NOÄI DUNG

TRÔÏ GIUÙP CUÛA GV

HOAÏT ÑOÄNG CUÛA HS

Hoaït ñoäng 1: Kieåm tra baøi cuõ– Tình huoáng hoïc taäp                                                                    (8 phuùt)

1.OÅn ñònh lôùp.

2. Kieåm tra baøi cuõ:

Caâu 1:Khi taûi ñieän naêng ñi xa, ñieän naêng hao phí treân ñöôøng daây daãn chuû yeáu laø do:

A/  taùc duïng töø cuûa doøng ñieän.

B/ taùc duïng hoaù hoïc cuûa doøng ñieän.

C/ hieän töôïng toaû nhieät treân ñöôøng daây.

  D/  caû A,B,C ñeàu ñuùng.

Caâu 2:  Khi truyeàn taûi ñieän naêng ñi xa coù bieän phaùp naøo laøm giaûm hao phí ñieän naêng treân ñöôøng daây taûi ñieän? Bieän phaùp naøo toái öu nhaát?

3.Tình huoáng hoïc taäp:

Ñeå giaûm hao phí ñieän naêng treân ñöôøng daây taûi ñieän thì taêng U tröôùc khi taûi ñieän vaø khi söû duïng ñieän giaûm hieäu ñieän theá xuoáng U= 220V. Phaûi duøng maùy bieán theá . Vaäy maùy bieán theá coù caáu taïo vaø hoaït ñoäng nhö theá naøo ?

- HS 1 traû lôøi

  1-C

2 - taêng hieäu ñieän theá.( toái öu)

   - giaûm ñieän trôû R.

-HS coøn laïi laéng nghe vaø nhaän xeùt

Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu caáu taïo vaø hoaït ñoäng cuûa maùy bieán theá                                            (10 phuùt)

I. Caáu taïo vaø hoaït ñoäng cuûa maùy bieán theá:

1. Caáu taïo:

- Coù 2 cuoän daây:

  +cuoän sô caáp (n1 voøng)

  + cuoän thöù caáp (n2­ voøng)

- 1 loõi saét chung coù pha silic.

- @ ñoïc thoâng tin töø SGK, xem maùy bieán theá nhoû vaø neâu leân caáu taïo cuûa maùy bieán theá.

? Soá voøng daây cuûa 2 cuoän gioáng nhau hay khaùc nhau?

? Loõi saét coù caáu taïo nhö theá naøo?      ? Doøng ñieän töø cuoän daây naøy coù sang cuoän daây kia ñöôïc khoâng? Vì sao?

- GV neâu theâm loõi saét non goàm nhieàu lôùp silic eùp caùch ñieän vôùi nhau maø khoâng phaûi laø moät loõi ñaëc.

 GV chuaån laïi kieán thöùc.

- HS thu thaäp thoâng tin SGK:

+ Coù 2 cuoän daây: cuoän sô caáp vaø cuoän thöù caáp coù soá voøng n1 vaø n2 khaùc nhau.

+ 1 loõi saét pha silic chung.

+ Daây vaø loõi saét ñeàu boïc chaát caùch ñieän, neân doøng ñieän cuûa cuoän sô caáp khoâng truyeàn tröïc tieáp sang cuoän thöù caáp.

 Hoaït ñoäng 3: Tìm hieåu nguyeân taéc hoaït ñoäng cuûa maùy bieán theá                                              (15 phuùt)

2. Nguyeân taéc hoaït ñoäng cuûa maùy bieán theá:

C1: Khi ñaëtù hieäu ñieän theá xoay chieàu vaøo 2 ñaàu daây cuoän sô caáp  coù xuaát hieän doøng ñieän caûm öùng ôû cuoän thöù caáp ñeøn saùng.

C2: Khi ñaët vaøo hai ñaàu cuoän sô caáp U xoay chieàu thì cuoän daây ñoù  nam chaâm ñieän  löïc töø ñoåi chieàu luaân phieân lieân tuïc soá ñöôøng söùc töø xuyeân qua tieát dieän S cuûa cuoän thöù caáp luaân phieân taêng giaûmø trong cuoän thöù caáp xuaát hieän doøng ñieän xoay chieàu.

- @ ñoïc caâu C1 vaø ñöa ra döï ñoaùn.

- GV ghi keát quaû döï ñoaùn cuûa hs leân baûng.

- @ laøm TN kieåm tra döï ñoaùn ñeå ruùt ra nhaän xeùt.

- Goïi ñaïi dieän nhoùm trình baøy keát quaû TN vaø traû lôøi caâu C2 (coù giaûi thích).

- GV coù theå gôïi yù:

+ Neáu ñaët vaøo 2 ñaàu cuoän sô caáp moät hieäu ñieän theá xoay chieàu thì töø tröôøng cuûa cuoän sô caáp coù ñaëc ñieåm gì?

+ Loõi saét coù bò nhieãm töø khoâng? Neáu coù thì ñaëc ñieåm töø tröôøng cuûa loõi saét ñoù nhö theá naøo?

+ Töø tröôøng coù xuyeân qua cuoän thöù caáp khoâng?  Hieän töôïng gì seõ xaûy ra vôùi cuoän thöù caáp?

- Ñoïc caâu C1 vaø döï ñoaùn:

Khi coù hieäu ñieän theá xoay chieàu ñaët vaøo ñaët vaøo 2 cuoän sô caáp  boùng ñeøn saùng  coù xuaát hieän doøng ñieän caûm öùng ôû cuoän thöù caáp.

 *  Nhaän xeùt:

Ñaët vaøo hai ñaàu cuoän sô caáp moät hieäu ñieän theá xoay chieàu U1  loõi saét nhieãm töø bieán thieân  töø tröôøng xuyeân qua cuoän thöù caáp bieán thieân xuaát hieän doøng ñieän xoay chieàu caûm öùng  ñeøn saùng

C2: Khi ñaët vaøo hai ñaàu cuoän sô caáp moät hieäu ñieän theá xoay chieàu thì trong cuoän daây ñoù coù doøng ñieän xoay chieàu chaïy qua Löïc töø ñoåi chieàu luaân phieân lieân tuïc soá ñöôøng söùc töø xuyeân qua tieát dieän S cuûa cuoän thöù caáp luaân phieân taêng giaûmø trong cuoän thöù caáp xuaát hieän doøng ñieän xoay chieàu . Moät doøng ñieän xoay chieàu thì phaûi do moät moät hieäu ñieän theá xoay chieàu gaây ra. Bôûi vaäy ôû hai ñaàu cuoän thöù caáp coù 1 hieäu ñieän theá xoay chieàu

3. Keát luaän:

Khi ñaët vaøo hai ñaàu cuoän sô caáp cuûa maùy bieán theá moät hieäu ñieän theá xoay chieàu U1 thì ôû hai ñaàu cuoän thöù caáp xuaát hieän moät hieäu ñieän theá xoay chieàu U2.

-GV chuaån hoùa caâu traû lôøi cuûa hoïc sinh.

? Maùy bieán theá hoaït ñoäng theo nguyeân taéc naøo?

.

Hoaït ñoäng 4: Tìm hieåu taùc duïng laøm bieán ñoåi hieäu ñieän theá cuûa maùy bieán theá                    (15 phuùt)

II. Taùc duïng laøm bieán ñoåi hieäu ñieän theá cuûa maùy bieán theá:

1. Quan saùt: (SGK)

2. Keát luaän:

Hieäu ñieän theá ôû hai ñaàu moãi cuoän daây cuûa maùy bieán theá tæ leä thuaän vôùi soá voøng daây cuûa moãi cuoän

          =

*Löu yù:

+Neáu    = >1

      U1 > U2 : maùy haï theá

+Neáu     = <1

      U1 < U2 :maùy taêng theá

Tích hôïp GDBVMT:

- Maùy bieán theá hoaït ñoäng seõ taïo ra ñoøng ñieän phucoâ laøm noùng maùy vaø laøm laøm giaûm hieäu suaát hoaït ñoäng cuûa maùy.

- ÑVÑ: Giöõa U1 ôû cuoän sô caáp, U­2 ôû cuoän thöù caáp vaø soá voøng daây n1 vaø n2 coù moái quan heä nhö theá naøo?

- @ quan saùt TN vaø ghi keát qua.û

- Qua keát quaû TN ruùt ra keát luaän gì? Goïi 1 hs phaùt bieåu  GV nhaän xeùt

- Neáu n1 > n2  U1 nhö theá naøo ñoái vôùi U2  maùy ñoù goïi laø taêng theá hay haï theá ? Goïi hs traû lôøi

- Vaäy muoán taêng hay giaûm hieäu ñieän theá ôû cuoän thöù caáp ngöôøi ta phaûi laøm nhö theá naøo?

Tích hôïp GDBVMT:

GV:

+ Maùy hoaït ñoäng  doøng ñieän phucoâ  noùng maùy  giaûm hieäu suaát hoaït ñoäng cuûa maùy bieán theá.

+ Ñeå khaéc phuïc söï coá treân ngöôøi ta nhuùng caùc boä phaän cuûa maùy vaøo dung dòch daàu nhôøn  nhöng khi xaûy ra coï xaùt, söï coá chaùy noå

- Caù nhaân hs quan saùt GV laøm TN ñeå ghi keát quaû vaøo baûng 1

- C3: =; = 

        =

• Nhaän xeùt:

=  Hieäu ñieän theá ôû hai ñaàu moãi cuoän daây tæ leä thuaän vôùi soá voøng daây cuûa moãi cuoän daây

 = >1

      U1 > U2 : maùy haï theá

 = <1

      U1 < U2 :maùy taêng theá

- Muoán taêng hay giaûm hieäu ñieän theá ta chæ vieäc thay ñoåi soá voøng daây cuûa cuoän thöù caáp.

 daáu nhôøn noùng chaûy  khí ñoäc  aûnh höôûng ñeán con ngöôøi vaø moâi tröôøng.

Hoaït ñoäng5: Tìm hieåu caùch laép ñaët maùy bieán theá ôû hai ñaàu ñöôøng daây taûi ñieän                 (15 phuùt)

III. Laép ñaët maùy bieán theá ôû hai ñaàu ñöôøng daây taûi ñieän:

- Maùy bieán theá laép tröôùc ñöôøng daây taûi ñieän laøm taêng HÑT.

- Maùy bieán theá laép tröôùc khi ñeán nôi tieâu thuï laøm giaûm HÑT.

- GV thoâng baùo:

Taùc duïng cuûa maùy oån aùp laø do maùy coù theå töï duy chuyeån con chaïy ôû cuoän thöù caáp sao cho U thöù caáp luoân ñöôïc oån ñònh

? Ñeå coù U cao haøng ngaøn voân treân ñöôøng daây taûi ñieän ñeå giaûm hao phí ñieän naêng thì phaûi laøm theá naøo?

? Khi söû duïng duøng hieäu ñieän theá thaáp thì phaûi laøm theá naøo?

? Cho bieát maùy naøo laø maùy taêng theá vaø maùy haï theá töø hình veõ SGK?

- Laéng nghe GV thoâng baùo

Caù nhaân hs traû lôøi:

- Duøng maùy bieán theá laép ôû ñaàu ñöôøng daây taûi ñieän taêng hieäu ñieän theá

- Tröôùc khi ñeán nôi tieâu thuï thì duøng maùy bieán theá haï hieäu ñieän theá.

- Maùy 1: taêng theá.

-Maùy 2,3,4: haï theá.

Hoaït ñoäng 6: Vaän duïng - Cuûng coá – Höôùng daãn veà nhaø                                                          (7 phuùt)

IV. Vaän duïng:

C4:

+Toùm taét

U1=220V

U2 = 6V

U//= 3V;

n1= 4000 voøng

n2=?

n/2=?

Giaûi:

=

 =>

=>

Vì n1 vaø U1 khoâng ñoåi, neáu n2 thay ñoåi  U2 thay ñoåi

-@ hoaøn thaønh caâu C4.

+ Toùm taét caùc döõ kieän baèng kí hieäu.

+ Vieát ñuùng coâng thöùc.

+ Suy bieán coâng thöùc tröôùc khi thay soá  keát quaû cuoái cuøng.

* Cuûng coá:

- Neâu caáu taïo vaø hoaït ñoäng cuûa maùy bieán theá?

- Taùc duïng laøm bieán ñoåi hieäu ñieän theá cuûa maùy bieán theá laø gì?

C4: 2 HS trình baøy baûng:

+Toùm taét

U1=220V ; U2 = 6V; U//= 3V;

n1= 4000 voøng; n2=?

n/2=?

= 



Vì n1 vaø U1 khoâng ñoåi, neáu n2 thay ñoåi  U2 thay ñoåi

-HS neâu caáu taïo cuûa maùy bieán theá.

-Hieäu ñieän theá ôû hai ñaàu moãi cuoän daây cuûa maùy bieán theá tæ leä thuaän vôùi soá voøng daây cuûa moãi cuoän

*HDVN:

- Cheùp phaàn “Ghi nhôù” vaø hoïc thuoäc baøi

- Ñoïc phaàn “Coù theå em chöa bieát”

- Laøm BT trong SBT baøi 37

- Chuaån bò maãu baùo caùo thöïc haønh  vaø traû lôøi phaàn ñieàn vaøo choã troáng.

=.

- Ghi nhaän phaàn daën doø cuûa GV