chuyên đề

 

 

PhÇn 1: Më ®Çu

 

I. LÝ do chän ®Ò tµi:

  Thùc hiÖn chung nhiÖm vô cña toµn ngµnh lµ ®æi míi s¸ch gi¸o khoa THCS. §i cïng víi nã lµ ®æi míi néi dung, h×nh thøc, ®Æc biÖt lµ ®æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ gi¶ng d¹y vµ häc tËp. Song song víi nhiÖm vô ®ã th× chóng ta còng thùc hiÖn nghiªm tóc cuéc vËn ®éng 2 kh«ng trªn bèn ph­¬ng diÖn trong ®ã kh«ng ®Ó häc sinh ngåi nhÇm líp lµ mét kh©u rÊt quan träng, ®ång thêi nã còng quyÕt ®Þnh ®Õn chÊt l­îng gi¶ng d¹y cña gi¸o viªn. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn nghiªm tóc cuéc vËn ®éng th× n·y sinh ra mét vÊn ®Ò ®ã lµ tØ lÖ häc hinh yÕu kÐm xuÊt hiÖn rÊt nhiÒu vµ kiÕn thøc cña c¸c häc sinh nµy  còng cÇn b¸o ®éng cho c¸c cÊp lµm c«ng t¸c qu¶n lÝ gi¸o dôc vµ c¸c nhµ gi¸o ®ang trùc  tiÕp gi¶ng d¹y. §ã lµ lµm thÕ nµo ®Ó thùc hiÖn tèt cuéc vËn ®éng hai kh«ng ®ång thêi gi¶m dÇn häc sinh yÕu kÐm vµ ngåi nhÇm líp mµ vÉn ®¶m b¶o ®Õn c«ng t¸c phæ cËp ®Ó ®­a chÊt l­îng gi¸o dôc ngµy cµng ®i vµo thùc chÊt vµ chÊt l­îng ngµy mét tèt h¬n.?

V× vËy viÖc ®æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc theo h­¬ng tÝch cùc ho¸ ho¹t ®éng cña nhiÒu ®èi t­îng häc sinh trong mét líp häc (HS lµ chñ thÓ cña viÖc lÜnh héi kiÕn thøc, cßn gi¸o viªn lµ ng­êi chñ ®¹o trong viÖc tæ chøc, h­íng dÉn cho viÖc lÜnh héi kiÕn thøc cña häc sinh ®Æc biÖt lµ nh÷ng häc sinh yÕu kÐm) th× vai trß cña ng­êi gi¸o viªn cµng trë nªn quan träng trong viÖc chñ ®éng tæ chøc, ®iÒu khiÓn mét giê häc víi nhiÒu ®èi t­îng häc sinh.

ViÖc lªn líp thùc hiÖn víi mét tiÕt d¹y nãi chung vµ mét tiÕt d¹y VËt lÝ víi nhiÒu ®èi t­îng häc sinh nãi riªng phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè nh­: C«ng t¸c so¹n bµi, kiÕn thøc cña gi¸o viªn, ph­¬ng ph¸p d¹y häc, ®èi t­îng häc sinh, ph­¬ng tiÖn d¹y häc… Do ®ã, ®Ó tæ chøc mét tiÕt d¹y cã hiÖu qu¶ cho nhiÒu ®èi t­îng häc sinh nh­ng vÉn ®¸p øng ®ñ yªu cÇu vÒ néi dung, kiÕn thøc, thêi gian mµ tÊt c¶ c¸c ®èi t­îng häc sinh còng ®Òu n¾m ®­îc th× gi¸o viªn víi vai trß lµ ng­êi chñ ®¹o h­íng dÉn cÇn thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ mét sè kh©u cho mét tiÕt d¹y häc gåm nhiÒu ®èi t­îng häc sinh.

VËy mét sè kh©u cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn tèt mét tiÕt d¹y cho nhiÒu ®èi t­îng häc sinh cã chÊt l­îng lµ g×? §©y lµ mét c©u hái ®Æt ra cho mçi gi¸o viªn trong viÖc  thùc hiÖn cuéc vËn ®éng hai kh«ng nãi chung vµ mçi mét gi¸o viªn gi¶ng d¹y bé m«n VËt lÝ nãi riªng.

Víi nh÷ng lÝ do trªn, nªn b¶n th©n t«i xin m¹nh d¹n ®­a ra mét sè vÊn ®Ò vÒ :

 “Mét sè biÖn ph¸p cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn tèt mét tiÕt d¹y häc vËt lÝ s¸t ®èi t­îng häc sinh cã hiÖu qu¶ ë tr­êng THCS ”

II. Ph¹m vi ®Ò tµi:

Víi kinh nghiÖm ®ang cßn h¹n chÕ, trong ®Ò tµi nµy t«i xin tr×nh bµy ®Õn vÊn ®Ò: 

“Mét sè biÖn ph¸p cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn tèt mét tiÕt d¹y häc vËt lÝ s¸t ®èi t­îng häc sinh cã hiÖu qu¶ ë tr­êng THCS”

cho mét tiÕt d¹y häc VËt lÝ THCS.

III. §èi t­îng ®Ò tµi.

§Ò tµi nµy ®­îc ¸p dông  víi viÖc d¹y häc m«n VËt lÝ khèi 6, 7, 8, 9 ®èi víi häc sinh tr­êng THCS S¬n Léc n¨m häc häc 2015 - 2016.

IV Bè côc

-         PhÇn I: Më ®Çu

-         PhÇn II: Néi Dung

I)                  C¬ së lÝ luËn:

II)               C¬ së thùc tiÔn

III)            Thùc tr¹ng:

IV)           Nh÷ng gi¶i ph¸p thùc hiÖn

V)               KÕt qu¶ ®¹t ®­îc

VI)           Bµi häc kinh nghiÖm.

-         PhÇn III: KÕt luËn

-     PhÇn IV: KiÕn nghÞ  - §Ò xuÊt

PhÇn 2 Néi dung

I. C¬ së lÝ luËn:

-                     C¨n cø vµo ch­¬ng tr×nh ®æi míi gi¸o dôc phæ th«ng, tiÕp tôc ®æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc cña thÇy ®ã lµ (D¹y b¸m s¸t ®èi t­îng, chó träng häc sinh yÕu kÐm, häc sinh trung b×nh) vµ ph­¬n ph¸p häc tËp cña häc sinh trong qu¸ tr×nh häc tËp.

-                     C¨n cø vµo nh÷ng ®Þnh h­íng ®æi míi vÒ ph­¬ng ph¸p d¹y häc, thiÕt bÞ d¹y häc vµ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp cña häc sinh cña bé m«n VËt lÝ THCS.

-                     C¨n cø vµo chuÈn kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng cña bé m«n VËt lÝ THCS.

-C¨n cø vµo néi dung c«ng v¨n sè 217/GD - §T cña Bé tr­ëng Bé Gi¸o dôc vµ ®µo t¹o ph¸t ®éng cuéc vËn ®éng hai kh«ng “Nãi kh«ng víi tiªu cùc trong thi cö vµ bÖnh thµnh tÝch trong gi¸o dôc” ®Æc biÖt lµ néi dung nãi kh«ng víi häc sinh ngåi nhÇm líp.

- C¨n cø vµo h­íng dÉn thùc hiÖn nhiÖm vô n¨m häc 2015 – 2016 cña Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o, Së GD - §T Qu¶ng B×nh vµ Phßng GD & §T Bè Tr¹ch.

-C¨n cø vµo chÊt l­îng ®¨ng kü ®Çu n¨m  th× sè HS yÕu kÐm lµ rÊt thÊp chØ 3-4%.

II. c¬ së thùc tiÔn:

Thùc tÕ qua nh÷ng n¨m ¸p dông ®æi míi ch­¬ng tr×nh SGK THCS vµ thùc hiÖn cuéc vËn ®éng hai kh«ng cña Bé GD&§T tõ c¸c n¨m häc tr­íc vµ tiÕp tôc thùc hiÖn tèt cuéc vËn ®éng trong n¨m häc 2015 – 2016 c¶ thÇy vµ trß cÇn phÊn ®Êu nç lùc ®Ó ®¸p øng ®­îc yªu cÇu ®æi míi ph­¬ng ph¸p, n©ng cao chÊt l­îng d¹y häc nh­ng ph¶i thùc hiÖn nghiªm tóc tèt cuéc vËn ®éng.

ViÖc ®æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc ®· lµm ph©n ho¸ triÖt ®Ó ®èi t­îng häc sinh, häc sinh yÕu kÐm Ýt ®­îc chó ý. Tæ chøc líp häc thiªn vÒ ho¹t ®éng nhãm, cã sè häc sinh yÕu kÐm l­êi ho¹t ®éng nªn cµng kh«ng tiÕn bé cßn häc sinh häc giái th× ham thÝch tÝch cùc h¬n t¹o ra hai th¸i cùc ng­îc nhau trong mét líp häc, g©y ra sù c¨ng th¼ng vÒ t©m lý ®èi víi ng­êi häc, khiÕn cho mét bé phËn häc sinh c¶m thÊy mÖt mái, khi häc thùc vµ kiÓm tra ®óng thùc chÊt vµ còng t¹o khã kh¨n cho gi¸o viªn lùa chän ph­¬ng ph¸p d¹y häc.

I. Thùc tr¹ng:

• ThuËn lîi.

- §èi víi Ban l·nh ®¹o nhµ tr­êng lu«n chØ ®¹o s¸t ®óng vÒ kÕ ho¹ch chuyªn  m«n vµ kÕ ho¹ch thùc hiÖn cuéc vËn ®éng khai kh«ng, ®ång thêi t¹o mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ®éi ngò gi¸o viªn thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ ®èi víi c«ng t¸c phô ®¹o häc sinh yÕu kÐm.

- §èi víi gi¸o viªn thùc hiÖn nghiªm tóc vµ g­¬ng mÉu cuéc vËn ®éng cho nªn  lu«n nhiÖt t×nh, tËn tôy, say mª vµ lu«n lo l¾ng t×m tßi häc hái, tù båi d­ìng ®Ó ®¸p øng yªu cÇu cña c«ng t¸c gi¶ng d¹y theo ch­¬ng tr×nh míi vµ gi¶i quyÕt cho bµi to¸n chÊt l­îng hiÖn nay mµ nhµ tr­êng quan t©m hµng ®Çu ®ã lµ n©ng cao chÊt l­îng cho ®èi t­îng häc sinh yÕu kÐm gi¶m dÇn t×nh tr¹ng häc sinh ngåi nhÇm líp mµ vÉn ®¶m b¶o sè l­îng cho c«ng t¸c phæ cËp.

- §èi víi häc sinh h­ëng øng tèt cuéc vËn ®éng, ham thÝch, lu«n cã høng thó häc tËp víi néi dung vµ kiÕn thøc cña SGK míi.

• Khã kh¨n.

- Lµ mét tr­êng thuéc vïng 135 sù trang cÊp qu¸ h¹n chÕ nªn ®iÒu kiÖn c¬ së vËt chÊt trang tiÕt bÞ vÉn cßn h¹n hÑp, ch­a ®¸p øng yªu cÇu nh­ sè l­îng häc sinh ®«ng, phßng häc vµ phßng chøc n¨ng ch­a ®ñ tiªu chuÈn.

- Häc sinh cña tr­êng kh¶ n¨ng t­ duy nhËn thøc cßn h¹n chÕ, kü n¨ng ch­a ®­îc tèt l¾m, mét bé phËn häc sinh bÞ háng kiÕn thøc tõ cÊp häc d­íi nªn kh«ng ham häc cßn thê ¬ víi viÖc häc tËp.

- §èi víi phô huynh häc sinh th× ch­a quan t©m ®Õn viÖc häc tËp cña con em, ch­a ®Çu t­ cho c¸c em häc tËp cßn giao kho¸n cho nhµ tr­êng nªn mét bé phËn häc sinh ®· kh«ng chó ý tíi viÖc häc tËp.

* Qua qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y trong nh÷ng n¨m häc tr­íc gi¸o viªn ch­a m¹nh d¹n ®æi míi ph­¬ng ph¸p hay ®æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc mµ kh«ng chó ý ®Õn ®èi t­îng häc sinh nªn khi thùc hiÖn cuéc vËn ®éng hai kh«ng th× chÊt l­îng rÊt thÊp tû lÖ häc sinh yÕu kÐm ngµy mét lé ra rÊt nhiÒu, tû lÖ häc sinh qua kiÓm tra chÊt l­îng th× sè HS ®¹t ®iÓm yÕu kÐm qu¸ cao.

 ViÖc dËy häc bao qu¸t c¸c ®èi t­îng HS, ph­íng ph¸p d¹y häc linh ho¹t h¬n vµ ®· phï hîp víi tõng ®èi t­îng häc sinh cho nªn HS ®· dÇn h×nh thµnh ph­¬ng ph¸p häc tËp míi ®Æc biÖt lµ ®èi t­îng häc sinh yÕu kÐm, nªn mét sè tiÕt d¹y ®¹t kÕt qu¶ kh¸ cao vµ thµnh c«ng nhiÒu h¬n. Gi¸o viªn chñ ®éng h¬n trong ®iÒu hµnh, lµm viÖc Ýt h¬n víi tõng ®èi t­îng häc sinh.

V× vËy, ®Ó ®¸p øng yªu cÇu n©ng cao chÊt l­îng gi¶m dÇn tØ lÖ häc sinh yÕu kÐm vµ häc sinh ngåi nhÇm líp th× ®èi víi gi¸o viªn, ngay trong tõng tiÕt häc cÇn thùc hiÖn mét sè biÖn ph¸p cÇn thiÕt  sau ®©y:

IV) Nh÷ng biÖn ph¸p thùc hiÖn:

1) ThiÕt kÕ bµi d¹y chu ®¸o, phï hîp víi nhiÒu ®èi t­îng häc sinh.

C«ng viÖc thiÕt kÕ chu ®¸o tr­íc mét bµi d¹y vµ phï hîp víi nhiÒu ®èi t­îng lµ kh©u quan träng kh«ng thÓ thiÕu cña mét tiÕt d¹y häc mµ bÊt k× mét gi¸o viªn nµo còng ph¶i biÕt. “ThiÕt kÕ tr­íc bµi d¹y gióp gi¸o viªn chuÈn bÞ chu ®¸o h¬n vÒ kiÕn thøc, kÜ n¨ng, ph­¬ng ph¸p, tiÕn tr×nh vµ t©m thÕ ®Ó ®i vµo mét tiÕt d¹y”

VËy lµm thÕ nµo ®Ó thiÕt kÕ mét bµi d¹y hay vµ phï hîp hay nãi c¸ch kh¸c ®Ó thiÕt kÕ tèt mét bµi d¹y nh­ng ph¶i ®¶m b¶o cho nhiÒu ®èi t­îng häc sinh th× cÇn ph¶i lµm ®­îc nh÷ng g×?

Cho nªn ®Ó thiÕt kÕ mét bµi d¹y phï hîp cho nhiÒu ®èi t­îng häc sinh th× tèi thiÓu nhÊt ph¶i lµm ®­îc nh÷ng viÖc sau:

-         X¸c ®Þnh ®­îc môc tiªu träng t©m cña bµi häc vÒ kiÕn thøc, kÜ n¨ng th¸i ®é t×nh c¶m. T×m ra ®­îc nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n dµnh cho häc sinh yÕu kÐm vµ kiÕn thøc n©ng cao cho häc sinh kh¸ giái.

-         Khi ®· n¾m ®­îc träng t©m ®­îc kiÕn thøc vµ ph©n chia kiÕn thøc cho tõng ®èi t­îng häc sinh th× cÇn tham kh¶o thªm tµi liÖu ®Ó më réng vµ ®i s©u h¬n vµo b¶n chÊt cña ®¬n vÞ kiÕn thøc, gióp gi¸o viªn n¾m mét c¸ch tæng thÓ, ®Ó gi¶i thÝch cho häc sinh khhi cÇn thiÕt.

-         N¾m ®­îc ý ®å cña s¸ch gi¸o khoa ®Ó x©y dùng vµ thiÕt kÕ mét tiÕn tr×nh ®i trong giê d¹y hîp lý, ®ång thêi còng cã thÓ ý ®å ®ã thµnh ý ®å chñ quan cña m×nh cho phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ cña nhµ tr­êng, líp, ®èi t­îng vµ tr×nh ®é häc sinh, ®iÒu kiÖn d¹y häc..

-         ChuÈn bÞ chu ®¸o ph­¬ng tiÖn d¹y häc .

-         Nªu ®­îc c¸c t×nh huèng cã vÊn ®Ò ®Ó kÝch thÝch tÝnh tÝch cùc cña häc sinh.

-         §­a ra nh÷ng c©u hái vµ thêi gian thÝch hîp ®Ó quan t©m ®Õn ®èi t­îng häc sinh yÕu kÐm. T¹o nhiÒu c¬ héi cho häc sinh yÕu kÐm ho¹t ®éng ®Ó c¸c em lÊy ®­îc ph­¬ng ph¸p häc tËp.

-         §Ò ra ®­îc c¸c ph­¬ng ¸n gi¶i quyÕt ®Ó ®i ®Õn kiÕn thøc c¬ b¶n cña bµi häc víi sù hç trî cña nhiÒu ®èi t­îng häc sinh mµ kh«ng chØ nhê vµo mét bé phËn häc sinh kh¸ gi¶i.

-         Cuèi cïng lµm hoµn chØnh mét tiÕn tr×nh cña mét giê d¹y häc víi ®Çy ®ñ c¸c ho¹t ®éng vµ thêi gian Ên ®Þnh phï hîp.

NÕu thùc hiÖn tèt nh÷ng viÖc nµy xem nh­ gi¸o viªn ®· chuÈn bÞ tèt t©m thÕ ®Ó b­íc vµo giê d¹y vµ ®· thµnh c«ng b­íc ®Çu.

2) TiÕp xóc vµ chuÈn bÞ tr­íc thiÕt bÞ d¹y häc.

§©y lµ mét kh©u kh«ng trùc tiÕp lµm ngay trong mét tiÕt häc, nh­ng nã lµ kh©u còng kh«ng kÐm phÇn quan trong. ViÖc tiÕp xóc, chuÈn bÞ tr­íc thiÕt bÞ d¹y häc gióp gi¸o viªn chñ ®éng biÕt ®­îc thiÕt bÞ nµo ®· cã, t×nh tr¹ng sö dông nh­ thÕ nµo, cÇn ®iÒu chØnh g×, thiÕt bÞ nµo cßn thiÕu cÇn bæ sung nh­ thÕ nµo vµ ph­¬ng ¸n bæ sung, kh¾c phôc ra sao? Khi tiÕp xóc víi thiÕt bÞ d¹y häc gi¸o viªn cã ®iÒu kiÖn ph©n c«ng dông cô cho tõng nhãm häc sinh, tõng ®èi t­îng häc sinh do ®ã nã gi¶m bít rÊt nhiÒu thêi gian trong giê d¹y giµnh thêi gian h­íng dÉn cho häc sinh yÕu kÐm thùc hiÖn.

Nh­ng quan träng trong kh©u nµy lµ khi tiÕp xóc vµ chuÈn bÞ tr­íc thiÕt bÞ th× gi¸o viªn cã ®iÒu kiÖn thao t¸c thµnh th¹o c¸c kü n¨ng cÇn thùc hiÖn trong khi lµm thÝ nghiÖm. §iÒu nµy thùc sù rÊt cã Ých cho gi¸o viªn, bëi gi¸o viªn cã lµm thµnh th¹o c¸c thao t¸c míi cã thÓ h­íng dÉn häc sinh mét c¸ch rµnh m¹ch, râ rµng kh«ng cßn lóng tóng vµ gi¶m bít nhiÒu ®éng t¸c thõa vµ thêi gian l·ng phÝ.

Do ®ã khi tiÕp xóc vµ chuÈn bÞ tr­íc thiÕt bÞ, gi¸o viªn cÇn lµm ®­îc nh÷ng viÖc sau:

-         KiÓm tra thiÕt bÞ (®ñ hay thiÕu) t×nh tr¹ng sö dông ®Ó ®­a ra ph­¬ng ¸n bæ sung.

-         Ph©n chia ®­îc thiÕt bÞ sö dông theo nhãm cho tõng ®èi t­îng häc sinh.

-         §­a ra nh÷ng c«ng viÖc cho tõng ®èi t­îng häc sinh thùc hiÖn nh­: (HS yÕu kÐm quan s¸t, ghi chÐp vµ lµm c¸c thao t¸c ®¬n gi¶n, cßn HS kh¸ giái thao t¸c c¸c thao t¸c khã.)

-         Gi¸o viªn ph¶i lµm tr­íc thÝ nghiÖm vµ thùc hiÖn c¸c thao t¸c mét c¸ch thµnh th¹o.

3) §iÒu hµnh tæ chøc ho¹t ®éng cña häc sinh trªn líp.

ViÖc thiÕt kÕ tèt mét bµi d¹y vµ phï hîp víi tõng ®èi t­îng häc sinh xem nh­ ®· thµnh c«ng mét n÷a nh­ng ®ã chØ lµ xem nh­ b­íc khëi ®Çu cho mét tiÕt d¹y cßn kh©u quyÕt ®Þnh thµnh c«ng chÝnh lµ ë kh©u tæ chøc ®iÒu khiÓn c¸c ®èi t­îng häc sinh trªn líp.

Nh­ng ®Ó ®iÒu hµnh tèt tÊt c¶ c¸c ®èi t­îng häc sinh trong mét giê häc th× gi¸o viªn cÇn ph¶i thùc hiÖn nh­ thÕ nµo?

- VËy ®Çu tiªn vµ quan träng nhÊt lµ gi¸o viªn ph¶i x©m nhËp gi¸o ¸n mét c¸ch thuÇn thôc, n¾m ®­îc c¸c néi dung c¬ b¶n träng t©m cña bµi häc vµ nh÷ng néi dung chó ý ®èi víi häc sinh yÕu kÐm.

- T¹o t×nh huèng cã vÊn ®Ò ngay tõ ®Çu ®Ó kÝch thÝch høng thó häc tËp cña häc sinh trong suèt giê häc.

- N¾m ch¾c ý ®å SGK vµ h­íng dÉn SGV, môc tiªu bµi häc, tr×nh tù thiÕt kÕ GV chñ ®éng ®­a ra ph­¬ng ¸n cho c¸c ®èi t­îng häc sinh ho¹t ®éng.

VÝ dô:

* §èi víi viÖc thu thËp th«ng tin, tuú ®èi t­îng häc sinh, thêi gian GV cã thÓ cho c¸c cho c¸c ph­¬ng ¸n:

-         GV th«ng b¸o: §èi víi HS kh¸ giái -> HS lÜnh héi kiÕn thøc. §èi víi HS YÕu, kÐm: – GV gîi ý – HS lÜnh héi kiÕn thøc.

* §èi víi yªu cÇu thùc hiÖn kü n¨ng, kiÕn thøc th× còng tuú theo thêi gian vµ yªu cÇu cña néi dung bµi häc hoÆc tõng phÇn hay yªu cÇu cña tõng lo¹i thÝ nghiÖm gi¸o viªn cãi thÓ tæ chøc häc sinh thùc hiÖn theo nhãm hay c¸ nh©n nh­:

Bµi 3: §o thÓ tÝch chÊt láng (VËt lÝ 6)

  H×nh 3.2:  Yªu cÇu HS ho¹t ®éng theo c¸ nh©n (nh­ng chó ý tíi häc sinh yÕu kÐm) nÕu HS kh«ng ®o vµ ®äc ®­îc kÕt qu¶ th× GV h­íng dÉn HS ®o vµ c¸ch ®äc sau ®ã cho HS tr¶ lêi kÕt qu¶.

H×nh 3.3: Yªu cÇu HS ho¹t ®éng theo nhãm (nh­ng chó ý lµ cho HS kh¸ giái h­íng dÉn vµ kÌm c¸c HS yÕu kÐm) sau ®ã gäi HS yÕu kÐm ®äc kÕt qu¶, råi cho HS kh¸ giái nhËn xÐt, GV chèt kiÕn thøc.

-         Cßn tuú theo ®èi t­îng häc sinh trong líp GV cã thÓ ®Ò ra ph­¬ng ¸n kh¸c nhau cho linh ho¹t.

  + §«i víi HS yÕu kÐm: Th× GV cho HS ®äc sgk -> GV h­íng dÉn cô thÓ -> tæ chøc cho HS th¶o luËn vµ thùc hiÖn vµ rót ra kÕt qu¶. §èi víi HS kh¸ giái: GV cho HS ®äc sgk -> ®Ò ra ph­¬ng ¸n thùc hiÖn -> Thùc hiÖn -> tr¶ lêi c©u hái cã tÝnh chÊt khã h¬n-> GV chèt kiÕn thøc. Sau ®ã GV gäi HS yÕu kÐm nh¾c l¹i mét lÇn ®Ó c¸c em ghi nhí.

- HoÆc tuú tõng lo¹i thÝ nghiÖm hay tr¶ lêi c©u hái hoÆc bµi tËp GV cã thÓ tæ chøc cho häc sinh lµm ngay ë líp hoÆc cho vÒ nhµ tù lµm nh­ng ®èi víi HS yÕu kÐm th× GV ®­a ra yªu cÇu nhÑ h¬n.

* §èi víi c¸ch ®Æt c©u hái yªu cÇu HS thùc hiÖn hay tr¶ lêi c©u hái th× GV còng cÇn chó ý ®Õn c¸c ®èi t­îng häc sinh ®Ó ®­a ra c©u hái phï hîp ®Ó häc sinh dÔ hiÓu vµ tr¶ lêi ®¹t kÕt qu¶ cao nh­:

-         §èi víi HS kh¸ giái: GV ®­a ra c©u hái cã tÝnh chÊt nªu vÊn ®Ò hay xuyªn suèt ®Ó c¸c em suy nghÜ tr¶ lêi.

-         §èi víi HS TB. Gi¸o viªn ®­a ra c©u hái cã h­íng gi¶i quyÕt vµ cã tÝnh chÊt dÉn d¾t häc sinh.

-         §èi víi HS yÕu kÐm th× GV ph¶i ®­a ra ®­îc c¸c c©u hái gîi ý cã tÝnh chÊt t­êng minh, cô thÓ hoÆc c¸c yªu cÇu râ rµng vµ nhÑ nhµng h¬n.

Nh­ vËy tuú theo yªu cÇu kiÕn thøc, kÜ n¨ng, tõng lo¹i c©u hái hay tuú vµo tõng lo¹i ®èi t­îng häc sinh GV chñ ®éng ®Ò ra ph­¬ng ¸n tæ chøc ®iÒu hµnh cho linh ho¹t vµ phï hîp.

- Trong viÖc ®iÒu hµnh tæ chøc c¸c ho¹t ®éng cña HS trªn líp GV còng cÇn quan t©m vµ chó ý ®Õn viÖc tæ chøc vµ s¾p xÕp vÞ trÝ chæ ngåi cho häc sinh ho¹t ®éng theo nhãm cã hiÖu qu¶ nh­: §Ó HS kh¸ giái kÌm cÆp gióp ®ì ®­îc c¸c HS yÕu kÐm, tr¸nh t×nh tr¹ng mÊt nhiÒu thêi gian vµ lén xén t¹o ®­îc t¸c phong vµ ph­¬ng ph¸p häc tËp hîp t¸c, tõ ®ã gi¸o viªn còng cã ®­îc ph­¬ng ph¸p tæ chøc qu¶n lÝ ho¹t ®éng nhãm mét c¸ch phï hîp.

Tãm l¹i: Kh©u ®iÒu hµnh tæ chøc ho¹t ®éng cña HS trªn líp lµ kh©u rÊt quan träng nã quyÕt ®Þnh thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña giê häc vµ còng quyÕt ®Þnh ®Õn chÊt l­îng cña häc sinh, ®Æc biÖt lµ ®èi t­îng häc sinh yÕu kÐm. V× vËy gi¸o viªn cÇn b¸m s¸t thiÕt kÕ, thiÕt bÞ, t×nh h×nh vµ ®èi t­îng häc sinh trong líp ®Ó chñ ®éng vµ linh ho¹t trong ®iÒu hµnh.

4) §¸nh gi¸ vµ theo dâi kÕt qu¶ häc tËp theo tõng ®èi t­îng häc sinh.

ViÖc ®¸nh gi¸ vµ theo dâi kÕt qu¶ häc tËp theo tõng ®èi t­îng häc sinh ph¶i diÔn ra th­êng xuyªn liªn tôc vµ quan träng nhÊt lµ ®èi t­îng häc sinh yÕu kÐm. Nh­ kiÓm tra miÖng, kiÓm tra 15phót, kiÓm tra ®Þnh kú. Tuy nhiªn viÖc thùc hiÖn ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp cña HS sau mçi bµi d¹y còng cã tÇm quan träng rÊt ®¸ng kÓ: Nã võa còng cè, kh¾c s©u kiÕn thøc cñ võa tiÕp thu ®­îc kiÕn thøc míi, ®ång thêi khuyÕn khÝch ®éng viªn häc sinh, kÝch thÝch høng thó cho c¸c em vÒ nhµ vµ lµm bµi tËp còng nh­ t¹o ®­îc sù hµo høng cho c¸c em chê ®îi cho tiÕt häc tiÕp theo, vµ gióp ®ì häc sinh yÕu kÐm cã ®­îc tinh thÇn häc tËp tèt h¬n vµ ngµy cµng yªu thÝch m«n häc, lÊp dÇn c¸c kiÕn thøc ®· háng cña c¸c em. Do ®ã t«i nhËn thÊy viÖc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp cña häc sinh sau mçi tiÕt häc vµ th­êng xuyªn rÊt quan träng vµ cÇn thiÕt.

VËy ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp cña häc sinh nh­ thÕ nµo lµ tÝch cùc vµ ph¸t huy ®­îc t¸c dông cña nã ®èi víi häc sinh yÕu kÐm, theo t«i gi¸o viªn cÇn ph¶i thùc hiÖn theo c¸c yªu cÇu sau:

-         GV cã thÓ ®¸nh gi¸ thùc hiÖn b»ng c¸c h×nh thøc nh­:

+ KiÓm tra miÖng:

     §èi víi HS yÕu kÐm th× gi¸o viªn yªu cÇu râ rµng h¬n, chi tiÕt h¬n, gîi mì h¬n. NÕu HS tr¶ lêi ®­îc th× gi¸o viªn cho ®iÓm cao h¬n ®Ó ®éng viªn, cßn HS tr¶ lêi kh«ng ®­îc th× GV h­íng dÉn, nh¾c nhì vµ quan t©m ®Õn HS nhiÒu h¬n trong c¸c c©u hái cña bµi häc míi.

+ Ghi phiÕu häc tËp hoÆc ph©n nhãm tæ chøc trß ch¬i vÒ kiÕn thøc.

§èi víi HS yÕu kÐm th× gi¸o viªn ®¸nh gi¸ víi møc ®é vµ yªu cÇu thÊp h¬n, vµ chØ râ nh÷ng thiÕu rãt cña c¸c em mét c¸ch râ rµng h¬n, chi tiÕt h¬n tr¸nh t×nh tr¹ng nhËn xÐt chung chung ®Ó HS kh«ng nhËn ra ®­îc thiÕu sãt cña m×nh ®Ó kh¾c phôc.

V. KÕt qña ®¹t ®­îc.

-         §èi víi n¨m häc 2015 -2016 th× ®ang ¸p dông thùc hiÖn song so víi mét sè bµi häc mµ b¶n th©n ¸p dông thÊy cã nh÷ng thu hót vµo bµi häc ®èi víi c¸c ®èi tùng häc sinh, nhÊt lµ c¸c häc sinh yÕu kÐm vµ nÕu chóng ta thùc hiÖn ®­îc c¸c biÖn ph¸p trªn th× chÊt l­îng häc tËp cña c¸c em sÏ cao h¬n.

VI. Bµi häc kinh nghiÖm:

§Ó thùc hiÖn tèt cuéc vËn ®éng hai kh«ng, ®Æc biÖt lµ gi¶m dÇn tû lÖ häc sinh yÕu kÐm vµ ngåi nhÇm líp nh­ng ph¶i ®¶m b¶o vÒ bµi to¸n chÊt l­îng. Qua qu¸ tr×nh suy nghÜ vµ thùc hiÖn nh÷ng viÖc lµm trªn ®©y trong mÊy tuÇn ®Çu th× chÊt l­îng häc tËp bé m«n VËt lÝ  ngµy cµng ®­îc n©ng cao.

Do vËy b¶n th©n t«i xin ®­a ra nh÷ng ý kiÕn chñ quan cña b¶n th©n: §ã lµ ®Ó n©ng cao chÊt l­îng bé m«n nãi riªng vµ chÊt l­îng gi¸o dôc nãi chung vµ ®Ó gi¶m dÇn tû lÖ häc sinh yÕu kÐm, hay häc sinh ngåi nhÇm líp th× gi¸o viªn ngay tõ trong nh÷ng tiÕt d¹y ®Çu tiªn cÇn ph¶i tu©n thñ nh÷ng biÖn ph¸p nh­ trªn th× tin t­ëng r»ng c¸c tiÕt d¹y sÏ thµnh c«ng vµ ®¶m b¶o cho nhiÒu ®èi t­îng trong mét líp häc ®Òu ®­îc n¾m kiÕn thøc, t¹o ®­îc mét ph­¬ng ph¸p d¹y vµ häc míi trong ®iÒu kiÖn gi¸o dôc hiÖn nay.

VËy ®Ó thùc hiÖn tèt mét tiÕt d¹y häc vËt lÝ  s¸t víi ®èi t­îng häc sinh th× ph¶i thùc hiÖn c¸c vÊn ®Ò sau:

1) ThiÕt kÕ bµi d¹y chu ®¸o, phï hîp víi nhiÒu ®èi t­îng häc sinh.

- Gi¸o viªn ph¶i n¾m b¾t ®èi t­îng häc sinh vÒ kÜ n¨ng nhËn thøc vµ ph©n lo¹i ®èi râ rµng, chÝnh x¸c

2) TiÕp xóc vµ chuÈn bÞ tr­íc thiÕt bÞ d¹y häc.

3) §iÒu hµnh tæ chøc ho¹t ®éng cña häc sinh trªn líp.

-         Gi¸o viªn cÇn ®­a ra hÖ thèng c©u hái s¸t, ®óng víi tõng ®èi t­îng häc sinh.

-         §iÒu hµnh c¸c ho¹t ®éng cña häc sinh mét c¸ch khÐo lÐo, linh ho¹t vµ mÒm dÎo, tr¸nh t×nh tr¹ng nÆng nÒ trong c¸c giê häc.

4) §¸nh gi¸ vµ theo dâi kÕt qu¶ häc tËp theo tõng ®èi t­îng häc sinh.

PhÇn 3: KÕt luËn

ViÖc n©ng cao chÊt l­îng, ph¸t huy tÝnh tÝch cùc chñ ®éng cña häc sinh trong c¸c giê häc. Trang bÞ cho c¸c em nh÷ng kiÕn thøc kü n¨ng phï hîp víi t×nh h×nh xu h­íng ngµy cµng ph¸t triÓn cña x· héi nh»m ®­a nÒn gi¸o dôc n­íc nhµ theo h­íng tÝch cùc, sím ®­a n­íc ta héi nhËp ngµy mét s©u h¬n, cã hiÖu qu¶ h¬n vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi, tõng b­íc ®­a n­íc nhµ trë thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp vµo n¨m 2020.

       H¬n bao giê hÕt, d¹y thËt, häc thËt lµ mét yªu cÇu b¾t buéc cho tÊt c¶ c¸c tr­êng häc trªn toµn quèc. ®Ó tõng b­íc n©ng cao chÊt l­îng lµ tr¸ch nhiÖm cña c¸c nhµ qu¶n lý gi¸o dôc còng nh­ c¸c gi¸o viªn ®øng líp, víi môc ®Ých võa thùc hiÖn tèt cuéc vËn ®éng, gi¶m ®­îc tû lÖ häc sinh bá hoc.C¸i  mÊu chèt cña môc tiªu cÇn ®¹t ®­îc lµ chÊt l­îng thùc. CÇn gi¶i quyÕt thÊu ®¸o m©u thuÉn gi÷a cuéc vËn ®éng vµ chÊt l­îng thùc chÊt cña häc sinh mét c¸ch hµi hoµ. Häc sinh tõng b­íc lªn líp b»ng nh÷ng hiÓu biÕt thùc chÊt cña m×nh lµ vÊn ®Ò ­u tiªn sè mét .

        Nh÷ng ý kiÕn trªn cña b¶n th©n qua nhiÒu n¨m ¸p dông ch­¬ng tr×nh d¹y häc ®æi míi vµ thùc hiÖn tèt cuéc vËn ®éng hai kh«ng. Kh«ng ngoµi môc ®Ých n©ng cao chÊt l­îng ®µo t¹o, gi¶m dÇn tû lÖ häc sinh yÕu kÐm vµ kh¾c phôc dÇn t×nh tr¹ng häc ngåi nhÇm líp ®Ó ®­a chÊt l­îng ngµy mét cao h¬n. Víi tÇm nh×n h¹n chÕ vµ kinh nghiÖm cßn non, ch¾c ch¾n r»ng bµi viÕt vÉn cßn nhiÒu thiÕu sãt, kÝnh mong c¸c ThÇy, c« gi¸o, b¹n bÌ ®ång nghiÖp gãp ý kiÕn bæ sung nh»m thùc hiÖn tèt h¬n bµi to¸n n©ng cao chÊt l­îng ®µo t¹o, chèng ®­îc häc sinh bÞ chÓnh m¶ng, tù ti trong häc tËp trong giai ®o¹n hiÖn nay.

PhÇn IV: KiÕn nghÞ - ®Ò xuÊt:

-§Ó thùc hiÖn ®­îc nh÷ng vÊn ®Ò nªu trªn t«i mong r»ng c¸c ®ång chÝ ®ång nghiÖp cïng thùc hiÖn tèt c¸c b­íc ®· ®­a ra, lu«n b¸m s¸t c¸c ®èi t­îng häc sinh tr¸nh bá r¬i c¸c em ®Ó c¸c em cã ý thøc h¬n trong häc tËp.

- §éi cÇn cã nh÷ng nh¾c nhë, phª b×nh tr­íc cê ®èi víi nh÷ng häc sinh thiÕu ý thøc, ®éng c¬ trong häc tËp ®Ó c¸c em cã nh÷ng s÷a ch÷a, tiÕn bé h¬n.

                                                           

                                                                 S¬n Léc, ngµy 26 th¸ng 09 n¨m 2015

                  Ng­êi thùc hiÖn

 

 

                 NguyÔn V¨n Nh·