Gv Cho HS đọc ví dụ sgk.
HS Đánh số thứ tự cho các câu
Trong đoạn trích (ví dụ) sgk T70 HS Đánh dấu (+) vào ô thích hợp
(-) vào ô không thích hợp.
H: Dựa vào kết quả phân tích em hãy rút ra điểm giống và khác ở các kiểu câu trên?
H: Dựa vào kết quả trên. Hãy lập bảng trình bày quan hệ các kiểu câu: Nghi vấn, cảm thán, cầu khiến, trần thuật với những hành động mà em biết.
HS Điền vào ô trống:
Câu
HĐN
|
Nghi
Vấn
|
Cầu
Khiến
|
Cảm
thán
|
Trần
thuật
|
Điều khiển
|
-
|
+
|
-
|
-
|
Trình bày
|
-
|
-
|
-
|
-
|
Hỏi
|
+
|
-
|
-
|
-
|
Bộc lộ cảm xúc
|
-
|
-
|
+
|
-
|
Hứa hẹn
|
-
|
-
|
-
|
-
|
H: Hành động nào thực hiện chức năng chính của các kiểu câu phù hợp với hành động nói ?
Gv khái quát lại nội dung bài.
HS Đọc ghi nhớ.
Hướng dẫn làm các bài tập (tùy theo thời gian)
HS đọc yêu cầu bài tập
H: Tìm các câu nghi vấn trong bài “HTS” của TQT cho biết những câu ấy được dùng để làm gì?
H: Vị trí của mỗi câu nghi vấn trong đoạn trích có liên quan ntn đến mục đích nói của nó ?
HS đọc yêu cầu bài tập 2.
Thảo luận
Gv Khái quát lại toàn bộ nội dung
|
I. CÁCH THỰC HIỆN HÀNH ĐỘNG NÓI:
1. Ví dụ sgk/trg70
Đánh dấu thích hợp vào ô trống.
Câu
MĐ
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
Hỏi
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
Trình bày
|
+
|
+
|
+
|
-
|
-
|
Điều khiển
|
-
|
-
|
-
|
+
|
+
|
Hứa hẹn
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
BLCX
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
* Nhận xét:
- Giống nhau: Đều là câu trần thuật, đều kết thúc bằng dấu chấm than (!)
- Khác nhau:
Nhóm 1 gồm câu 1,2,3 Trình bày.
Câu 4,5 Điều khiển.
2. Lập bảng trình bày quan hệ của các kiểu câu: Nghi vấn, cảm thán, cầu khiến, trần thuật
* Nhận xét:
- Câu trần thuật thực hiện mục đích trình bày (cách dùng trực tiếp)
- Câu trần thuật thực hiện mục đích là điều khiển (cách dùng gián tiếp câu cầu khiến)
3. Kết luận: ghi nhớ sgk T71
II. LUYỆN TẬP
Bài 1: Xác định hành động nói.
- Từ xưa các bậc … có không ?
Thực hiện hành động khẳng định.
- Lúc bấy giờ …được không ?
Thực hiện hành động phủ định.
- Lúc bấy giờ được không ?
Thực hiện hành động khẳng định.
- Vì sao vậy ?
Thực hiện hành động gây sự chú ý.
* Vị trí:
- Câu nghi vấn ở đoạn đầu: (NVH)
Ở đoạn giữa: (lý giải); Đoạn cuối: khẳng định.
Bài 2:
a/ Là câu trực tiếp hành động cầu khiến
b/ Là câu trực tiếp hành động kêu gọi
cách dùng gián tiếp này tạo ra sự đồng cảm sâu sắc
Làm cho quần chúng gần gũi với vị lãnh tụ và thấy được nhiệm vụ mà lãnh tụ giao chính là nguyện vọng của chính mình.
|