion bị môi trường cản trở rất mạnh.

 5/ Bể A luôn có suất phản điện. Bể B khi mới mạ, bề mặt cuả anốt và catốt còn khác nhau cũng có suất phản điện. Khi lớp Niken trên vật cần mạ đã tương đối dày, bản chất hoá học cuả bề mặt anốt và catốt giống nhau thì B không có suất phản điện.

6/ Công thức Fa-ra-đây về điện phân

 

2/ Hoạt động 2: ( 2 phút ) Hệ thống các công thức sử dụng làm bài tập

+ Công thức Fa-ra-đây về điện phân

Hằng số Faraday F = 96 500 C/mol

A ( g) : khối lượng mol

n : hoá tr

3/ Hoạt động 3: ( 32 phút ) Vân dụng các công thức trên để giải bài tập

Hoạt động cuả giáo viên

Hoạt động cuả học sinh

Nội dung bài tập

- Cho HS đọc và trả lời câu hỏi ở bài tập 8, 9/85 sgk.

- Y/c học sinh thảo luận theo nhóm để xác định phát biểu đúng và giải thích..

 

 

- Cho HS đọc và tóm tắt đề.

 

 

- Cho học sinh thực hiện theo nhóm để xác định t.

- Cho HS đọc và tóm tắt đề.

 

- Để tính mật độ electron tự do trong đồng ta là như thế nào?

- Gợi ý cho học sinh thực hiện theo nhóm xác định ρ và v.

 

- Yêu cầu đại diện nhóm trình bày kết quả và nêu nhận xét.

- Thảo luận theo nhóm để xác định phát biểu nào chính xác.

- Đại diện nhóm nêu đáp án và giải thích lưạ chọn cuả mình.

+Cho: mCu= 64.10-3kg/mol

d = 10m = 10.10-6m

S = 1cm2 = 10-4 m2

I = 0,01A

DCu = 8,9.103kg/m3

t = ?

 

- Thảo luận theo nhóm xác

d

- Đại diện nhóm lên trình bày kết quả.

 

 

1/ Bài 8/85 sgk

Phát biểu chính xác phát biểu C.

 

 

2/ Bài 9/85 sgk

Phát biểu chính xác phát biểu D.

 

 

 

3/ Bài 11/85 sgk

 

 

 

+ Khối lượng đồng phải bóc đi:

 

m = D.V = D.S.d = 8900.10-4.10.10-6 = 8,9.10-6kg

 

+Áp dụng công thức định luật Faraday:

 

m =

   =2680s

 

4/ Hoạt động 4: ( 3 phút ) Dặn dò

Hoạt động cuả giáo viên

Hoạt động cuả học sinh

- Y/c học sinh về thực hiện các bài tập trong SBT/33,34

 

- Về nhà thực hiện yêu cầu cuả giáo viên.

 

IV/ RÚT KINH NGHIỆM:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

TIẾT 17: ÔN TẬP THI HỌC K I

I/ MỤC TIÊU

1/KIẾN THỨC:

+ Vận dụng các kiến thức đã học ở cấp THCS: định luật Ôm cho đoạn mạch; công thức tính điện trở tương đương trong ghép nối tiếp và ghép song song để làm bài tập.

+ Vận dụng công thức tính cường độ dòng điện, suất điện động cuả nguồn điện để tính các đại lượng trong công thức.

2/ KĨ NĂNG

+ Liên hệ được các bài toán về dòng điện không đổi vào trong thực tế.

+ Phân biệt được điểm khác nhau giữa acquy và pin Vônta.

II/CHUẨN BỊ

1/GIÁO VIÊN: Chuẩn bị thêm một số bài tập.

2/ HỌC SINH:

+ Nắm chắc kiến thức bài cũ.

+ Làm các bài tập mà giáo viên yêu cầu trong tiết trước.

III/ TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC

1/ Hoạt động 1: ( 10 phút ) kiểm tra bài cũ và hệ thống lại các công thức để làm bài tập.

+   I =   ;   I = =

+ Biểu thức định luật Ôm cho đoạn mạch:  I =

+ Các công thức trong 2 cách ghép điện trở:

  * Ghép nối tiếp:                                                                   * Ghép song song:

    I = I1 = I2 =…..                                                                      I = I1 + I2 +…..

    U = U1 + U2 + ......                                                                U  = U1 = U2 = ......

    R = R1 + R2 + ……                                                               =        

Hoạt động cuả giáo viên

Hoạt động cuả HS

-Cho học sinh trả lời các câu hỏi: 7.1; 7.2; 7.3; 7.5; 7.7; 7.8; 7.9 /20,21 sách bài tập.

 

-Cho HS thực hiện 7.11/21 sách bài tập.

- 7.1 : A ;  7.2 : D ; 7.3 : B ; 7.5 : D  ; 7.7: D ;

7.8 : D ; 7.9 : C.

 

Từ công thức:= A = .q = 6.0,8 = 4,8J

2/ Hoạt động 2: ( 30 phút ) Vận dụng các công thức trên để làm bài tập.

Hoạt động cuả giáo viên

Hoạt động cuả học sinh

Nội dung bài tập

- Cho HS đọc và tóm tắt đề.

- Y/c học sinh thực hiện theo nhóm để tìmq.

 

- Y/c các nhóm cử đại diện lên  trình bày bài giải.

- yêu cầu các nhóm còn lại nêu nhận xét phần trình bày bài giải.

 

-Cho HS đọc và tóm tắt đề.

-Y/c học sinh thực hiện theo nhóm để tìmq.

 

-Y/c các nhóm cử đại diện lên  trình bày bài giải.

- yêu cầu các nhóm còn lại nêu nhận xét phần trình bày bài giải.

 

 

- Cho HS đọc và tóm tắt đề.

 

- Y/c học sinh thảo luận theo nhóm để tìmI’ và .

 

- Y/c mỗi nhóm cử đại diện lên  trình bày bài giải.

-yêu cầu các nhóm còn lại nêu nhận xét phần trình bày bài giải.

 

 

* Cho HS chép ,tóm tắt đề: Cho đoạn mạch AB : R1 = R2 = 10 ; R1 nt R2 cùng mắc song song với R3  = 20. UAB = 60V.

a/Tính ñieän trôû töông ñöông cuûa đoạn mạch.

b/Tính cường độ dòng điện chạy qua đoạn mạch.

- Y/c học sinh thực hiện theo nhóm để đưa ra kết quả câu a , b

- Y/c các nhóm cử đại diện lên trình bày và nhận xét kết quả trình bày.

 

Cho: U = 1V 

R = 10

t = 20s

q =?

 

-Thảo luận và thực hiện theo nhóm để tìmq.

- Đại diện nhóm Trình bày và nêu kết quả.

 

Cho : = 6V ; A = 360J

a/ q =?

b/ t = 5 phút = 300s.

I =?

 

-Thảo luận và thực hiện theo nhóm để tìmq , I.

- Đại diện nhóm Trình bày và nêu kết quả.

 

 

Cho: I = 4A;

t = 1 gi = 3600s

a/ t’ = 20 giờ ; I’ = ?

b/ A = 86,4 kJ = 86,4.103J = ?

- Thảo luận theo nhóm để tìm hướng làm xác định I’ và .

- Đại diện nhóm trình bày và nêu kết quả.

Cho : R1 = R2 = 10 ; (R1 nt R2)// R3  = 20. UAB = 24V

a/ R =?

b/I =?

- Các học sinh thảo luận , làm theo nhóm và cử đại diện lên trình bày.

1/ Bài 7.4/19 sách bài tập

Ta có : I =    Với I =

q = I . t = .t = .20 = 2 C

Chọn câu C

 

 

2/ Bài 7.15 sách bài tập

a/Ta có: =

q = = = 60 C

b/ Cường độ dòng điện chạy qua acquy : I = = =  0,2 A

3/ Bài 7.16/21 sách bài tập

a/Ta có : dung lượng cuả acquy

q = I . t = 4 A.h

Cường độ dòng điện mà acquy có thể cung cấp để acquy có thể sử dụng liên tục trong 20 giờ: I’ ==0,2A

b/ Suất điện động cuả acquy:

= = =  6 V

4/ Bài tập làm thêm

a/ Do R1 nt R2      

R12 = R1 + R2 = 20

+ R12 // R3

R = 20/2 = 10

b/ Cường độ dòng điện chạy qua đoạn mạch: I = = = 2,4 A

 

Tiết 20: BÀI TẬP TỪ TRƯỜNG – LỰC TỪ

I/ MỤC TIÊU

1/KIẾN THỨC:

+Nắm được định nghiã đường sức , dạng đường sức ,cách xác định chiều đường sức.

+Biết cách xác định vectơ cảm ứng từ tại một điểm.

+Nắm được quy tắc bàn tay trái và biểu thức tổng quát cuả lực từ.

2/ KĨ NĂNG

+Xác định được chiều cuả đường sức.

+Vận dụng được các quy tắc để xác định chiều cuả đường sức từ và chiều cuả lực từ tác dụng lên đoạn dây dẫn mang dòng điện.

II/CHUẨN BỊ

1/GIÁO VIÊN: Một số bài tập định tính và định lượng.

2/ HỌC SINH : Làm các bài tập trong sgk và một số bài tâp trong sách bài tập đã dặn ở tiết trước.

III/ TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC

1/ Hoạt động 1: (10phút) kiểm tra bài cũ)

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

-Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi:5,6/124;4,5/128 sgk.giải thích?

- cho học sinh trả lời bài 19.1/49; 19.2/49 ;20.1 và 20.2/51sách bài tập.

-cho học sinh xác định chiều cuả đường sức cuả từ trường do dòng điện qua các dạng mạch gây ra ở hình 19.7và 19.8.(đổi chiều dòng điện trong các mạch này)

-Trang 124 :Câu 5 : B ; Câu 6 :B

- Trang 128: Câu 4:B; Câu 5: B.

- Bài  19.1/49 : Câu đúng : 1,3.

                         Câu sai : 2,4,5,6 .

-Bài 19.2 : Câu C ; 20.1 :D ; 20.2 :D

 

- Vận dụng quy tắc nắm tay phải và quy tắc vào nam ra bắc để xác định .

2/ Ho ạt đ ộng 2 ( 30 phút) 

H Đ c ủa gi áo vi ên

H Đ c ủa h ọc sinh

ND bài t ập

- Cho HS đ ọc đ ề và xác định yêu cầu cuả đề bài .

 

 

-Yêu cầu các nhóm cử đại diện lên trả lời câu hỏi.

 

-Yêu cầu HS đọc và tóm tắt bài 6/124 sách giáo khoa.

 

 

- Cho HS thảo luận và làm theo nhóm (có sự phân công giữa các nhóm)

 

 

- Cho HS đ ọc đ ề và xác định yêu cầu cuả đề bài .

 

- Yêu cầu các nhóm thảo luận vẽ hình và trả lời câu hỏi.

 

 

 

 

- Cho học sinh đọc , tóm tắt đề bài và thảo luận để xác định 1; 2 ; 3 ;4, ?

 

-Các nhóm đọc  và xácđịnh yêu cầu cuả đề bài.

-Thảo luận theo nhóm để trả lời câu hỏi.

 

 

-Các nhóm đọc  và xácđịnh yêu cầu cuả đề bài.

 

-Các nhóm cử đại diện lên trình bày bài giải.

 

 

 

Đọc và tóm tắt đề bài.

 

 

-Thảo luận và tiến hành làm theo sự phân công của giáo viên.

 

 

 

 

 

Cho: l1 =30cm ; l2 =20cm

I = 5A ;B = 0,1 T.

a/ 1; 2 ; 3 ;4?

b/ ?

-Giả sử từ trường có chiều từ trong ra.

-Thực hiện theo nhóm dùng quy tắc bàn tay trái xác định phương, chiều ; ;độ lớn 1; 2 ; 3 ;4

- = 1+2 +3 +4

phương, chiều ,độ lớn cuả.

1/Bài7/124sgk

Kim nam châm nhỏ nằm cân bằng dọc theo hướng một đường sức từ cuả dòng điện thẳng.

 

 

2/Bài 6/128 sgk

a/ I đặt theo phương không song song với các đường sức từ.

 

b/ I đặt theo phương  song song với các đường sức từ.

 

3/Bài 7/128 sgk

Cảm ứng từ  :

+Phương  nằm ngang :

( I,)=0 và 1800.

+Chiều sao cho chiều quay từ I sang thuận đối với chiều thẳng đứng đi lên.

+Độ lớn thoả mãn hệ thức: IlB.sin = mg

 

4/Bài 20.8/52sách bài tập

 a/ Dùng quy tắc bàn tay trái xác định phương chiều cuả 1; 2 ; 3 ;4 như hình vẽ:

1=- 3 ; 2= -4

Độ lớn: F1= F3= BI l1sin90

                 = 0,15N

F2= F4= BI l2sin90= 0,1N

-Nếu từ trường có chều từ ngoài vào thì kết quả tương tự.

b/ Ta có :

= 1+2 +3 +4 =

 

 

 

 

 

 

TIẾT 21:      TỪ TRƯỜNG CUẢ DÒNG ĐIỆN CHẠY TRONG DÂY DẪN CÓ HÌNH DẠNG ĐẶC BIỆT

I/ MỤC TIÊU

1/KIẾN THỨC:

+Nắm được đặc điểm chung cuả từ trường .

+Biết cách vẽ các đường sức từ sinh bởi dòng điện chạy trong các dây dẫn có hình dạng khác nhau.

+Nắm được công thức tính cảm ứng từ trong các trường hợp đặc biệt.

2/ KĨ NĂNG

+Xác định được vectơ cảm ứng từ tại mỗi điểm do dòng điện chạy trong các dây dẫn có dạng đặc biệt.

+ Vận dụng được nguyên lí chồng chất từ trường để xác định vetơ cảm ứng từ tông hợp tại một điểm.

II/CHUẨN BỊ

1/GIÁO VIÊN: Một số bài tập.

2/ HỌC SINH : Làm các bài tập trong sách bài tập đã dặn ở tiết trước.

III/ TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC

1/ Hoạt động 1: (5phút) kiểm tra bài cũ)

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

-Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi:21.1;21.2;21.3/53 SÁCH BÀI TẬP

 

 

- Cho học sinh nhắc lại ccách xác định vectơ cảm ứng từ do dòng điện qua dây dẫn thẳng dài gây ra tại một điểm.

-Câu 21.1: B( dựa vào ct: B = 2.10-7   )

Câu21.2:B (dựa vào ct: B = 2)

Câu 21.3:C (dựa vào ct: B = 4  )

-Dựa vào kiến thức đã học trả lời.

2/ Ho ạt đ ộng 2 ( 5 ph út)  hệ thống kiến thức

+ cảm ứng từ cuả dòng điện thẳng dài: B = 2.10-7   với r:….

+Cảm ứng từ tại tâm cuả khung dây điện tròn: B = 2 Với N:……;R:……

+Cảm ứng từ trong lòng ống dây điện hình trụ dà: B = 4 = 4   với n:……

3/ Ho ạt đ ộng 3 ( 30 ph út) Xác định do dòng điện qua 2dây dẫn thẳng dài gây ra tại một điểm

H Đ c ủa gi áo vi ên

H Đ c ủa h ọc sinh

ND b ài t ập

- Cho HS đ ọc đ ề và xác định yêu cầu cuả đề bài .

 

 

- Yêu cầu các nhóm thực hiện theo nhóm để xác định 1 , 2 từ đó xác định M.

 

 

 

-Yêu cầu các nhóm cử đại diện nêu kết quả.

 

 

 

 

 

-Yêu cầu HS đọc và tóm tắt bài 21.5/53 sách bài tập.

 

 

 

 

- Cho mỗi HS vẽ hình và xác định tại M,N, những điểm mà tại đó bằng không ,sau đó thảo luận trong nhóm thống nhất kết quả.(mỗi nhóm làm một câu.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

- Yêu cầu đại diện các nhóm lênvẽ hình và trình bày kết quả.

 

 

 

 

 

 

-Yêu cầu các nhóm nhận xét kết quả và giáo viên đưa ra nhận xét cuối.

-Cho: I1= I 2 = 5A; a = 10cm

I1ngược chiều I 2 ;M cách đều 2 dây dẫn 1 đoạn a = 10cm.

M?

.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

-Các nhóm nêu kết quả tính được.

 

-Tóm tắt: I1 = 6A; I2 = 9A

a  = 10cm = 0,1m

1/Xác định tại :

a/M: r1 = 6cm;r2 = 4cm.

b/N: r1 = 6cm;r2 = 8cm.

2/Tìm những điểm mà tại đó bằng không.

-Thực hiệnvẽ hình và xác định tại tại M,N, những điểm mà tại đó bằng không ,cùng thảo luận đưa ra kết quả chung.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

- Đại diện các nhóm lênvẽ hình và trình bày kết quả.

 

 

 

 

 

-Nhận xét kết quả giưã các nhóm.

1/Bài 21.4 /53 sách bài tập

Giả sử hai dòng điện I1và I 2 chạy trong hai dây dẫn vuông góc với mặt phẳng hình vẽ dòng điện chạy qua có chiều như hình vẽ.

Cảm ứng từ1 , 2do I1, I1 gây ra tại M có phương ,chiều như hình vẽ.Độ lớn:

B1= B2 =2= 2.10-7. T

Vectơ cảm ứng từ tổng hợp M= 1 + 2

là đường chéo hbh có hai cạnh là 1 , 2. hbh này là hình thoi vì B1= B2.Góc M cuả hình thoi =1200 nên tam giác tạo bởi 1 , hoặc 2 , là đều vì vậy ta có :

BM = B1= B2 = 10-5 T

2/Bài 21.5/53 sách bài tập

Giả sử chiều dòng điện qua dây dẫn và khung dây như hình vẽ.

1a/Vì r1 = 6cm;r2 = 4cm mà 6+4=10cm=O1O2

nên M phải nằm trên đoạn O1O2.

+Cảm ứng từ 1 do dòng điện I1 gây ra tại M : phương :vuông góc với O1M ;Chiều : Từ trên xuống ; Độ lớn :

B1 = 2.10-7

+Cảm ứng từ 2 do dòng điện I2 gây ra tại M  : phương :vuông góc với khung dây tại O2M;Chiều : Từ trên xuống ; Độ lớn :

B2 = 2.10-7

Cảm ứng từ tại M do dòng điện I1,I2 gây ra : M= 1 + 2  Do:1 2 Nên:

1,2 ; B = B1 + B2 = 6,5.10-5 T

b/Vì  r12 + r22 = a2 nên N O1O2 vuông tại N

Cách xác định N giống cách xác định M ở bài 21.4 kết quả: N có phương chiều như hình vẽ (1 2);độ lớn:

B = T

2/Để P= 1 + 2 = thì 1 ph3i cùng phương (1),ngược chiều (2)và cùng độ lớn2(3).Để thoả mản đk(1) thì P O1O2

Để thoả mản đk(2)thì P nằm ngoài O1O2

B1 = 2.10-7   = B2 = 2.10-7

PO1=20cm ; PO2=30cm

TIẾT 22:  BÀI TẬP LỰC LO-REN-XƠ

I/ MỤC TIÊU

1/KIẾN THỨC:

 + Nắm các đặc điểm cuả lực Lorenxơ.

 + Nắm được công thức tính độ lớn cuả lực Lorenxơ và biểu thức xác định qũy đạo cuả điện tích chuyển động trong điện trường đều.

2/ KĨ NĂNG:

 + Xác định được quan hệ giữa chuyển động ,chiều cảm ứng từ và chiều lực từ tác dụng lên điện tích chuyển động trong từ trường đều.

 + Vận dụng và giải được các bài tập có liên quan đến lực Lorenxơ.

II/CHUẨN BỊ

1/GIÁO VIÊN: Một số bài tập.

2/ HỌC SINH : Làm các bài tập  trong sách bài tập đã dặn ở tiết trước.

III/ TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC

1/ Hoạt động 1: (7 phút) kiểm tra bài cũ

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

-Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi: 22.1;22.2;22.3;22.4/54 sách bài tập.

 

 

-Cho học sinh và giáo viên nhận xét câu trả lời.

 

-Câu22.1:A.    Câu 22.2:B   Câu 22.3:B

 

-Câu 22.4: dùng qui tắc bàn tay trái  ( lực Lorenxơ đóng vai trò là lực hướng tâm)

Hình 22.1a,b: Cảm ứng từ vuông góc với mặt phẳng vẽ,hướng ra ngoài.

2/ Hoạt động 2 ( 3 phút)  hệ thống kiến thức.

+ Lực Lorenxơ có:

 - Phương : vuông góc với .

 - Chiều: tuân theo quy tắc bàn tay trái:………

 - Độ lớn: f = vBsin  ( với là góc tạo bởi )

+ Bán kính qũy đạo cuả một hạt điện tích trong một từ trường đều với vận tốc ban đầu vuông góc với từ trường :   R =

3/ Hoạt động 3 ( 10 phút)  Xác định quỹ đạo cuả điện tích chuyển động.

H Đ của giáo viên

H Đ của học sinh

ND bài tập

- Cho HS đọc đề và xác định yêu cầu cuả đề bài .

 

 

- Yêu cầu các nhóm thực hiện theo nhóm để xác định v cuả prôtôn ; T .

 

 

 

-Yêu cầu các nhóm cử đại diện nêu kết quả.

 

 

-Các nhóm đọc  và xác định yêu cầu cuả đề bài.

 

 

-Thực hiện theo nhóm để xác định quỹ đạo và và độ lớnvận tốc cuả prôtôn .

 

 

 

 

-Các nhóm nêu kết quả tính được.

1/ Bài 22.6/55 sách bài tập

Trong điện trường đều Trong từ trường đều

1.: quỹ đạo thẳng;độ lớn tăng lên.

2. :qũy đạo parabol; độ lớn tăng lên.

3.(qũy đạo parabol; độ lớn tăng lên.

 1.: quỹ đạo thẳng;độ lớn không đổi.

2. : quỹ đạo tròn; độ lớn không đổi.

3. (:quỹ đạo là đường xoắn ốc;độ lớn không đổi.( lực Lorenxơ luôn vuông góc với vận tốc chuyển động ,do đó lực Lorenxơ không sinh công,vì vậy động năng cuả vật không đổi)

 

 

4/ Hoạt động 4 ( 20 ph út) Xác định các đại lượng liên quan đến c.động cuả một điện tích trong từ trường.

H Đ của giáo vi ên

H Đ của học sinh

ND bài tập

- Cho HS đ ọc đề và xác định yêu cầu cuả đề bài .

 

 

- Yêu cầu các nhóm thực hiện theo nhóm để xác định  P cuả electron và f.

 

-Yêu cầu các nhóm cử đại diện nêu kết quả.

 

 

-Yêu cầu HS đọc và tóm tắt bài 22.7/55sách bài tập.

 

 

 

- Cho HS thảo luận theo nhóm xác định hướng thực hiện yêu cầu cuả bài.

 

- Yêu cầu đại diện các nhóm  trình bày kết quả.

 

 

-Các nhóm đọc  và xácđịnh yêu cầu cuả đề bài.v = 2,5.107m/s

B = 10-4T;

So sánh P và f ?

-Thực hiện theo nhóm để xác định Pcuả electron và f.

 

-Các nhóm nêu kết quả so sánh.

 

-Tóm tắt: v0 = 0  

U = 400V; ;R =7cm

?

-Đọc và tóm tắt đề bài.

 

-Thảo luận theo nhóm xác định hướng thực hiện yêu cầu cuả bài.

- Đại diện các nhóm  trình bày kết quả.

 

2/Bài22.5/55 sách bài tập

Trọng lượng cuả electron :

Pe = mg = 9,1.10-31.10 = 9,1.10-30 N

Lực Lorenxơ tác dụng lên electron:

f= evB = 1,6.10-19.2,5.107 .2.10-4

= 8.10-16 N

Pf  vì vậy có thể bỏ qua trọng lượng đối với độ lớn cuả lực Lorenxơ.

 

3/Bài 22.7/55 sách bài tập

 

Sau khi được gia tốc qua hiệu điện thế U = 400V vận tốc cuả electron là : v =

Bán kính quỹ đạo tròn trong từ trường cuả electron :

R = =

B =

    = 0,96.10-3T

5/Hoạt động  5 :  (3 phút ) Dặn dò

H Đ của giáo viên

H Đ của học sinh

- Yêu cầu HS về làm bài 22..9…….22.11/ 56 sách bài tập.

- Đánh dấu về thực hiện yêu cầu cuả giáo viên.

 

 

 

 

TIẾT 23: BÀI TẬP TỪ THÔNG –CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ

I/ MỤC TIÊU

1/KIẾN THỨC:

+Nắm được công thức tính từ thông,đơn vị từ thông.

+Nắm được nội dung định luật Len-xơ về chiều dòng điện cảm ứng.

2/ KĨ NĂNG

+Giải được các bài tập liên quan đến từ thông và hiện tượng cảm ứng điện từ.

+Vận dụng được định luật Len-xơ để xác định chiều dòng điện cảm ứng.

II/CHUẨN BỊ

1/GIÁO VIÊN: Một số bài tập.

2/ HỌC SINH : Làm các bài tập trong sách bài tập đã dặn ở tiết trước.

III/ TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC

1/ Hoạt động 1: (5phút) kiểm tra bài cũ

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

-Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi:23.1/58 sách bài tập.

- Cho học sinh thực hiện bài 23.2;23.7/58,59 sách bài tập

- Câu 23.1: D

-Bài 23.2: Câu đúng:3,5,7

                 Câu sai:1,2,4,6.

Bài 23.7: Câu đúng:3,4.                Câu sai: 1,2.

2/ Hoạt đ ộng 2 ( 5 ph út)  hệ thống kiến thức

+ Từ thông qua một diện tích S đặt cuả một mạch kín đặt trong một từ trường đều:

               Với = ()

+Định luật Lenxơ: dòng điện cảm  ứng xuất hiện trong mạch kín  có chiều sao cho từ trường cảm ứng có tác dụng chống lại sự biến thiên cuả từ thông ban đầu qua mạch kín.

-Nếu từ thông qua ( C ) tăng :

-Nếu từ thông qua ( C ) giảm:

3/ Ho ạt đ ộng 3 ( 12 ph út) Xác định  từ thông gưỉ qua diện tích S cuả một mạch kín

H Đ của giáo viên

H Đ c ủa h ọc sinh:

ND b ài t ập

- Cho HS đ ọc đvà xác định yêu cầu cuả đề bài .

 

 

 

- Cho HS thực hiện theo nhóm để xác định .

 

 

 

 

Yêu cầu các nhóm cử đại diện nêu kết quả.

-Chép đề và xácđịnh yêu cầu cuả đề bài: a = 10cm = 0,1m, B =0,02T

  ?

 

-Thực hiện theo nhóm để xác định .

 

 

 

 

-Các nhóm nêu kết quả tính được

1/Bài 23.6/59 sách bài tập

Ta có góc hợp bởi :

a/ = 00 hoặc 1800

+Từ thông gửi qua diện tích S :

= Bscos B.a2

     = 0,02.10-2  = 2.10-4 Wb

b/Giống câu a.

c/ = 900 Từ thông gửi qua diện tích S : = 0

d ,e/  = BscosB.a2 cos 450

  = 0,02.10-2 = .10-4 Wb

4/ Ho ạt đ ộng 4(20 ph út) Xác định chiều dòng điện cảm ứng bằng định luật Len-xơ

 

H Đ của giáo viên

H Đ c ủa h ọc sinh:

ND b ài t ập

 

- Cho HS đ ọc đvà xác định yêu cầu cuả đề bài .

 

 

- Yêu cầu các nhóm thực hiện theo nhóm để xác định chiều dòng điện cảm ứng trong khung dây.

 

 

 

-Yêu cầu các nhóm cử đại diện nêu kết quả.

 

a/

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

-Thực hiện theo nhóm xác định chiều cuả  i trong khung dây.

2/Bài 23.8/59 sách bài tập

a/Khi cho vòng dây( C ) dịch chuyển ra xa ống dây: từ thông qua ( C ) giảm: .

+Từ trường ban đầu do dòng điện qua ống dây gây ra có chiều như hình vẽ(dùng quy tắc nắm tay phải)chiều cuả từ trường cảm ứng

Do đó dòng điện cảm ứng trong (C) cùng chiều kim đồng hồ tức là cùng chiều dòng điện qua ống dây( xác định bằng quy tắc nắm tay phải).

b/Khi cho R1 tăng thì điện trở toàn mạch tăng,dòng điện qua mạch chính giảm( ) do đó hiệu điện thế giưã hai cực cuả nguồn tăng lên : từ thông qua ( C ) tăng : . Do đó dòng điện cảm ứng trong (C) chạy ngược chiều kim đồng hồ(ngược chiều dòng điện qua ống dây).

 

5/ Ho ạt đ ộng 5 (2 ph út) D ặn d ò

H Đ c ủa gi áo vi ên

H Đ c ủa h ọc sinh

- Y ê u c ầu HS v ề l àm b ài 23.9,23.10/6. Soạn bài : SUẤT ĐIỆN ĐỘNG CẢM ỨNG.

- Đ ánh d ấu c ác b ài t ập v ề nh à th ực hi ện.

 

 

Tiết 24:  BÀI TẬP SUẤT ĐIỆN ĐỘNG CẢM ỨNG

I/ MỤC TIÊU

1/KIẾN THỨC:

+Nắm được nội dung định luật  định luật Faraday về suất điện động cảm ứng.

+Nắm được quan hệ giưã suất điện động cảm ứng và định luật Lenxơ.

2/ KĨ NĂNG

+Giải được các bài tóan cơ bản về suất điện động cảm ứng..

II/CHUẨN BỊ

1/GIÁO VIÊN: Một số bài tập.

2/ HỌC SINH : Làm các bài tập trong sgk và một số bài tâp trong sách bài tập đã dặn ở tiết trước.

III/ TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC

1/ Hoạt động 1: (8phút) kiểm tra bài cũ

 

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

-Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi:1,2/152 SGK.

- Cho học sinh thực hiện câu 3/152sgk   .

 

 

 

 

 

 

*Khi cho nam châm chuyển động qua một mạch kín ,trong mạch xuất hiện dòng điện cảm ứng . Điện năng cuả dòng điện được chuyển hóa từ dạng năng lương nào?

-Vận dụng các kiến thức đã học trả lời.

-Câu3:C.Giả sử mạch kín đặt trong từ trường như hình vẽ.

+Lúc đầu từ thông qua mạch  bằng 0.

+Trong nữa vòng quay đầu ,từ thông qua mạch tăng dần đến giá trị cực đại(khimpcuả mạch) trong mạch xuất hiện ec ngược chiều cuả mạch.

+ Trong nữa vòng quay cuối ,từ thông qua mạch giảm dần từ giá trị cực đại đến 0,lúc này ec cùng chiều cuả mạch.Vậy ectrong mạch sẽ đổi chiều một lần trong ½ vòng quay.

*Cơ năng.

2/ Ho ạt đ ộng 2 ( 2 ph út)  hệ thống kiến thức

+ Độ lớn cuả suất điện động cảm ứng xuất hiện trong mạch kín:   =

+Suất điện động cảm ứng xuất hiện trong ống dây           =N

3/ Ho ạt đ ộng 3 ( 30 ph út)

H Đ của giáo viên

H Đ c ủa h ọc sinh:

ND b ài t ập

- Cho HS đọc đvà xác định yêu cầu cuả đề bài .

 

 

- Yêu cầu các nhóm thực hiện theo nhóm để xác định

 

-Yêu cầu các nhóm cử đại diện nêu kết quả.

 

 

- Cho HS đọc đvà tóm tắt đề bài .

 

 

 

- Yêu cầu các nhóm thực hiện theo nhóm để xác định .

 

-Yêu cầu các nhóm cử đại diện nêu kết quả.

 

- Cho HS đọc đvà tóm tắt đề bài .

- Yêu cầu các nhóm thực hiện theo nhóm để xác định công suất toả nhiệt P trong ống.

 

-Yêu cầu các nhóm cử đại diện nêu kết quả.

 

 

- Nhận xét kết quả.

 

 

 

 

- Cho HS đọc đvà tóm tắt đề bài .

 

- Yêu cầu các nhóm thực hiện theo nhóm để xác định q trong ống.

 

-Yêu cầu các nhóm cử đại diện nêu kết quả.

-Chép đề và xácđịnh yêu cầu cuả đề bài: a = 10cm,i = 2A

r = 5.?

 

-Thực hiện theo nhóm để xác định .

-Các nhóm nêu kết quả tính được.

 

-Cho: a = 10cm=0,1m; mặt khung.B1 = 0; B2 = 0,5T;

= 0,05s  ;?

 

- Yêu cầu các nhóm thực hiện theo nhóm để xác định .

-Các nhóm nêu kết quả tính được.

 

 

 

 

-Cho: N = 103 vòng;

S =100cm2 =10-2 m2;R=16

// trục hình trụ.

=4.10-2 T/s.

Công suất toả nhiệt P trong ống?

 

-Để tính công suất toả nhiệt

(P = Ri2 ) Tính i Tính ec.

 

 

-Các nhóm cử đại diện nêu kết quả và nhận xét kết quả.

 

Cho: S =100cm2 =10-2 m2

C = 200F; =5.10-2 T/s

q ?

- Yêu cầu các nhóm thực hiện theo nhóm để xác định q trong ống.

 

-Yêu cầu các nhóm cử đại diện nêu kết quả.

1/Bài 4/152 sgk

Suất điện động cảm ứng trong mạch:

i.r = 10 (V)

Độ biến thiên từ thông qua mạch kín:

 

( T/s)

 

2/Bài 5/152 sgk

Suất điện động cảm ứng trong khung:

= 00 hoặc 1800

+Từ thông gửi qua diện tích S :

= Bscos B.a2

 

=

      = =

       = = 0,1V

3/Bài 24.4/62 sách bài tập

Từ thông qua ống dây:

= Bscos00 =  NBS

Vì B tăng nên tăng: trong ống dây xuất hiện suất điện động cảm ứng:

ec =    Với = 410-2T/s

     = 1000.4.10-2 .10-2 = 0,4 V.

Cường độ dòng điện cảm ứng:

i = = = A

Công suất nhiệt toả ra trong ống dây theo định luật Jun-Lenxơ:

P = Ri2 = 16.= 10-2W

4/Bài 24.5/62 sách bài tập

+Suất điện động cảm ứng xuất hiện trong mạch: ec =   

                 = 10-2.5.10-2 = 5.10-4 V

+Vì mạch hở nên hiệu điện thế giưã hai bản tụ điện : uc = ec = 5.10-4 V

+Điện tích cuả tụ điện:

q = C.uc = 200.10-6 .5.10-4 = 10-7C

5/ Ho ạt đ ộng 5 (2 ph út) D ặn d ò

H Đ c ủa gi áo vi ên

H Đ c ủa h ọc sinh

- Y ê u c ầu HS v ề l àm b ài 24.5,24.7/62  sách bài tập. Soạn bài:TỰ CẢM

- Đ ánh d ấu c ác b ài t ập v ề nh à th ực hi ện.

 

TIẾT 25:  BÀI TẬP TỰ CẢM

I/ MỤC TIÊU

1/KIẾN THỨC:

+Nắm được  công thức tính từ thông riêng, độ tự cảmcuả ống dây,biểu thức tính suất điện động tự cảm .

+Nắm được công thức tính năng lượng từ trường cuả ống dây.

2/ KĨ NĂNG

+Giải được các bài tóan cơ bản về hiện tượng tự cảm và năng lượng từ trường.

+Hiểu được ứng dụng cuả cuả cuộn cảm trong các thiết bị điện.

II/CHUẨN BỊ

1/GIÁO VIÊN: Một số bài tập.

2/ HỌC SINH : Làm các bài tập trong sgk và một số bài tâp trong sách bài tập đã dặn ở tiết trước.

III/ TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC

1/ Hoạt động 1: (8phút) kiểm tra bài cũ

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

-Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi:1,2,3/157 sách giáo khoa.

 

- Cho học sinh thực hiện câu 4,5/157sgk   .

 

 

 

 

-Đơn vị độ tự cảm là Henry,với 1H = ?

-Cho học sinh thực hiện bài 25.3/63 sách bài tập.

 

-Vận dụng các kiến thức đã học trả lời.

-Câu4: vì độ tự cảm cuả ống dây: L = nên khi N tăng 2 làn thì L tăng 4 lần ,S giảm 2 lần thì L giảm 2 lần vì vậy kết quả L tăng 2 lần.

-Câu5: C vì suất điện động tự cảm phụ thuộc vào tốc độ biến thiên cường độ dòng điện mà không phụ thuộc vào giá trị độ lớn cuả cường độ dòng điện.

- 1H = 1 J/A2.

-=0,04H . Chọn đáp án B.

2/ Ho ạt đ ộng 2 ( 2 ph út)  hệ thống kiến thức

+ Suất điện động tự cảm :             

+Độ tự cảm cuả ống dây: L =

+Năng lượng từ trường cuả  ống dây tự cảm:               W = L.i2

3/ Ho ạt đ ộng 3 ( 30 ph út)

H Đ của giáo viên

H Đ c ủa h ọc sinh:

ND b ài t ập

- Cho HS đọc đvà xác định yêu cầu cuả đề bài .

- Yêu cầu các nhóm thực hiện theo nhóm để xác định L

-Yêu cầu các nhóm cử đại diện nêu kết quả.

 

 

- Cho HS đọc đvà tóm tắt đề bài .

 

 

 

- Cho HS đọc đvà tóm tắt đề bài ;vẽ sơ đồ mạch điện hình 25.5/157sgk.

- Yêu cầu các nhóm thực hiện theo nhóm để xác định nhiệt lượng toả ra trong R.

 

-Yêu cầu các nhóm cử đại diện nêu kết quả.

 

- Nhận xét kết quả.

 

- Cho HS đọc đvà tóm tắt đề bài .

- Yêu cầu các nhóm thực hiện theo nhóm để xác định.

 

-Yêu cầu các nhóm cử đại diện nêu kết quả.

 

- Nhận xét kết quả.

 

 

 

 

-Cho: l = 0,5m; N = 1000vòng

R = 20/2 = 10cm = 0,1m

L ?

-Thực hiện theo nhóm để xác định độ tự cảm L.

-Các nhóm nêu kết quả tính được.

-Cho:etc =10V;L=25mH=0,025H

i giảm từ ia đến 0trong 0,01s. ia?

- Yêu cầu các nhóm thực hiện theo nhóm để xác định ia.

-Các nhóm nêu kết quả tính được.

 

-Cho: i = 1,2A; L = 0,2H

K chuyển sang b, tính QR =?

 

-Các nhóm thực hiện theo nhóm để xác định nhiệt lượng toả ra trong R.

 

 

-Yêu cầu các nhóm cử đại diện nêu kết quả.

 

 

-Cho: H =50mH =5.10-2H;

R=20; = 90V; r0

?

 

 

-Các nhóm thực hiện theo nhóm để xác định.

 

 

-Yêu cầu các nhóm cử đại diện nêu kết quả.

 

 

1/Bài 6/157 sgk

Độ tự cảm cuả ống dây:

L ==

    = 0,08(H)

 

2/Bài 7/157 sgk

Độ lớn Suất điện động tự cảm trong cuộn dây: etc = L.

= 0,3(A)

 

3/Bài 8/ 157sgk

Khi có dòng điện qua cuộn cảm,trong cuộn cảm tích lũy năng lượng:

W = L.i2 = .0,2.1,22 = 0,144(J)

Khi chuyển khóa Ktừ vị trí a sang vị trí b thì cường độ dòng điện trong cuộn cảm giảm,xảy ra hiện tượng tự cảm.Năng lượng từ trường trong ống dây chuyển sang cho điện trở R dưới dạng nhiệt năng làm điện trở nóng lên.

Nhiệt lượng toả ra trên R:

QR = W = 0,144(J)

4/Bài 25.7/ 64sách bài tập

Theo định luật Ôm cho mạch kín :

+ etc = Ri  hay: - L=Ri

a/ Khi i = 0(t=0), - L=0

== = 1,8.103 A/s

b/ Khi i = 2A, - L=20.2=40

L= - Ri = 90-40 = 50

= ==103A/s

 

5/ Ho ạt đ ộng 5 (2 ph út) D ặn d ò

H Đ c ủa gi áo vi ên

H Đ c ủa h ọc sinh

- Y ê u c ầu HS v ề ôn tập,soạn nội dung cần ôn tập trong hai chương IV;V tiết 50 kiểm tra một tiết.

- Đưa cho lớp tài liệu câu hỏi trắc nghiệm và bài tập cuả hai chương cần kiểm tra.

- Về thực hiện yêu cầu cuả giáo viên.học bài kiểm tra một tiết.

 

-chuẩn bị trước tài liệu mà giáo viên đưa. 

 

 

 

 

 

 

 

Tieát 26-27. BAØI TAÄP

I. MUÏC TIEÂU

1. Kieán thöùc :  

 Heä thoáng kieán thöùc vaø phöông phaùp giaûi baøi taäp veà phaûn xaï toaøn phaàn aùnh saùng.

2. Kyõ naêng

 Reàn luyeän kó naêng veõ hình vaø giaûi caùc baøi taäp döïa vaøo caùc pheùp toaùn hình hoïc.

II. CHUAÅN BÒ

Giaùo vieân:  - Xem, giaûi caùc baøi taäp sgk vaø saùch baøi taäp.

   - Chuaån bò theâm noät soá caâu hoûi traéc nghieäm vaø baøi taäp khaùc.

Hoïc sinh:  - Giaûi caùc caâu hoûi traéc nghieäm vaø baøi taäp thaày coâ ñaõ ra veà nhaø.

   - Chuaån bò saün caùc vaán ñeà maø mình coøn vöôùng maéc caàn phaûi hoûi thaày coâ.

III. TIEÁN TRÌNH DAÏY –  HOÏC

Hoaït ñoäng 1 (10 phuùt) : Kieåm tra baøi cuõ vaø heä thoáng kieán thöùc:

 + Hieän töôïng phaûn xaï toaøn phaàn.

 + Ñieàu kieän ñeå coù phaûn xaï toaøn phaàn: Aùnh saùng truyeàn töø moät moâi tröôøng tôùi moät moâi tröôøng chieát quang keùm hôn ;  goùc tôùi phaûi baèng hoaëc lôùn hôn goùc giôùi haïn phaûn xaï toaøn phaàn: i igh.

 + Coâng thöùc tính goùc giôùi haïn phaûn xaï toaøn phaàn: sinigh = ; vôùi n2 <  n1.

Hoaït ñoäng 2  (15 phuùt) : Giaûi caùc caâu hoûi traéc nghieäm.

Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân

Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh

Noäi dung cô baûn

  Yeâu caàu hs giaûi thích taïi sao choïn D.

  Yeâu caàu hs giaûi thích taïi sao choïn A.

  Yeâu caàu hs giaûi thích taïi sao choïn C.

  Yeâu caàu hs giaûi thích taïi sao choïn D.

  Yeâu caàu hs giaûi thích taïi sao choïn D.

  Yeâu caàu hs giaûi thích taïi sao choïn D.

  Yeâu caàu hs giaûi thích taïi sao choïn D.

  Yeâu caàu hs giaûi thích taïi sao choïn D.

  Giaûi thích löïa choïn.

  Giaûi thích löïa choïn.

  Giaûi thích löïa choïn.

  Giaûi thích löïa choïn.

  Giaûi thích löïa choïn.

  Giaûi thích löïa choïn.

  Giaûi thích löïa choïn.

  Giaûi thích löïa choïn.

Caâu 5 trang 172 : D

Caâu 6 trang 172 : A

Caâu 7 trang 173 : C

Caâu 27.2 : D

Caâu 27.3 : D

Caâu 27.4 : D

Caâu 27.5 : D

Caâu 27.6 : D

Hoaït ñoäng 3 (20 phuùt) : Giaûi caùc baøi taäp töï luaän.

Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân

Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh

Noäi dung cô baûn

 

  Yeâu caàu hoïc sinh tính goùc giôùi haïn phaûn xaï toaøn phaàn.

 

  Yeâu caàu hoïc sinh xaùc ñònh goùc tôùi khi = 600 töø ñoù xaùc ñònh ñöôøng ñi cuûa tia saùng.

  Yeâu caàu hoïc sinh xaùc ñònh goùc tôùi khi = 450 töø ñoù xaùc ñònh ñöôøng ñi cuûa tia saùng.

  Yeâu caàu hoïc sinh xaùc ñònh goùc tôùi khi = 300 töø ñoù xaùc ñònh ñöôøng ñi cuûa tia saùng.

 

  Veõ hình, chæ ra goùc tôùi i.

  Yeâu caàu hoïc sinh neâu ñk ñeå tia saùng truyeàn ñi doïc oáng.

  Höôùng daãn hoïc sinh bieán ñoåi ñeå xaùc ñònh ñieàu kieän cuûa ñeå coù i > igh.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  Yeâu caàu hoïc sinh xaùc ñònh töø ñoù keát luaän ñöôïc moâi tröôøng naøo chieát quang hôn.

 

  Yeâu caàu hoïc sinh tính igh.

 

 

 

  Tính igh.

 

 

  Xaùc ñònh goùc tôùi khi = 600. Xaùc ñònh ñöôøng ñi cuûa tia saùng.

 

  Xaùc ñònh goùc tôùi khi = 450. Xaùc ñònh ñöôøng ñi cuûa tia saùng.

 

  Xaùc ñònh goùc tôùi khi = 300. Xaùc ñònh ñöôøng ñi cuûa tia saùng.

 

 

 

  Neâu ñieàu kieän ñeå tia saùng truyeàn ñi doïc oáng.

  Thöïc hieän caùc bieán ñoåi bieán ñoåi ñeå xaùc ñònh ñieàu kieän cuûa ñeå coù i > igh.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  Tính . Ruùt ra keát luaän moâi tröôøng naøo chieát quang hôn.

  Tính igh.

 

Baøi 3 trang 129

  Taám goå coù daïng hình troøn, taâm naèm treân ñöôøng thaúng ñöùng qua S. Baùn kính taám goå coù ñoä lôùn sao cho tia saùng töø S qua meùp taám goå vöøa vaën bò phaûn xaï toaøn phaàn.

  Ta coù :

sinigh = = sin49o

=> igh = 49o

Maø tgigh = => R = h.tgigh = 20.1,13 = 22,7 (cm)

Baøi 5.15

  Vì tia khuùc xaï vuoâng goùc vôùi tia phaûn xaï neân sinr = cosi’ = cosi

=> = = tg60o

=> i = 60o

Baøi 8 trang 173

  Ta coù sinigh = = = sin450

             => igh = 450.

a) Khi i = 900 - = 300 < igh: Tia tôùi bò moät phaàn bò phaûn xaï, moät phaàn khuùc xaï ra ngoaøi khoâng khí.

b) Khi i =  900 -   = 450 = igh: Tia tôùi bò moät phaàn bò phaûn xaï, moät phaàn khuùc xaï ñi la laø saùt maët phaân caùch (r = 900).

c) Khi i =  900 -   = 600 > igh: Tia tôùi bò  bò phaûn xaï phaûn xaï toaøn phaàn.

Baøi 8 trang 173

  Ta phaûi coù i > igh => sini > sinigh = .

  Vì i = 900 – r => sini = cosr > .

  Nhöng cosr =

                       =

  Do ñoù: 1 - >

=> Sin<= 0,5

= sin300 => < 300.

Baøi 27.7

a) Ta coù = > 1 => n2 > n3: Moâi tröôøng (2) chieát quang hôn moâi tröôøng (3).

b) Ta coù sinigh = = = sin450  => igh = 450.

Baøi 6 trang 125

  Ta coù :

tgi = = tg 53o

= > i = 53o

sinr = = 0,6 = sin37o

=> r = 37o. Maø tgr =

=> IC = = 1,2 (m)

 

3) Daën doø : Ñoïc caùc baøi thöïchaønh soá 1 vaø soá 3 chuaån bò cho caùc tieát thöïc haønh.

IV. Ruùt kinh nghieäm tieát daïy :

 

 

 

 

 

 

 

Tieát 28. BAØI TAÄP LAÊNG KÍNH

I. Muïc tieâu baøi daïy : 

 Reøn luyeän kyû naêng söû duïng caùc coâng thöùc cuûa laêng kính vaø veõ ñöôøng ñi cuûa tia saùng qua laêng kính.

II. Chuaån bò cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh : Xem laïi caùc baøi taäp ñaõ ra veà nhaø.

III. Tieán trình baøi daïy

Hoaït ñoäng 1: heä thoáng kieán thöùc 

+ Caùc coâng thöùc cuûa thaáu kính : sini1 = nsinr1 ; sini2 = nsinr2 ; A = r1 + r2 ; D = i1 + i2 – A

+ Khi A vaø i raát nhoû : i1 = nr1  ;  i2 = nr2 ; A = r1 + r; D = A(n – 1)

+ Goùc leäch cöïc tieåu : Khi i1 =  i2 thì D = Dmin vaø :  sin= nsin

Hoaït ñoäng 1:  Giaûi moät soá baøi taäp cô baûn :

HOAÏT ÑOÄNG CUÛA G.V

HOAÏT ÑOÄNG CUÛA H.S

BAØI GIAÛI

 

  Cho h/s ñoïc vaø toùm taét baøi toaùn.

  Cho h/s neâu höôùng giaûi.

 

  Goïi moät h/s leân baûng giaûi.

 

 

 

 

Cho h/s nhaän xeùt veà i1 vaø i2 töø ñoù ruùt ra keát luaän.

 

 

  Cho h/s ñoïc vaø toùm taét baøi toaùn.

  Höôùng daãn ñeå h/s giaûi.

 

 

 

 

  Höôùng daãn ñeå h/s veõ.

 

 

  Cho h/s ñoïc vaø toùm taét baøi toaùn.

  Höôùng daãn ñeå h/s chöùng minh coâng thöùc.

 

  Cho h/s thay soá tính toaùn.

 

  Ñoïc, toùm taét.

 

  Neâu höôùng giaûi : Tính r1 ñeå tính r2 töø ñoù tính i2 ñeå tính D.

 

 

 

 

 

 

  Nhaän xeùt vaø keát luaän.

 

 

 

 

 

  Ñoïc, toùm taét.

  Tính goùc leäch cöïc tieåu.

 

 

  Tính goùc tôùi.

 

  Veõ laêng kính vaø ñöôøng ñi cuûa tia saùng qua laêng kính.

 

  Ñoïc, toùm taét.

 

  Chöùng minh coâng thöùc.

 

 

  Thay soá tính toaùn.

Baøi 3 trang 132 :

Giaûi

a) Tính goùc leäch cuûa tia saùng :

sinr1 = = sin30o  => r1 = 30o

r2 = A – r1 = 60o – 30o = 30o

sini2 = nsinr2 = = sin45o

=> i2 = 45o

D = i1 + i2 – A = 45o + 45o – 60o = 30o

b) Trong tröôøng hôïp ôû caâu a vì i1 = i2 neân goùc leäch tìm ñöôïc laø goùc leäch cöïc tieåu, vì theá neáu ta taêng hoaëc giaûm goùc tôùi moät vaøi doä thì i1 i2 neân goùc leäch seõ taêng.

Baøi 4 trang 132 :

Giaûi

a) Tính goùc leäch vaø goùc tôùi khi D = Dmin :

sin= nsin = = sin60o

=> Dmin = 120o - 60o = 60o

i1 = i2 = = 60o

b) Veõ ñöôøng ñi cuûa tia saùng.

Baøi 5 trang 132 :

Giaûi

  Vì goùc chieát quang A vaø goùc tôùi i raát nhoû neân ta coù : sini1 i1 ; sinri r1 ; sini2 i2 ; sinr2 r2

=> i1 = nr1  ; i2 = nr; A = r1 + r= ;  

D = i1 + i2 – A = n(r1 + r2) = nA – A = A(n – 1)

    = 6o(1,6 – 1) = 3,6o = 3o36’

3) Daën doø : Ñoïc tröôùc baøi thaáu kinh moûng vaø caùc coâng thöùc cuûa thaáu kính.

IV. Ruùt kinh nghieäm tieát daïy :

Tieát 29-30: THU KÍNH MNG

I. Muïc tieâu baøi daïy :  Reøn luyeân kyû naêng söû duïng caùc coâng thöùc cuûa thaáu kính, caùch veõ aûnh cuûa vaät qua thaáu kính ñeå giaûi caùc baøi taäp veà thaáu kính.

II. Chuaån bò cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh : Caùc baøi taäp ra veà nhaø.

III. Tieán trình baøi daïy

Hoaït ñoäng 1: heä thoáng kieán thöùc

+ Caùc coâng thöùc cuûa thaáu kính : D = = ; = ; k = = -

+ Qui öôùc daáu :

Maët caàu loài : R > 0 ; maët caàu loûm : R < 0 ; maët phaüng : R = . Hoäi tuï : f > 0 ;  D > 0 ; phaân kyø : f < 0 ;  D < 0.

Vaät thaät : d > 0 ; vaät aûo : d < 0. AÛnh thaät : d' > 0 ; aÛnh aûo : d' <  0.

k > 0 : aûnh vaø vaät cuøng chieàu ; k < 0 : aûnh vaø vaät ngöôïc chieàu ; |k| > 1 : AÛnh lôùn hôn vaät ;  |k| < 1 : AÛnh nhoû hôn vaät.

+ Caùch veõ aûnh moät ñieåm saùng qua thaáu kính : Söõ duïng 2 trong 4 tia  sau : 

- Tia qua quang taâm O truyeàn thaúng.

- Tia tôùi ñi song song vôùi truïc chính, tia loù qua (hoaëc keùo daøi qua) tieâu ñieåm aûnh chính F.

- Tia tôùi ñi qua (hoaëc keùo daøi qua) tieâu ñieåm vaät chính F’, tia loù song song vôùi truïc chính.

- Tia tôùi song song vôùi moät truïc phuï, tia loù  qua (hoaëc keùo daøi qua) tieâu ñieåm aûnh phuï Fp.

Hoaït ñoäng 2: giaûi moät soá baøi taäp

Hoaït ñoäng cuûa G.V

Hoaït ñoäng cuûa H.S

Ni dung

 

  Cho h/s ñoïc vaø toùm taét baøi toaùn.

  Cho h/s neâu höôùng giaûi.

 

 

 

 

   Goïi moät h/s leân baûng giaûi.

 

 

 

 

 

 

 

Cho h/s ñoïc vaø toùm taét baøi toaùn.

Neâu caùc tröôøng hôïp coù theå xaûy ra.

 

 

 

  Cho h/s veõ hình trong töøng tröôøng hôïp. 

 

Ñoïc, toùm taét.

 

Höôùng giaûi : Vieát bieåu thöùc tính ñoä tuï trong khoâng khí vaø trong nöôùc. Laäp tæ soá töø ñoù tính ñöôïc ñoä tuï cuûa thaáu kính ôû trong nöôùc roà suy ra tieâu cöï cuûa noù.

Giaûi baøi toaùn.

 

 

 

 

 

 

 

 

Ñoïc vaø toùm taét.

 

Tröôøng hôïp cho aûnh aûo cuøng chieàu vôùi vaät : k = 3

 

Tröôøng hôïp cho aûnh thaät ngöôïc chieàu vôùi vaät : k = - 3

  Veõ hình trong töøng tröôøng hôïp.

Baøi 6 trang 136.

Giaûi

ÔÛ trong khoâng khí : D  =

ÔÛ trong nöôùc : Dn =

=>

=> Dn = D = 0,25 (Dp)

=> fn = = = 4 (m)

Baøi 6 trang 141.

Giaûi

Tröôøng hôïp cho aûnh aûo : k = 3

=> d’ = -3d = -3.12 = - 36 (cm)

=> f = = 18(cm)

Tröôøng hôïp cho aûnh thaät : k = - 3

=> d’ = 3d = -3.12 = -36 (cm)

=> f = = 9(cm)

Trang 1


 

Hoaït ñoäng cuûa G.V

Hoaït ñoäng cuûa H.S

Noäi dung

 

  Cho h/s ñoïc vaø toùm taét baøi toaùn.

  Höôùng daãn ñeå h/s töï giaûi.

 

 

 

 

 

  Cho h/s ñoïc vaø toùm taét baøi toaùn.

  Höôùng daãn ñeå h/s töï giaûi.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Cho h/s ñoïc vaø toùm taét baøi toaùn.

  Höôùng daãn ñeå h/s töï giaûi caâu a.

 

 

  Xaùc ñònh vò trí ñaët göông gaàn nhaát.

 

  Höôùng daãn ñeå h/s xaùc ñònh vò trí ñaët göông xa nhaát.

 

  Ñoïc, toùm taét.

 

Tính khoaûng caùch töø aûnh ñeán thaùu kính.

 

Tính chieàu cao cuûa aûnh.

 

 

 

  Ñoïc, toùm taét.

 

  Tính tieâu cöï cuûa thaáu kính caàn ñeo.

  Tính ñoä tuï.

 

 

  Tính tieâu cöï.

 

  Tính ñoä tuï.

 

 

 

  Ñoïc, toùm taét.

 

  Tính OCC.

 

  Tính OCV.

 

 

 

  Neâu lí do loaïi nghieäm.

 

 

  Veà nhaø töï giaûi.

Baøi 5 trang 149.

Giaûi

  Khoaûng caùch töø vaät kính ñeán phim :

d’ = = 10,2 (cm)

  Chieåu cao cuûa aûnh treân phim :

A’B’ = AB.= 3,264 (cm)

Baøi 6.5 .

Giaûi

a) Tieâu cöï vaø ñoä tuï cuûa thaáu kính caàn ñeo :

f = - OCV = - 40cm = - 0,4m

D = = - 2,5 (ñioâp)

b) Tieâu cöï vaø ñoä tuï cuûa thaáu kính caàn ñeo ñeå nhìn roû haøng chöû ñaët gaàn nhaát caùch maét 25cm :

f = = 150 (cm) = 1,5 (m)

D = = 0,67 (ñioâp)

Baøi 6.8 .

Giaûi

a) Giôùi haïn nhìn roû khi khoâng ñeo kính :

OCC = - d’C = -= 14,3 (cm)

  OCV = - f = 50 (cm)

b) Khoaûng caùch ñaët göông :

  Ñeå coù aûnh aûo qua göông ôû CC thì :

dC + |d’C| = dC – d’C = 14,3 => d’C = dC – 14,3

  Thay vaøo coâng thöùc cuûa göông, bieán ñoåi ñöôïc phöông trình baäc 2, giaûi ra ta coù 2 nghieäm :

dC = 6,5cm vaø dC = 87,8cm (loaïi)

  Töông töï : dV = 17,8cm vaø dV = 112,2cm (loaïi)

3) Daën doø : oân tröôùc baøi kính luùp.

IV. Ruùt kinh nghieäm tieát daïy :

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Tieát 31. BAØI TAÄP

I. Muïc tieâu baøi daïy :  Reøn luyeän kyû naêng vaän duïng nhöõng kieán thöùc ñaõ hoïc veà maét, thaáu kính vaø göông ñeå giaûi caùc baøi taäp coù lieân quan.

II. Chuaån bò cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh : Caùc baøi taäp ra veà nhaø.

III. Tieán trình baøi daïy

Hot đng 1: Kieåm tra baøi cuõ vaø heä thoáng kieán thöùc :

Khi khoâng ñeo kính ñieåm cöïc caän laø CC, ñieåm cöïc vieãn laø CV.

Ñeå nhìn thaáy vaät ôû raát xa (voâ cöïc) ngöôøi bò caän thò phaûi ñeo kính coù : f = - OCV.

Khi ñeo kính ñieåm cöïc caän laø CCK, ñieåm cöïc vieãn laø CVK : Vaät ñaët ôû CCK kính cho aûnh ôû CC, vaät ñaët ôû CVK kính cho aûnh ôû CV. Neáu kính ñeo saùt maét thì : dC = OCCK vaø d’C = - OCC ; dV = OCVK vaø d’V = - OCV.

Hot đng 2: Giaûi moät soá baøi taäp cô baûn :

HOAÏT ÑOÄNG CUÛA G.V

HOAÏT ÑOÄNG CUÛA H.S

BAØI GIAÛI

 

  Cho h/s ñoïc vaø toùm taét baøi toaùn.

  Höôùng daãn ñeå h/s töï giaûi.

 

 

 

 

 

  Cho h/s ñoïc vaø toùm taét baøi toaùn.

  Höôùng daãn ñeå h/s töï giaûi.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Cho h/s ñoïc vaø toùm taét baøi toaùn.

  Höôùng daãn ñeå h/s töï giaûi caâu a.

 

 

  Xaùc ñònh vò trí ñaët göông gaàn nhaát.

 

  Höôùng daãn ñeå h/s xaùc ñònh vò trí ñaët göông xa nhaát.

 

  Ñoïc, toùm taét.

 

Tính khoaûng caùch töø aûnh ñeán thaùu kính.

 

Tính chieàu cao cuûa aûnh.

 

 

 

  Ñoïc, toùm taét.

 

  Tính tieâu cöï cuûa thaáu kính caàn ñeo.

  Tính ñoä tuï.

 

 

  Tính tieâu cöï.

 

  Tính ñoä tuï.

 

 

 

  Ñoïc, toùm taét.

 

  Tính OCC.

 

  Tính OCV.

 

 

 

  Neâu lí do loaïi nghieäm.

 

 

  Veà nhaø töï giaûi.

Baøi 5 trang 149.

Giaûi

  Khoaûng caùch :

d’ = = 10,2 (cm)

  Chieåu cao cuûa aûnh treân phim :

A’B’ = AB.= 3,264 (cm)

Baøi 6.5 .

Giaûi

a) Tieâu cöï vaø ñoä tuï cuûa thaáu kính caàn ñeo :

f = - OCV = - 40cm = - 0,4m

D = = - 2,5 (ñioâp)

b) Tieâu cöï vaø ñoä tuï cuûa thaáu kính caàn ñeo ñeå nhìn roû haøng chöû ñaët gaàn nhaát caùch maét 25cm :

f = = 150 (cm) = 1,5 (m)

D = = 0,67 (ñioâp)

Baøi 6.8 .

Giaûi

a) Giôùi haïn nhìn roû khi khoâng ñeo kính :

OCC = - d’C = -= 14,3 (cm)

  OCV = - f = 50 (cm)

b) Khoaûng caùch ñaët göông :

  Ñeå coù aûnh aûo qua göông ôû CC thì :

dC + |d’C| = dC – d’C = 14,3 => d’C = dC – 14,3

  Thay vaøo coâng thöùc cuûa göông, bieán ñoåi ñöôïc phöông trình baäc 2, giaûi ra ta coù 2 nghieäm :

dC = 6,5cm vaø dC = 87,8cm (loaïi)

  Töông töï : dV = 17,8cm vaø dV = 112,2cm (loaïi)

3) Daën doø : Ñoïc tröôùc baøi kính luùp.

IV. Ruùt kinh nghieäm tieát daïy :

Tieát 32+ 33 . BAØI TAÄP KINH LUÙP VAØ KÍNH HIEÅM VI

I. Muïc tieâu baøi daïy : Reøn luyeän kyû naêng vaän duïng caùc coâng thöùc cuûa thaáu kính, caùch veõ aûnh qua thaáu kính, ñoä boäi giaùc cuûa caùc quang cuï ñeå giaûi caùc baøi taäp coù lieân quan, ñaëc bieät laø heä thaáu kinh vaø maét.

II. Chuaån bò cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh : Caùc baøi taäp ñaõ ra veà nhaø.

III. Tieán trình baøi daïy

Hoaït ñoäng 1: heä thoáng kieán thöùc 

+ Ñoä boäi giaùc cuûa kính luùp : G = ;  Gc = |k|  = ; G = =

+ Ñoä boäi gaùc cuûa kính hieån vi : G = ; GC = ; G =

+ Ñoä bg cuûa kính thieân vaên : G = ; khi maét ñaët saùt thò kính (l = 0) : G = =; G

Hoaït ñoäng 2:  Giaûi moät soá baøi taäp cô baûn :

HOAÏT ÑOÄNG CUÛA G.V

HOAÏT ÑOÄNG CUÛA H.S

BAØI GIAÛI

 

  Cho h/s ñoïc vaø toùm taét baøi toaùn.

  Höôùng daãn töøng böôùc ñeå h/s giaûi.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Cho h/s ñoïc vaø toùm taét baøi toaùn.

  Höôùng daãn töøng böôùc ñeå h/s giaûi.

 

  Ñoïc, toùm taét.

  Tính tieâu cöï.

 

  Xaùc ñònh vò trí ñaët vaät tröôùc kính luùp khi ngaém chöøng ôû cöïc caän.

 

Tính ñoä boäi giaùc.

 

  Xaùc ñònh vò trí ñaët vaät tröôùc kính luùp khi ngaém chöøng ôû cöïc vieãn.

 

  Tính ñoä boäi giaùc.

 

  Keát luaän.

 

 

Ñoïc, toùm taét.

 

Ghi sô ñoà taïo aûnh.

 

 

Xaùc ñònh vò trí ñaët vaät tröôùc vaät kính khi ngaém chöøng ôû cöïc caän.

 

 

 

 

  Tính ñoä boäi giaùc.

 

Baøi 5 trang 155.

Giaûi.

Ta coù : f = = 0,1 (m) = 10 (cm)

+ Khi ngaém chöøng ôû cöïc caän : d’C = - 10cm

      dC = = 5 (cm).

  Ñoä boäi giaùc : Gc = 2

+ Khi ngaém chöøng ôû cöïc vieãn : dV = - 50cm

      dV = = 8.3 (cm).

  Ñoä boäi giaùc : GV = = = 1,2

Vaäy phaûi ñaët vaät caùch kính trong khoaûng :

5cm d 8,3cm

Baøi 4 trang

Giaûi.

Sô ñoà taïo aûnh :

+ Khi ngaém chöøng ôû cöïc caän : d’2 = - 25cm

=> d2 = = 3,45 (cm)

d’1 = O1O2 – d2 = 17 – 3,45 = 13,55 (cm)

=> d1 = = 1,0797 (cm)

Ñoä boäi giaùc : GC = = = 91

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  Cho h/s ñoïc vaø toùm taét baøi toaùn.

  Höôùng daãn töøng böôùc ñeå h/s giaûi.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Goïi 1 h/s leân baûng giaûi.

 

 

  Goïi 1 h/s leân baûng tính d2 vaø G.

  Höôùng daãn ñeå h/s tính ñöôøng kính cuûa aûnh

Xaùc ñònh vò trí ñaët vaät tröôùc vaät kính khi ngaém chöøng ôû voâ cöïc.

 

 

  Tính ñoä daøi quang hoïc.

 

 

  Tính ñoä boäi giaùc.

 

 

 

 

  Ñoïc, toùm taét.

  Neâu caùch ñieàu chænh kính thieân vaên ñeå ngaém chöøng ôû voâ cöïc.

  Tính khoaûng caùch giöõa hai kính vaø ñoä boäi giaùc.

 

 

 

 

  Xaùc ñònh vò trí aûnh trung gian.

 

  Tính khoaûng caùch giöõa hai kính vaø ñoä boäi giaùc.

 

 

  Töï giaûi.

 

 

  Töï tính d2 vaø G.

+ Khi ngaém chöøng ôû voâ cöïc : d’2 = -

=> d2 = f2 = 4cm

d1 = O1O2 – d2 = 17 - 4 = 13 (cm)

=> d1 = = 1,0833 (cm)

Ñoä daøi quang hoïc :

= O1O2 – (f1 + f2) = 17 – 5 = 12 (cm)

Ñoä boäi giaùc : G = = = 75

Vaäy phaûi ñaët vaät caùch vaät kính trong khoaûng :

1,0797cm d1 1,0833cm

Baøi 6 trang 160.

Giaûi.

a) Khoaûng caùch giöõa hai kính vaø ñoä boäi giaùc khi ngaém chöøng ôû voâ cöïc :

O1O2 = f1 + f= 120 + 4 = 124 (cm)

G= = 30

b) Khoaûng caùch giöõa hai kính vaø ñoä boäi giaùc khi ngaém chöøng ôû ñieåm cöïc vieãn caùch maét 50cm :

Ta coù d’2 = - 50cm

  => d2 = = 3,7 (cm)

Vì d1 = neân d’1 = f1 = 120cm

  => O1O2 = d1 + d= 120 + 3,7 = 123,7 (cm)

 Ñoä boäi giaùc : G = = = 32,4

Baøi 6.18.

d1 = 0,7575cm ; GC = 300.

 

Baøi 6.21.

d2 = 2,83cm ; G = 21,2 .

A2B2 = |d’2|.tg = |d’2|.G.tgo

         = |d’2|.G.o =   9,22 (cm)

3) Daën doø : OÂn taäp. thi

IV. Ruùt kinh nghieäm tieát daïy :

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Tieát 34. OÂN TAÄP

Hoaït ñoäng 1  (5 phuùt) :  Kieåm tra baøi cuõ : Neâu caùc thc ñaõ hoïc ca thu vaø qui öôùc daáu cho caùc ñaïi löôïng trong ñoù.

Hoaït ñoäng 2  (15  phuùt) : Tìm hieåu coâng thöùc ñoä tuï cuûa thaáu kính.

Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân

Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh

Noäi dung cô baûn

 

  Giôùi thieäu coâng thöùc tính ñoä tuï cuûa thaáu kính.

  Giôùi thieäu caùc ñaïi löôïng trong coâng thöùc.

 

 

  Neâu qui öôùc daáu cho caùc ñaïi löôïng trong coâng thöùc.

 

  Ghi nhaän coâng thöùc.

 

  Naém caùc ñaïi löôïng trong coâng thöùc.

 

 

  Ghi nhaän qui öôùc daáu cho caùc ñaïi löôïng trong coâng thöùc.

1. Coâng thöùc ñoä tuï cuûa thaáu kính

D =

  Trong ñoù:  n laø chieát suaát cuûa thaáu kính

                     n' laø chieát suaát cuûa moâi tröôøng

                     R1, R2 laø baùn kính hai maët caàu cuûa thaáu kính.

  Vôùi qui öôùc daáu:  Maët caàu loài R > 0; maët caàu loûm R <  0; maët phaúng R = .

Hoaït ñoäng 3  (20  phuùt) : Giaûi baøi taäp ví duï.

Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân

Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh

Noäi dung cô baûn

 

  Yeâu caàu hoïc sinh neâu coâng thöùc tính ñoä tuï cuûa thaáu kính khi ñaët trong khoâng khí vaø khi ñaët trong chaát loûng.

 

 

 

  Yeâu caàu hoïc sinh tính ñoä tuï cuûa thaáu kính khi ñaët trong chaát loûng.

  Höôùng daãn hoïc sinh laäp tæ soá ñeå tính n’.

 

 

 

 

 

 

  Höôùng daãn hoïc sinh tính ñoä tuï vaø tieâu cöï cuûa thaáu kính khi ñaët trong khoâng khí.

 

 

    Höôùng daãn hoïc sinh tính ñoä tuï vaø tieâu cöï cuûa thaáu kính khi ñaët trong nöôùc.

 

 

  Neâu coâng thöùc tính ñoä tuï cuûa thaáu kính khi ñaët trong khoâng khí.

  Neâu coâng thöùc tính ñoä tuï cuûa thaáu kính khi ñaët trong chaát loûng coù chieát suaát n’.

  Tính ñoä tuï cuûa thaáu kính khi ñaët trong chaát loûng.

 

  Laäp tæ soá vaø suy ra ñeå tính n’.

 

 

 

 

 

 

 

  Tính ñoä tuï cuûa thaáu kính khi ñaët trong khoâng khí.

  Tính tieâu cöï.

 

 

  Tính ñoä tuï cuûa thaáu kính khi ñaët trong nöôùc.

 

  Tính tieâu cöï.

2. Baøi taäp ví duï

  Khi ñaët trong khoâng khí:

  D =

  Khi ñaët trong chaát loûng:

  D’ =

  Vôùi D’ = = -1 (dp)

  =>

  => n’ = = 1,67

Baøi 6 trang 73

a) Khi ñaët trong khoâng khí:

  D = = (1,6 -1)

      = 6 (dp) => f =  0,17 m = 17 cm

b) Khi ñaët trong nöôùc:

D’==

    = 2 (dp)  => f' = 0,5m = 50cm.

Hoaït ñoäng   (  phuùt) : Tìm hieåu quang heä goàm thaáu kính gheùp vôùi göông phaüng.

Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân

Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh

Noäi dung cô baûn

 

 

  Veõ hình 6.8.

  Yeâu caàu hs ghi sô ñoà taïo aûnh.

  Höôøng daãn deå hoïc sinh xaùc ñònh d2, d2’, d3.

  Höôùng daãn ñeå hoïc sinh xaùc ñònh soá phoùng ñaïi k.

 

 

  Veõ hình.

  Ghi sô ñoà taïo aûnh.

 

 

 

 

  Xaùc ñònh d2.

  Xaùc ñònh d2’.

  Xaùc ñònh d3.

 

 

  Xaùc ñònh soá phoùng ñaïi k.

 

1. Quang heä goàm thaáu kính gheùp vôùi göông phaüng

+  Sô ñoà taïo aûnh:

           L                   G                    L

AB A1B1 A2B2 A3B3

       d1 ;  d1’           d2 ;  d2’          d3  ;  d3

+ AÛnh trung gian:

  A1B1 laø aûnh taïo bôûi thaáu kính L nhöng laø vaät ñoái vôùi göông G ; vôùi d2 = l – d1

  A2B2 laø aûnh taïo bôûi göông G nhöng laïi laø vaät ñoái vôùi L ; vôùi d2’ = - d2 vaø d3 = l – d2

+ Soá phoùng ñaïi:

  k =

     = =

     =

Hoaït ñoäng 3  (  phuùt) : Giaûi baøi taäp ví duï.

Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân

Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh

Noäi dung cô baûn

 

 

  Yeâu caàu hoïc sinh ghi sô ñoà taïo aûnh.

 

 

  Höôùng daãn ñeå hoïc sinh xaùc ñònh d1’, d2, d2’, d3, d3’.

 

 

  Höôùng daãn hoïc sinh laäp phöông trình ñeå tính f.

  Yeâu caàu hoïc sinh xaùc ñònh loaïi thaáu kính.

 

 

 

  Höôùng daãn hoïc sinh veõ hình cho tröôøng hôïp thaáu kính hoäi tuï.

 

 

 

 

  Höôùng daãn hoïc sinh veõ hình cho tröôøng hôïp thaáu kính phaân kì.

 

 

  Ghi sô ñoà taïo aûnh.

 

 

  Xaùc ñònh d1’.

  Xaùc ñònh d2.

  Xaùc ñònh d2’.

  Xaùc ñònh d3.

  Xaùc ñònh d3’.

  Laäp phöông trình ñeå tính f.

 

  Xaùc ñònh loaïi thaáu kính.

 

 

 

 

  Veõ hình cho tröôøng hôïp thaáu kính hoäi tuï.

 

 

 

 

 

  Veõ hình cho tröôøng hôïp thaáu kính phaân kì.

 

 

 

2. Baøi taäp ví duï

a) Tieâu cöï:

  Sô ñoà taïo aûnh: 

         L               M                L

S  S1  S2 S3

      d1 ;  d1’      d2 ;  d2’      d3  ;  d3

  Ta coù: d1 = => d1’ = f 

              d2 = l – f  => d2’ = - d2 = f – l

              d3 = l – d2’ = l – (f – l) = 2l – f

              d3’ = - l

  => => f2 = 2l2 => f = l

  Thaáu kính coù theå laø

+ Thaáu kính hoäi tuï, tieâu cöï l

+ Thaáu kính phaân kì, tieâu cöï - l

b) Ñöôøng truyeàn aùnh saùng:

  Tröôøng hôïp thaáu kính hoäi tuï:

  Tröôøng hôïp thaáu kính phaân kì:

Hoaït ñoäng 4 (5 phuùt) : Cuûng coá, giao nhieäm vuï veà nhaø.

Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân

Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh

  Cho hoïc sinh toùm taét nhöõng kieán thöùc ñaõ hocï.

  Yeâu caàu hoïc sinh veà nhaø giaûi caùc caâu hoûi vaø baøi taäp trang 75, 76.

  Toùm taét nhöõng kieán thöùc ñaõ hoïc trong baøi.

  Ghi caùc caâu hoûi vaø baøi taäp veà nhaø.

RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT DAÏY

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Trang 1

nguon VI OLET