Bài 7. Một số tính chất của đất trồng

Hoạt động củaGV_HS

Nội dung bài học

GV: Trong sản xuất trồng trọt, đầt vừa là đối

tượng vừa là tư  liệu sản xuất.

- Đất là môi trường sống chủ yếu của mọi loài

cây trồng

- Muốn sản xuất trồng trọt có hiệu quả, phải biết

các tính chất của đất để từ đó cải tạo và sử dụng

hợp lí.

I. Mục tiêu:

Nắm được khái niệm về keo đất, cấu tạo ,khái niệm về khẳ năng hấp phụ

I. Keo đất và khả năng hấp thụ của đất

1. Keo đất

Tiến trình

*Gv: làm thí nghiệm gồm 1 cốc nước hòa đường và 1 cốc nước hòa đất.

Hs quan sát thí nghiệm. Nêu khái niệm keo đất ?

* Quan sát Hình 7 SGK sơ đồ cấu tạo của keo đất?em có

những nhận xét gì?

- Keo đất có mấy lớp ion? Là những lớp nào?

- So sánh sự khác nhau về cấu tạo giữa keo

dương và keo âm.

- GV: Trong đất có 2 loại keo đất cơ bản : keo

âm và keo dương

+ Keo âm có lớp ion khuếch tán mang điện tích

dương, nhờ vậy có khả năng trao đổi với các ion

dương của dung dịch đất.

Đây chính là sự trao đổi dinh dưỡng giữa đất và

cây trồng.

+ Trong đất keo âm là quan trọng, nó làm tăng

khả năng hấp thụ của đất hạn chế sự rữa trôi xói

mòn đất.

- Trong các lớp ion cấu tạo nên keo đất, ta cần

chú ý tới lớp ion khuếch tán vì ion ở đây mới trao

đổi được với các ion ngoài dung dịch, điều này

liên quan đến khả năng hấp thụ của đất.

-Hs :nêu khái niệm về khả năng hấp phụ của đất?

Mục tiêu : Nắm được ý nghĩa thực tế của phản

ứng dung dịch đất.

- Phản ứng của dung dịch đất

- Những loại phản ứng của đất

- Thế nào là độ chua hoạt tính, độ chua tiềm tàng.

- Trồng cây cần phải chú ý đến phản ứng dung

dịch đất.

Tiến trình:

- GV: Yêu cầu học sinh đọc phần II SGK trả lời

câu hỏi (trao đổi nhóm)

- Phản ứng của dung dịch đất.

- Vai trò của nồng độ ion H+ và OH- trong phản

ứng dung dịch đất?

[H+] > [OH-]Chua

[H+] = [OH-] Trung tính

[H+] < [OH-] Kiềm

a. Khái niệm về keo đất.

- Là những phần tử có kích thước nhỏ, không hòa tan trong nước mà ở trạng thái huyền phù.

b. Cấu tạo keo đất

- Gồm 3 lớp: lớp nhân, lớp ion quyết định điện và lớp ion bù.

-Phân loại: gồm 2 loại keo cơ bản là keo âm và keo dương.

- Keo đất có khả năng trao đổi ion ở lớp khuếch

tán với các ion của dung dịch đất. Cơ sở trao đổi

dinh dưỡng giữa đất và cây trồng .

2. Khả năng hấp thụ của đất

Là khả năng giữ lại các chất dinh dưỡng, các

phần tử nhỏ như : Limon hạt sét… hạn chế sự

rữa trôi của chúng dưới tác động của mưa, nước

tưới.

II. Phản ứng của dung dịch đất.

 Phản ứng của dung dịch đất chỉ tính chua, kiềm

hoặc trung tính của đất.

 Nồng độ H+ và OH_ quyết định phản ứng dung

dịch đất.                                                                                                                                                                           1. Phản ứng chua của đất                                  

- Đất có những loại phản ứng nào ?(phản ứng

chua và kiềm của đất)

- GV: Cho HS trao đổi theo nhóm thảo luận

nhóm về : Độ chua hoạt tính.

- Hàm lượng ion H+ càng tăng  đất càng chua.

- Thế nào là độ chua tiềm tàng.

- Phân biệt độ chua hoạt tính và tiềm tàng?

- Phản ứng này có ý nghĩa trong sản xuất nông,

lâm nghiệp. Dựa vào các phản ứng ta trồng cây

và bón phân cho phù hợp.

- Gọi HS nêu 1 số ví dụ về ý nghĩa thực tế của

phản ứng dung dịch đất.

Mục tiêu:

+ HS phát biểu được khái niệm về độ phì nhiêu

của đất?

+ Độ phì nhiêu được chia làm mấy loại.

+ Biết làm gì để tăng độ phì nhiêu của đất.

Tiến trình:

+ Muốn cho cây trồng đạt năng xuất cao ta phải

làm gì? Thực hiện biện pháp, kỹ thuật gì? Khái

niệm độ phì nhiêu của đất.

+ Độ phì nhiêu của đất được chia làm mấy loại?

Là những loại nào?

- GV: giải thích, phân tích cho học sinh hiểu.

- Hỏi: Độ phì nhiêu của tự nhiên và nhân tạo

khác nhau điểm nào?Địa phương em đã áp dụng những biện pháp gì để tăng độ phì nhiêu cho đất?

                                         PH biểu hiện chỉ số độ chua của đất.pH<7

    a. Độ chua hoạt tính

    Là độ chua do H+ trong dung dịch đất gây nên.

    Độ chua hoạt tính được biểu thị bằng PH H2O.

   b. Độ chua tiềm tàng.

   Là độ chua do H+ và Al3+ trên bề mặt keo đất

   gây nên.

2. Phản ứng kiềm của đất

Ở 1 số loại đất có chứa các muối kiềm Na2CO3,

CaCO3…Khi các muối này thuỷ phân tạo thành

NaOH và Ca(OH)2 làm cho đất hoá kiềm.

*Ý nghĩa: Dựa vào phản ứng của dung dịch đất để bố trí cây trồng cho phù hợp…

III. Độ phì nhiêu của đất

1. Khái niệm

Là khả năng của đất cung cấp đồng thời và

không ngừng nước, chất dinh dưỡng, không

chứa chất độc hại cho cây.

2. Phân loại.

- Tuỳ theo nguồn gốc hình thành mà độ phì nhiêu

của đất chia làm 2 loại:

+ Độ phì nhiêu tự nhiên : hình thành từ thảm thực

vật tự nhiên.

+ Độ phì nhiêu nhân tạo.

Do kết quả hoạt động sản xuất của con người.