H§ cña GV - HS

Ghi b¶ng

GV y/c HS ®äc bµi tËp 33

? Y/c cña bµi 33 lµ g×?

HS ®äc ®Ò vµ nªu y/c cña bµi

? Bµi 33 gièng néi dung kiÕn thøc nµo ®· häc?

GV cho HS lªn b¶ng tr×nh bµy trªn b¶ng phô .

HS kh¸c nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n .

? Dùa vµo ®©u mµ b¹n lµm ®­îc nh­ vËy ?.

? Hai gãc nh­ thÕ nµo ®­îc gäi lµ 2 gãc bï nhau? .

GV y/c HS ®äc ®Ò bµi tËp 36 .

GV : Tæ chøc cho häc sinh lµm viÖc theo nhãm  HS: §¹i diÖn cña nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ .

Nhãm 1 tr×nh bµy ý a, nhãm 2 tr×nh bµy ý b, nhãm 3 tr×nh bµy ý c, nhãm 4 tr×nh bµy ý d.

Bµi 33:

NÕu mét ®­êng th¼ngc¾t  hai ®­êng th¼ng song song th× :

a,… b»ng nhau

b,… b»ng nhau

c,… bï nhau

Bµi 36 :

a, = (V× lµ 2 cÆp gãc so le trong)

b, (V× lµ 2 cÆp gãc ®ång vÞ)

c, = 1800 ( trong cïng phÝa)

d, (V× lµ cÆp gãc so le ngoµi)

Bµi 37: H×nh 24

? Trong h×nh 24 hai tam gi¸c CAB vµ CDE cã nh÷ng cÆp gãc  nµo b»ng nhau? .

1 HS  lªn b¶ng tr×nh bµy .

HS kh¸c nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n .

C¸c cÆp gãc b»ng nhau cña hai tam gi¸c :

(hai góc so le trong)

(hai góc so le trong)

    (hai góc đối đỉnh)

Phát phiếu nhóm ghi bt 38 cho các nhóm

Hãy điền vào chỗ trống (…) trong bảng sau:

Biết d//d', suy ra:

a) = và b) .… = .… và c) .… = .…

Nếu một đường thẳng cắt hai đường thẳng song song thì:

a)………………………………………………

b)………………………………………………

c)………………………………………………

Ở hình vẽ trên, nếu:

a) = hoặc b) .… = .… hoặc c) ..= .… thì suy ra d//d'

Nếu một đường thẳng cắt hai đường thẳng mà xảy xa một trong các điều sau:

a)…………………………………………

b)…………………………………………

c)…………………………………………

thì hai đường thẳng đó song song với nhau.

Hs1. - Nêu dấu hiệu nhận biết hai đường thẳng song song.

- Cho điểm M nằm ngoài đường thẳng d, vẽ đường thẳng c đi qua M sao cho cd

Hs2. - Phát biểu tiên đề Ơclit, phát biểu tính chất hai đường thẳng song song.

- Trên hình bạn vừa vẽ, hãy vẽ đường thẳng d' sao cho d'c.

Các em có nhận xét gì về quan hệ giữa d và d'?

Hai hs lên bảng

                                             c            d'

 M

                                                             d

Hoạt động của GV- HS

Ghi bảng

Cho hs quan sát hình 27, vẽ lại hình vào vở và trả lời 2 câu hỏi trong ?1.

Cả lớp làm vào nháp

1 hs lên bảng vẽ lại hình và trả lời câu hỏi a, b.

a) a // b

b) Vì c cắt a và b tạo thành cặp góc so le trong bằng nhau.

Gv cho HS phát biểu như sau:

1/ Quan hệ giữa tính vuông góc với tính song song.

Tính chất 1: SGK

                                 c

a

? Hãy điền vào chỗ trống các phát biểu sau

- Nếu a c và b  c thì …………..…..

2 hs nhắc lại tính chất

Bằng cách suy luận tương tự có a // b, ac thì b có quan hệ gì với c?

? Hãy điền vào chỗ trống các phát biểu sau

- Nếu a // b và a  c thì …………..…..

2 HS nhắc lại tính chất

b

Tính chất 2

Hoạt động của GV- HS

Ghi bảng

GV: Cho hs thảo luận làm ?2.

Cho hs đọc tính chất.

Vẽ hình lên bảng và hỏi :

Dựa theo hai tính chất

trên em nào có thể chứng
minh được vì sao?
 a // c và b // c thì a //b ?

HS: Kẻ dc.

Vì a // c  ad (t/c 2)

Vì b //c   bd (t/c 2)

a và b cùng vuông góc với d nên theo tính chất 1 suy ra a // b.

GV:giới thiệu T/c 3 SGK

Cho hs làm bt 41 để củng cố.

2/ Ba đường thẳng song song

Tính chất 3: SGK

                          a

a // c                      b

b // c

                             c

Bài 41

Điền vào chỗ trống các phát biểu sau :

-Nếu d // d’’ và d’ // d’’thì..d // d’’..

Gọi 3 hs lên làm bt 42, 43, 44(tr98sgk), phát biểu các định lí liên quan.

Tổ chức lớp nhận xét và cho điểm.

Ba hs lên bảng làm bài.

Hoạt động của GV - HS

Ghi bảng

Bt45. Hướng dẫn hs thao tác vẽ và suy luận.

a)   Vẽ đường thẳng d, vẽ đường thẳng

    d' // d ; vẽ d''// d.

b)   Nếu d' cắt d'' tại điểm M thì M có thể nằm trên d không ? Vì sao ?

Qua M ở ngoài d có d' và d'' phân biệt cùng song song với d, điều này có trái với tiên đề Ơ-clit không ? Vì sao ?

Nếu d' và d" không thể cắt nhau (vì trái với tiên đề Ơ-clit) thì chúng phải thế nào ?

HS: Cả lớp thực hiện theo hướng dẫn

Ở bt này ta đã chứng minh hai đường thẳng cùng song song với đường thẳng thứ ba thì chúng song song với nhau bằng phương pháp phản chứng.

Trình bày lại chứng minh một lần.

? a// b  vì sao

? C và D  ở vị trị như thế nào?

? Tính góc C

1 HS lên bảng trình bày lời giải theo hướng dẫn của GV, HS khác làm vào vở BT

Bài tập 45/98 .

a.Vẽ d’// d và d’’ // d

          d

     d’

     d’’

b.Suy ra d’ // d’’

- M không thể nằm trên d vì d’// d hoặc

d’’ //d.

Trái với tiên đề ơclit vì qua 1 điểm nằm ngoài đường thẳng chí có 1đường thẳng song song với đường thẳng d.

Chúng phải song song với nhau .

Bài tập 46 / 98

a/  a//b vì a và b cùng vuông góc với đường thẳng AB

b/  vì D và C là hai góc trong cùng phía D +  C = 1800

Phát bảng nhóm cho các nhóm làm bt 47.

GV treo bảng nhóm và cho các nhóm nhận xét

=> C = 1800 - D = 1800 – 1200 = 600

Bài tập:  47

Vì A = 900 => B = 900

Vì và là góc trong cùng phía nên

= 1800 – 1300 = 500

Hoạt động của GV - HS

Ghi bảng

Yêu cầu hs lấy giấy mỏng đã chuẩn bị và thực hành gấp lại theo hình vẽ minh hoạ trong sgk.

Theo kiến thức đã học, em lí giải sự kiện song song đó như thế nào ?

HS hoạt động cá nhân gấp theo hướng dẫn ở sgk, 1 HS đứng tại chỗ lí giải tính //

ĐVĐ: Tiên đề Ơ-clit và Tính chất hai đường thẳng song song đều là các khẳng định đúng. Nhưng tiên đề Ơ-clit được thừa nhận qua vẽ hình, qua kinh nghiệm thực tế.

Còn tính chất hai đường thẳng song song được suy ra từ những khẳng định được coi là đúng, đó là định lí.

Vậy định lí là gì, gồm những phần nào, thế nào là chứng minh định lí ? Đó là nội dung bài hôm nay.

HĐ của GV - HS

Ghi bảng

Cho hs đọc phần Định lí trong sgk.

Thế nào là một định lí ?

Hs đọc sgk

Định lí là một khẳng định được suy ra từ những khẳng định được coi là đúng.

GV: Cho hs làm ?1.

Hãy lấy thêm ví dụ về các định lí là tính chất đã học.

Hs phát biểu lại 3 tính chất của bài Từ vuông góc đến song song.

GV: Nhắc lại định lí về hai góc đối đỉnh. Yêu cầu hs lên vẽ hình minh họa

? Theo em, trong định lí trên cái gì đã có và nó suy ra cái gì ?

HS: Cái đã có là đối đỉnh và từ đó suy ra .

1)    Đ ịnh lí sgk

Định lí “Hai góc đối đỉnh thì bàng nhau”

            x                                    y’

                              O

                          1            2

           y                                       x’

GV: Trong một định lí, điều cho biết là giả thiết của định lí và điều suy ra là kết luận của định lí.

?Mỗi định lí gồm mấy phần, là những phần nào?

HS: Mỗi định lí gồm 2 phần

Giả thiết: Là những điều cho biết trước

Kết luận: Là những điều cần suy ra.

GV: Mỗi định lí đều có thể phát biểu rạch ròi theo kiểu “Nếu...thì...”, phần nằm giữa từ Nếu và từ Thì là giả thiết, phần nằm sau từ thì là kết luận.

?2. a) Ghi lên bảng phụ:“Hai đường thẳng  phân biết cùng song song với một đường thẳng thứ ba thì chúng song song với nhau”. Hãy chỉ ra giả thiết và kết luận.

HS chỉ ra GT, KL trong định lí

b) Yêu cầu một hs lên vẽ hình minh họa và ghi giả thiết kết luận vào khung bằng kí hiệu.

1 HS lên bảng ghi GT, KL và vẽ hình

?2

HĐ của GV - HS

Ghi bảng

?Trong định lí “Hai góc đối đỉnh thì bằng nhau, từ giả thiếtđối đỉnh, ta đã suy luận như thế nào để có được kết luận?

HS:  

GV: Quá trình suy luận dựa trên giả thiết và những khẳng định đúng để có được kết luận được gọi là chứng minh định lí.

GV y/c HS đọc ví dụ sgk

Tia phân giác của một góc là gì ?

GV y/c HS vẽ hai góc kề bù xOy và yOx', vẽ hai tia phân giác Oj, Ok. Viết gt-kl của định lí.

1 HS lên bảng thực hiện theo y/c của GV

Từ những điều ở giả thiết, hãy lập luận để khẳng định kết luận là đúng.

và kề bù ta có điều gì ?

2. Chứng minh định lí

Ví dụ sgk

+ = 1800 (2 góc kề bù)

Ok là tia phân giác

Ol là tia phân giác

Vì tia Oy nằm giữa hai tia Ok và Ol ta có

Ok và Ol là  hai tia phân giác cho biết điều gì ?

HS trả lời các câu hỏi của GV

HĐ của GV - HS

Ghi bảng

-    Định lí là gì ?

-    Thế nào là chứng minh định lí ?

GV y/c HS làm bài tập: 49/101 SGK.

? Bài tập cho ta biết điều gì yêu cầu ta chứng minh điều gì

? hãy vẽ hình ghi gt và kl

GV: Cho học sinh làm tại chỗ cho một em lên bảng chứng minh

-    GV: gọi học sinh nhận xét bài làm của bạn

Bài tập 49 a,

b,

Hs1. Thế nào là một định lí ? Chứng minh định lí là gì ?

Làm bt50.

Hs2. Giả thiết và kết luận của một định lí là gì?

Nhận xét - cho điểm.

Hai hs cùng lên bảng thực hiện.

a                      c

b

GT: a c, b c

KL: a // b

HĐ của GV – HS

Ghi bảng

GV y/c HS nêu định lý về một đường thẳng vuông góc với một trong hai đường thẳng song song . Vẽ hình minh hoạ

HS: Căn cứ vào nội dung của định lý hãy vẽ hình ghi gt và kl của định lý

HS khác nhận xét bài làm của bạn.

GV: y/c HS đọc bài 52

GV cho HS quan sát bảng phụ ghi nội dung của bài 52, y/c 1 HS lên bảng làm trên bảng phụ

                                   O

                            1            3

                                   2

1 HS lên bảng HS khác quan sát và nhận xét

Bµi tËp 51 / 101   c

        a

       b

Bài 52

GT: vàđối đỉnh

KL:

Chứng minh HS về làm tương tự

Gv đọc đề bài : "Cho định lí : Nếu hai đường thẳng xx', yy' cắt nhau tại O và góc xOy vuông thì các góc yOx', x'Oy', y'Ox đều là góc vuông".

Định lí nói về hai đường thẳng nào ? hãy vẽ hình.

HS: Đọc lại định lí và xem hình vẽ để ghi gt/kl.

GV: Phát phiếu học tập cho hs thảo luận điền vào chỗ trống.

HS các nhóm trao đổi kiểm tra chéo.

GV: Treo bảng phụ lên giảng giải.

1 HS lên bảng làm phần d

Bài 53 <102>             x

      y                       O                        y’

                                   x’

GT: xx’, yy’ cắt nhau tại O,

KL: ,,

1) vì kề bù

2) theo gt và căn cứ vào 1).

3) căn cứ vào 2).

4) vì hai góc đối đỉnh.

5) căn cứ vào 4.

6) vì hai góc đối đỉnh.

7) căn cứ vào 6).