chuyên đề phân tử SINH 9

                               Đề khảo sát đội tuyển lớp 9

Năm học 2011-2012

Thời gian: 120 phút

Chuyên đề : Ph©n tö

 

                                   Đề bài:( gồm 1 trang)

I.Lí thuyết

 

C©u 1: So s¸nh qu¸ tr×nh tæng hîp ADN vµ qu¸ tr×nh tæng hîp ARN?

C©u 2: ë ng­êi t¹i sao c¸c bÖnh di truyÒn liªn kÕt víi giíi tÝnh th­êng biÓu hiÖn ë ng­êi nam, cßn Ýt biÓu hiÖn ë ng­êi n÷?

C©u 3: Nªu b¶n chÊt cña mèi quan hÖ: ADN  -> ARN -> Pr«tªin -> tÝnh tr¹ng?

C©u 4:

 a) §Æc ®iÓm nµo cña ADN lµm cho ADN cã tÝnh ®a d¹ng vµ ®Æc thï ? V× sao ADN ®­îc coi lµ c¬ së vËt chÊt cña hiÖn t­îng di truyÒn ë cÊp ®é ph©n tö ?

b) T¹i sao ADN th­êng bÒn v÷ng h¬n nhiÒu so víi tÊt c¶ c¸c lo¹i ARN ?

 

II. Bài tập

 

C©u 5:Một đoạn mạch ARN có trình tự các nuclêôtít như sau:

- A - U - G - X - U - A - X - G - U -

     a. Xác định trình tự các nuclêôtít trong đoạn gen đã tổng ra đoạn mạch ARN trên?

     b. Tính số lượng từng loại nuclêôtít của gen.

     c. Nếu đoạn gen đó nhân đôi 1 lần thì cấu trúc của các đoạn mới được tạo ra như thế nào?

C©u 6:

Mét cÆp gen t­¬ng øng cã chiÒu dµi vµ tØ lÖ tõng lo¹i nuclª«tÝt cña mçi gen lµ b»ng nhau. CÆp gen ®ã tù sao liªn tiÕp 4 ®ît ®· lÊy tõ m«i tr­êng néi bµo 45000 nuclª«tÝt, trong ®ã cã 20% A®ªnin.

a. X¸c ®Þnh chiÒu dµi vµ sè l­îng tõng lo¹i nuclª«tÝt cña mçi gen.

b. Cho c¸ thÓ mang cÆp gen ®ã lai víi c¸ thÓ cã cïng kiÓu gen. ViÕt s¬ ®å lai tõ P ®Õn F1 vµ x¸c ®Þnh kiÓu h×nh cã thÓ cã ë F1.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                               ĐÁP ÁN CHẤM KHẢO SÁT

 

Chuyên đề : Phân tử

 

 

C©u 1

Tr¶ lêi:

a. Gièng nhau:

 - §Òu ®­îc tæng hîp dùa trªn khu«n mÉu cña ph©n tö ADN d­íi t¸c dông cña enzim.

 - §Òu x¶y ra chñ yÕu trong nh©n TB t¹i c¸c NST ë k× TG lóc NST ë d¹ng sîi m¶nh

 - §Òu cã hiÖn t­îng t¸ch 2 m¹ch ®¬n ADN.

 - §Òu diÔn ra sù liªn kÕt gi÷a c¸c nu cña m«i tr­êng néi bµo víi c¸c nu trªn m¹ch ADN theo NTBS.

 - §Òu tæng hîp dùa trªn khu«n mÉu lµ ph©n tö AND.

b. Kh¸c nhau:

 

Qu¸ tr×nh tù nh©n ®«i ADN

Qu¸ tr×nh tæng hîp ARN

- X¶y ra trªn toµn bé c¸c gen cña ph©n tö ADN. - Qu¸ tr×nh nh©n ®«i ADN diÔn ra trªn c¶ 2 m¹ch cña ph©n tö ADN theo 2 h­íng ng­îc nhau. - Nguyªn liÖu dïng ®Ó tæng hîp lµ 4 lo¹i nu: A,T,G,X - M¹ch míi ®­îc tæng hîp sÏ liªn kÕt víi m¹ch khu«n cña ADN mÑ ®Ó t¹o thµnh ph©n tö ADN con. - Mçi lÇn tæng hîp t¹o ra 2 ph©n tö ADN con gièng nhau. - Tæng hîp dùa trªn 2 nguyªn t¾c lµ: NTBS vµ nguyªn t¾c b¸n b¶o toµn( gi÷ l¹i 1 nöa )

- X¶y ra trªn 1 ®o¹n cña ADN t­¬ng øng víi 1 gen nµo ®ã. - ChØ cã 1 m¹ch cña gen trªn ADN lµm m¹ch khu«n. ( Qu¸ tr×nh tæng hîp ARN diÔn ra trªn 1 m¹ch cña gen ). - Nguyªn liÖu ®Ó tæng hîp lµ 4 lo¹i nu: A,U,G,X. - M¹ch ARN sau khi ®­îc tæng hîp sÏ rêi nh©n ra TBC ®Ó tham gia vµo qu¸ tr×nh tæng hîp P.  - Mçi lÇn tæng hîp chØ t¹o ra 1 ph©n tö ARN. - Tæng hîp dùa trªn 2 nguyªn t¾c lµ: NTBS vµ nguyªn t¾c khu«n mÉu.

 

C©u 2

 

Tr¶ lêi

- §a sè c¸c gen g©y bÖnh  th­êng lµ gen lÆn.

- ë ng­êi n÷ giíi do cã cÆp NST giíi tÝnh lµ XX nªn khi mang gen g©y bÖnh th× ph¶i ë tr¹ng th¸i ®ång hîp míi cã c¬ héi biÓu hiÖn, cßn trong tr¹ng th¸i dÞ hîp th× bÞ gen tréi t­¬ng øng trªn NST giíi tÝnh X cßn l¹i ¸t chÕ do ®ã kh«ng biÓu hiÖn ®­îc.              

- Cßn  ë nam giíi cã cÆp NST giíi tÝnh lµ XY. Mµ NST X vµ Y kh«ng ®ång d¹ng, mét sè gen cã trªn NST giíi tÝnh X nh­ng l¹i kh«ng cã gen t­¬ng øng trªn NST Y vµ ng­îc l¹i. Nªn ë nam giíi chØ  cÇn mang 1 gen lÆn lµ sÏ biÓu hiÖn ngay ra bÖnh.

Do ®ã ……..

C©u 3:

Tr¶ lêi:

+ ADN qui ®Þnh tr×nh tù s¾p xÕp c¸c ribonu trªn ph©n tö mARN.

+ mA RN qui ®Þnh tr×nh tù s¾p xÕp cña c¸c axitamin trªn ph©n tö protein.

+Protein qui ®Þnh sù biÓu hiÖn cña tÝnh tr¹ng.

C©u 4:

 

a) §Æc ®iÓm cña ADN lµm cho ADN cã tÝnh ®a d¹ng nh­ng l¹i ®Æc thï: - §Æc ®iÓm lµm cho ADN ®a d¹ng lµ do ADN ®­­îc cÊu t¹o theo nguyªn t¾c ®a ph©n mµ ®¬n ph©n lµ nuclª«tit thuéc 4 lo¹i A, T, G, X. Sù s¾p xÕp kh¸c nhau cña 4 lo¹i nuclª«tit ®· t¹o nªn v« sè lo¹i ADN kh¸c nhau.

- ADN cña mçi loµi ®­­îc ®Æc thï bëi thµnh phÇn, sè l­îng, vµ trËt tù s¾p xÕp c¸c nuclª«tit.

- ADN ®­îc coi lµ c¬ së vËt chÊt cña hiÖn t­îng di truyÒn ë cÊp ®é ph©n tö  v×: ADN  mang th«ng tin di truyÒn qui ®Þnh cÊu tróc mét lo¹i pr«tªin ®ång thêi cã kh¶ n¨ng tù nh©n ®«i ®óng mÉu ban ®Çu.

b) ADN th­êng bÒn v÷ng h¬n nhiÒu so víi tÊt c¶ c¸c lo¹i ARN v×: ADN ®­îc cÊu t¹o tõ hai m¹ch cßn ARN ®­îc cÊu t¹o tõ mét m¹ch. ADN ®­îc b¶o qu¶n ë trong nh©n, ë ®ã th­êng kh«ng cã enzim ph©n huû chóng. ARN tån t¹i ë ngoµi nh©n n¬i cã nhiÒu enzim ph©n huû axÝt nuclªic.

C©u 5

a. Trình tự các Nuclêôtít trong đoạn gen là:

   Mạch khuôn:  - T - A - X - G - A - T  - G - X - A –

Mạch bổ sung: - A - T - G - X - T - A  - X - G - T –

  b.                                                   A = T = 5 (Nuclêôtít)

               G = X = 4 (Nuclêôtít)

c. Gen nhân đôi 1 lần tạo 2 gen con có cấu trúc giống hệt gen mẹ. Vậy cấu trúc của 2 đoạn gen mới đượctạo ra như sau:

- Đoạn gen  thứ nhất:

Mạch 1: - T - A - X - G - A - T  - G - X - A –

Mạch 2:- A - T - G - X - T - A  - X - G - T –

Đoạn gen  thứ hai:

Mạch 1: - T - A - X - G - A - T  - G - X - A –

Mạch 2:- A - T - G - X - T - A  - X - G - T –

 

 

 

 

C©u 6

a. TÝnh chiÒu dµi vµ sè l­îng tõng lo¹i nôlª«tÝt cña mçi gen: - Gäi sè nuclª«tÝt cña mçi gen lµ N. Ta cã - ChiÒu dµi cña mçi gen lµ: L =
- Sè l­îng tõng lo¹i nuclª«tÝt cña mçi gen        = (Nu); = (Nu)
b. ViÕt s¬ ®å lai vµ x¸c ®Þnh kiÓu h×nh cã thÓ cã ë F1: - NÕu tr×nh tù s¾p xÕp c¸c nuclª«tÝt trªn gen cña 2 c¬ thÓ gièng nhau th× kiÓu gen cña hai c¬ thÓ cã thÓ lµ AA hoÆc aa.    Ta cã s¬ ®å lai:
P        AA    x    AA Gp       A             A                     F1              AA (100% kiÓu h×nh tréi)	P        aa    x    aa                       Gp       a            a                       F1              aa                   (100% kiÓu h×nh lÆn)
- NÕu tr×nh tù s¾p xÕp c¸c nuclª«tÝt trªn gen cña 2 c¬ thÓ kh¸c nhau th× kiÓu gen cña hai c¬ thÓ lµ Aa.          Ta cã s¬ ®å lai:                                                    P        Aa    x    Aa                                                    Gp      A, a       A, a                                                    F1   1AA  :  2Aa :  1aa NÕu gen tréi hoµn toµn, F1 cã tØ lÖ kiÓu h×nh: 3 tréi : 1 lÆn NÕu gen tréi kh«ng hoµn toµn, F1 cã tØ lÖ kiÓu h×nh 1 tréi : 2 trung gian : 1 lÆn