doi moi pp day hoc mi thuat

®æi  míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc

m«n mÜ  thuËt tr­êng trung häc c¬ së

(Th¸ng 7 n¨m 2008)

PhÇn 1. Tæng quan.

I. Mục tiêu:

- Trang bị cho học viên một số phương pháp, kỹ  thuật dạy học phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh áp dụng ®èi víi viÖc dạy học Mỹ thuật;

- HV có kỹ năng vận dụng vào dạy học Mỹ thuật (DHMT) theo điều kiện vùng miền;

- HV có kỹ năng tập huấn cho giáo viên dạy Mỹ thuật ở địa phương;

- HV có thái độ tích cực tham gia và vận dụng sáng tạo vào thực tế.

II. Đối tượng sö dông tµi liÖu:

+ CBQL các sở Giáo dục và Đào tạo, các phòng Giáo dục và Đào tạo, các trường THCS;

+ Giáo viên đang giảng dạy trực tiếp môn Mĩ thuật tại các trường THCS.

III. Phương pháp tập huấn:

Phương pháp tập huấn có sự tham gia.

Ph­¬ng ph¸p làm việc nhóm.

Phu¬ng ph¸p trao đổi, thảo luận.

Ph­¬ng ph¸p trình bày.

Ph­¬ng ph¸p luyÖn tËp, thùc hµnh.

VI. Phương tiện

+ Tài liệu cho học viên nghiên cứu.

+ Máy chiếu Prozecter.

+ Ti vi – Video

+ Bản trong, máy chiếu Overhead.

V. Nội dung:

1.      Quan điểm, đổi mới PP DHMT ở THCS

2.      Một số PPDH, kỹ thuật dạy học áp dụng vào môn Mĩ thuật nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh.

3.      Xem vµ nhËn xÐt rót kinh nghiªm, häc tËp mét sè trÝch ®o¹n b¨ng h×nh ®æi míi PPDH

mÜ thuËt THCS.

VI. Hướng dẫn sử dụng tài liệu

Tµi liÖu ®­îc viÕt theo h×nh thøc häc viªn cã thÓ tù häc tËp, nghiªn cøu vµ vËn dông vµo thùc tÕ. V× vËy, khi sö dông tµi liÖu, häc viªn nªn ®äc kü môc tiªu cña c¸c néi dung, yªu cÇu cô thÓ cña tõng ho¹t ®éng vµ th«ng tin ph¶n håi cho c¸c ho¹t ®éng ®ã.

C©u hái, bµi tËp vµ s¶n phÈm sau mçi néi dung, mçi ho¹t ®éng lµ kÕt qu¶ häc tËp cña häc viªn. Häc viªn nªn ®äc kü c©u hái, yªu cÇu cña bµi tËp vµ s¶n phÈm ®Ó cã ph­¬ng thøc hoµn thµnh mét c¸ch hiÖu qu¶ nhÊt.

Tµi liÖu chó träng ®Õn ph­¬ng ph¸p häc tËp cã sù tham gia, nªn c¸c häc viªn th­êng xuyªn trao ®æi trong nhãm, trao ®æi víi b¸o c¸o viªn vµ ®ång nghiÖp ®Ó n¾m ch¾c vÊn ®Ò còng nh­ vËn dông mét c¸ch linh ho¹t c¸c lý thuyÕt ph­¬ng ph¸p d¹y häc hiÖn ®¹i.

VII. Tài liệu tham khảo dµnh cho häc viªn.

- NghÞ quyÕt 40/2000/QH10 cña Quèc héi kho¸ 10 vÒ ®æi míi ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc phæ th«ng;

- ChØ thÞ 14/2001/CT-TTg vÒ thùc hiÖn NghÞ quyÕt 40/2000/QH10;

- LuËt Gi¸o dôc 2005;

- ChiÕn l­îc ph¸t triÓn gi¸o dôc 2001 – 2010.

- Ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc phæ th«ng;

- Ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc phæ th«ng m«n MÜ thuËt;

- Mét sè vÊn ®Ò vÒ ®æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc m«n mÜ thuËt THCS cña ViÖn Khoa häc Gi¸o dôc ViÖt Nam vµ Dù ¸n Ph¸t triÓn Gi¸o dôc THCS II, 2008.

- Mét sè vÊn ®Ò vÒ ®æi míi PPDH – T¸c gi¶: TS. NguyÔn  V¨n C­êng do Dù ¸n PTGDTHPT biªn so¹n vµ giíi thiÖu.

 - D¹y häc theo h­íng lÊy häc sinh lµm trung t©m- t¸c gi¶: T«n ThÞ T©m, Lª Nguyªn Quang, KiÒu ThÞ BÝch Thuû. Ch­¬ng tr×nh Gi¸o dôc Child Fund ViÖt Nam ph¸t hµnh.

Vµ mét sè tµi liÖu ®æi míi ph­¬ng ph¸p kh¸c.

PhÇn 2: Néi dung tËp huÊn

Néi dung 1.  Bài mở đầu: (2 tiết)

Mục tiêu:

Hoạt động 1.

       Giới thiệu và làm quen, ổn định tổ chức lớp.

Thông tin cho hoạt động 1.

BCV ổn đÞnh tổ chức lớp học, tìm hiểu đặc điểm, trình độ, tuổi, của học viên.

Học viên trao đổi với BCV và bầu ra cán bộ lớp điều khiển, hỗ trợ BCV trong thời gian tập huấn.

Hoạt động 2.

Giới thiệu mục tiêu, nội dung và phương pháp, thêi gian của đợt tập huấn.

Thông tin cho hoạt động 2

+ M ục ti ªu cña ®ît tËp huÊn:

- Trang bị cho học viên một số phương pháp, kỹ  thuật dạy học phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh áp dụng vào dạy học Mỹ thuật;

- HV có kỹ năng vận dụng vào dạy học Mỹ thuật (DHMT) theo điều kiện vùng miền;

- HV có kỹ năng tập huấn cho giáo viên dạy Mỹ thuật ở địa phương;

- HV có thái độ tích cực tham gia và vận dụng sáng tạo vào thực tế.

+ Phương ph¸p sö dông trong ®ît tập huấn

Phương pháp tập huấn có sự tham gia.

Ph­¬ng ph¸p làm việc theo nhóm;

Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu;

Ph­¬ng ph¸p trao đổi, thảo luận.

Trình bày.

+ Nội dung cña ®ît tËp huÊn:

- Quan điểm, đổi mới PPDH Mü thuËt ở tr­êng THCS

- Giíi thiÖu vµ thùc hµnh một số PPDH, kỹ thuật dạy học áp dụng vào môn Mĩ thuật nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh.

+ Thêi gian tËp huÊn:  15 tiÕt.

      Hoạt động 3.

Thu nhận thông tin phản hồi từ phía học viên vµ x©y d ùng néi quy líp häc.

Th«ng tin cho ho¹t ®éng 3:

- Häc viªn ph¸t biÓu mong ®îi vÒ kho¸ tËp huÊn b»ng c¸ch ghi c¸c ®Ò xuÊt cña m×nh trªn giÊy mµu;

- BCV thu vµ d¸n c¸c phiÕu ý kiÕn cña häc viªn lªn b¶ng lín;

- BCV vµ häc viªn cïng trao ®æi vÒ c¸c ®Ò xuÊt mong ®îi.

- BCV cïng häc viªn x©y dùng néi quy líp häc.

S¶n phÈm cña néi dung 1

- PhiÕu ghi nh÷ng mong ®îi cña häc viªn trong ®ît tËp huÊn;

- Néi quy líp häc.

Néi dung 2. (3 tiÕt)

Quan ®iÓm vµ ®Þnh h­íng ®æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc ë cÊp trung hoc c¬ së.

Mục tiêu:

Hoạt động 1.

       Häc viªn nghiªn cøu tµi liÖu c¸ nh©n.

Thông tin cho hoạt động 1.

+ Nguån thø 1: Tµi liÖu vÒ ®Þnh h­íng ®æi míi ph­¬ng ph¸p trong qu¸ tr×nh triÓn khai ®æi míi ch­¬ng tr×nh, s¸ch gi¸o khoa cÊp trung häc c¬ së. (2002)

+ Nguån thø 2:

- NghÞ quyÕt 40/2000/QH10 cña Quèc héi kho¸ 10 vÒ ®ái míi ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc phæ th«ng;

- ChØ thÞ 14/2001/CT-TTg vÒ thùc hiÖn NghÞ quyÕt 40/2000/QH10;

- LuËt Gi¸o dôc2005;

- ChiÕn l­îc ph¸t triÓn gi¸o dôc 2001 – 2010.

LuËt Gi¸o dôc 2005 kh¼ng ®Þnh môc tiªu cña gi¸o dôc lµ ®µo t¹o con ng­êi ph¸t triÓn toµn diÖn. Nguyªn lý gi¸o dôc còng ®­îc kh¼ng ®Þnh trong ®iÒu 3 cña LuËt Gi¸o dôc lµ ho¹t ®éng gi¸o dôc ph¶i thùc hiÖn theo nguyªn lý “häc ®i ®«i víi hµnh, gi¸o dôc kÕt hîp víi lao ®éng s¶n xuÊt, lý luËn g¾n víi thùc tiÔn, gi¸o dôc nhµ tr­êng kÕt hîp víi gi¸o dôc gia ®×nh vµ x· héi”.

VÒ ph­¬ng ph¸p d¹y häc (PPDH), LuËt Gi¸o dôc quy ®Þnh: “PPGD ph¶i ph¸t huy tÝnh tÝch cùc, tù gi¸c, chñ ®éng, s¸ng t¹o cña ng­êi häc; båi d­ìng cho ng­êi häc n¨ng lùc tù häc, kh¶ n¨ng thùc hµnh, lßng say mª häc tËp vµ ý chÝ v­¬n lªn”… “PPDH ë phæ th«ng ph¶i phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña tõng líp häc, m«n h äc, båi d­ìng ph­¬ng ph¸p tù häc, kh¶ n¨ng lµm viÖc theo nhãm, rÌn luyÖn kü n¨ng vËn dông lý thuyÕt vµo thùc tiÔn; t¸c ®éng ®Õn t×nh c¶m, ®em l¹i niÒm vui, høng thó häc tËp cho häc sinh”.

Môc tiªu, nguyªn lý gi¸o dôc vµ nh÷ng quy ®Þnh vÒ néi dung PPDH ®· ®­îc kh¼ng ®Þnh trong LuËt gi¸o dôc lµ nh÷ng ®Þnh h­íng c¬ së quan träng cho viÖc x©y dùng ch­¬ng tr×nh d¹y häc, x¸c ®Þnh c¸c môc ®Ých, néi dung vµ ph­¬ng ph¸p tæ chøc d¹y häc. Nh÷ng ®Þnh h­íng nµy phï hîp víi nh÷ng quan ®iÓm hiÖn ®¹i vµ tiÕn bé vÒ gi¸o dôc trong ph¹m vi quèc tÕ, trong ®ã cã môc tiªu ®µo t¹o con ng­êi ph¸t triÓn toµn diÖn nh©n c¸ch còng nh­ ®Þnh h­íng gi¸o dôc víi thùc tiÔn cuéc sèng, g¾n lý thuyÕt víi thùc tiÔn, ph¸t triÓn ®éng c¬, høng thó häc tËp, ph¸t huy tÝnh tÝch cùc, tô lùc vµ s¸ng t¹o cña häc sinh. Nh÷ng ®Þnh h­íng nµy còng phï hîp víi yªu cÇu cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi trong ®iÒu kiÖn míi ®èi víi ®éi ngò lao ®éng míi.

+ Nguån thø 3: “ Mét sè vÊn ®Ò vÒ ®Þnh h­íng ®æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc m«n MÜ thuËt trung häc c¬ së” tµi liÖu cña Dù ¸n THCS II vµ ViÖn Khoa häc Gi¸o dôc ViÖt Nam, n¨m 2008 – PhÇn 1 (Trang 5 vµ trang 6).

C©u hái vµ bµi tËp cho ho¹t ®éng 1

Anh (chÞ) cã nh÷ng nhËn thøc g× vÒ quan ®iÓm vµ ®Þnh h­íng ®æi míi PPDH ë cÊp THCS nãi chung vµ ®æi míi PPDH m«n MÜ thuËt ë cÊp THCS nãi riªng?

Hoạt động 2.

- BCV tæ chøc cho häc viªn thµnh lËp nhãm b»ng c¸ch: mçi häc viªn lÇn l­ît ®Õm sè tõ 1 ®Õn 6, sau ®ã thµnh lËp nhãm nh÷ng ng­êi mang sè 1, nhãm nh÷ng ng­êi mang sè 2… nhãm nh÷ng ng­êi mang sè 6 (cã 6 nhãm)

- Häc viªn  lµm viÖc theo nhãm gi¶i quyÕt c©u hái vµ bµi tËp cña Ho¹t ®éng 1.

Thông tin cho hoạt động 2

- Thµnh lËp nhãm;

- C¸c nhãm cö nhãm tr­ëng, th­ ký, ng­êi ®iÒu hµnh thêi gian, ng­êi tr×nh bµy…

- D­íi sù chØ huy cña nhãm tr­ëng, c¸c thµnh viªn trong nhãm th¶o luËn nhiÖm vô vµ ®i ®Õn nh÷ng thèng nhÊt chung;

- Th­ ký ghi l¹i ý kiÕn chung cña nhãm lªn giÊy Ao (hoÆc b¶n trong).

S¶n phÈm cña ho¹t ®éng 2

PhiÕu ghi kÕt qu¶ th¶o luËn cña nhãm trªn giÊy Ao hoÆc b¶n trong.

      Hoạt động 3.

Tr×nh bµy, th¶o luËn chung c¶ líp

Th«ng tin cho ho¹t ®éng 3:

- BCV tæ chøc cho c¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶ th¶o luËn ®· chuÈn bÞ;

- C¸c nhãm cßn l¹i cã nhiÖm vô ph¶n håi;

- BCV kÕt luËn.

Néi dung 3. (5 tiÕt)

Mét sè ph­¬ng ph¸p, kü thuËt, thñ thuËt d¹y häc m«n mü thuËt cÊp THCS nh»m ph¸t huy tÝnh tÝch cùc chñ ®éng s¸ng t¹o cña häc sinh.

Mục tiêu:

Hoạt động 1.

Häc viªn tù nghiªn cøu tµi liÖu vÒ thùc tr¹ng cña viÖc ®æi míi PPDH nãi chung vµ ®æi míi PPDH mÜ thuËt ë tr­êng THCS nãi riªng.

Thông tin cho hoạt động 1.

C¸c nghiªn cøu thùc tiÔn d¹y häc ë tr­êng THCS thêi gian qua ®· cho thÊy mét sè vÊn ®Ò sau ®©y:

+ Ph­¬ng ph¸p thuyÕt tr×nh th«ng b¸o tri thøc cña gi¸o viªn vÉn lµ PPDH ®­îc sö dông qu¸ nhiÒu, dÉn ®Õn t×nh tr¹ng h¹n chÕ ho¹t ®éng tÝch cùc cña häc sinh;

+ ViÖc sö dông phèi hîp c¸c PPDH còng nh­ sö dông c¸c PPDH  ph¸t huy tÝnh tÝch cùc, tô lùc vµ s¸ng t¹o cßn ë møc ®é h¹n chÕ;

+ ViÖc g¾n néi dung d¹y häc víi c¸c t×nh huèng thùc tiÔn ch­a ®­îc chó träng;

+ D¹y häc thÝ nghiÖm, thùc hµnh, d¹y häc th«ng qua c¸c ho¹t ®éng thùc tiÕn Ýt ®­îc thùc hiÖn;

+ ViÖc sö dông c¸c ph­¬ng tiÖn d¹y häc míi, c«ng nghÖ th«ng tin chØ b­íc ®Çu ®­îc thôc hiÖn ë mét sè tr­êng vµ phÇn nµo cßn mang tÝnh h×nh thøc;

+ ViÖc rÌn luyÖn kh¶ n¨ng vËn dông tri thøc liªn m«n ®Ó gi¶i quyÕt c¸c chñ ®Ò phøc hîp g¾n víi thùc tiÔn ch­a ®­îc chó ý ®óng møc.

Tõ ®ã, dÉn ®Õn hËu qu¶ lµ häc sinh thô ®éng, h¹n chÕ kh¶ n¨ng s¸ng t¹o vµ vËn dông vµo thùc tÕ cuéc sèng. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ gi¸o dôc ch­a ®¸p øng ®ù¬c ®Çy ®ñ mcô tiªu ®Æt ra trong LuËt Gi¸o dôc 2005.

Nh÷ng c¶n trë ®èi víi viÖc ®æi míi PPDH ë tr­êng phæ th«ng:

+ Thói quen của GV với các PPDH thụ động;

+ Ý thức đổi mới PPDH cña gi¸o viªn chưa cao;

+ Kiến thức, năng lực của GV về đổi mới PPDH còn hạn chế;

+ Điều kiện cơ sở vËt chất, phương tiện DH còn hạn chế;

+ T©m lý häc tËp ®èi phã víi viÖc thi cö cña häc sinh;

+ Việc đánh giá kết quả học tập chưa thực sự khuyến khích HS phát huy tính tích cực, sáng tạo;

+ §iÒu kiÖn sèng cña gi¸o viªn cßn khã kh¨n;

+ ChÝnh s¸ch, c¬ chÕ qu¶n lý gi¸o dôc kh«ng khuyÕn khÝch gi¸o viªn.

Qua ®iÒu tra còng cho thÊy, nh÷ng yÕu tè c¶n trë viÖc ®æi míi PPDH lµ m©u thuÉn gi÷a khèi l­îng kiÕn thøc vµ thêi gian d¹y häc, h¹n chÕ vÒ ®iÒu kiÖn c¬ së vËt chÊt vµ thiÕt bÞ d¹y häc…

Nh­ vËy:

Thực trạng dạy học Mĩ thuật ở THCS có những vấn đề thuộc văn hóa học tập nói chung, và những vấn đề về PPDH: Nền giáo dục mang tính hàn lâm, kinh viện, chú trọng việc truyền thụ những tri trức khoa học chuyên môn, ít gắn với ứng thực tiễn, tâm lý học tập đối phó với thi cử , kiÓm tra còn nặng nề. PPDH chiếm ưu thế là các PP thông báo- tiếp nhận, giáo viên là trụng tâm của quá trình dạy học, là người truyền thụ tri thức mang tính áp đặt, hoạt động học tập của học sịnh mang tính thụ động. Việc dạy học ít gắn với cuộc sống và hoạt động thực tiễn, vì thế hạn chế việc phát triển toàn diện tính tích cực, sáng tạo và năng động của HS. Các vấn đề nêu trên đây là những vấnđề lớn cần khắc phục của gi¸o dôc trong bối cảnh tăng cường hội nhập quốc tế. Cần xây dựng một văn hóa học tập mới, khắc phục nền văn hóa học tập n

Æng tính hàn lâm, kinh viện.

C©u hái vµ bµi tËp cho ho¹t ®éng 1

Anh chÞ bµn luËn g× vÒ thùc tr¹ng vµ nguyªn nh©n cña vÊn ®Ò ®æi míi PPDH trong c¸c nhµ tr­êng PT hiÖn nay?

Thùc tr¹ng vµ nguyªn nh©n ®ã cã ý nghÜa nh­ thÕ nµo ®èi víi viÖc d¹y häc m«n MÜ thuËt ë tr­êng THCS?

Ho¹t ®éng 2.

Häc viªn nghiªn cøu c¸ nh©n vµ trao ®æi nhãm vÒ mét sè vÊn ®Ò ®æi míi PPDH.

Th«ng tin cho ho¹t ®éng 2

+ C¶i tiÕn c¸c PPDH truyÒn thèng.

C¸c ph­¬ng ph¸p d¹y häc truyÒn thèng nh­ thuyÕt tr×nh, ®µm tho¹i, luyÖn tËp lu«n lµ nh÷ng ph­¬ng ph¸p quan träng trong d¹y häc. §æi míi PPDH kh«ng cã nghÜa lµ lo¹i bá c¸c PPDH truyÒn thèng quen thuéc mµ cÇn b¾t ®Çu n»ng viÖc c¶i tiÕn ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ vµ c¶i tiÕn nh­íc ®iÓm cña chóng. §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ c¸c PPDH nµy ng­êi GV tr­íc hÕt cÇn n¾m v÷ng c¸c yªu cÇu vµ sö dông thµnh th¹o c¸c kü thuËt cña chóng trong viÖc chuÈn bÞ còng nh­ tiÕn hµnh bµi trªn líp. Ch¼ng h¹n nh­ kü thuËt më bµi, kü thuËt tr×nh bµy, gi¶i thÝch trong khi thuyÕt tr×nh, kü thuËt ®Æt c¸c c©u hái vµ kü thuËt sö lý c¸c c©u tr¶ lêi trong ®µm tho¹i, hay kü thuËt lµm mÉu trong luyÖn tËp. Tuy nhiªn, c¸c ph­¬ng ph¸p d¹y häc truyÒn thèng cã nh÷ng h¹n chÕ tÊt yÕu, v× thÕ bªn c¹nh c¸c PPDH truyÒn thèng cÇn kÕt hîp c¸c PPDH míi, ®Æc biÖt lµ nh÷ng ph­¬ng ph¸p vµ kü thuËt d¹y häc ph¸t huy tÝnh tÝch cùc vµ s¸ng t¹o cña häc sinh.

+ Kết hợp đa dạng các PP dạy học.

Không có một PPDH nào là toàn năng, phù hợp với mọi mục tiêu và nội dung dạy học, mỗi PP và hình thức DH đều có những ưu, nhược điểm và giớ hạn sử dụng riêng. Do vậy việc phối hợp đa dạng các PP và hình thức DH trong toàn bé quá trình DH là phương hướng quan trọng để phát huy tính tích cực và nâng cao chất lượng DH. DH toàn lớp, dạy học nhóm, nhóm đôi và dạy học cá thể là hình thức xã hội của DH cần kết hợp với nhau, mỗi một hình thức có những  chức năng riêng. Tình trạng độc tôn của DH toàn lớp và sự lạm dụng PP thuyÕt trình cần được khắc phục, đặc biệt thông qua làm việc nhóm.

Trong thực tiễn d¹y häc ở trường THCS hiện nay, nhiều GV đã có cải tiến bài lên lớp theo hướng kết hợp thuyết trình của GV với hình thức làm việc nhóm góp phần tích cực hóa hoạt động nhận thức của HS. Tuy nhiên hình thức làm việc nhóm rất đa dạng, không chỉ giới hạn ở việc giải quyết các nhiệm vụ học tập nhỏ xen kẽ trong bài thuyết trình, mà con có những hình thức làm việc nhóm giải quyết những nhiệm vụ phức hợp, có thể chiếm một hoặc nhiều tiết học, sử dụng những PP chuyên biệt như PP đóng vai, nghiên cứu trường hợp, dự án. Mặt khác, việc b

æ sung dạy học toàn lớp bằng làm việc nhóm, xen kẽ trong một tiết học mới chỉ cho thấy rõ việc tích cực hóa ” bên ngoài” của HS. Muốn đảm bảo việc tích cực hóa “ bên trong” cần chú ý đến mặt bên trong, b¶n chÊt của PPDH.

+ Vận dụng d¹y häc (DH) theo tình huống.

DH  theo tình huống là một quan điểm DH, trong đó việc DH được tổ chức theo một chủ đề phức hợp gắn với các tình huống thực tiễn và nghề nghiệp. Quá trình học tập được tổ chức trong một môi trường học tập tạo điều kiện cho HS kiến tạo tri thưc theo cá nhân và trong mối tương tác xã hội của việc học tập.

Các chue đề dạy học phức hợp là những chủ đề có nội dung liên quan đến nhiều môn học hoặc lĩnh vực tri thức khác nhau gắn với thực tiễn. Trong nhà trường các môn học được phân theo các môn khoa học chuyên môn, còn cuộc sống thì luôn diễn ra trong những mối quan hệ phức hợp. Vì vậy, sử dụng các chủ đề dạy học phức hợp góp phần khắc phục trình trạng xa rời thực tiễn cuả các môn khoa học chuyên môn, ren luyện cho HS năng lực giải quyết các vấn đề phức hợp, liên môn.

PP nghiên cứu trương là một PPDH điển hình của DH theo tình huống, trong đó HS tự giải quyết một tình huống điển hình, gắn với thực tiễn thông qua làm việc nhóm.

Vận dụng DH theo các tình huống gắn với thực tiễn là con đường quan trọng để gắn việc đào tạo trong nhà trường với thực tiễn đời sống, góp phần khắc phục tình trạng GD hàn lâm, xa rời thực tiễn hiện nay của nhà trường phổ thông.

Tuy nhiên, các tình huống được đưa vào DH là tình huống mô phỏng lại, chưa phải là tình huống thực. Nếu chỉ giải quyết các vấn đề trong phòng học lý thuyết thì HS cũng chưa có hoạt động thực tiễn thực sự, chưa có sự kết hợp giữa lý thuyết và thực hành.

+ Vận dụng DH định hướng hành động.

DH định hướng hành động (DHĐHHĐ) là quan điểm DH nhằm làm cho HĐ trí óc và HĐ chân tay kết hợp chặt chẽ với nhau. Trong qua trình học tập, HS thực hiện các nhiệm vụ học tập và hoàn thành các sản phẩm hành động có sự kết hợp linh hoạt giữa HĐ trí tuệ và HĐ chân tay. Đây là một quan điếm DH tích cực hóa và tiếp cận toàn thể. Vận dụng DHĐHHĐ có ý nghĩa quan trọng trong việc thực hiện nguyên lý GD kết hợp lý thuyết với thực tiễn, tư duy và hành động, nhà trường và xã hội.

DH theo dự án là một hình thức điển hình của DHĐHHĐ, trong đó, HS tự lực thực hiện trong nhóm một nhiệm vụ học tập phức hợp, gắn với các vấn đề thực tiễn, kết hợp lý thuyết và thực hành, có tạo ra các sản phẩm có thể công bố. Trong DH theo dự án có thể vận dụng nhiều lý thuyết và quan điểm DH hiện đại như lý thuyết kiến tạo, DH định hướng HS, DH h

ợp tác, DH tích cực, DH khám ph¸, sáng tạo, DH theo tình huống và DH định hành động.

+ Tăng cường sử dụng phương tiện DH và công nghệ thông tin trong dạy học

Phương tiện dạy học (PTDH) có vai trò quan trọng trong việc đổi mới PPDH nhằm tăng cường tính trực quan và thí nghiệm, thực hành trong dạy học. Việc sử dụng các PTDH cần phù hợp với mối quan hệ giữa PTDH và PPDH. Trong khuôn khổ dự án phát triển giáo dục THCS, việc trang bị các PTDH mới cho các trường THCS được tăng cường. Tuy nhiên các PTDH tự tạo của GV có ý nghĩa quan trọng, cần được phát huy.

Đa phương tiện và công nghệ thông tin vừa là nội dung  dạy học vừa là PTDH trong dạy học hiện đại. Đa phương tiện và công nghệ tin có nhiều khả năng ứng dụng trong DH. Bên cạnh việc sử dụng đa phương tiện như một phương tiện trình diễn, cần tăng cường sử dụng các phần mềm DH cũng như các PPDH sử dụng mạng điện tử (E- learning). PTDH mới cũng hỗ trợ việc tìm ra và sử dụng các PPDH mới. Webquest là một ví dụ về phương pháp dạy học mới với phương  tiện mới là dạy học sử dụng mạng điện tử, trong đó HS khám phá tri thức trên mạng một cách có định hướng.

+ Tăng cường các phương pháp dạy học đặc thù bộ môn

PPDH có mối quan hệ biện chứng với NDDH. Vì vậy bên cạnh những PP chung có thể sử dụng cho nhiều bộ môn khác nhau, việc sử dụng các PPDH đặc thù có vai trò quan trọng trong DH bộ môn. Các PPDH đặc thù bộ môn được xây dựng trên cơ sở lý luận DH bộ môn. Ví dụ các PPDH trong DH kỹ thuật như trình diễn vật phẩm kỹ thuật, làm mẫu thao tác, phân tích sản phẩm kỹ thuật, thiết kế kỹ thuật, lắp ráp kỹ thuật, lắp ráp mô hình, cácdự án trong dạy học kỹ thuật. Thí nghiệm là một PPDH đặc thù quan trọng của các môn khoa học tự nhiên.

+ Bồi dưỡng phương pháp học tập cho học sinh

Phương pháp học tập một cách tự lực đóng vai trò quan trọng trong việc tích cực hóa phát huy sáng tạo  của HS. Có những phương pháp nhận thức chung như phương pháp thu thập, xử lý, đánh giá thông tin, phương pháp tæ chức làm việc, phương pháp làm việc nhóm, có những phương pháp học tập chuyên biệt của từng bộ môn. Bằng nhiều hình thức khác nhau, cần luyện tập cho HS các PP học tập chung và PP học tập trong bộ môn.

C©u hái vµ bµi tËp cho ho¹t ®éng 2

Anh (chÞ) cã bµn luËn g× vÒ nh÷ng lý luËn vÒ c¶i tiÕn PPDH truyÒn thèng vµ mét sè biÖn ph¸p vÒ ®æi míi PPDH ®· nªu trong phÇn th«ng tin cho ho¹t ®éng trªn ?

Theo anh (chÞ) viÖc vËn dông c¸c lý thuyÕt ®ã vµo ®æi míi PPDH MÜ thuËt ë tr­êng THCS gÆp nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n g×?

Hoạt động 3.

Häc viªn nghiªn cøu c¸ nh©n vµ th¶o luËn nhãm vÒ mét sè ph­¬ng ph¸p, kü thuËt, thñ thuËt d¹y häc nh»m ph¸t huy tÝnh tÝch cùc chñ ®éng cña häc sinh ®èi víi m«n MÜ thuËt ë tr­êng THCS.

Th«ng tin cho ho¹t ®éng 3:

Nguån thø 1: Häc viªn ®äc tµi liÖu “Mét sè vÊn ®Ò vÒ ®æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc m«n mÜ thuËt THCS” cña ViÖn KHGD ViÖt Nam vµ Dù ¸n PTGDTHCS II – 2008; tõ trang 8 ®Õn trang 22.

Nguån thø 2: Mét sè vÊn ®Ò vÒ ®æi míi PPDH – T¸c gi¶: TS. NguyÔn  V¨n C­êng do Dù ¸n PTGDTHPT biªn so¹n vµ giíi thiÖu. (phô lôc 1)

+ D¹y häc nhãm;

+ §éng n·o;

+ §éng n·o viÕt;

+ Kü thuËt XYZ;

+ Kü thuËt “BÓ c¸”;

+ Kü thuËt “æ bi”

+ Tranh luËn ñng hé, ph¶n ®èi.

Nguån thø 3: D¹y häc theo h­íng lÊy häc sinh lµm trung t©m- t¸c gi¶: T«n ThÞ T©m, Lª Nguyªn Quang, KiÒu ThÞ BÝch Thuû. Ch­¬ng tr×nh Gi¸o dôc Child Fund ViÖt Nam ph¸t hµnh. (phô lôc 2)

+ Trò chơi học tập;

+ Học qua trải nghiệm.