ĐỀ THI HSG ĐỊA LÍ 8
Câu 1 (2,5 điểm):
a, Dựa vào Atlat địa lí Việt Nam và kiến thức đã học, hãy nhận xét và giải thích chế độ mưa ở nước ta.
b, Tại sao mùa mưa ở miền Trung có sự khác biệt với mùa mưa của cả nước ?
Câu 2 (2,0 điểm): Dựa vào Atlat địa lí Việt Nam và kiến thức đã học, hãy phân tích tác động của địa hình đến sông ngòi, đất và sinh vật ở nước ta.
Câu 3 (2,0 điểm): Cho bảng số liệu mật độ dân số của các vùng và cả nước năm 2009 .
(Đơn vị: người/km2)
Các vùng
|
Mật độ
|
Cả nước
|
261
|
Đồng bằng sông Hồng
|
1235
|
Tây Bắc
|
73
|
Đông Bắc
|
148
|
Bắc Trung Bộ
|
232
|
Duyên hải Nam Trung Bộ
|
198
|
Tây Nguyên
|
94
|
Đông Nam Bộ
|
597
|
Đồng bằng sông Cửu Long
|
450
|
Dựa vào bảng số liệu trên và kiến thức đã học, hãy nhận xét sự phân bố dân cư ở nước ta và giải thích nguyên nhân.
Câu 4 (2,0 điểm):
a, Xác định tọa độ địa lí các hòn đảo ở biển Đông vào ngày 22/6 có góc nhập xạ lớn nhất lần lượt là 83023’30”, lúc đó ở kinh độ 1050Đ là 11 giờ 32 phút 17 giây.
b, Cho biết các hòn đảo trên nằm ở quần đảo nào? Thuộc đơn vị hành chính của tỉnh, thành phố nào ở nước ta?
Câu 5 (1,5 điểm): Ngày 25/10, phòng GD&ĐT A (16018’B; 107020’Đ) tổ chức kì thi học sinh giỏi văn hóa THCS cấp huyện:
a, Cho biết vào ngày trên mặt trời lên thiên đỉnh ở vĩ độ nào?
b, Tính góc nhập xạ lớn nhất ở Châu Thành vào thời gian trên.
ĐÁP ÁN
Nội dung
|
Điểm
|
Câu 1:
|
2,5
|
a/ Nhận xét và giải thích chế độ mưa:
-Lượng mưa lớn (hầu khắp các địa phương đều trên 1600mm/năm) do:
+ Hoạt động của gió mùa.
+ Hoạt động của dãy hội tụ nhiệt đới,bão,áp thấp nhiệt đới...
+ Đường bờ biển kéo dài, vùng biển ấm.
|
0,75
|
-Lượng mưa phân hóa theo không gian:
+ Mưa nhiều ở vùng núi do địa hình đón gió ẩm.
+ Mưa ít ở vùng cực Nam Trung Bộ do địa hình có dạng lòng máng, bờ biển song song với hướng gió.
|
0,5
|
-Lượng mưa phân hóa theo thời gian:
Trong năm có 2 mùa:mùa mưa (chiếm 85% lượng mưa) và mùa khô.
Do tác động của gió mùa (Dẫn chứng).
|
0,5
|
b, Giải thích chế độ mưa miền Trung.
- Chế độ mưa: mưa nhiều vào mùa thu đông, mùa hạ ít mưa.
- Nguyên nhân:
+ Ảnh hưởng của địa hình gây ra hiện tượng phơn Tây Nam vào mùa hạ.
+ Địa hình đón gió Đông Bắc đi qua biển vào mùa đông, ảnh hưởng của dãy hội tụ nhiệt đới, bão,...
(Mỗi đúng được 0,25 điểm)
|
0,75
|
Câu 2:
|
2,0
|
-Tác động đến sông ngòi:
+ Mạng lưới: Vùng núi sông thư hơn đồng bằng.
+ Lượng phù sa: Sông chảy qua địa hình đồi núi thường nhiều phù sa, và ngược lại.
+ Hướng chảy: Địa hình nước ta chạy theo 2 hướng chính là Tây Bắc-Đông Nam và vòng cung thì sông ngòi cũng chạy theo 2 hướng đó.
+ Thủy chế: sông ngòi vùng núi thất thường, đồng bằng điều hòa,...
|
0,1
|
|
|
|
|
|
|
-Tác động đến đất:
+ Vùng núi đất feralit, đồngbằng đất phù sa...
+ Độ dốc lớn thì tầng đất mỏng, độ phì thấp; ngược lại
|
0,5
|
-Tác động đến sinh vật:
+ Sinh vật vùng núi khác đồng bằng (dẫn chứng).
+ Vùng núi sinh vật có sự phân tầng theo độ cao (dẫn chứng).
|
0,5
|
Câu 3:
|
2,0
|
- Dân cư tập trung đông ở đồng bằng các đô thị: đồng bằng sông Hồng (1235 người/km2), Đông Nam Bộ (597 người/km2)...
Do có điều kiện tự nhiên thuận lợi, kinh tế phát triển...
-Thưa thớt: Vùng núi Tây Bắc (73 người/km2), Tây Nguyên (94 người/km2)...
Do có địa hình hiểm trở, giao thông đi lại khó khăn...
-Trong nội bộ đồng bằng cũng có sự khác nhau: đồng bằng sông Hồng (1235 người/km2), có mật độ dân số cao hơn đồng bằng sông Cửu Long (450 người/km2).
Do lịch sử khai thác của 2 đồng bằng.
-Trong nội bộ vùng núi cũng có sự khác nhau: Đông Bắc 148 người/km2 lớn hơn Tây Bắc (73 người/km2), Tây Nguyên (94 người/km2).
Do độ cao địa hình và lịch sử khai thác.
-Phân bố không đồng đều (chưa hợp lí).
Do tác động của các nhân tố tụ nhiên và kinh tế xã hội.
(HS trình bày được 8/10 nội dung trên mỗi ý được 0,25 điểm )
|
2,0
|
Câu 4:
|
2,0
|
a/Xác định tọa độ địa lí:
Vĩ độ:
- Ngày 22/6 MT chiếu vuông góc với chí tuyến Bắc (23027’B).
- Vĩ độ cần tìm đảo có góc nhập xạ 83023’30” là:
23027’- (900 – 83023’30” ) = 16050’30”B
-Vĩ độ cần tìm đảo có góc nhập xạ 75011’30” là:
23027’ – (900 – 75011’30”) = 8038’30”B
|
0,5
|
Kinh độ:
- Giờ kinh độ cần tìm sớm hơn giờ kinh độ đã cho là:
12 giờ -11 giờ 32 phút 17 giây =27 phút 43 giây
- Kinh độ cần tìm cách kinh độ đã cho về phía Đông là:
27 phút 43 giây × 150KT = 6055’45” KT
- Kinh độ cần tìm là: 1050Đ + 6055’45” = 111055’45”Đ
|
0,75
|
|
|
|
|
Tọa độ địa lí các đảo cần tìm là:
- Đảo 1: (111055’45”Đ; 16050’30”B)
- Đảo 2: (111055’45”Đ; 8038’30”B)
(HS có thể làm cách khác nhưng có phép tính và kết quả đúng cũng ghi điểm tối đa, HS tính ra 4 đảo thì không ghi điểm phần kết quả)
|
0,25
|
b/ Xác định vị trí, đơnvị hành chính:
- Đảo 1 nằm ở quần đảo Hoàng Sa thuộc thành phố Đà Nẵng.
- Đảo 2 nằm ở quần đảo Trường Sa thuộc tỉnh Khánh Hòa.
|
0,5
|
Câu 5:
|
1,5
|
a/ Xác định vị trí MT lên thiên đỉnh:
- Sau ngày 23/9 đến ngày 22/12 MT chuyển động biểu kiến về CTN trung bình mỗi ngày MT chuyển động biểu kiến được 1 góc: 0015’38” VT.
|
0,25
|
- Ngày 25/10 cách ngày 23/9 là: 32 ngày.
|
0,25
|
- Vĩ độ MT lên thiên đỉnh ngày 25/10 là:
32 ngày × 0015’38” = 8020’16”VT
|
0,25
|
- Vĩ độ MTlên thiên đỉnh vào ngày 25/10 là:
00 + 8020’16” = 8020’16”N
|
0,25
|
b/Góc nhập xạ ở Hải Lăng:
900 – (8020’16” + 16018’) = 65021’44”.
|
0,5
|