CHẤT TRIẾT LÍ VỀ CUỘC SỐNG CỦA AKUTAGAWA QUA TRUYỆN NGẮN: TRINH TIẾT, LÒNG ĐÃ TRÓT YÊU, ẢO THUẬT.

CHẤT TRIẾT LÍ VỀ CUỘC SỐNG CỦA AKUTAGAWA QUA TRUYỆN NGẮN:

TRINH TIẾT, LÒNG ĐÃ TRÓT YÊU, ẢO THUẬT.

A. TÁC GIẢ

     1. Cuộc đời:

-         Akutagawa Ryūnosuke sinh 1892. Ông là trưởng nam gia đình Niihara

-         7 tháng tuổi mẹ phát bệnh tâm thần ông về sống với phía họ hàng bên mẹ Akutagawa) để nuôi.

-         Có khiếu văn chương hồi tiểu học. 7 tuổi biết làm thơ Haiku.

-         11 tuổi mẹ ruột chết. Ông cùng bạn đồng lứa lập tạp chí văn chương.

-         19 tuổi, học rất giỏi, vào trường Dự Bị Đại Học Tokyo được miễn thi.

-         27 tuổi, cưới vợ. Theo học Haiku với Takahama Kyoshi (1874-1959). Một năm sau bố đẻ qua đời.

-         35 tuổi sức khỏe ông kém, có chịu chứng suy nhược thần kinh sau đó ông tự sát vào ngày (24/7/1927).

2. Sự nghiệp:

-         1912 viết tùy bút “ Nước dòng sông Cái”

-         1914 cùng với các bạn tái bản tạp chí Tân tư trào. Ra mắt “ Tuổi già”, vỡ kịch

-         “ Tuổi xuân và cái chết”

-         1017 cho ra đời tập truyện ngắn đầu tiên “Cổng Rashonmon” và tập thứ hai “Thuốc lá và con quỷ”

-         1019 ra mắt tập truyện ngắn thư ba “ Thầy tuồng múa rối”

-         1920 ra tập truyện thứ tư “ Đèn kéo quân”

-         1921 ra tập truyện ngắn thứ năm “ Hoa nở về đêm”

-         1923 ra tập truyện ngắn thứ sáu “ Áo tết”

-         1924 ra mắt tập truyện ngắn thứ bảy “ Gió Đông Nam”

-         1925 ra Tuyển tập Akutagawa Ruynosuke.

-         1927 ra tập truyện thứ tám “cây quạt Hồ Nam” đây cũng là tập truyện cuối cùng của ông.

3. Giải thưởng Akutagawa:

Năm 1935, một người bạn của Akutagawa Ryūnosuke, nhà văn kiêm chủ xuất bản tạp chí Shinshichō tên là KiKuChi Kan (1888-1948), đã sáng lập ra giải thưởng văn chương thường niên mang tên Akutagawa Ryūnosuke trao cho các nhà văn trẻ sáng tác được những tác phẩm có giá trị văn học cao. Giải thưởng mang tên ông từ hơn 50 năm nay vẫn là một danh dự tối cao đối với người cầm bút Nhật Bản.

B. TÁC PHẨM

1. TRINH TIẾT

1. Tóm tắt

Câu chuyện kể về Shinko- một gã hành khất bí ẩn và Otomi- một người giúp việc cho một chủ tiệm tạp hóa vùng Ueno. Trong lần di tản để tránh bọn phiến loạn, Otomi không muốn bà chủ mất ăn mất ngủ vì đã bỏ quên lại chú mèo Mikê, nàng đã bất chấp nguy hiểm trở lại căn nhà đang ngập mùi chiến tranh ấy để tìm lại con mèo cho chủ. Ở đâ

y, Otomi đã bắt gặp Shinko, hắn đang trú mưa một cách tùy tiện trong ngôi nhà của chủ nên Otomi đã đuổi hắn đi. Shinko không đi ngược lại còn đe dọa và muốn cưỡng hiếp nàng. Otomi chống cự quyết liệt nhưng đã bị Shinko khống chế bằng khẩu súng mà hắn luôn mang theo bên mình. Sau đó, hắn quay súng về chú mèo Mikê và dọa sẽ giết con mèo nếu Otomi không hiến thân cho hắn. Cuối cùng, Otomi đã buông xuôi và đồng ý đổi cái trinh tiết của mình chỉ để cứu một con mèo. Giây phút tưởng chừng như mọi chuyện đã rồi nhưng Shinko đã bỏ chạy khi nhìn thấy cảnh tượng Otomi đang nằm dài trong phòng khách. Hắn thấy xấu hổ trước hành động của mình và hắn đã tự biện hộ cho mình rằng trước đó hắn chỉ đùa với Otomi thôi. Họ lại cười nói vui vẻ với nhau như chưa hề có chuyện gì xảy ra. Bên ngoài màn đêm đã buông và cơn mưa bây giờ đã thưa thớt dần.

Hai mươi năm sau đó, khi mà Otomi giờ đây đã có chồng và ba con. Vào ngày lễ khánh thành cuộc triển lãm quốc gia lần thứ 3 tại Takenodai. Otomi cùng gia đình đi tản bộ đã tình cờ gặp lại gã hành khất năm xưa trên chiếc xe song mã, trong hắn oai nghiêm và người đeo đầy lon, huy chương đủ loại. Otomi hoàn toàn không ngạc nhiên vì với nàng, Shinko không phải là một gã hành khất tầm thường. Kỉ niệm 20 năm chợt ùa về làm se sắt con tim. Nhưng nàng vẫn luôn mĩm cười- một nụ cười đầy sức sống, một nụ cười dịu dàng và trìu mến.

1. Phân tích

2.1. Nhân vật Shinko- sự đấu tranh giữa bản năng và luân lý

 Akutagawa đã khắc họa thành công nhân vật Shinko từ ngoại hình đến tính cách. Trước khi gặp Otomi, Shinko là một con người hội tụ nhiều phẩm chất tốt đẹp. Một gã hành khất với dáng vẻ lạ lùng trên khuôn mặt đầy râu có dán hai ba miếng thuốc cao. Người gã tuy cáu bẩn nhưng mặt mũi không có vẻ hạ cấp .Shinko không phải là một gã hành khất bình thường, hành động của anh có vẻ bí ẩn và khó hiểu một gã khất thực thử súng trong căn bếp ngôi nhà hoang ngập mùi chiến tranh, thật là một cảnh tượng lạ lùng khó hiểu. Ngay từ đầu tác phẩm, tác giả đã đem đến cho người đọc những ấn tượng và nghi vấn về con người của Shinko. Và khi con người ta không bị những thứ phù phiếm của cuộc đời này mê hoặc, cám dỗ thì hẳn họ sẽ tồn tại ít nhiều những phẩm chất tốt đẹp. Tác giả tin tưởng vào điều đó khi xây dựng nhân vật Shinko. Anh yêu chú mèo Mikê và căm ghét chiến tranh. Anh ta có vẻ đau đớn nhưng anh không hề sợ chết khi ngày mai chiến tranh sẽ đến. Và chúng ta sẽ làm gì khi ngày mai chiến tranh xảy ra? Liệu chúng ta có thể bình tĩnh như Shinko không? Vâng, Shinko vẫn thản nhiên trò chuyện với chú mèo Mikê như một người bạn thân thiết: Này Mikê, chú hãy chờ đến mai mà xem, súng đạn sẽ rơi xuống đây như mưa, chú nghe chưa? Nếu chú bị trúng một viên đạn thì thể nào cũng ngoẻo. Ngày mai, tớ khuyên chú mày nên nấp dưới sàn hiên nhà suốt ngày. Một gã hành khất hạ cấp nhưng hắn luôn lạc quan và yêu đời mặc dù cuộc sống không hề đơn giản. Chiến tranh đến thì con người bình thường muốn sống đã khó huống chi là một kẻ ăn xin như Shinko. Có lúc anh phải tranh giành bới cả cái thùng rác với chú mèo Mikê để kiếm ăn, vậy mà Shinko không hề than vãn, trên khuôn mặt anh ta luôn nở một nụ cười. Anh vẫn vui vẻ trò chuyện với Mikê, nửa thật, nửa đùa:

Này nói thật ra giữa tớ với chú, bọn mình đã biết nhau từ lâu. Hôm nay là ngày chót của bọn mình, chú hiểu không? Có thể ngày mai là ngày bất hạnh của chú, và đối với tớ, có thể là cái chết. Nhưng ngay nếu không ngoẻo thì tớ cũng chả còn có dịp bới thùng rác với chú nữa đâu. Chú ắt sẽ hài lòng!. Lời nói ấy, nụ cười ấy tuy có vẻ hài nhưng nó lại khiến chúng ta phải chua xót, ngậm ngùi.

          Khi gặp Otomi, lúc đầu Shinko vẫn tỏ ra được phẩm chất tốt đẹp của mình, tỏ ra rất lễ độ với phụ nữ: Gã này cười bẽn lẽn, cúi đầu chào hai ba lần và biết nhận thức trước hành động sai trái của mình khi đã tùy tiện vào nhà người khác: Xin cô thứ lỗi, trời mưa quá lớn nên chi mạn phép lẻn vào nhà trong lúc cô vắng mặt, ngoài ra tôi không có ý đồ xấu xa gì cả. Là một gã hành khất, nhưng Shinko đặc biệt là một người trung thực và biết tự trọng. Trước thái độ dò xét của Otomi, anh đã tỏ ra khó chịu và mạnh mẽ phủ nhận với Otomi rằng: Không, tôi không định trộm cắp đâu. Và anh tỏ ra tôn trọng lời yêu cầu của Otomi: Dạ vâng, tôi xin đi ngay. Không những thế, Shinko còn tỏ ra ân cần và rất mực quan tâm đến Otomi: Thế chứ cô không di tản à…Thế thì chắc cô quên cái gì rồi. Này cô hãy vào đi đã, đứng đó mắc mưa ướt hết. Hành động của Shinko lúc này chứng minh anh là một con người có những phẩm chất tốt đẹp, biết yêu, biết ghét, biết tự trọng và biết quan tâm đến mọi người và đặc biệt là một gã hành khất không phải tầm thường.

Tính cách nhân vật đã có sự chuyển biến mạnh mẽ khi anh ta bắt đầu chú ý đến cái thân hình tròn lẳn, chắc nịch, trông xinh như quả đào hay quả lê mới hái của Otomi. Gã khất thực không hề bối rối, ngồi xếp bằng, tay mân mê cái cằm xù râu, mắt hau háu nhìn thân hình cô gái.  Và giờ đây, cái dục vọng tầm thường đã trỗi dậy trong anh. Anh trở nên tầm thường và đáng ghét: Gã khất thực bật cười. Tiếng cười của gã xen trong tiếng mưa rền, lanh lảnh khó ưa. Akutagawa đã để cho nhân vật của mình tự nhiên bộc lộ những xúc cảm và ông đã khéo léo diễn tả sự chuyển biến nội tâm, tính cách của nhân vật khá rõ rệt. Lúc đầu, Shinko là một người khất thực bí ẩn, anh không tầm thường và đáng ghét như lúc này. Qua đó ta thấy, con người sẽ thay đổi khi hoàn cảnh đổi thay. Shinko thay đổi khi có sự hiện diện của Otomi và sự tác động mạnh mẽ của yếu tố ngoại cảnh, đó là vẻ đẹp man dại của Otomi. Thêm vào đó, Shinko và Otomi lúc này đang ở trong một căn nhà hoang vắng, cả khu Ueno không còn một bóng người. Shinko đã nhận ra được điều này: Vào lúc này, toàn khu Ueno, ai mà không di tản. Nhà cửa tuy còn đó nhưng khu này vắng như chùa bà đanh. Dầu cho lang sói không ló mặt, nhưng chắc gì chả có chuyện nguy hiểm xảy ra. Và dục vọng của anh đã trỗi dậy . Song, khi con người bị những cám dỗ thấp hèn chế ngự, nếu không cố thoát ra, họ sẽ trở nên xấu xa, đê tiện và thấp hèn. Shinko trở nên xấu xa và thô bỉ khi anh ta giở trò trêu ghẹo Otomi bằng cái giọng diễu cợt của mình:

Làm thân cô gái đi dạo một mình giữa thời buổi như vậy mà không nguy hiểm thì tôi không biết khi nào mới gọi là nguy hiểm. Cứ nói thẳng thừng ra, ở đây, chúng ta chỉ có hai người, cô và tôi. Giả tỉ tôi đâm ra suy nghĩ quàng xiên, thì cô, thì … cô hai, làm được gì tôi nào? Thú tính trong anh càng trỗi dậy mạnh mẽ, anh đã bắt đầu quên đi mình là ai và đánh đồng mình với những kẻ ăn xin thấp kia để chiếm đoạt Otomi ngay lập tức. Lúc này, anh chẳng cần quan tâm đến thái độ căm ghét, nổi sợ hãi và sự khinh bỉ của Otomi đối với anh. Anh mất đi lòng tự trọng và trở nên đáng sợ, trơ trẻn khi anh dám thẳng thừng nói với Otomi: Dọa cô? Nếu chỉ dọa chút chơi thì đã nhằm gì? Trên đời, thiếu gì những thằng đeo đầy lon trên vai, mà ăn ở không ra hồn người. Hơn nữa, tôi chỉ là dân ăn xin…cô hiểu chứ? Tôi dám làm thiệt chớ chẳng dọa suông đâu. Bây giờ, nhỡ tôi lên cơn thèm muốn bất chợt thì sao… Và lập tức Shinko bị ăn đòn, một trận mưa dù rơi trên người gã. Như một con thú dữ, gã nhảy xổ vào người Otomi và cố gắng giữ chặt con mồi của mình mặc kệ những cái vả, những cái cào cấu sướt da của Otomi. Shinko tìm mọi cách giữ chặt cô ta trên sàn nhà và hắn còn chửi Otomi là đồ giặc cái.  Shinko càng trở nên đáng sợ trong khoảnh khắc, hai người im lặng rình nhau. Hai ánh mắt ghìm nhau. Shinko thoắt nhếch miệng cười nhạt, rút từ trong yukata ra khẩu súng lục: - Nầy, giờ có giỏi thì tới đây mà hung hăng! Khi đã làm chủ được tình hình anh càng trở nên đáng ghét và tầm thường. Con mèo Mikê-vốn là người bạn thân thiết của anh giờ lại là thứ để anh đem ra làm trò uy hiếp cô gái, anh quay mũi súng lên cao về phía có hai con mắt hổ phách của con mèo và sẽ bắn nó bất cứ lúc nào nếu Otomi chống cự lại hắn. Anh thay đổi hoàn toàn cả cách xưng hô với Otomi, anh trở nên thô tục, thấp hèn khi lấy con mèo ra để trao đổi với cái trinh tiết nghìn vàng của một người con gái: Ðược rồi, tao sẽ tha mạng cho con mèo. Bù lại… - Shinko tiếp tục nói với giọng điệu xấc xược, -bù lại mày phải hiến thân cho tao. Lòng ham muốn đã lên đến tột đỉnh và khi anh ta không thể kìm chế được nó, anh đã tìm đủ mọi cách kể cả giết một con vật vô tội chỉ để thõa mãn sự ít kỉ thấp hèn của mình. Cử chỉ của anh ngày càng trở nên đê tiện, anh luôn dòm chừng mọi hành động của cô gái như muốn nuốt chửng cô-  anh đưa mắt nhìn cổ áo Otomi đang lấm tấm mồ hôi nhưng sau đó anh đâm ra hoảng hốt, cặp mắt chớp nhanh một cái như đã nhận ra được điều gì. Và ngay sau đó, Shinko ngạc nhiên trước hành động buông xuôi của Otomi. Một lần nữa, yếu tố không gian đã tác động mạnh mẽ đến Shinko, không những mưa đã thưa hạt mà có lẽ một tia nắng quái đã len được qua mây, căn bếp nãy giờ chìm trong bóng tối lờ mờ, bỗng sáng hẳn ra và dường như trong cái khoảng không im lặng ấy là sự đấu tranh giữa bản năng và luân lý của một con người. Shinko vẫn đứng im, lắng nghe tiếng động từ phòng khách: tiếng cởi thắt lưng sột soạt, tiếng thân người buông rơi xuống mặt chiếu

.

Quả thật, cuộc sống đôi khi đẩy con người ta vào hoàn cảnh khắc nghiệt, buộc họ phải biết đấu tranh để tồn tại và để khẳng định được chân lý sống trong cuộc đời này. Lênin từng nói: Tôi không sợ khó, tôi không sợ khổ, tôi chỉ sợ những phút yếu mềm của lòng tôi, đối với tôi chiến thắng bản thân là chiến thắng vinh quang nhất. Đúng như thế, trên hành trình chinh phục cuộc sống, đối thủ mạnh nhất bao giờ cũng là bản thân ta. Shinko đã bị những ham muốn thấp hèn cám dỗ, điều quan trọng lúc này đây là anh phải biết tự vùng vẫy thoát ra. Không ai có thể cứu anh, Otomi cũng đã buông xuôi và đồng ý đổi cái trinh tiết của mình chỉ vì mạng sống của con mèo. Anh sẽ được thõa mãn cơn khát tình ngay lập tức khi tấm thân của người con gái kia đã nằm trọn trong tay anh. Trong giây phút tưởng chừng như mọi chuyện đã rồi, thật bất ngờ khi anh không hề đụng đến Otomi dù chỉ là một ngón tay. Shinko đã bỏ chạy như tháo thân ngay khi thấy cảnh tượng Giữa căn phòng, Otomi đang nằm dài, ngửa người bất động, tay áo phủ trên mặt. Và trong anh lúc này đây có một tình cảm kỳ quái không thể diễn tả hiện trên nét mặt gã, có thể nó là một sự ghê tởm, hay xấu hổ, nào ai biết. Và giờ đây, Shinko đã thực sự chiến thắng bản thân, anh cảm thấy hối hận, anh không dám nhìn mặt cô gái, anh cười trừ với cô một cách gượng gạo và phủ nhận một cách vô lí rằng đây chỉ là một trò đùa: Tôi đùa đấy, cô Otomi. Đùa đấy thôi, xin cô trở lại đây. Anh ta thay đổi cách xưng hô với cô gái, trở nên ngoan ngoãn như chú mèo Mikê của cô. Anh và cô nói chuyện vui vẻ với nhau như chưa hề xảy ra chuyện gì. Không những thế, Shinko có những chuyển biến tâm trạng hết sức phức tap. Khi những ham muốn trần tục kia đã biến mất, anh trở lại vai một kẻ hành khất bí ẩn và đầy khó hiểu. Shinko trở nên sâu sắc và triết lý: Nhưng tôi nghĩ trao thân cho ai là một điều quan trọng trong đời người đàn bà. Otomi à, muốn hiến cả thân mình để đổi mạng con mèo…như cô hiện nay, không phải hơi khùng sao, hở cô? Qua lời nói của Shinko, ta có thể hiểu được hơn lúc nào hết anh ta đang rất điềm tĩnh và như đang tự vấn chính mình. Rồi tất cả tưởng chừng đang dần chìm vào bóng tối, chợt tiếng chuông vùng Ueno reo lên như đang rót vào mây đen-nặng trĩu và buồn thảm- đây cũng là lúc Shinko nhận sự thất bại của mình, nhưng đây có lẽ là một thất bại mà anh sẽ nhớ mãi khi Shinko mạnh mẽ tuyên bố: Ta, Murakami Shinzaburo, Shigemitsu dòng họ Minamoto danh giá, ngày hôm nay đã bị thua một keo.

Và mãi đến hai mươi năm sau, khi tình cờ anh và cô gái năm xưa bắt gặp lại nhau, cô không hề ngạc nhiên khi Shinko giờ đây thật uy nghiêm, đeo đầy lon và huy chương đủ loại trên chiếc xe song mã. Có lẽ đơn giản là khi con người chiến thắng được bản thân thì họ sẽ chiến thắng và làm chủ được tất cả. Với Otomi thì Shinko ngày ấy và Shinko mãi mãi không phải là một kẻ hành khất tầm thường.

      2.2 Nhân vật Otomi- biểu tượng của vẻ đẹp và tâm hồn trong sáng.

 Trong tác phẩm, Otomi hiện lên với vẻ đẹp của một tâm hồn trong sáng.  Nàng chỉ là một người giúp việc cho một chủ tiệp tạp hóa nhà Kogaya Seibei. Đầu tiên, Otomi xuất hiện với cái dáng vẻ là một người đàn bà còn trẻ, đi chân đất, tay cầm cái dù giấy cán tre… Cô ta nhỏ con, dáng dấp quê mùa, nước da hơi ngăm với những nốt tàn nhang trên sống mũi, quần áo thuộc loại tớ gái, gồm một chiếc váy vải dệt tay, một cái thắt lưng bằng vải Kokura. Dường như, cái vất vả của công việc hằng ngày được hiện lên cụ thể qua ngoại hình của cô giúp việc Otomi. Thế nhưng, khuôn mặt cô ta tươi tắn và thân hình tròn lẳn, chắc nịch, trông xinh như quả đào hay quả lê mới hái. Otomi sở hữu một vẻ đẹp man dại, giản dị và tự nhiên mà tạo hóa đã ban tặng cho cô. Và cũng chính vì vẻ đẹp ấy mà Shinko phút chốc bị cám dỗ và tưởng chừng như chẳng thể nào vượt qua được. Không những thế, Otomi còn là một người giúp việc trung thành và tân tụy với chủ. Trong khi mọi người đang mải miết cố gắng di tản khỏi vùng Ueno thì Otomi đã bất chấp nguy hiểm tình nguyện trở lại ngôi nhà của chủ vốn đang ngập mùi chiến tranh chỉ để đem con mèo về cho bà chủ  bà chủ nhà này như điên như dại vì bỏ quên con mèo. Bà ta cứ khóc suốt, bảo lỡ con mèo có mệnh hệ nào thì không biết bà sẽ sống ra sao. Otomi cảm thấy mủi lòng khi thấy bà chủ như thế, sau đó Otomi đã đội mưa cả buổi chiều một mình trở về ngôi nhà tìm con mèo Mikê về cho chủ. Và cũng chính nơi đây cô gái trong sáng Otomi đã đồng ý đổi cái trinh tiết của mình chỉ để cứu mạng một con mèo cho chủ. Lúc đầu, khi gặp người lạ trong nhà mình cô gái tỏ ra thận trọng và can đảm khi thấy gã khất thực, cô ta dợm chạy ra ngoài trời mưa trở lại. Nhưng khi thoáng kinh ngạc đã qua, cô ta lấy can đảm, nhướng mắt nhận diện kẻ lạ mặt trong bóng tối. Otomi là một cô gái rất ý tứ và rất mạnh mẽ, cô đã không vào khi thấy đàn ông trong nhà mình một cách tùy tiện. Có lẽ chính cô đã ý thức được hoàn cảnh lúc này dễ xảy ra những tình huống bất lợi cho một người con gái đang một thân một mình thế này. Song, Otomi không hề run sợ trước kẻ đang muốn chiếm đoạt cô mặc dù hắn chĩa súng từ từ về phía ngực nhưng cô nàng vẫn không mở miệng, tiếp tục nhìn mặt Shinko với tia mắt căm thù. Khi Shinko lên tiếng phê phán và nói xấu bà chủ mình, Otomi đã run lên vì giận này im đi, tao không muốn nghe những lời đặt điều nói xấu bà chủ chứng tỏ Otomi trung thành một cách tuyệt đối với bà chủ mình mà sự trung thành ấy không phải người giúp việc nào cũng làm được. Mạnh mẽ, can đảm, quyết liệt và trung thành -Otomi hiện lên với những phẩm chất đáng được trân trọng. Thế nhưng, chính lòng trung thành tuyệt đối ấy của cô là một điểm yếu để kẻ xấu lợi dụng. Otomi không khỏi sợ hãi khi Shinko quay đầu súng về Mikê- con mèo cưng của bà chủ mình. Otomi đã thay đổi thái độ một cách nhanh chóng và có vẻ van xin thành khẩn: Ðừng bắn, tội nghiệp con mèo, làm phúc tha nó đi…Ánh mắt lo lắng, đôi môi hé run vì xúc cảm để lộ hai hàm răng nhỏ nhắn. Shinko nhìn khuôn mặt Otomi với dáng điệu diễu cợt và tò mò, cuối cùng hạ thấp mũi súng. Lúc ấy, trên mặt Otomi mới trút bớt vẻ lo âu. Thậm chí, cô còn chấp nhận đổi cả cái trinh tiết của mình để cứu mạng con mèo cho chủ và cô cũng chẳng muốn Mikê phải chết vì mình. Có lẽ, Otomi đã ý thức được rằng sức của cô chẳng thể thắng được sức mạnh của một gã đàn ông và sức mạnh của vũ khí trên tay hắn. Otomi buông xuôi nhanh chóng và

trong khoảnh khắc, hình như có một cảm giác tức giận, ghét, ghê tởm, buồn chán lẫn lộn, sùng sục trong trái tim nàng. Otomi đã cố gắng vùng vẫy để bảo vệ chính mình, nhưng trong một xã hội đĩ điếm tràn lan thì dù cô có vùng vẫy đến đâu đi chăng nữa cũng chẳng thể thoát khỏi nanh vuốt của bọn thú dữ đầy những dục vọng thấp hèn. Và trong lúc này đây, Otomi không thể hành động vì lợi ích của riêng cô. Otomi hoàn toàn có thể bỏ chạy khỏi căn nhà tối tăm ấy, nhưng ngược lại con mèo sẽ chết và cô sẽ không thể nào chịu được khi thấy bà chủ cô như muốn chết đi vì mất con mèo. Otomi đã buông xuôi hoàn toàn và cô cũng chẳng hiểu được hành động ấy của mình không biết phải nói sao, chỉ biết là trong lúc ấy, tôi không thể tha thứ cho chính mình, nếu tôi không hành động như đã làm… chỉ có thế thôi

Otomi là một người trong sáng và đơn giản, cô luôn tin tưởng vào phẩm chất tốt đẹp luôn có sẳn trong tâm hồn của con người. Shinko cũng không ngoại lệ, chính sự tin tưởng đó đã khiến cho dục vọng trong Shinko bị đẩy lùi. Sau này, khi Shinko đã trở thành đại úy, Otomi không lấy làm ngạc nhiên vì cô hoàn toàn tin tưởng Shinko là một gã hành khất không tầm thường và ắt con người này cũng sẽ có những thành công đáng ngưỡng mộ. Bởi đơn giản khi con người đã chiến thắng được bản thân thì sẽ chinh phục được tất cả. Vinh quang và sự oai nghiêm là điều quá dễ dàng đối với Shinko. Qua đó, tác giả đã thể hiện một niềm tin tuyệt đối vào phẩm chất tốt đẹp của con người. Con người ta dù thuộc giai cấp nào, dù có xấu xa đến đâu đi nữa thì trong họ vẫn luôn tồn tại những giá trị tốt đẹp.

    3. Chất triết lí thể hiện qua tác phẩm

 Kết thúc tác phẩm là nụ cười mãn nguyện của Otomi khi gặp lại người xưa sau hai mươi năm gặp lại. Nếu như trong đêm mưa gió của ngày xưa, Sinko không kiềm chế được bản năng của mình thì mọi chuyện sẽ khác. Một mối thù day dẳn, âm ỉ và ám ảnh cả cuộc đời Otomi, còn đối với Sinko biết đâu là một sự ân hận suốt cả cuộc đời. Như một con mãnh thú sắp vồ vặp, ngấu nghiến con mồi, Sinko ý thức được sự đê hèn trong hành động và kịp thời ngăn chặng. Giữa ranh giới mỏng manh của sự thấp hèn và cao thượng, Sinko đã lựa chọn hướng đi đúng đắn cho mình. Vậy nên, trong con người luôn luôn tồn tại cả mặt xấu lẫn mặt tốt. Ngoài ra cái xấu và cái ác cùng kí sinh mỗi chúng ta. Nó vận động và chi phối hành động của mỗi con người. Nếu như không chế ngự được những biểu hiện hạ cấp thì phần Con sẽ lấn ác cả phần Người.Vì vậy, khi nhìn nhận hay đánh giá một cá nhân nào đó, chúng ta sẽ xét trên nhiều phương diện vì cái xấu đôi khi còn bị chi phối bởi hoàn cảnh. Hoàn cảnh có thể tác động lên con người bởi lẽ gần mực thì đen gần đèn thì rạng. Trước những cái xấu xa, chúng ta nên tỉnh táo không để cho nó điều khiển, ch

i phối. Dục vọng luôn ngấm ngầm trong từng tế bào cơ thể và nó sẽ trở thành thứ đáng nguyền rủa khi nó không được chế ngự. Trong tác phẩm, Sinko đã chiến thắng được bản thân mình, chiến thắng được cái thấp hèn đê tiện, bởi vì dục vọng đã được cảm hóa bởi một tâm hồn trong sáng. Qua tác phẩm, Akutagawa muốn nhấn mạnh rằng, đằng sau sự dữ tợn hung hăn của một con thú dữ vẫn có những cử chỉ đáng yêu khi nó ở bên cạnh những đứa con mình.Tương tự, đằng sau một con người với những biểu hiện hung hăn, hạ đẳng, ti tiện, xấu xa, vẫn còn những đức tính tốt đáng trân trọng. Cuộc sống không có những con người hoàn hảo mà chỉ có những con người chiến thắng cái xấu, cái ác bằng nổ lực của bản thân.

1. LÒNG ĐÃ TRÓT YÊU
   1. Tóm tắt

Câu chuyện xoay quanh 2 nhân vật Morito và Kesa. Kesa là một cô gái xinh đẹp, đôi mắt long lanh, làng da lán mịn, cả người toát lên một sức sống căng tràn. Chính vì thế quây quanh cô có nhiều người theo đổi trong đó có Morito và Wataru. Morito lúc nào cũng muốn chiếm đoạt nàng, còn Wataru yêu thương nàng bằng một tình yêu chân thật với những bức thư ngây ngô khiến Morito phải ganh tị. Và Kesa đã chọn Wataru làm chồng, họ sống với nhau hạnh phúc.

 Biến cố xảy ra trong dịp lễ cầu siêu khi Morito tình cờ gặp lại Kesa. Morito luôn tìm cách tiếp cận nàng và sau đó hai người lén lút vụng trộm với nhau. Trong một lần ân ái, Morito đưa ra ý định giết chết Wataru và không ngờ rằng Kesa đồng ý . Mọi kế hoạch đã được sắp xếp thì lúc này Kesa cảm thấy có lỗi với chồng và cô nhận ra Morito không hề yêu cô mà chỉ vì dục vọng. Morito không hề biết Kesa đã thay đổi ý định và cứ theo kế hoạch, khi đêm đến, nghe tính hiệu sẽ vào đâm chết Wataru. Kết thúc tác phẩm là hình ảnh Kesa thổi tắt đèn, nằm vào chổ chồng cô, và chỉ trong chốc lát, giữa cơn tịch mịch của đêm thâu, có tiếng then của kêu nhè nhẹ, Morito nhảy vào với thanh kiếm thì mọi chuyện sẽ chấm dứt.

2.   Phân tích

              2.1. Thái độ của Morito trước và sau khi chiếm đoạt Kesa

              Người ta thường khó mà học cách nói lời tạm biệt với tình yêu, khó mà chấp nhận tình yêu trở thành kỷ niệm và người mình đã từng yêu trở thành dĩ vãng. Đối với Morito cũng thế trước khi Kesa có chồng, chàng đã từng yêu nàng thiết tha, nhưng đó có lẽ là cảm giác tò mò xác thịt, là dục vọng được cảm hóa cho đẹp ra. Tuy chỉ là tình cảm được tạo ra do sự tò mò và ham muốn, ấy thế mà khi biết Kesa có chồng thì lòng chàng lại lưu luyến khôn nguôi, có thể lòng thiết tha ấy chỉ đầy những luyến tiếc ấm ức khi mà chàng không thể chấp nhận được tình cảm chàng dành cho Kesa trôi vào dĩ vãng và cũng chính do Chưa được cùng nàng chung đụng. Cơ hội cũng đến với Morito vào dịp lễ cầu siêu ở gần cầu wantanabê chàng đã tình cờ gặp lại Kesa sau ba năm xa cách. Từ đó, trong khoảng nửa năm chàng đã  ta đã xếp đặt đủ mưu mô để có được một lần hò hẹn với nàng - và chàng đã thành công, không phải chỉ ở việc gặp gỡ không thôi, mà còn thoả được ước mơ là cùng nàng chung đụng

và Động cơ thúc đẩy ta lúc đó là những ấm ức nuối tiếc chất chứa trong bao nhiêu năm về việc chưa biết được thân thể của nàng. Thế nhưng khi có được những phút riêng tư với nàng rồi thì cái nuối tiếc ấy lại vơi đi rõ rệt. Cái nuối tiếc trong lòng Morito không còn như trước bởi nhan sắc của Kesa đã phôi pha đi quá nhiều: Da nàng đã hết láng, dưới mắt đã có quầng thâm, chung quanh gò má và dưới cằm, cái trẻ trung mơn mởn cũng đã biến đi đâu mất. Bây giờ chàng đến với nàng không phải là cảm giác yêu mà là cảm giác muốn được chinh phục và tìm Nhục dục. Có nhiều lúc chàng còn cảm thấy ghét nàng. Lần đó, khi mọi sự xong xuôi, nàng nằm khóc rấm rức, và ta ôm lên, thấy nàng còn khát khao thèm muốn hơn cả chính ta. Cứ nhìn mái tóc rối ren ấy, gương mặt phấn son ướt lấm mồ hôi ấy, có thể bảo rằng về cả hai mặt tâm hồn và thể xác, hẳn không người phụ nữ nào lại có thể xấu xí và đọa lạc hơn. Cũng từ lúc ấy thì cái tình yêu lúc trước của Morito dành cho nàng nếu có cũng đã chết lịm đi. Bởi lẽ, trong tình yêu, nếu đến với nhau vì một động cơ không trong sáng thì kết quả ắc không đem lại hạnh phúc.

2.2    .Nhân vật Kesa

2.2.1 Đến với Morito, Kesa phải chăng xuất phát từ tình cảm?

Tình yêu vốn là đề tài muôn thuở của nhân loại. Bản chất tình yêu cùng với những quy luật ngầm định đã trở thành chân lí.Có đôi lúc những biến đổi tình cảm phát sinh từ hoàn cảnh. Đôi khi con người ta không muốn ác, không muốn xấu, và có chăng  nó cũng chỉ là sản phẩm của hoàn cảnh. Vậy thì những thay đổi trong tình cảm của Kesa xuất phát từ chủ quan hay do hoàn cảnh đẩy đưa?

Bước vào tác phẩm, Kesa  là một người con gái xinh đẹp đôi mắt đen nháy long lanh, làn da láng, cả người toát lên một sức sống căng tràn. Đấy là vẽ đẹp của cô gái- một vẽ đẹp mà các chàng trai đều muốn chiếm hữu. Cũng chính nhờ vào sự hấp dẫn đó mà quây quanh nàng có biết bao vệ tịnh, trong đó có Morito và Wataru-chồng nàng hiện tại-một người chồng lao tâm khổ tứ để chinh phục được nàng khiến cho Morito phải cảm phục: Ôi chao! Y đã ráng tập làm thơ để lấy lòng Kesa. Chỉ tưởng tượng đến cảnh chàng võ sĩ Wataru bình thường vốn ngây ngô chăm chỉ, nay đi cắm cúi làm thơ tặng gái là không nhịn được cười. Dĩ nhiên không cười để chế nhạo, vì chân tình của y rất đáng cảm động. Đúng ra có thể nói những nhiệt tình của y dành cho người đẹp. Kesa mà ta yêu quý, còn làm cho ta đây- một người yêu thật sự của nàng –thấy tự ái rất được vuốt ve là đằng khác. Và rồi, cuối cùng Kesa đã chọn Wataru- người  chồng ngây ngô với những bài thơ chân tình cảm động. Những tưởng cuộc sống vợ chồng sẽ ấm êm hạnh phúc: một Kesa xinh đẹp, hiền dịu và một Wataru hết mực yêu thương vợ. Nhưng cuộc sống không bao giờ trải con đường bằng phẳng mà ở đó có những khúc ghềnh quanh co để thử thách, để tôi luyện lòng chung thủy, sức bền của con người. Ngày định mệnh cũng đến, ngày phá hoại hạnh phúc gia  đình bé nhỏ - ngày Kesa đối diện với những dục vọng thấp hèn , và cũng chính là ngày cô phản bội lại tình yêu thương của Wataru.

Trong dịp lễ cầu siêu, Kesa gặp lại Morito-người trước đây thầm yêu cô. Kể từ ngày gặp lại sau ba năm, Morito tìm cách tiếp cận nàng, Morito dùng mọi mưu mô để có được một lần hò hẹn với nàng với mục đích cuối cùng của sự gặp gở là chung đụng xác thịt.Chao ôi, cái bản chất của con người nằm ở đâu khi dục vọng ngự trị: không cần phải nói lại động cơ thúc đẩy ta lúc đó là những ấm ức nuối tiếc chất chứa trong bao nhiêu năm về việc chưa biết được thân thể của nàng. Ngòi bút của Akutagawa đã xuyên thấu qua những ngốc ngách của con người. Tác giả khai thác tâm lí nhân vật một cách tài tình. Akutagawa để cho nhân vật Morito sống với bản năng của mình, một con người đầy dục vọng, háo thắng, vị kỉ và đặc biệt muốn khẳng định mình bằng cách đùa vui trên thân xác của người khác phái. Động cơ Morito đến với Kesa chỉ vì dục vọng, vì lòng tự ái, vì sự tò mò, vì lòng ích kỉ. Trước những hành động của Morito, Kesa đủ lí trí để nhận ra rằng đây là một con người xấu, con người chỉ khoan khoái với cảm giác của kẻ chinh phục, vì nếu như yêu Kesa thật sự, hắn sẽ không bất ngờ trước sự thay đổi nhan sắc của nàng và không chấp nhận làm kẻ thứ ba phá hoại hạnh phúc của Wataru. Không nhận thức được ngay bản thân mình là gái đã có chồng, Kesa lao vào hắn như con thiêu thân lao vào lửa. Hai người đến với nhau, một mối tình vụng trộm, họ bám riết vào nhau, họ không còn đủ tỉnh táo để nhận ra việc làm của họ trái vời luân thường đạo lí. Morito đến với nàng chỉ tìm nhục dục, chỉ cần thân thể đàn bà, để thỏa mãn, để dâm dục. Bên cạnh đó Kesa không kiềm chế được bản năng của mình, cô đã để cho phần con trỗi dậy, làm cho luân lí bị suy đồi khi mọi sự xong xuôi, nàng nằm khóc rấm rức, và ta ôm lên, thấy nàng còn khát khao thèm muốn hơn cả chính ta. Có thể nói rằng về cả thể xác và tâm hồn, hẳn không người phụ nữ nào lại có thể xấu xí và đọa lạc hơn. Nếu như Morito đến với Kesa để khẳng định khả năng chinh phục của bản thân và thỏa mãn vật dục thì Kesa chấp nhận làm người vợ bất chung vì chạy theo những đam mê thể xác vì muốn khám phá sức hấp dẫn, quyến rũ của bản thân. Một lần nửa ta thấy được khả năng phân tích tâm lí tài tình và độc đáo của Akutagawa. Khi người phụ nữ không còn tự tin vào nhan sắc của mình , ở họ sẽ nảy sinh sự tìm kiếm mọi cách để khẳng định sức thu hút của bản thân. Và Kesa đã lao vào Morito, cô vùi vào sống những ngày đọa lạc.Cũng chính vì thế, tác giả đã thốt lên: chao ôi, có phải lòng người đàn bà là thế, khi biết ra mình được yêu thương thì cảm thấy sung sướng dù là đến nỗi phải giết cả chồng mình. Chỉ vì những tiếng thì thầm bên tai, phải giết Wataru, Kesa đã ngỡ rằng Morito yêu thương nàng thật sự, và nàng nghĩ rằng vì yêu thương nàng nên hắn mới có ý định giết Wataru để cùng nàng chung sống. Chao ôi! Đàn bà nhẹ dạ như thế sao? Nàng có biết rằng khi thỏa mãn dục vọng thì Morito thốt lên

thật tình ta chả hiểu! Ráng nghĩ cho kĩ thì lúc đó, càng ghét nàng, càng khinh bỉ nàng, ta lại càng thấy cần phải làm nhục nàng. Ôi, lòng người thật là khó hiểu làm sao.Trước khi đạt được mục đích thì hăng hái, khi thỏa mãn rồi thì quay lại khinh khi. Chinh phục, khám phá được Kesa, Morito từ yêu thương chuyển sang căm ghét, thù hận và khinh bỉ nàng. Kesa từ bỏ gia đình hạnh phúc để chạy theo dục vọng, để rồi nàng phải đối mặt với hiện thực hết sức ê chề:

                                           Lòng người ta quả thực

                                           Là tăm tối u mê

                                           Cháy theo dục vọng gớm ghê

                                           Phút giây tàn lụi một bề thế thôi.

2.2.2.Ý thức danh dự-Kesa tìm đến cái chết

Tình yêu có nhiều trạng thái, và sau khi thỏa mãn người ta có nhiều thái độ khác nhau. Vũ Hoàng Chương từng ngán ngẫm:

  Hai thể xác lẫn vào nhau mê mãi

    Chút ngây thơ còn lại đủ vừa chôn

Khi tỉnh dậy bùn nhơ nơi hạ giới

   Đã dâng lên ngập quá nửa linh hồn

Thật vậy, sau những phút thăng hoa, Kesa đã trở về với hiện thực, trước mặt nàng giờ đây chỉ còn bùn nhơ, Kesa nhận ra rằng: Chao ôi, tôi sẽ phải mặt dày mày dạng để sống thêm những ngày tủi hổ, thân phận gái lầu xanh! Cứ nghĩ lúc đó, nếu tội lỗi  phơi bày ra ánh sáng, thân tôi sẽ đẫn đờ tiều tụy như xác chết, bị lôi ra bên đường cho người ta chà đạp, nhục mạ, rồi đám đông bên đường bu vào sỉ vả, nhưng vẫn lặng câm hứng chịu, làm sao tôi kham được. Ôi, với bao nhiêu đọa đày nhục nhã đó, có chết đi cũng không đành lòng mà nhắm mắt. Từ những lời phát ngôn trên, giá trị bản thân Kesa đã dần được phục hồi, bởi nàng đã biết xấu hổ, tủi nhục, khi nhớ đến người chồng của mình. Dù không phải vì yêu chồng mà tôi chọn lựa sẽ chết thay? Không đâu, đó chỉ là bề ngoài, thật ra tôi chỉ muốn chuộc lại lỗi mình đã để anh ta kéo vào chuyện nhuốc nhơ nhưng không can đảm đến độ tự sát nên phải khéo léo lựa chọn để người ta ngỡ là tôi đã làm việc tôt… Kesa đã nhìn thẳng vào bản thân, tự tát vào mặt mình bằng những ngôn từ: Lòng tôi nhỏ mọn xấu xa, tôi muốn điều tốt của tôi mọi người nhìn thấy. Không cần dài dòng, chỉ bấy nhiêu đó thôi nhân cách của Kesa đã được phục hồi. Nàng  nhìn thẳng vào sự thật để sửa sai, nhìn thẳng vào sự thật để tự chưởi, tự tát vào chính mình và tự tìm ra hướng giải quyết để chuộc lại lỗi lầm. Ý thức danh dự thôi thúc Kesa đi đến quyết định : Dù thì chết không vinh đi nữa vẫn còn hơn sống. Hơn được bao nhiêu tôi chẳng biết nhưng đã lựa chọn một cách chết cho mình. Đúng thế, dù chết đi nhưng Kesa đã khôi phục được danh dự thì cái chết ấy không hề bi lụy. Một người chết đi làm sống lại chân lí ở đời và đặc biệt làm cho một con người khác phải ray rứt suốt cả