BÀI 32: KÍNH LÚP
Mục tiêu dạy học
Về kiến thức
Trìnhbàyđượccáckháiniệmchungvềtácdụngvàsốđộbộigiáccủacácdụngcụquangbổtrợchomắt
Nêuđượccôngdụngvàcấutạocủakínhlúp.
Trìnhbàyđượcsựtạoảnh qua kínhlúp.
Viếtđượccôngthứcsốbộigiáccủakínhlúpngắmchừng ở vôcựcđểgiảicácbàitập.
Vềkĩnăng
Vẽdượcđườngtruyềncủachùmtiasángtừmộtđiểmcủavật qua kínhlúp.
Viếtvàvậndụngđượccôngthứcsốbộigiáccủakínhlúp khi ngắmchừng ở vôcựcđểgiảibàitập.
Sửdụngđượckínhlúp
Vềmặttìnhcảm, tháiđộ
HS hứngthú, tíchcựcphátbiểuxâydựngbàitìmhiểukiếnthức.
Thườngxuyênứngdụngkiếnthứcvàothựctiễnđờisống.
Về mặt năng lực.
Tựhọc, tìmhiểutraođổithông tin
Sángtạo, hợptác
Giảiquyếtvấnđề
Ứngdụngcôngnghệthông tin
Đối tượng dạy học
Học sinh khối lớp 11 trường THPT BắcThăng Long
Sốlớpthựchiện: 01
Tổng số học sinh tham gia dự án:
Thời lượng: 1 tiết
Thiếtbịdạyhọcvàhọcliệu
*Giáoviên:
- Sử dụng Microsoft Power Point để soạn thảo bài giảng điện tử. - Kínhlúp
- Máy tính, máy chiếu đa năng.
* Học sinh: Họcbàicũbài “ Thấukínhmỏng”, “Mắt”, đọcvàchuẩnbịtrướcbài “Kínhlúp”
IV. Hoạtđộngdạyhọc
Kiểmtrabàicũ (5 phút):
Thếnàolàđiểmcựccận, điểmcựcviễn?Điềukiệnđểmắtnhìnrõmộtvật?
Hoạtđộngcủagiáoviên
Hoatđộngcủa HS
Nội dung
Hoạtđộng 1: Đặtvấnđề
Trongnhiềutrườnghợp con ngườimuốnquansátmộtsốvậtnhỏhơngiớihạnmànăngsuấtphân li củamắtchophép.
Vídụngườithợsửađồnghồmuốnquansátcácbộphậncủachiếcđồnghồđeotay. Khi đóngười ta dùngdụngcụquangnàođểbổtrợchomắt? Vìsaodụngcụquangđócóthểbổtrợchomắt?
Hoạtđộng 2: Tổngquátvềcácdụngcụquangbổtrợchomắt
Bàitrướcđãhọc, khitănggóctrôngvật(thìcótácdụnggì?
Nhưvậy, đểcóthểquansátrõđượcmộtvậtthìvậtđóphảinằmtrongkhoảngnhìnrõcủamắtvàgóctrôngvậtphảicógiátrịtốithiểubằngnăngsuấtphân li củamắt. Khivậtquánhỏ (tứclàgóctrôngvậtnhỏ) thì ta cầnphảicódụngcụđểlàmtănggóctrôngvật, giúpquansátvậtdễdànghơn, nghĩalàphảitạoraảnhvớigóctrônglớnhơngóctrôngvật, đóchínhlàchứcnăngcủacácdụngcụquanghọc.
- Giới thiệu số bội giác G:
G
α
α
0
tan
α
tan
α
0
: góctrôngảnh qua kính
0: góctrôngvậtcógiátrịlớnnhất
- Sốbộigiác G phụthuộcvàonhữngyếutốnào?
GV giớithiệuhainhómcácdụngcụquanghọc.
Bàihôm nay chúng ta sẽtìmhiểuvềmộtloạikínhquansátcácvậtnhỏđầutiênđólàkínhlúp. Vậytạisaokínhlúplạicóthểlàmnhưvậy. Chúng ta vàophần II. Côngdụngvàcấutạocủakínhlúp.
Khitănggóctrôngvậtthìsẽcótácdụnggiúpquansátvậtrõhơn
và
α
0
Phụthuộcvàokíchthướcvật, khoảngcáchtừvậtđếnkính, phụthuộcvàotiêucựcủakính, phụthuộcvàođiểmcựccận, điểmcựcviễn
+ Các dụng cụ quang bỗ trợ cho mắt đều có tác dụng tạo ảnh với góc trông lớn hơn góc trông vật nhiều lần.
+ Số bội giác:
G
α
α
0
tan
α
tan
α
0
( với góc , 0 nhỏ)
Hoạtđộng 3: Côngdụngvàcấutạocủakínhlúp
Nhắclạicôngdụngcủakínhlúp.
Cho HS quansátquyểnsáchkhidùngkínhlúpvàkhikhôngdùngkínhlúp (hoặcnếukhôngcókínhlúp, cho HS quansát video). Từđóđưaranhậnxét?
Kínhlúpđượccấutạobởimộtthấukínhgì?Vìsao?
GV giớithiệukínhlúpcũngcóthểđượccấutaobởimộthệghéptươngđươngvớimộtthấukínhhộitụ.
- Ảnhtạoralàảnhcùngchiềuvớivật(ảnhảo.
- Ảnh to hơnvật( TKHT
+ Kính lúp là dụng cụ quang bỗ trợ cho mắt để quan sát các vật nhỏ.
+ Kính lúp được cấu tạo bởi một thấu kính hội tụ (hoặc hệ ghép tương đương với thấu kính hội tụ) có tiêu cự nhỏ (vàicm).
Hoạt động4: Sựtạoảnhbởikínhlúp
-Muốnkínhlúptạoảnhảothìphảiđặtvậttrongkhoảngnào?
-Muốnnhìnđượcảnhtạobởikínhlúpthìcầncóđiềukiệngì?
Vìvậykhiquansát ta phảiđiềuchỉnhkínhđểthỏamãn 2 Đktrên. Độngtácquansátảnh ở mộtvịtrínàođóxácđịnhgọilàngắmchừng ở vịtríđó.
GV giớithiệucáchngắmchừng ở điểmcựccậnvàđiểmcựcviễn.
Khiquansátmộtvậttrongkhoảngthờigiandài, ta nênngắmchừng ở đâu? Vìsao?
Đặtvậttrongkhoảngtiêucự
Muốnnhìnđượcảnhtạobởikínhlúpthìảnhphảicóvịtrínằm ở trongkhoảngnhìnrõcủamắt.
Đểmắtkhôngbịmỏithìnênngắmchừng ở điểmcựcviễnvìkhiđómắtkhôngphảiđiềutiết.
+ Đặt vật trong khoảng từ quang tâm đến tiêu điểm vật của kính lúp. Khi đó kính sẽ cho một ảnh ảo cùng chiều và lớn hơn vật.
+ Để nhìn thấy ảnh thì phải điều chỉnh khoảng cách từ vật đến thấu kính để ảnh hiện ra trong giới hạn nhìn rỏ của mắt. Động tác quan sát ảnh ở một vị trí xác định gọi là ngắm chừng ở vị trí đó.
+ Khi cần quan sát trong một thời gian dài, ta nên thực hiện cách ngắm chừng ở cực viễn để mắt không bị mỏi.
Hoạtđộng 5: Sốbộigiáccủakínhlúp
Đốivớimắtbìnhthường, khingắmchừng ở điểmcựcviễnthìvậtphảiđặt ở đâuvàchoảnh qua kính ở vịtrínào?
→ Ngắm chừng ở vô cực.
/
Dựavàohìnhvẽhãytính
tan
α?
Khingắmchừng ở vôcực, thìgóctrôngvậtcógiátrịlớnnhấtkhivậtđặt ở đâu?
Khiđóhãytínhgóctrôngvật?
Thay
tan
α và
tan
α
0 vào biểu thức tính số bội giác để tìm số bội giác của kính lúp khi ngắm chừng ở vô cực.
Thiếtlậpbiểuthứctínhsốbộigiáckhingắmchừng ở điểmcựccận.
/
Vậtđặttạitiêuđiểmcủakính, cònảnhthì ở vôcùng.
tan
α
AB
OA
AB
f
Khingắmchừng ở vôcực, thìgóctrôngvậtcógiátrịlớnnhấtkhivậtđặt ở điểmcựccận
tan
α
0
AB
O
C
c
AB
Đ
Số bội giác:
G
α
α
0
tan
α
tan
α
0
G
O
C
c
f
Đ
f
tan
α
A′B
OA
A′B
Đ
tan
α
0
AB
O
C
c
AB
Đ
G
c
A
B
AB
nguon VI OLET
