doc them: mua la rung trong vuon (73)

Ho¹t ®éng cña thµy vµ trß

KiÕn thøc cÇn ®¹t

*Ho¹t ®éng 1(7 phót)

(?) Nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ cuéc ®êi vµ v¨n nghiÖp cña Ma V¨n Kh¸ng?

(?) TiÓu thuyÕt Mïa l¸ rông trong v­ên ®­îc s¸ng t¸c vµo thêi gian nµo?

I/ TiÓu dÉn:

1. T¸c gi¶:

- Ma v¨n Kh¸ng sinh n¨m 1936 t¹i Kim Liªn, §èng §a, Hµ Néi.

- Trong kh¸ng chiÕn chèng Mü, «ng ®Õn víi vïng nói cao cña miÒn b¾c ®Ó d¹y häc.

- N¨m 1976, «ng chuyÓn vÒ Hµ Néi vµ gi÷ nhiÒu chøc vô quan träng trong ngµnh b¸o chÝ, v¨n häc n­íc nhµ, tõng ®­îc nhËn nhiÒu gi¶i th­ëng v¨n ch­¬ng cã gi¸ trÞ.

HS ®äc néi dung tiÓu thuyÕt trong SGK, GV bæ sung lµm râ mét sè chi tiÕt liªn quan ®Õn ®o¹n trÝch.

(?)  T¸c phÈm ®­îc trao  gi¶i th­ëng nµo

* Ho¹t ®éng 2 (30 phót)

- GV h­íng dÉn c¸ch ®äc vµ ®äc mÉu vµi ®o¹n.

- GV gäi HS tãm t¾t trÝch ®o¹n.

(?) §o¹n trÝch n»m phÇn nµo cña t¸c phÈm?

- GV më réng tr×nh bµy nh÷ng t×nh tiÕt ë phÇn tr­íc liªn quan ®Õn trÝch ®o¹n.

- GV chia nhãm SHHSHshhsdhghäthßlgjbklvbmHS th¶o luËn:

+ GV nªu vÊn ®Ò, nhiÖm vô, c¸ch thøc tæ chøc ho¹t ®éng nhãm (Nhãm lín tõ 6 ®Õn 8 ng­êi).

+ Ho¹t ®éng nhãm:

Thêi gian: 5 phót.

NhiÖm vô:

Nhãm 1,2,3:  T×m c¸c chi tiÕt miªu t¶ ngo¹i h×nh, hµnh ®éng cña nh©n vËt chÞ Hoµi ?

 Nhãm 4,5,6:  C¸ch x­ng h« cña chÞ Hoµi khi ë nhµ «ng B»ng cho thÊy t×nh c¶m cña chÞ víi gia ®×nh nh­ thÕ nµo? T¹i sao trong gia ®×nh nµy mäi ng­êi th­¬ng yªu chÞ nh­ng kh«ng d¸m kÐochÞ vÒ  phÝa m×nh?

  C¸c nhãm nhËn nhiÖm vô, bÇu nhãm tr­ëng, th­ kÝ, giao tr¸ch nhiÖm cho c¸c thµnh viªn, c¶ nhãm tËp trung gi¶i quyÕt vÊn ®Ò.

   §¹i diÖn nhãm lªn th«ng b¸o kÕt qu¶, c¸c nhãm kh¸c bæ sung thèng nhÊt  ý

- S¸ng t¸c chÝnh gåm tiÓu thuyÕt vµ truyÖn ng¾n. (SGK)

2. TiÓu thuyÕt Mïa l¸ rông trong v­ên:

- S¸ng t¸c: 1985.

- Tãm t¾t: SGK

- VÞ trÝ: §­îc tÆng gi¶i th­ëng Héi nhµ v¨n ViÖt Nam n¨m 1986.

II/ §äc hiÓu v¨n b¶n:

1. §äc vµ tãm t¾t:

- §äc.

- Tãm t¾t trÝch ®o¹n:

- VÞ trÝ trÝch ®o¹n.

2. Gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt:

a. Nh©n vËt chÞ Hoµi:

- Thêi gian xuÊt hiÖn: chiÒu 30 tÕt.

- Ngo¹i h×nh:

+ Ng­êi phô n÷ n«ng th«n, tr¹c 50

+Ng­êi thon gän trong chiÕc ¸o b«ng trÇn h¹t lùu

+Khu«n mÆt réng cã cÆp m¾t ®»m th¾m vµ c¸i miÖng t­¬i.

=> §Ñp mét c¸ch gi¶n dÞ, t­¬i t¾n.

- Hµnh ®éng:

+ BiÕt hÕt mäi viÖc trong nhµ-> vÉn chia sÎ víi gia ®×nh.

+ Mang quµ quª: g¹o nÕp vµ giß thñ do chång chÞ lµm v× «ng thÝch ¨n giß thñ l¾m ®Êy,  chÞ vÉn nhí thãi quen, së thÝch cña cha chång.

+ Lóc gÆp «ng b»ng: ChÞ Hoµi gÇn nh­ kh«ng chñ ®éng, lao vÒ phÝa «ng B»ng (..) thèt lªn mét tiÕng nh­ tiÕng nÊc

+ Ch¾p tay tr­íc bµn thê tæ tiªn ngay sau khi «ng B»ng lui gãt.

+ TÝu tÝt hái han kh¾p l­ît mäi ng­êi trong gia ®×nh.

kiÕn.

   GV chuÈn x¸c kiÕn thøc.

(?) Qua ®o¹n trÝch ta thÊy vÎ ®Ñp g× cña  nh©n vËt chÞ Hoµi?

(?) H×nh ¶nh chÞ Hoµi gîi nh¾c ®Õn nÐt ®Ñp truyÒn thèng nµo cña ng­êi phô n÷ ViÖt Nam?

(?)Ngo¹i h×nh «ng B»ng h«m nay cã  g× kh¸c?

(?)T×m nh÷ng chi tiÕt miªu t¶ diÔn biÕn t©m tr¹ng cña «ng B»ng khi thÊy Hoµi xuÊt hiÖn trong nhµ?

- GV cho HS ®äc l¹i ®o¹n v¨n miªu t¶ t©m t­ cña «ng B»ng khi ®øng tr­íc bµn thê.

(?) Nh©n vËt tr¶i qua nh÷ng biÕn th¸i t©m lÝ nµo?

(?) Qua ®o¹n v¨n , em hiÓu g× vÒ quan niÖm t©m linh cña ng­êi ViÖt khi thê cóng tæ tiªn? (Thê cóng tæ tiªn lµ t­ëng nhí ®Õn ng­êi ®· khuÊt hay hµnh vi mª tÝn dÞ ®oan?)

(?)Trong khi sèng víi t©m thøc, t¹i sao «ng B»ng kh«ng nh¾c ®Õn ng­êi con thø t­?

=> Quan t©m, s¨n sãc mäi ng­êi th©n t×nh

- Ng«n ng÷: x­ng h« víi «ng B»ng vµ c¸c em rÊt th©n thiÕt.

- Quan hÖ víi  gia ®×nh «ng B»ng: lµ d©u tr­ëng (vî anh c¶ T­êng) nay ®· t¸i gi¸. (quan hÖ cña chÞ víi gia ®×nh nµy ®· thuéc vÒ qu¸ khø mµ chÞ cã quyÒn quªn).

=> VÎ ®Ñp cña nh©n vËt: ChÞ Hoµi lµ ng­êi phô n÷ n«ng th«n ®Ñp ng­êi, ®Ñp nÕt, sèng t×nh nghÜa thuû chung

*VÎ ®Ñp cña chÞ Hoµi lµ vÎ ®Ñp cña ng­êi phô n÷ ViÖt Nam trong truyÒn thèng g¾n víi m« h×nh gia ®×nh nÒn nÕp gia phong, sèng nÆng nghÜa t×nh thuû chung son s¾t.

b. Nh©n vËt «ng B»ng:

- Ngo¹i h×nh: cao, gÇy h¬n mäi ngµy nh­ng trang träng vµ chØnh tÒ h¬n,  g­¬ng mÆt ¸nh lªn c¶m xóc cña con ng­êi tr­íc ng­ìng cöa n¨m míi.

- T©m tr¹ng khi gÆp Hoµi: s÷ng l¹i, tho¸ng ng¬ ngÈn, m¾t chíp liªn håi, m«i «ng lËt bËt kh«ng thµnh tiÕng, cã c¸i c¶m gi¸c «ng s¾p khãc oµ, giäng «ng khª ®Æc khµn rÌ, rót kh¨n tay chÊm  kÐ m¾t. Nçi niÒm xóc ®éng r­ng r­ng t­ëng chõng hiÕm cã ë mét ng­êi ®µn «ng.

- T©m tr¹ng khi ®øng tr­íc bµn thê:

+ Quªn hÕt mäi thø xung quanh kÓ c¶ b¶n th©n.

+ Tr«i ng­îc vÒ qu¸ khø: tri ©n víi cha mÑ, tæ tiªn; t©m t×nh víi vî vµ con trai c¶.

+ Trë l¹i thùc t¹i: m¾t cay xÌ, lßng l¹i bån ngén.

¤ng lµ g¹ch nèi gi÷a qóa khø vµ thùc t¹i cña gia ®×nh Êy trong gi©y phót thiªng nµy. Sù g¾n bã, t×nh yªu th­¬ng  cña ng­êi cßn sèng víi ng­êi ®· khuÊt khiÕn  tæ tiªn lu«n sèng cïng con ch¸u; tr¸i tim ng­êi x­a lu«n thøc ®Ëp cïng nhÞp víi nh÷ng biÕn chuyÓn cuéc sèng h«m nay.

- Trong lêi khÊn cña «ng kh«ng nh¾c ®Õn ng­êi con trai thø t­ (Cõ) v× anh ®· v­ît biªn trèn ra n­íc ngoµi. §ã lµ nçi ®au cña gia ®×nh «ng.

(?) NhËn xÐt chung vÒ nh©n vËt?

- HS nhËn xÐt, GV bæ sung tæng kÕt vµ chuyÓn ý.

(?)Trong chiÒu 30 tÕt, mäi ng­êi trong gia ®×nh «ng B»ng ®· lµm nh÷ng g×?

(?)Trong dßng t©m t­ cña «ng B»ng tr­íc bµn thê ta thÊy nhµ v¨n ®Æc biÖt chó  ý lµm râ mèi liªn kÕt nµo?

(?) Gi¸ trÞ nh©n b¶n to¸t lªn tõ c¸ch øng xö cña c¸c nh©n  vËt víi chÞ Hoµi vµ  chÞ  Hoµi víi c¸c em ë ®©y lµ g×? (liªn hÖ ®Õn x· héi phong kiÕn ng­êi phô n÷ ph¶i thñ tiÕt thê chång)

   GV tæng kÕt.

(?) §o¹n trÝch  kh«ng nhiÒu t×nh tiÕt, kh«ng cã m©u thuÉn xung ®ét gay g¾t nh­ng hÊp dÉn bëi sù thÊm thÝa ý nghÜa tõ chÝnh c©u v¨n. §iÒu g× lµm nªn thµnh c«ng ®ã?

* Ho¹t ®éng 3  (3 phót)

(?) Em thö ®Æt tªn cho trÝch ®o¹n vµ gi¶i thÝch v× sao ®¨t tªn nh­ thÕ?

¤ng  B»ng cã thÓ xem nh­ kiÓu nh©n vËt ®Æc tr­ng cho líp ng­êi rÊt phæ biÕn trong x· héi ta mét thêi: träng ®¹o ®øc gia ®×nh vµ c¸c chuÈn mùc x· héi truyÒn thèng nh­ng ®ang ph¶i g¸nh chÞu nçi ®au tõ c¬n lèc thÞ tr­êng tµn ph¸ vµo gi¸ trÞ gia ®×nh.

c. Khung c¶nh tÕt trong nhµ «ng B»ng vµ truyÒn thèng v¨n ho¸ d©n téc:

- ChiÒu 30 TÕt: gia ®×nh sum häp, th¨m hái lÉn nhau, d©ng cóng tæ tiªn råi cïng nhau ¨n b÷a tÊt niªn mµ ai nÊy ®Òu h©n hoan kh¸c th­êng.

- Dßng t©m t­ cña «ng B»ng   khi ®øng trø¬c bµn thê gia tiªn:  tri ©n tæ tiªn, t­ëng nhí nh÷ng lêi gia huÊn; t©m t×nh víi ng­êi ®· khuÊt.  ¤ng thÊy qu¸ khø vµ thùc t¹i kh«ng t¸ch  rêi “Tæ tiªn kh«ng t¸ch rêi con ch¸u. TÊt c¶ liªn kÕt mét m¹ch bÒn chÆt, thuû chung.”

- C¸ch øng xö gi÷a c¸c nh©n vËt giµu gi¸ trÞ nh©n b¶n.

* BiÓu hiÖn cña v¨n ho¸ d©n téc: truyÒn thèng gia ®×nh, y thøc ®Æt gia ®×nh trong mèi t­¬ng quan víi céng dång.

d. NghÖ thuËt:

-  X©y dùng kÕt cÊu truyÖn hîp lÝ.

- Thµnh c«ng trong nh÷ng ®o¹n v¨n miªu t¶ diÔn biÕn t©m lÝ con ng­êi.

III/ LuyÖn tËp cñng cè:

Cã thÓ ®Æt tªn cho ®o¹n trÝch lµ: ChiÒu tÊt niªn.