Bài 10. Nhà Lý đẩy mạnh công cuộc xây dựng đất nước

Ngày soạn: 26/10/2020
Ngày giảng: 29/10/2020

CHƯƠNG II. NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI LÝ (THẾ KỈ XI - XII)

Tiết 16 - Bài 10.
NHÀ LÝ ĐẨY MẠNH CÔNG CUỘC XÂY DỰNG ĐẤT NƯỚC

I. Mục tiêu cần đạt
Học xong bài này, học sinh sẽ nắm được:
1. Kiến thức
- Nêu được sự thành lập nhà Lý.
- Trình bày được tiểu sửvua Lý Thái Tổ và lí giải được vì sao ông được suy tôn lên làm vua.
- Giải thích được nguyên nhân nhà Lý dời đô từ Hoa Lư (Ninh Bình) về Thăng Long.
- Trình bày được những chính sách nhà Lý đã thực thi để củng cố quốc gia thống nhất vàđánh
giá được những điểm tích cực, hạn chế (nếu có) của các chính sách về củng cố chính quyền
xây dựng quân đội và luật pháp.
- Phân tích được vai trò của vua Lý Thái Tổ trong công cuộc xây dựng đất nước.
2. Kĩ năng
- Rèn cho HS kỹ năng quan sát, khai thác và phân tích kênh hình, bản đồ, lược đồ, tranh ảnh
- Rèn cho HS kĩ năng khai thác SGK, tư liệu tham khảo bài học.
- Giúp HS rèn phương pháp tư duy, phân tích, so sánh và liên hệ.
3. Thái độ, tư tưởng
- Nâng cao lòng tự hào là công dân nước Đại Việt.
- Có ý thức chấp hành pháp luật và nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc.
4. Năng lực cần hình thành và phát triển
- Năng lực chung: tự chủ và tự học, giao tiếp và hợp tác, giải quyết vấn đề và sáng tạo.
- Năng lực chuyên biệt (môn Lịch sử): Tìm hiểu lịch sử; Nhận thức và tư duy lịch sử; Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học.
- Phẩm chất công dân: yêu nước, chăm chỉ và trách nhiệm.
II. Chuẩn bị thiết bị và học liệu
1. Giáo viên
- SGK, SGV, nghiên cứu tài liệu, soạn giáo án
- Máy tính, máy chiếu; Bài giảng trên powerpoint
- Tranh ảnh liên quan đến Thăng Long thời Lý;
- Tư liệu về Lý Công Uẩn;
- Giấy A0, bút;
2. Học sinh
- Chuẩn bị nhiệm vụ giáo viên giao
+ Hoạt động cá nhân: Đọc nội dung bài trong SGK tr. 35 đến tr.38. Vẽ sơ đồ bộ máy nhà nước thời Lý. So sánh với bộ máy nhà nước thời Tiền Lê để rút ra nhận xét.
+ Nhóm 1: Tìm hiểu về xây dựng Luật pháp thời Lý.
+ Nhóm 2: Tìm hiểu về tổ chức quân đội dưới thời Lý.
+ Nhóm 3: Tìm hiểu về chính sách đối nội, đối ngoại của các vua Lý.
III. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy học
1. Hoạt động 1: Khởi động (4 phút)
- Mục tiêu: HS khái quát được nội dung nước ta thời Ngô - Đinh -Tiền Lê để tạo tâm thế hình thành kiến thức tiếp theo về sự ra đời của nhà Lý thế kỉ XI, trên cơ sở sụp đổ nhà Tiền Lê.
- Nội dung:GV tổ chức trò chơi “ Mảnh ghép lịch sử” để tìm ra mảnh ghép lớn là hình bìa cuốn sách vương triều nhà Lý.
- Sản phẩm: HS nêu được mảnh ghép vương triều nhà Lý (1009 - 1226).
- Phương thức thực hiện:
+GV lần lượt mở các mảnh ghép chứa câu hỏi, HS suy nghĩ và trả lời trong 10 giây/1 mảnh ghép để đi tìm mảnh ghép lớn:
Mảnh ghép 1: Triều đại mở đầu thời kỳ độc lập tự chủ của dân tộc ta sau hơn 1000 Bắc thuộc? (gợi ý sản phẩm: nhà Ngô)
Mảnh ghép 2: Người có công dẹp loạn “12 sứ quân” thống nhất đất nước là ai?(gợi ý sản phẩm: Đinh Bộ Lĩnh)
Mảnh ghép 3: Dưới nhà Đinh, nước ta có tên gọi là gì?(gợi ý sản phẩm: Đại Cồ Việt)
Mảnh ghép 4: Đơn vị hành chính nước ta dưới thời Tiền Lê chia làm mấy lộ?(gợi ý sản phẩm: 10 lộ)
Mảnh ghép 5: Để khuyến khích sản xuất, vua Tiền Lê thường làm gì vào dịp Xuân? (gợi ý sản phẩm: tổ chức cày Tịch điền)
Mảnh ghép 6: Dưới thời Tiền Lê, ai được trọng dụng nhất? (gợi ý sản phẩm: các nhà sư)
Mảnh ghép lớn: Hình vương triều nhà Lý
+ GV nhận xét, đánh giá thực hiện nhiệm vụ của HS và dẫn dắt vào bài: Năm 1009 vương triều nhà Lý ra đời, tồn tại từ năm 1009 đến năm 1226 với 9 đời vua (8 nam, 1 nữ). Sau khi lên ngôi, Lý Công Uẩn đã tiến hành dời đô về Thăng Long