Chương IV Vật lí 11 cơ bản

Trường Đại học Sư phạm Đà Nẵng

Khoa Vật lí



BÀI TẬP CUỐI KỲ

Học phần : PHÂN TÍCH VÀ PHÁT TRIỂN CHƯƠNG TRÌNH VẬT LÍ PHỔ THÔNG

GVHD : Nguyễn Bảo Hoàng Thanh

SVTH : Thái Thị Thanh Thủy

Đà Nẵng, 2019

Tiết 39

Bài 20:  Lực từ. Cảm ứng từ

1. MỤC TIÊU

1. Kiến thức

-  Phát biểu được định nghĩa từ trường đều.

-  Phát biểu được định nghĩa và nêu được phương, chiều của cảm ứng từ tại một điểm của từ trường.

-  Nêu được đơn vị của cảm ứng từ.

-  Nêu được quy tắc xác định chiều cảm ứng từ.

-  Viết được công thức tính cảm ứng từ tại một điểm trong từ trường gây ra bởi dòng điện thẳng dài vô hạn và tại một điểm trong lòng ống dây dẫn có dòng điện chạy qua.

-  Viết được công thức tính lực từ tác dụng lên đoạn dây dẫn có dòng điện chạy qua trong từ tường đều.

2. Kỹ năng

-  Vận dụng giải các bài toán về cảm ứng từ và lực từ.

-  Xác định được độ lớn, phương, chiều của vector cảm ứng từ tại một điểm trong từ trường gây bởi dòng điện thẳng dài và tại một thời điểm trong lòng ống dây dẫn có dòng điện chay qua.

-  Xác định được vector lực từ tác dụng lên đoạn dây dẫn thẳng có dòng điện chạy qua được đặt trong từ tường đều.

3. Thái độ

-  Hào hứng trong học tập, tìm hiểu các hiện tượng liên qua đến lực từ, cảm ứng từ.

-  Rèn luyện kĩ năng làm việc nghiêm túc, độc lập nghiên cứu, tác phong lành mạnh và có tinh thần tập thể.

-  Có tác phong của nhà khoa học.

- Hứng thú học môn Vật lí, yêu thích môn học.

- Trung thực, khách quan, tính kiên trì.

4. Năng lực định hướng hình thành và phát triển cho học sinh

1. Năng lực vật lý

      Nhận thức vật lý

[1.1]. Nêu được định nghĩa từ trường đều.

[1.1]. Nêu được định nghĩa của cảm ứng từ và lực từ.

[1.2]. Nêu được phương, chiều của cảm ứng từ và lực từ tại một điểm của từ trường.

[1.2]. Tìm ra biểu thức liên hệ giữa cảm ứng từ và lực từ.

                     Tìm tòi thế giới tự nhiên dưới góc độ vật lý

[2.1]. Phát hiện được vấn đề, đặt ra được câu hỏi từ tình huống khởi động của GV, và các vấn đề trong bài học lực từ và cảm ứng điện từ.

[2.5]. Trình bày được kết quả làm việc nhóm trên phiếu học tập, trình bày được kết quả trước lớp.

      Vận dụng kiến thức, kỹ năng đã học

[3.3]. Xác định được phương chiều của cảm ứng từ và lực từ.

[3.5]. Giải được các bài toán về cảm ứng từ và lực từ.

1. Năng lực tự học

[b.1]. Đọc và nghiên cứu tài liệu.

[b.2]. Thực hiện được các yêu cầu trong phiếu học tập

2. Năng lực giao tiếp và hợp tác

[c.1]. Biết các làm việc nhóm để thực hiện được các nhiệm vụ học tập ở lớp và ở nhà do GV giao thông qua phiếu học tập.

3. Phẩm chất

[d.1]. Khách quan, trung thực và rèn luyện được tác phong tỉ mĩ, cẩn trọng trong quá trình học tập.

[d.2]. Có tinh thần hợp tác, trách nhiệm trong hoạt động nhóm.

1. CHUẨN BỊ

1. Giáo viên

1. Về thiết bị:

-  4 bảng phụ/ giấy A1, bút viết bảng và đế từ gắn bảng phục vụ HS làm việc nhóm và báo cáo.

-  Phấn màu, thước kẻ.

-  Một nam châm hình chứ U.

-  Phiếu hướng dẫn HS tự đánh giá hoặc đánh giá lẫn nhau.

-  Phiếu học tập số 1, số 2, số 3.

1. Về phương pháp và kỹ thuật dạy học chính:

-  Dạy học theo trạm.

-  Dạy học bằng phương pháp khăn trải bàn.

-  Kỹ năng vẽ sơ đồ tư duy.

-  Làm việc nhóm.

1. Học sinh

-  SGK, vở ghi bài, giấy nháp…

-  Mỗi nhóm một bộ thí nghiệm.

1. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC CỦA HỌC SINH

1. Hướng dẫn chung

Có thể mô tả chuỗi hoạt động học và dự kiến thời gian như sau:

1. Hướng dẫn cụ thể từng hoạt động
   1. Hoạt động 1: Làm nãy sinh vấn đề về cảm ứng từ

1. Mục tiêu hoạt động:

[2.1]. Phát hiện được vấn đề

[2.2]. Đưa ra các giải pháp để giải quyết vấn đề

2. Nội dung hoạt động:

Câu lệnh: Đại lượng đặc trưng cho tác dụng điện trường là cường độ điện trường. Vậy đại lượng đặt trưng cho tác dụng của từ trường là gì?

1. Gợi ý tổ chức hoạt động:

- Nhắc lại điện trường đều là gì?

- HS vận dụng những kiến thức đã học, sự tìm tòi học hỏi của bản thân và tài liệu trong sách giáo khoa để nêu từ trường đều là gì?

- Nhắc lại hướng của từ trường.

2. Sản phẩm hoạt động:

-  HS đưa ra được nhiều ý kiến khác nhau từ các nhóm.

-  HS phát hiện ra vấn đề bài học.

3. Đánh giá hoạt động:

-  Đánh giá xác nhận các thành tố năng lực [1.1]; [2.1] và thông qua quan sát trên lớp.

1.1. Hoạt động 2: Dạy học theo trạm

-  GV chia lớp thành 4 nhóm, bầu nhóm trưởng, thư ký.

-  Áp dụng phương pháp dạy học theo Trạm, trong đó: 2 nhóm thực hiện nhiệm vụ trạm 1, 2 nhóm thực hiện nhiệm vụ trạm 2.

1.1.1.        Hoạt động 2.1: Tìm hiểu từ trường đều, lực từ và quy tắc xác định lực từ (Trạm 1)

1. Mục tiêu hoạt động:

-  GV giới thiệu và hướng dẫn cách tiến hành thí nghiệm cho HS thực hiện.

-  HS thực hiện thí nghiệm.

2. Thiết bị:

b.1. Giáo viên

- SGK Vật lý 11

- 2 giấy A1, bút viết bảng và đế từ gắn bảng phục vụ HS làm việc nhóm và báo cáo.

- Phiếu học tập số 1.

b.2. Học sinh

-  SGK Vật lý 11, vở ghi bài.

-  Trả lời câu hỏi phiếu học tập số 1.

3. Gợi ý tổ chức hoạt động:

1. Sản phẩm hoạt động:

- Bài làm của học sinh, của nhóm học sinh.

1.1.1.        Hoạt động 2.2: Tìm hiểu về đặc điểm của lực từ tác dụng lên dây dẫn mang dòng điện, đặt trong từ trường đều (Trạm 2)

1. Mục tiêu hoạt động:

- HS thực hiện các nhiệm nghiên cứu hiểu rõ đặc điểm của từ trường

b. Thiết bị

b.1. Giáo viên

- SGK Vật lý 11

- 2 bảng phụ/ giấy A1,  bút viết bảng và đế từ gắn bảng phục vụ HS làm việc nhóm và báo cáo.

- Phiếu học tập số 2

b.2. Học sinh

-  SGK Vật lý 11, vở ghi bài.

- Trả lời câu hỏi phiếu học tập số 2.

-  Giấy nháp.

2. Gợi ý tổ chức hoạt động:

3. Sản phẩm hoạt động:

- Bài làm của học sinh, của nhóm học sinh.

1.1.2.        Hoạt động 2.3: Báo cáo

1. Mục tiêu hoạt động:

- Giúp HS hệ thống hóa được kiến thức, phản biện được các ý kiên từ các nhóm.

2. Gợi ý tổ chức hoạt động:

1. Sản phẩm hoạt động:

- Bài làm của học sinh, của nhóm học sinh.

- Các báo cáo, thảo luận.

- Ghi vở

2. Đánh giá hoạt động:

- Căn cứ vào quá trình thực hiện, các báo cáo kết quả trao đổi thảo luận để đánh giá cá nhân và nhóm học sinh.

- Đánh giá xác nhận các thành tố năng lực [a.1.5]; [b] thông qua vở ghi chép của HS và thông qua quan sát trên lớp.

1.1. Hoạt động 3: Tìm hiểu về cảm ứng từ

1. Mục tiêu hoạt động:

- Giúp HS hệ thống hóa được kiến thức vềcảm ứng từ.

- Giúp HS giải được các bài tập cơ bản liên quan đến nội dung cảm ứng từ.

2. Thiết bị

b.1. Giáo viên

- SGK Vật lý 11

- 4 bảng phụ/ giấy A1, 4 nam châm, bút viết bảng và đế từ gắn bảng phục vụ HS làm việc nhóm và báo cáo.

- Phiếu học tập số 3

b.2. Học sinh

-  SGK Vật lý 11, vở ghi bài.

-  Máy tính.

-  Giấy nháp.

3. Gợi ý tổ chức hoạt động:

4. Sản phẩm hoạt động:

- Bài làm của học sinh, của nhóm học sinh.

- Ghi vở

5. Đánh giá hoạt động:

- Căn cứ vào kết quả báo cáo của các nhóm qua trao đổi thảo luận để đánh giá cá nhân và nhóm học sinh.

1.1. Hoạt động 4: Hệ thống hóa kiến thức và giải bài tập ứng dụng

1. Mục tiêu hoạt động:

- Giúp HS hệ thống lại nhứng kiến thức đã học.

1. Thiết bị:

- Máy tính

- Máy chiếu (ti vi)

- Phiếu học tập số 4

2. Nội dung hoạt động:

- Học sinh làm việc nhóm, tóm tắt các kiến thức về lực từ, cảm ứng từ

- Vận dụng kiến thức để đi xác định chiều của lực từ.

3. Gợi ý tổ chức hoạt động:

4. Sản phẩm hoạt động:

- Bài làm của học sinh, của nhóm học sinh.

5. Đánh giá hoạt động:

- Căn cứ vào sơ đồ tư duy mà nhóm HS thực hiện để đánh giá.