Moät vaøi caâu hoûi veà Lòch söû Vieät Nam

Phaàn  1

I. Đâu là câu trả lời đúng:
1. Quốc hiệu đầu tiên của nước ta là gì?
c) Văn Lang
2. Ai là người thiết kế và chỉ huy công trình xây thành Cổ Loa?
b) Cao Lỗ
3. Nước Văn Lang theo sử cũ chia làm bao nhiêu bộ?
b) 15 bộ
4. Vua Hùng Vương đã đóng đô ở nơi nào?
c) Phong Châu (Việt Trì, Vĩnh Phú)
5. Hãy cho biết quê hương của Trưng Trắc, Trưng Nhị?
b) Mê Linh
6. Ai đã giết Thi Sách?
a) Tô Định
7. Ai là người Việt đầu tiên được vua Hán phong làm chức thái thú?
b) Trương Trọng
8. Ai đã phong Triệu Thị Trinh là: "Bật chính anh liệt hùng tài trinh"?
a) Lý Nam Đế
9. Triệu Thị Trinh cùng người anh tập hợp nghĩa quân khi bà bao nhiêu tuổi?
c) 19 tuổi
10. Sau khi được Lý Nam Đế trao quyền, Triệu Việt Vương đã chọn nơi nào làm căn cứ chống giặc ?
a) Dạ Trạch (Bãi Màn Trò, Hải Hưng)
II. Điền vào chỗ trống:
1. Nhà Hán chia Giao Chỉ ra làm 9 quận.
2. Tô Định làm thái thú quận Giao Chỉ từ năm Giáp Ngọ (34).
3. Trưng Trắc, Trưng Nhị đã gieo mình xuống dòng Hát giang vào ngày mùng 6 tháng 2 năm Quý Mão (43).
4. Vua Ngô đã phái tướng

Lục Dận sang Giao Chỉ làm thứ sử đàn áp cuộc khởi nghĩa của Triệu Thị Trinh.
5. Mã Viện có cho dựng một cây đồng trụ ở chỗ phân địa giới khắc sáu chữ là: "Đồng trụ chiết, Giao Chỉ diệt".
6. Vua Lý Nam Đế tên thật là Lý Bôn hay Lý Bí. Sinh ngày 12 tháng 9 năm Quí Mùi (17-10-503).
7. Thời Lý Nam Đế nước ta có tên là Vạn Xuân.
8. Ngôi chùa Phật giáo đầu tiên của nước ta đã được xây dựng vào thời vua Lý Nam Đế có tên là chùa Khai Quốc.
9. Triệu Quang Phục thường được dân gian ta gọi là Dạ Trạch Vương.
10. Triệu Việt Vương đã bị tên phản trắc Lý Phật Tử đem quân đánh bại.
III. Trả lời một số câu hỏi:
1. Hãy nêu một số đặc điểm của thành Cổ Loa?
Thành có 9 vòng, chu vi vòng ngoài 8 km, vòng giữa 6,5 km, vòng trong 1,6 km... Diện tích thành trung tâm lên tới 2 km2. Thành được xây theo phương pháp đào đất đến đâu, khoét hào đến đó, thành đắp đến đâu, luỹ xây đến đó. Mặt ngoài lũy, dốc thẳng đứng, mặt trong xoải để đánh vào thì khó, trong đánh ra thì dễ. Lũy cao trung bình từ 4-5m, có chỗ 8-12m. Chân lũy rộng 20-30m, mặt lũy rộng 6-12m. Khối lượng đất đào đắp ước tính tới 2,2 triệu mét khối, chân thành được chẹn một lớp đá tảng, hòn nhỏ có đường kính 15cm, hòn lớn 60cm. Xung quanh Cổ Loa, có một mạng lưới thủy văn dầy đặc, tạo thành một vùng khép kín, thuận lợi cho việc xây dựng một căn cứ thủy binh hùng mạnh. Thành có 9 lớp xoáy trôn ốc, 18 ụ gò cao nhô hẳn ra chân lũy để có thể từ cao bắn xuống (cung tên).
2. Hãy cho biết một số đặc điểm sống và phong tục văn hoá của người Văn Lang?
Thời ấy người Văn Lang lấy vỏ cây làm áo, bện cỏ làm chiếu, lấy nước nhựa cây làm rượu, lấy bột cây quang lang làm cơm (tức cây đao, thân to như cây cọ, thân cây có bột ăn được) lấy cầm thú ngư trùng làm mắm, lấy rễ gừng làm muối. Cày bằng đao, cắt bằng lửa, làm cơm nếp bằng ống tre, gác cây làm nhà sàn, cắt ngắn tóc để đi trong rừng cho tiện, khi có người chết thì lấy cối chày không ra mà giã để báo tin cho hàng xóm, trai gái lấy nhau chưa dùng trầu cau mà lấy phong muối làm đầu v.v...
3. Bác Hồ đã từng dạy gì khi Bác đi thăm đền Hùng?
Bác đã dạy hai câu thơ:
"Các vua Hùng đã có công dựng nước
Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước"
4. Nguyên nhân làm cho nước Âu Lạc rơi vào tay Triệu Đà?
Có 3 nguyên nhân chủ yếu:
- Không nghe lời can ngăn của tướng quân Cao Lỗ.
- Bí mật nỏ Liên Châu và cách bố phòng trong thành bị Trọng Thủy nắm rõ.
- Chủ quan khi Triệu Đà tấn công.
5. Hãy tóm tắt ngắn gọn cuộc khởi nghĩa của Hai Bà Trưng?
Trưng Trắc, Trưng Nhị quê ở Mê Linh. Quan lạc tướng Chu Diên muốn liên kết lực lượng giữa hai vùng nên đã cho con trai là Thi Sách kết duyên cùng Trưng Trắc. Tô Định giật mình trước cuộc kết duyên này vì thực chất là sự liên kết thế lực giữa hai vùng nên đã giết Thi Sách. Tin dữ xảy đến Trưng Trắc quyết trả thù, nên đã hiệu triệu toàn dân Mê Linh tiến đánh thành Luy Lâu. Trong phút chốc thành bị phá. Tô Định hoảng sợ chạy về nước. Hai Bà Trưng được tôn làm vua, đóng đô ở Mê Linh, phong chức tước cho các nam, nữ tướng sĩ. Năm Tân Sửu vua Hán sai Mã Viện, Lưu Long và Đoàn Chí đem 20 vạn tinh binh kéo sang đánh Trưng Vương. Một loạt trận huyết chiến nổ ra. Dân Việt không đương nổi, sức lực của người Việt hầu như dốc cạn. Ngày mùng 6 tháng 2 năm Quý Mão, Trưng Trắc, Trưng Nhị đã gieo mình xuống dòng Hát Giang.

6. Hãy tóm tắt ngắn gọn cuộc khởi nghĩa của Triệu Thị Trinh?
Bà Triệu sinh ngày 2 tháng 10 năm Bính Ngọ, là em gái Triệu Quốc Đạt một hào trưởng ở miền núi Quan Yên. Năm 19 tuổi bà cùng người anh tập hợp nghĩa quân lập căn cứ Phú Điền. Năm Mậu Thìn nghĩa quân bắt đầu tấn công quân Ngô. Các thành ấp của quân Ngô đều bị đánh tan. Kẻ cai trị số bị giết, số chạy thoát. Hay tin, vua Ngô sai Lục Dận đem 8000 quân tinh nhuệ sang đàn áp. Sau 6 tháng chống chọi vì có kẻ phản bội, bà đã hi sinh trên núi Tùng. Bấy giờ bà mới 23 tuổi.
7. Hãy kể một vài chính sách đô hộ của nhà Đông Hán đối với dân Việt?
Chúng bắt dân Việt phải theo phong tục tập quán sống như người Hán. Chúng còn bắt dân ta học chữ Hán và tiếng Hán, truyền bá các tư tưởng "thần phục thiên tử", "quy phục thiên triều". Hàng năm, chúng bắt dân ta phải nộp cống nào sừng tê, ngà voi , gỗ trầm, ngọc trai, đồi mồi, san hô, kể cả hoa quả quý như vải, nhãn, dứa v.v... Cả đến những thợ thủ công tài hoa cũng bị trở thành đồ cống.
8. Bạn biết gì về Trương Trọng?
Trương Trọng là thuộc lại quận Nhật Nam.
Cuối năm 78, theo lệ nhà Hán, Trương Trọng được viên thái thú cử sang kinh đô Lạc Dương (Hà Nam) để tâu bày công việc trong quận lên vua Hán. Hán Minh Đế thấy Trương Trọng người thấp bé lại là dân "man di" bèn hỏi xách mé:
- Viên tiểu lại kia người quận nào?
Trương Trọng trong lòng khó chịu nhưng điềm tĩnh đáp:
- Tôi là người thay mặt thái thú quận Nhật Nam vào chầu vua chứ không phải một viên tiểu lại. Bệ hạ muốn dùng người tài cán hai chỉ muốn đo xương thịt?
Bất ngờ bị đối thủ trả lời cứng cỏi lại đứng đắn vua Hán giận lắm nhưng không làm gì được.
Mấy ngày sau, nhân tết Nguyên Đán, vua mở tiệc yến. Nhận thấy trong số các quan vào chúc tết có Trương Trọng, vua Hán muốn rửa nhục bữa trước bèn hỏi Trương Trọng:
- "Nhật Nam" có nghĩa là "phương Nam mặt trời". Ta nghe nói tất cả nhà cửa xứ ấy đều quay về phương Bắc để trông thấy mặt trời có phải không?
Thấy vua Hán kiêu ngạo tự ví mình là mặt trời, bắt mọi người phải ngưỡng mộ sùng bái, Trương Trọng quyết trả miếng. Bởi thế, trước trăm quan cùng một tâm địa cậy thế nước lớn miệt thị nước nhỏ, Trương Trọng chậm rãi đáp:
- "Nhật Nam" không phải là phía Nam mặt trời. Một bậc túc nho không ai hiều như thế. Đất Trung Nguyên (Trung Quốc) có quận gọi là "Vân Trung" nhưng quận ấy có ở trong mây đâu? Có quận gọi là "Kim Thành" nhưng có phải là thành xây bằng vàng đâu? Ấy là đặt tên thế thôi chứ thực không phải như thế. Lại nữa, ở nơi nào thì mặt trời cũng đều mọc ở đằng đông, kẻ thất phu cũng hiểu được như thế. Còn ở xứ Nhật Nam không ai xoay về phương Bắc để trông thấy mặt trời. Ngược lại "lấy vợ hiền hoà, làm nhà hướng Nam" là tục lệ của dân Nhật Nam. Chứ chẳng ai thay đổi được tục lệ đó.
Vua Hán và quần thần ngây người trước câu đối đáp rắn rỏi, mạnh mẽ của viên sứ thần có tầm vóc bé nhỏ mà trí tuệ lớn. Về sau Trương Trọng được vua Hán cho làm thái thú quận Kim Thành.
9. Nước Việt Nam ta đã trải qua bao nhiêu lần đổi niên hiệu? Kể rõ?
Nước Việt Nam ta đã trải qua 7 lần đổi niên hiệu:
- Văn Lang (Thời các vua Hùng)
- Âu Lạc (Thời Thục An Dương Vương)
- Vạn Xuân (Thời Tiền Lý - Lý Nam Đế)
- Đại Cổ Việt (Thời nhà Đinh)
- Đại Việt (Thời nhà Lý)
- Đại Ngu (Thời nhà Hồ)
- Việt Nam (Thời nhà Nguyễn - vua Gia Long Nguyễn Ánh)

10. Bạn biết gì về truyền thuyết "Lạc Long Quân và Âu Cơ"?
Theo truyền thuyết thì thủy tổ dân tộc ta là Kinh Dương Vương, hiện còn có mộ tại làng An Lữ, Thuận Thành, Hà Bắc.
Nguyên Đế Minh là cháu ba đời của vua Thần Nông, đi tuần thú phương Nam đến núi Ngũ Linh (Hồ Nam, Trung Quốc) đóng lại đó rồi lấy con gái bà Vũ Tiên, sau đó sinh được một người con trai tư chất thông minh đặt tên là Lộc Tục. Sau Đế Minh truyền ngôi cho con trưởng là Đế Nghi, làm vua phương Bắc và phong cho Lộc Tục làm vua phương Nam xưng là Kinh Dương Vương. Kinh Dương Vương làm vua vào quãng năm Nhâm Tuất (2879 trước công nguyên) và lấy con gái Thần Long là vua hồ Động Đình sinh được một con trai đặt tên là Sùng Lãm, nối ngôi làm vua xưng là Lạc Long Quân, sau lấy con gái Đế Lai là Âu Cơ sinh một cái bọc có trăm trứng, trăm trứng ấy nở thành trăm con trai. Một ngày, Long Quân nói với Âu Cơ rằng: "ta là giống Rồng, mình là giống Tiên, thuỷ hoả khác nhau, không ở cùng nhau được". Hai người bèn chia con mà ở riêng. Năm chục người theo mẹ về núi, năm chục người theo cha về biển, chia nhau thống trị các sứ, đó là thủy tổ của các nhóm Bách Việt. Người con trưởng trong số các con theo mẹ lên Phong Sơn, được tôn làm vua gọi là Hùng Vương.

Phaàn  2

I. Đâu là câu trả lời đúng:
1. Khi đánh bại Lý Phật Tử, nhà Tùy đã chia nước ta thành bao nhiêu quận?
a) 3 quận
2. Phùng Hưng là con cả của ai?
b) Phùng Hạp Khanh
3. Họ Khúc đã trải qua bao đời nối nghiệp?
a) 3 đời
4. Chiến thắng quân Nam Hán trên sông Bạch Đằng diễn ra vào khoảng thời gian nào?
c) năm 938
5. Ngô Quyền đã lợi dụng hiện tượng gì từ thiên nhiên để đánh bại quân Nam Hán?
c) thủy triều
6. Tướng quân Nam Hán chủ lực trong trận Bạch Đằng là ai?
a) Hoàng Thao
7. Đinh Bộ Lĩnh quê ở đâu?
a) Hoa Lư (Ninh Bình)
8. Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi hoàng đế vào năm nào?
c) năm 968
9. Đinh Tiên Hoàng và Nam Việt vương Đinh Liễn đã bị ai giết hại?
a) Đỗ Thích
10. Năm Canh Dần (990), Lê Hoàn đã được vua Tống phong hai chữ là gì?

b) Đặc tiến
II. Câu nào đúng và câu nào sai. Nếu sai bạn hãy sửa lại:
1. Chùa một cột được xây dựng vào thời vua Lý Thánh Tông.
- Sai.
- Chùa một cột được xây dựng vào thời vua Lý Thái Tông.
2. Lý Thánh Tông là ông vua rất ưa chuộng Phật giáo.
- Đúng.
3. Lý Công Uẩn là người khởi nghiệp triều Lý hiển hách.
- Đúng.
4. Triều Lý đã trải qua 10 đời vua.
- Sai.
- Triều Lý đã trải qua 9 đời vua.
5. Vào thời vua Lý Nhân Tông, trường đại học đầu tiên đã được xây dựng.
- Đúng.
6. Lý Huệ Tông đã truyền ngôi cho Chiêu Thánh rồi vào ở chùa Chân Giáo.
- Đúng.
7. Ỷ Lan tên thật là Lê Thị Yến.
-Đúng.
8. Ngày 7 tháng 2 năm Bính Dần (906), vua Đường phong cho Khúc Thừa Dụ chức "Tĩnh Hải hành quân Tư mã quyền chi lưu hậu".
- Sai.
- Ngày 7 tháng 2 năm Bính Dần (906), vua Đường phong cho Khúc Thừa Dụ chức "Tĩnh Hải quận Tiết Độ Sứ tước Chống bình dương sự".
9. Nhà Tiền Lê tồn tại trong 25 năm, trải qua 3 đời vua.
-Sai.
- Nhà Tiền Lê tồn tại trong 29 năm, trải qua 3 đời vua.
10. Cuộc khởi nghĩa của Mai Thúc Loan diễn ra vào quãng năm Nhâm Tuất (722) đời vua Huyền Tông nhà Đường.
- Đúng.
III. Điền vào chỗ trống:
1. Bản đồ đầu tiên của nước Đại Việt đã được vua Lý Anh Tông dầy công tạo dựng.
2. Vua Thái Tông trị vì đất nước được 27 năm, mất năm Giáp Ngọ (1054), thọ 55 tuổi.
3. Vua Lý Thái Tổ có 5 hoàng tử là: Thái Tông Phật Mã, Dực Thánh vương, Khai Quốc Bồ, Đông Chính Vương Lực, Võ Đức Vương Hoảng.
4. Trần Thủ Độ là người có công khởi nghiệp triều Trần.
5. Lý Công Uẩn đã từng được sư Vạn Hạnh tiên đoán về việc khởi nghiệp của triều Lý.
6. Lý Công Uẩn đã được sinh ra trong một hoàn cảnh đặc biệt ở chùa Ứng Tâm.
7. Đại La được đổi tên thành "Thăng Long thành" vào thời vua Lý Thái Tổ (Lý Công Uẩn).
8. Ngô Quyền là bộ tướng của Dương Đình Nghệ sinh ngày 12 tháng 3 năm Đinh Tỵ (897) ở Đường Lâm (Ba Vì, Hà Nội).
9. Sau chiến thắng Bạch Đằng, Ngô Quyền đã đóng đô ở Cổ Loa (Hà Nội).
10. Đinh Toàn (Phế Đế) đã hy sinh trong chuyến đi dẹp loạn Cử Long thuộc vùng Cẩm Thủy, Thanh Hoá.
IV. Hãy trả lời một số câu hỏi:
1. Vì sao Dương Vân Nga và Ỷ Lan đã bị sử sách phong kiến xoá sạch công lao?

- Dương Vân Nga: Vì bà đã trao chiếc long bào cho Lê Hoàn, về sau lại trở thành vợ Lê Hoàn nên sử sách phong kiến đã xoá sạch công lao của bà.
- Ỷ Lan: Vì bà đã bắt giam Hoàng hậu Thượng Dương (người đã dựa vào thế lực của Thái sư Lý Đạo Thành gạt bà ra khỏi triều đình) cùng 72 cung nữ vào lãnh cung, bỏ đói cho đến chết. Vì tội trạng ấy, sử sách phong kiến đã xóa sạch mọi công lao của bà đối với dân nước.
2. Những biểu hiện nào cho thấy Lê Hoàn là ông vua nội trị và ngoại giao xuất sắc?
Khi vừa đại thắng quân Tống, Lê Hoàn đã dốc sức chăm lo xây dựng và bảo vệ đất nước. Bên trong, Lê Hoàn chống cát cứ, xây dựng cơ sở của nền kinh tế. Đối với bên ngoài ông thi hành chính sách ngoại giao mềm dẻo khôn khéo nhưng kiên quyết bảo vệ nền độc lập của đất nước. Khi sứ nhà Tống là Trần Cảo sang sắc phong, Lê Hoàn đã có những chủ trương làm nổi lên sự hùng mạnh của đất nước. Sứ Tống và cả Tống triều đều phải nể phục.
3. Hãy kể vắn tắt trận thủy chiến trên sông Bạch Đằng do Ngô Quyền làm chủ tướng?
Mùa Đông năm Mậu Tuất (938), vua Nam Hán là Lưu Cung cho con là Vạn vương Hoàng Thao đem quân sang xâm lược nước ta. Ngô Quyền nhanh chóng tập hợp nghĩa quân chống giặc mạnh. Sau khi giết tên nội phản Kiều Công Tiễn, Ngô Quyền đã cho bố trí một trận địa cọc nhọn bịt sắt cắm xuống lòng sông Bạch Đằng. Khi nước triều lên ông cho dụ thuyền giặc vào bên trong hàng cọc, đợi khi thủy triều xuống sẽ dốc toàn sức tiêu diệt địch bằng một trận quyết chiến nhanh gọn.
Tháng 12 năm Mậu Tuất (938) các chiến thuyền của giặc hùng hổ vượt biển tiến vào sông Bạch Đằng. Chúng nghênh ngang tràn vào trận địa mai phục của Ngô Quyền. Bị đánh bất ngờ nên chỉ trong một thời gian rất ngắn thuyền giặc bị đắm gần hết, quân giặc bị chết quá nửa, máu chảy loang đỏ khúc sông, Hoàng Thao cũng bị đâm chết tại trận. Quân Tống triều hoàn toàn bị tiêu diệt.
4. Hãy ghi lại một bài thơ ca ngợi người anh hùng Mai Hắc Đế của nhân dân ta?
Hùng cứ Hoan Châu đất một vùng
Vạn An thành lũy khói hương xông
Bốn phương Mai Đế lừng uy đức
Trăm trận Lý Đường phục võ công
Đường đi cống vải từ đây dứt
Dân nước đời đời hưởng phúc chung.
5. Hãy chứng minh vua Lý Thánh Tông là vị vua rất để tâm đến phái Phật giáo?
Lý Thánh Tông đã cho xây cất nhiều chùa chiền và là người sáng lập phái Phật giáo Thảo Đường. Lý luận của Thảo Đường thoả mãn sự đòi hỏi của vua muốn phát triển ý thức dân tộc, muốn độc lập, tự cường, chống sự xâm lăng của Bắc Tống, hoà hợp với Khổng học tạo nên sự thống nhất giữa ý chí và hành động của giới tu hành, thứ dân, nhằm xây dựng một nước Đại Việt hùng mạnh. Khác với các triều đại trước, Lý Thánh Tông đem đạo vào đời, mà cuộc đời ấy, theo nhà vua, phải lấy việc phụng sự dân tộc, lấy sự đồng tâm nhất trí làm mục đích để tập trung vào hành động thiết thực, cứu thế bằng đức tin. Vua đã tìm thấy trong Phật học triết lý sinh thành dưỡng dục theo nghĩa dài lâu nối tiếp, là phương tiện dạy cho dân hiểu mình là ai, lấy ý chí tự cường để thắng số mệnh, phụng sự cho sự phồn vinh bền vững của quốc gia.
6. Vua Lê Long Đĩnh là một ông vua tàn bạo, bạn hãy chứng minh điều đó?
Long Đĩnh đã giết anh, cướp ngôi vua. Thích lấy việc giết làm trò chơi. Có những tội nhân phải tội hình, vua cho lấy rơm tẩm dầu quấn vào người rồi đốt cho chết. Có trường hợp vua cho tù trèo lên cây cao rồi sai người chặt gốc cây đổ. Vua còn bỏ người vào sọt rồi đem thẻ xuống sông. Vua thích chí ngồi xem đao phủ thực hiện mệnh lệnh ác độc của mình. Có lần vua lấy mía để lên đầu nhà sư mà róc vỏ, thỉnh thoảng vờ nhỡ tay bổ dao vào đầu nhà sư chảy máu, trông thấy thế vua thích thú vui vười...

7. Bạn hãy kể công những công tích của Ỷ Lan?
Năm 1069, vua Lý Thánh Tông thân cầm quân đi đánh giặc, đã trao quyền nhiếp chính cho Ỷ Lan. Ngay năm ấy, nước Đại Việt không may bị lụt lớn, mùa màng thất bát, nhiều nơi sinh loạn. Nhưng nhờ có kế sách trị nước đúng đắn, quyết đoán táo bạo, loạn lạc đã được dẹp yên, dân đói đã được cứu sống.
Năm Nhâm Tý (1072), vua Lý Thánh Tông đột ngột qua đời, triều Lý không tránh khỏi rối ren. Nhưng khi Ỷ Lan trở thành Hoàng thái hậu nhiếp chính và Lý Thường Kiệt nắm quyền Tể tướng thì nước Đại Việt lại khởi sắc, nhanh chóng thịnh cường. Ỷ Lan đã thi hành những biện pháp dựng nước yên dân, khiến cho thế nước và sức dân đã mạnh hẳn lên.
Năm Đinh Tỵ (1077), Tống triều phát đại binh sang xâm lược. Để Lý Thường Kiệt rảnh tay lo việc trận mạc, Thái hậu Ỷ Lan đã bỏ qua hiềm khích cũ, điều Lý Đạo Thành từ Nghệ An về, trao chức Thái sư như cũ, để cùng mình điều khiển triều đình, huy động sức người sức của vào trận. Nhờ vậy, nước Đại Việt đã làm nên chiến thắng hiển hách. Quân giặc hùng hổ toan làm cỏ nước Đại Việt đã phải cam chịu thất bại, lủi thủi rút quân về nước.
8. Hãy kể một số việc làm của vua Lý Thái Tông khi ông đương ngôi?
Khi đương ngôi, Thái Tông luôn dạy dân tôn trọng phép nước, định rõ các bậc hình phạt, đối với các tội nhẹ, cho được lấy tiền chuộc tội. Hễ năm nào đói kém, hoặc đi đánh giặc về, vua đều giảm thuế cho dân. Ở trong cung, vua định rõ số hậu phi và cung nữ: Ví như: hậu và phi: 13 người, ngự nữ: 18 người, nhạc kĩ: 100 người. Tất cả các cung nữ đều phải học nghề thêu, dệt gấm vóc, khuyến khích triều thần dùng chế phẩm của họ. Cũng trong thời gian này, Thái Tông đã cho xây dựng "Chùa một cột" một công trình kiến trúc chùa chiền độc đáo của nước ta.
9. Hãy kể một số công lao của Hoàng hậu Trần Thị Dung?
Trần Thị Dung đã có công chỉ huy giới hoàng tộc chủ động rút khỏi kinh thành trong lần giặc Nguyên xâm lược Đại Việt lần thứ nhất (1257), sau đó, đảm nhận việc lo liệu thu nhặt sắt thép, khích lệ các hiệp thợ rèn đêm ngày rèn binh khí cung cấp cho quân Trần. Trong trận phản công chiến lược Đông Bộ Đầu tháng 12 năm Đinh Tý (1-1258), đuổi giặc chạy về nước của dân tộc có một phần công của bà.
10. Tại sao sử sách phong kiến thường coi Trần Thủ Độ như một quyền thần vô học, có tài mà không có đức, có công với triều Trần, nhưng có tội với triều Lý?
Lý do của việc này là vì Thủ Độ đã giết hết tôn thất nhà Lý. Chuyện rằng: năm Nhâm Thìn (1232) nhân làm lễ Tiên hậu nhà Lý ở thôn Thái Đường (Đông Ngàn, Bắc Ninh), Thủ Độ sai làm nhà lá ở trên các hố để đến khi các tôn thất nhà Lý vào tế thì bị sụt cả xuống, rồi lấy đất đổ lên chôn sống hết.

Phaàn  3

I. Đâu là câu trả lời đúng:
1. Vua Trần Thái Tông là tác giả của tập kí nào sau đây?
a) Khoá hư lục
2. Khi Trần Thánh Tông lên ngôi, ở Thiên triều (Trung Quốc) đã xảy ra biến cố nào?
b) Tống triều bị nhà Nguyên thôn tính
3. Binh thư yếu lược và Vạn Kiếp tổng bí truyền thư là hai bộ binh thư lớn của ai?
b) Trần Hưng Đạo
4. Triều Hồ bắt đầu sự nghiệp đế vương vào năm nào?
c) 1400
5. Tiền tệ được dùng trong nước ta thời Hồ làm bằng nguyên liệu gì?
b) giấy
6. Người đã chế tạo thành công súng thần công là ai?
c) Hồ Nguyên Trừng
7. Lê Lợi quê ở đâu?
a) Thanh Hoá
8. Vào thời Lê Thái Tổ, Hà Nội có tên là gì?
a) Đông Kinh
9. Lê Túc Tông khi mất đã truyền ngôi cho ai?
b) anh vua
10.Vị vua nào là người trị vì đất nước lâu nhất trong thời Lê sơ?
c) Lê Thánh Tông
II. Câu nào đúng và câu nào sai. Nếu sai bạn hãy sửa lại:
1. Lê Hiến Tông là ông vua đầu tiên của triều Lê có hướng trở về với đạo Phật.
- Đúng.
2. Lê Chiêu Tông là ông vua cuối cùng của triều Lê sơ.
- Sai.
- Lê Chiêu Hoàng mới là ông vua cuối cùng của triều Lê sơ.
3. Vào thời vua Lý Thái Tông trị vì, vua đã cho dựng bia ghi tên các tiến sĩ.
- Đúng.
4. Trong triều Trần, có một ông vua bị tử trận.
- Đúng.
5. Trần Anh Tông đã gả An Tư cho Chế Mân - vua Chiêm Thành.
- Sai.
- Trần Anh Tông đã gả công chúa Huyền Trân cho Chế Mân - vua Chiêm Thành.
6. Hồ Quý Ly tham dự vào chính sự nhà Trần khoảng 25 năm.
- Sai.
- Hồ Quý Ly tham dự vào chính sự nhà Trần khoảng 28 năm.
8. Vào thời Lê Thái Tổ (Lê Lợi) nước ta vẫn có tên là Đại Ngu.
- Sai.
- Vào thời Lê Thái Tổ (Lê Lợi) nước ta có tên là Đại Việt.
9. Vào thời vua Lê Uy Mục, Nguyễn Trãi và gia đình đã bị án chu di tam tộc.
- Sai.
- Vào thời vua Lê Thái Tông, Nguyễn Trãi và gia đình đã bị án chu di tam tộc.
10. Lê Cung Hoàng đã được Hồ Quý Ly lập lên ngôi vua.

- Đúng.
III. Điền vào chỗ trống:
1. Năm 27 tuổi, Trần Nhật Duật được giao trọng trách dẹp chúa đạo Đà Giang là Trịnh Giác Mật.
2. Triều Trần đã trải qua 12 đời vua.
3. Vua Trần Thái Tông có tên là Trần Cảnh.
4. Vua Chiêm Thành là Chế Bồng Nga đã bị Trần Khát Chân đánh chết.
5. Hồ Quý Ly đã dựa vào Thượng hoàng Nghệ Tông nên lộng quyền.
6. Trần Thuận Tông là con rể của Hồ Quý Ly.
7. Khi cha con Hồ Quý Ly bị bắt, con thứ của Trần Nghệ Tông là Giản Định Vương Trần Quỹ đã nổi cờ khởii nghĩa chống giặc Minh.
8. Nhà Hậu Trần tồn tại được 7 năm, trải qua 2 đời vua.
9. Giặc Minh đô hộ đất nước ta được 20 năm.
10. Trần Quang Khải là con trai vua Trần Thái Tông (Trần Cảnh).
VI. Hãy trả lời một số câu hỏi:
1. Vì sao vua Trần Thái Tông bỏ trốn lên chùa Phù Vân, núi Yên Tử (Quảng Ninh)?
Nguyên nhân là vì: Chiêu Thánh Hoàng hậu lấy Thái Tông đã được 12 năm, tức là đã 19 tuổi mà vẫn chưa có con, trong khi triều Trần cần kíp phải có Hoàng tử. Khi đó, Trần Thủ Độ bắt vua Thái Tông bỏ Chiêu Thánh, giáng xuống làm công chúa rồi đem người chị của Chiêu Thánh, vợ của Trần Liễu, đã có thai vào làm Hoàng hậu. Chính vì thế vua Thái Tông đang đêm bỏ trốn lên chùa Phù Vân, núi Yên Tử (Quảng Ninh) để tỏ ý phản đối.
2. Hồ Nguyên Trừng là ai? Ông đã có những công tích gì nổi bật?
- Hồ Nguyên Trừng là con cả của Hồ Quý Ly. Ông không những là vị tướng tài mà còn là một công trình sư lỗi lạc, được coi là ông tổ của nghề đúc súng thần công Việt Nam.
- Hồ Nguyên Trừng đã xây dựng được nhiều công trình quân sự độc đáo thể hiện bản chất của nhà quận sự kiệt xuất. Nhưng nhắc đến ông, người ta thường nhắc đến súng "thần cơ". Ông là người đầu tiên trên thế giới đã chế tạo được súng "thần cơ" cỡ nhỏ và súng "thần công" cỡ lớn.
3. Hãy trình bày những việc làm cải cách đất nước của Hồ Quy Ly? Nhược điểm của chúng là gì?
- Về mặt hành chính, Quý Ly đổi các lộ xa làm trấn, đặt thêm các chức An Phủ phó sứ, Trấn thủ phó sứ cùng các chức phó khác ở các châu huyện.
Ở các lộ thì đặt những chức quan lớn như Đô hộ, Đô thống, Thái thú quản cả việc quân sự và dân sự. Quý Ly còn đặt chức Liêm phóng sứ tại mỗi lộ để dò xét tình hình quân dân.
Về mặt kinh tế, cải cách quan trọng nhất của Hồ Quý Ly là phép hạn điền, hạn nô, phát hành tiền giấy và đổi mới chế độ thuế khoá. Đó là những cải cách tiến bộ nhằm tước giảm thế lực của bọn quý tộc Trần, giải quyết tình trạng kiệt quệ tài chính của triều đình. Theo phép hạn điền, trừ đại vương và trưởng công chúa, mỗi chủ đất chỉ được giữ 10 năm trở xuống, sổ sách phải sung công, nghĩa là khôi phục chế độ sở hữu nhà nước về ruộng đất. Ai có tội được phép lấy ruộng mà chuộc tội.
Về văn hoá xã hội, Hồ Quý Ly phản đối lối học sáo rỗng, nhắm mắt học vẹt lời nói của cổ nhân để xét việc trước mắt. Năm Nhâm Thân (1392), Quý Ly soạn sách "Minh Đạo" gồm 14 thiên đưa ra những kiến giải xác đáng về Khổng tử và những nghi vấn có căn cứ về sách "Luận ngữ", một trong những tác phẩm kinh điển của nho giáo.
Hồ Quý Ly cũng có hoài bão xây dựng một nền văn hoá dân tộc. Ông trọng dụng chữ Nôm, dịch Kinh thư ra Nôm để dạy hậu phi, cung nữ. Ông còn quan tâm đến việc mở thêm trường học ở các lộ phủ Sơn

Nam, Kinh Bắc, Hải Đông và định lại phép thi cho có quy củ.
Về mặt xã hội, Hồ Quý Ly mở "Quảng Tế Thư" một loại bệnh viện công, chữa bệnh bằng châm cứu và lập kho bán thóc rẻ cho người nghèo. Việc ông ban hành cân, thước, đấu, thưng để thống nhất đo lường cũng góp phần làm tăng thêm giá trị văn minh của đời sống xã hội.
- Nhược điểm : Phần lớn các cải cách chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển của xã hội và những đòi hỏi cấp thiết của dân tộc. Nó chỉ làm lợi riêng cho họ Hồ nhiều hơn là lợi ích quốc gia. Các cải cách này còn được tiến hành bằng bạo lực và vũ trang chính vì thế không đem lại nhiều lợi ích cho dân mà còn làm mất lòng dân.
4. Vì sao Lê Thái Tổ (Lê Lợi) không lập con trưởng Tư Tề lại lập Nguyên Long làm Hoàng thái tử?
Ban đầu nhà vua đã lập quân vương Tư Tề là con trưởng đã lớn làm quốc vương, tạm coi việc nước. Nhưng vì Vương mắc chứng cuồng, giết bừa các tỳ thiếp, dần dần không hợp ý vua. Một hôm giữa trưa nằm ngủ, chợt mộng thấy bà Hoàng hậu Phạm Ngọc Trần than trách rằng: "Nhà vua phụ công của thiếp, từ hồi mới khởi nghĩa đã đem thiếp cho vị thần. Nay được thiên hạ rồi, mà ơn thánh chẳng được hưởng". Khi tỉnh dậy vua đã cho lập Nguyên Long làm con đích (Hoàng thái tử).
5. Hãy kể những tội ác của Lê Uy Mục?
Khi lên ngôi, Uy Mục đã giết Thái hoàng thái hậu-mẹ của vua Hiến Tông và một loạt đại thần. Uy Mục là người ham rượu chè, gái đẹp, thích giết người. Đêm nào Uy Mục cũng vào cung cùng với cung nhân uống rượu vô độ, ai say thì giết. Uy Mục cùng dòng họ ngoại bóc lột tàn bạo những của cải từ nhân dân. Ai có đồ lạ vật quý gì cũng đều bị Uy Mục và dòng họ tước đoạt. Uy Mục còn ra lệnh cho giết hết những người Chiêm bị bắt làm gia nô trong các điền trang của các thế gia, công thần...
6. Nhà Minh đã thực hiện chính quyền đô hộ của chúng trên đất Việt như thế nào?
Nhà Minh đã sai Hoàng Phúc làm trấn quản đất Việt. Tên này đã thực hiện một chính sách cai trị khéo léo, mềm mỏng nhưng vô cùng thâm độc.
Ngoài việc bóc lột về kinh tế, đàn áp bằng quân cơ, Hoàng Phúc còn dùng chính sách văn hoá để đồng hoá dân Việt. Hắn bắt các phu huyện, châu dựng văn miếu, lập đàn tế lễ hàng năm thờ xã tắc Phong Vân, Sơn Xuyên và các thần theo phong tục Trung Hoa. Hắn còn đặt ra luật cấm trai gái nước Việt cắt tóc ngắn. Phụ nữ phải mặc quần dài áo ngắn theo phong tục phương Bắc. Hắn còn cho mở trường học tiếng Trung Hoa và ra sức lôi kéo mua chuộc sĩ phu, thầy thuốc, tăng đạo, để phục vụ nền đô hộ.
Năm Ất Mùi (1415) Hoàng Phúc cấp lộ phí, cho người đi theo phục dịch và bắt các quan cai trị các địa phương phải đón tiếp long trọng những người Việt sang Kim Lăng phong chức tước để về nước làm việc cho chính quyền đô hộ.
Ngoài việc đào tạo và mua chuộc các quan chức, Hoàng Phúc còn thực hiện âm mưu thiêu hủy những bi ký của những người Việt từ trước để lại, một số có giá trị lớn chúng đưa về phương Bắc. Hàng năm nhà Minh còn bắt các địa phương Đại Việt phải cống nạp những nho sinh trẻ, những thợ thủ công lành nghề để đưa về Kim Lăng, hòng hủy diệt dân tộc Đại Việt.
Từ chính sách này mà Hoàng Phúc đã thu nạp và đào tạo được không ít nhân tài, thấm nhuần văn hoá Trung Hoa để phục vụ chính sách cai trị của chúng.
Đây là một nền đô hộ vô cùng thâm độc và khôn ngoan của chính quyền Trung Hoa thời bấy giờ.

7. Vì sao cuộc khởi nghĩa chống Minh của triều Hậu Trần lại thất bại?
Cuộc khởi nghĩa chống Minh của triều Hậu Trần thất bại do ba nguyên nhân chính:
- Lực lượng nghĩa quân còn quá yếu trong khi quân Minh được huấn luyện tốt lại rất đông về số lượng.
- Giản Định Đế nóng vội trong việc phản công giặc nên giết nhầm kẻ sĩ, tướng tài.
- Thiếu quyết đoán và nắm bắt cơ hội trong tổ chức tấn công.
8. Bạn biết gì về cuộc đời và sự nghiệp thống trị nước nhà của vua Lê Thánh Tông?
Cuộc đời của vua Lê Thánh Tông là một cuộc đời hoạt động sôi nổi trên rất nhiều lĩnh vực mà mặt nào cũng tỏ ra xuất sắc. Nhà vua anh minh quyết đoán, có hùng tại đại lược, võ giỏi văn hay, mà thánh học rất chăm, tay không lúc nào rời quyển sách. Các sách kinh sử, lịch toán, các việc thánh thần, cái gì cũng tinh thông. Văn thơ thì hay hơn cả các quan văn học. Vì thế nhân dân yêu mến, đất nước yên bình. Dưới thời trị vì của vua, quốc gia Đại Việt đã đạt được sự phát triển rực rỡ về mọi mặt.
Bản thân nhà vua cũng là một nhà văn hoá lớn: ông là một nhà thơ và là người rất chăm lo đến việc trước thuật. Trong đời ông vua này, nhiều công trình biên soạn có tầm cỡ được tiến hành như: "Đại việt sử ký toàn thư" hoàn thành năm Kỷ Hợi (1479), "Thiên nam dư hạ tập", một công trình có tính bách khoa lớn đầu tiên, hơn 100 bài thơ của Nguyễn Trãi cũng được sưu tầm vào thời gian này. Lê Thánh Tông là người đã giải oan cho cái án của Nguyễn Trãi, cho tìm con cháu còn sống sót và ra lệnh sưu tầm thơ văn của Ức Trai.
Lê Thánh Tông còn lập ra hội Tao Đàn gồm 28 ông tiến sĩ giỏi thơ văn nhất nước thời đó gọi là "Tao Đàn nhị thập bát tú" do chính Lê Thánh Tông làm Nguyên soái. Khối lượng sáng tác của Lê Thánh Tông và hội Tao Đàn rất lớn, và có vị trí rất đặc biệt.
Lê Thánh Tông không chỉ là một ông vua đầy tài năng và nhiệt huyết với tất cả các thành tựu nổi bật dưới thời trị vì của ông mà ông còn là một cái tên không thể mờ trong lịch sử và nền văn hoá nước nhà.
9. Nguyễn Trãi đã bị chu di tam tộc vì vụ án "lệ chi viên" bạn biết gì về vụ án này?
Vụ án "lệ chi viên" tức vụ án vườn vải như sau:
Ngày 27 tháng 7 năm Nhâm Tuất (1442) vua đi tuần ở miền Đông, duyệt quan ở thành Chí Linh, Nguyễn trãi đón vua ngự ở chùa Côn Sơn, nơi ở của Nguyễn Trãi. Ngày 4 tháng 8 vua về đến Lệ chi viên thuộc huyện Gia Định (nay thuộc huyện Gia Lương, Hà Bắc). Cùng đi với vua có Nguyễn Thị Lộ, một người thiếp của Nguyễn Trãi khi ấy đã vào tuổi 40 được vua Thái Tông yêu quý vì sắc đẹp, văn chương hay, luôn được vào hầu bên cạnh vua. Khi về đến Lệ chi viên, vua thức suốt đêm với Nguyễn Thị Lộ rồi băng, lúc này ông mới 20 tuổi. Các quan bí mật đưa về, ngày 6/8 mới đến kinh sư, nửa đêm vào đến cung mới phát tang. Triều đình đã quy cho Nguyễn Thị Lộ tội giết vua. Nguyễn Trãi và gia đình bị án chu di tam tộc.
10. Vì sao Hồ Quý Ly bị người đương thời cho là "gian giảo"?
Hồ Quý Ly bị người đương thời cho là "gian giảo" vì:
- Hồ Quý Ly đã tiến hành cải cách và đoạt chính quyền nhà Trần bằng bạo lực và tàn bạo.
- Ông cũng đã giết 370 người (là các tôn thất nhà Trần và những người không ăn cánh). Ông còn gián tiếp và trực tiếp giết nhiều vua Trần và sẽ tiếp tục tàn sát nhiều người trong tương lai.