Tµi liÖu båi d­ìng häc sinh giái m«n ho¸ häc

kÕ ho¹ch båi d­ìng hsg

m«n: Ho¸ Häc 9

 

Stt

Tªn chuyªn ®Ò

Sè tiÕt

I

RÌn luyÖn kÜ n¨ng viÕt CTHH, PTHH vµ c¸c ph­¬ng ph¸p gi¶i to¸n ho¸ häc th«ng dông.

 

1

ViÕt, hoµn thµnh c¸c ph­¬ng tr×nh ho¸ häc vµ h­íng dÉn 1 sè ph­¬ng ph¸p gi¶i to¸n ho¸ häc th«ng dông.

12

II

VËn dông c¸c c«ng thøc tÝnh to¸n ho¸ häc

 

1

Bµi tËp vÒ ®é tan, nång ®é dung dÞch...

04

2

Bµi tËp pha trén dung dÞch c¸c chÊt

08

III

TÝnh theo PTHH: X¸c ®Þnh c«ng thøc - TÝnh khèi l­îng, thÓ tÝch, nång ®é vµ thµnh phÇn % cña c¸c chÊt.

 

1

X¸c ®Þnh c«ng thøc cña c¸c chÊt v« c¬

04

 

2

a/ Bµi tËp Oxit t¸c dông víi dung dÞch axÝt

b/ Bµi tËp OxÝt t¸c dông víi dung dÞch baz¬

c/ Bµi tËp hçn hîp OxÝt

04

04

08

3

Bµi tËp dung dÞch axit t¸c dông víi kim lo¹i

04

4

Bµi tËp dung dÞch axÝt t¸c dông víi baz¬

(hçn hîp axit t¸c dông víi hçn hîp baz¬)

12

5

Bµi tËp dung dÞch axÝt t¸c dông víi muèi

04

6

Bµi tËp dung dÞch baz¬ t¸c dông víi dung dÞch muèi

04

7

Bµi tËp hçn hîp kim lo¹i

08

8

Bµi tËp hçn hîp muèi 

08

9

Bµi tËp tæng hîp cña chñ ®Ò tÝnh theo PTHH.

08

IV

NhËn biÕt – ph©n biÖt, t¸ch – tinh chÕ, ®iÒu chÕ c¸c chÊt v« c¬ theo yªu cÇu. ViÕt PTHH ®Ó thùc hiÖn s¬ ®å chuyÓn ho¸.

 

1

Bµi tËp nhËn biÕt – ph©n biÖt c¸c hîp chÊt v« c¬

04

2

Bµi tËp t¸ch – tinh chÕ c¸c chÊt v« c¬

04

3

§iÒu chÕ c¸c chÊt v« c¬

04

4

ViÕt vµ hoµn thµnh c¸c ph­¬ng tr×nh ho¸ häc ®Ó thùc hiÖn s¬ ®å chuyÓn ho¸ - chuçi ph¶n øng

04

V

Hi®rocacbon – DÉn xuÊt cña hi®r«cacbon

 

1

ViÕt c«ng thøc cÊu t¹o

03

2

NhËn biÕt, tinh chÕ vµ ®iÒu chÕ chÊt h÷u c¬

04

3

ViÕt ph­¬ng tr×nh ho¸ häc – s¬ ®å chuyÓn ho¸ - chuçi ph¶n øng

04

4

X¸c ®Þnh c«ng thøc ph©n tö hîp chÊt h÷u c¬

04

5

TÝnh theo PTHH: TÝnh ®é r­îu, nång ®é vµ thµnh phÇn % vÒ khèi l­îng, thÓ tÝch cña c¸c chÊt h÷u c¬ trong hçn hîp.

 

a

Bµi tËp hçn hîp hi®r«cacbon

04

b

Bµi tËp hçn hîp r­îu

04

c

Bµi tËp hçn hîp axit h÷u c¬

04

d

Bµi tËp tæng hîp

08

 


 

Tµi liÖu båi d­ìng häc sinh giái m«n ho¸ häc

 

 

Chuyªn ®Ò 1: ViÕt ph­¬ng tr×nh ho¸ häc

 

I/ Ph¶n øng võa cã sù thay ®æi sè oxi ho¸, võa kh«ng cã sù thay ®æi sè oxi ho¸.

 

1/ Ph¶n øng ho¸ hîp.

-         §Æc ®iÓm cña ph¶n øng: Cã thÓ x¶y ra sù thay ®æi sè oxi ho¸ hoÆc kh«ng.

VÝ dô:

Ph¶n øng cã sù thay ®æi sè oxi ho¸.

4Al (r) + 3O2 (k) ---->  2Al2O3 (r)

Ph¶n øng kh«ng cã sù thay ®æi sè oxi ho¸.

BaO (r) + H2O (l) ----> Ba(OH)2 (dd)

 

2/ Ph¶n øng ph©n huû.

- §Æc ®iÓm cña ph¶n øng: Cã thÓ x¶y ra sù thay ®æi sè oxi ho¸ hoÆc kh«ng.

VÝ dô:

Ph¶n øng cã sù thay ®æi sè oxi ho¸.

2KClO3 (r) -------> 2KCl (r)  +   3O2 (k)

Ph¶n øng kh«ng cã sù thay ®æi sè oxi ho¸.

CaCO3 (r) ----->  CaO (r) + CO2 (k)

 

II/ Ph¶n øng cã sù thay ®æi sè oxi ho¸.

 

1/ Ph¶n øng thÕ.

-         §Æc ®iÓm cña ph¶n øng: Nguyªn tö cña ®¬n chÊt thay thÕ mét hay nhiÒu nguyªn tö cña mét nguyªn tè trong hîp chÊt.

VÝ dô:

Zn (r) + 2HCl (dd) ----> ZnCl2 (dd) + H2 (k) 

 

2/ Ph¶n øng oxi ho¸ - khö.

-         §Æc ®iÓm cña ph¶n øng: X¶y ra ®ång thêi sù oxi ho¸ vµ sù khö. hay x¶y ra ®ång thêi sù nh­êng electron vµ sù nhËn electron.

VÝ dô:

CuO (r)­ +  H2 (k) ------>  Cu (r) +  H2O (h)

Trong ®ã:

-         H2 lµ chÊt khö (ChÊt nh­êng e cho chÊt kh¸c)

-         CuO lµ chÊt oxi ho¸ (ChÊt nhËn e cña chÊt kh¸c)

-         Tõ H2 -----> H2O ®­îc gäi lµ sù oxi ho¸. (Sù chiÕm oxi cña chÊt kh¸c)

-         Tõ CuO ----> Cu ®­îc gäi lµ sù khö. (Sù nh­êng oxi cho chÊt kh¸c)

 

III/ Ph¶n øng kh«ng cã thay ®æi sè oxi ho¸.

 

1/ Ph¶n øng gi÷a axit vµ baz¬.

-         §Æc ®iÓm cña ph¶n øng: S¶n phÈm thu ®­îc lµ muèi vµ n­íc.

VÝ dô:

2NaOH (dd) + H2SO4 (dd) ----> Na2SO4 (dd) + 2H2O (l)


 

Tµi liÖu båi d­ìng häc sinh giái m«n ho¸ häc

NaOH (dd) + H2SO4 (dd) ----> NaHSO4 (dd) + H2O (l)

Cu(OH)2 (r) + 2HCl (dd) ----> CuCl­2 (dd) + 2H2O (l)

Trong ®ã:

Ph¶n øng trung hoµ (2 chÊt tham gia ë tr¹ng th¸i dung dÞch).

-         §Æc ®iÓm cña ph¶n øng: lµ sù t¸c dông gi÷a axit vµ baz¬ víi l­îng võa ®ñ.

-         S¶n phÈm cña ph¶n øng lµ muèi trung hoµ vµ n­íc.

VÝ dô:

NaOH (dd) + HCl (dd) ----> NaCl (dd) + H2O (l)

 

2/ Ph¶n øng g÷a axit vµ muèi.

-         §Æc ®iÓm cña ph¶n øng: S¶n phÈm thu ®­îc ph¶i cã Ýt nhÊt mét chÊt kh«ng tan hoÆc mét chÊt khÝ hoÆc mét chÊt ®iÖn li yÕu.

VÝ dô:

Na2CO3 (r) + 2HCl (dd) ----> 2NaCl (dd) + H2O (l) + CO2 (k)

BaCl2 (dd) + H2SO4 (dd) -----> BaSO4 (r) + 2HCl (dd)

L­u ý: BaSO4 lµ chÊt kh«ng tan kÓ c¶ trong m«i tr­êng axit.

 

3/ Ph¶n øng gi÷a baz¬ vµ muèi.

-         §Æc ®iÓm cña ph¶n øng:

+ ChÊt tham gia ph¶i ë tr¹ng th¸i dung dÞch (tan ®­îc trong n­íc)

+ ChÊt t¹o thµnh (S¶n phÈm thu ®­îc) ph¶i cã Ýt nhÊt mét chÊt kh«ng tan hoÆc mét chÊt khÝ hoÆc mét chÊt ®iÖn li yÕu.

+ Chó ý c¸c muèi kim lo¹i mµ oxit hay hi®roxit cã tÝnh chÊt l­ìng tÝnh ph¶n øng víi dung dÞch baz¬ m¹nh.

VÝ dô:

2NaOH (dd) + CuCl2 (dd) ---->  2NaCl (dd) + Cu(OH)2 (r)

Ba(OH)2 (dd) + Na2SO4 (dd) ---> BaSO4 (r) + 2NaOH (dd)

NH4Cl (dd) + NaOH (dd) ---> NaCl (dd) + NH3 (k) + H2O (l)

AlCl3 (dd) + 3NaOH (dd) ----> 3NaCl (dd) + Al(OH)3 (r)

Al(OH)3 (r) + NaOH (dd) ---> NaAlO2 (dd) + H2O (l)

 

4/ Ph¶n øng gi÷a 2 muèi víi nhau.

-         §Æc ®iÓm cña ph¶n øng:

+ ChÊt tham gia ph¶i ë tr¹ng th¸i dung dÞch (tan ®­îc trong n­íc)

nguon VI OLET