Bài 2. Dân số và gia tăng dân số

           Họat động của thầy và trò

                     Nội dung

Giới thiệu bài mới.

Hoạt động 1

** Phương pháp đàm thoại.

+ Dân số Việt Nam năm 2003 là bao nhiêu

TL:

+ Diện tích và lãnh hổ nước ta so với thế giới như thế nào ? dân số so với thế giới ?

TL:

+ Dân số Việt Nam năm 2003 như thế nào ? nhận xét

TL:

Năm 2002 là 79,9 triệu người

Năm 2003 là  80,9 tr người.

Năm 2009: 85.789.573 triệu người

Thuộc nước đông dân số thế giới.

+ Dân số của Việt Nam đứng thứ mấy ở Đông Nam Á ? Sau nước nào?

TL : Đứng thứ  3 sau Inđônêxia,

Phi lippin.

          Chuyển ý

Hoạt động 2

** Hoạt động nhóm.

** Trực quan.

+ Giáo viên cho học sinh quan sát biểu đồ gia tăng dân số hình 21 (SGK)

+ Giáo viên cho học sinh  họat độngtheo bàn qua hai câu hỏi sau trong thời gian 5 phút, đại diện nhóm trình bày, nhóm khác nhận xét bổ sung, giáo viên ghi bảng.

* Nhóm 1: Quan sát và nêu nhận xét về sự thay đổi dân số qua chiều cao của các cột?

TL:

# Giáo viên: Dân số nước ta tăng nhanh năm 1954 (23,8tr người).

1. Số dân:

- Năm 2003 dân số nước ta  80,9triệu người.

- Diện tích đứng rhứ 58 và dân số đứng thư 14/ thế giới.

2. Gia tăng dân số

      a/ Tình hình tăng dân số:

-Dân số Việt Nam liên tục tăng nhanh

      2003 (80,9tr người).

 * Nhóm 2: Quan sát và nhận xét đường biểu diễn tỷ lệ gia tăng tự nhiên của dân số VN? Giải thích?

TL:

# Giáo viên: - Từ năm 1954 ÷ 1976 gia tăng tự nhiên tăng nhanh  - Từ năm 1976 ÷ 2003 gia tăng tự nhiên giảm mạnh

(Trước kia chưa áp dụng chính sách dân số, ngày nay đã áp dụng triệt để chính sách dân số dẫn đến giảm tăng dân số tự nhiên).

+ Tai sao gia tăng dân số giảm nhưng dân số vẫn còn cao?

TL: Do áp dụng chính sách dân số KHHGĐ như vậy hàng năm tăng 1,1 tr người

+ Dân số tăng nhanh gây hậu qủa gì?

GV: Tích hợp

 Dân số tăng nhanh dẫn đến nhu cầu về năng lượng tăng cao,dẩn đến tính bức xúc của việc sử dụng và khai thác năng lượng một cách tiết kiệm,chống lãng phí

TL: Hiện tượng bùng nổ dân số.

+ Lợi ích của việc tỉ lệ gia tăng tự nhiên dân số Việt Nam?

        TL: Đời sống được nâng cao,vấn đề giải quyết việc làm….

- Quan sát bảng 2.1(tỉ lệ gia tăng dân số các vùng 1999).

+ Xác định vùng có tỉ lệ tăng tự nhiên dân số cao nhất thấp nhất?

         TL:Tây Bắc 2,19

                Đồng bằng sông Hồng 1,11

+ Vùng có tỉ lệ gia tăng tự nhiên của dân số cao hơn trung bình của cả nước?

         TL: TD&MN phía bắc (Tbắc 2,19 ), BTBộ (1,47), DHNTBộ (1,46), Tnguyên (2,11).

- Giáo viên: Tỉ lệ gia tăng dân  số khác nhau giữa các vùng, thành thị, khu công nghiệp, tỉ lệ gia tăng tự nhiên thấp hơn so với vùng nông thôn & miền núi

# Dân số Việt Nam tăng nhanh cĩ ảnh hưởng gì đến đời sống kinh tế xã hội ?

-Hiện tượng “bùng nổ”dân số nước ta bắt đầu từ cuối những năm 50 của thế kỉ xx

      b/  Tỉ lệ tăng tự nhiên:

-nước ta có tỉ lệ tăng tự nhiên trung bình  so với thế giới và đang có xu hướng giảm

-Tỉ lệ tăng tự nhiên khác nhau giữa các vùng

       c/ Hậu quả:

-Hàng năm dân số tăng khoảng 1 triệu người gây sức ép tới tài nguyên và môi trường, vấn đề giải quyết lương thực, y tế, nhà ở.....

-         HS:

+Dân số tăng ảnh hưởng đến nền kinh tế phát triển chậm.

+ Ảnh hưởng đến việc ăn ở, học hành

# Làm thế nào để giảm được sự tă9ng dân số

-         HS :

Cĩ trách nhiệm khuyến khích, động viên nhân dân sinh nở cĩ kế hoạch

                Hoạt động 3

** Trực quan.

- Quan sát bảng 2.2 (cơ cấu dân số theo giới và nhóm tuổi ở Việt Nam )

+ Nhận sét tỉ lệ hai nhóm dân số nam nữ thời kì 1979-1999?

      TL: 1979 nam 48,5%

                       Nữ 51,5%

              1999 nam 49,2%

                        Nữ 50,8%

+ Nhận xét dân số theo độ tuổi từ 0-4, tỉ lệ cao hay thấp?

       TL: Tỉ lệ thấp đặt ra vấn đề về y tế, giáo dục, việc  làm

+ Nhận xét nhóm tuổi từ 15-59 như thế nào?

        TL: Tương đối cao

+ Nhóm từ 60 trở lên như thế nào?

         TL: Chiều hướng tăng

- Giáo viên: Tỉ số` giới đang có sự thay đổi trong chiến tranh năm 1979 (nữ 100%, nam 94,2%). Sau hòa bình tỉ số này cân bằng nam 94,7%(1989) lên 96,9%(1999).Bên cạnh đó ở một số địa phương còn chịu ảnh hưởng mạnh bởi hịên tượng chuyển cư .

3. Cơ cấu dân số:

- Cơ cấu dân số  theo độ tuổi của nước ta đang có sự thay đổi,tỉ lệ trẻ em giảm xuống, tỉ lệ người trong độ tuổi lao động,trên độ tuổi lao động tăng lên.