HỌC KÌ I

Tiết PPCT

Tên bài học

Tiết 1 - Thường thức mĩ thuật

Sơ lược về MT thời Trần ( 1226 – 1400)

Tiết 2 - Thường thức mĩ thuật

Một số công trình tiêu biểu của MT thời Trần

Tiết 3 - Vẽ treo mẫu

Cái cốc và quả

Tiết 4- Vẽ trang trí

Tạo họa tiết trang trí

Tiết 5 - Vẽ tranh

Đề tài tranh phong cảnh( tiết 1)

Tiết 6 - Vẽ tranh

Đề tài tranh phong cảnh( tiết 2)

Tiết 7 - Vẽ trang trí

Tạo dáng và trang trí lọ hoa

Tiết 8 - Vẽ treo mẫu

Lọ và quả (tiết 1)

Tiết 9 - Vẽ treo mẫu

Lọ và quả (tiết 2

Tiết 10 - Vẽ trang trí

KT 1 tiết Trang trí đồ vật có dạng HCN

Tiết 11 - Vẽ tranh

Đề tài cuộc sông quanh em( tiết1)  

Tiết 12 - Vẽ tranh

Đề tài cuộc sông quanh em( tiết2)  

Tiết 13 - Vẽ treo mẫu

Cái ấm tích và cái bát( tiết 1)

Tiết 14 - Vẽ treo mẫu

Cái ấm tích và cái bát( tiết 2)

Tiết 15 - Vẽ trang trí

Chữ trang trí

Tiết 16.17- Vẽ tranh

KT học kì I Đề tài tự chọn

Tiết 18 - Vẽ trang trí

Trang trí bìa lịch treo tường

HỌC KÌ II

Tiết 19- Vẽ theo mẫu

Kí họa

Tiết 20- Vẽ theo mẫu

Kí họa ngoài trời

Tiết 21 - Thường thức mĩ thuật

MT Việt Nam từ cuối TK XIX đến năm 1954

Tiết 22 - Thường thức mĩ thuật

Một số tác giả, tác phẩm tiêu biểu của MT Việt Nam từ cuối TK XIX đến năm 1954

Tiết 23 - Vẽ theo mẫu

Lọ hoa và quả ( tiết 1)

Tiết 24 - Vẽ theo mẫu

Lọ hoa và quả ( tiết 2)

Tiết 25 - Vẽ trang trí

Trang trí hình tròn    (Kiểm tra 1 tiết)

Tiết 26 - Thường thức mĩ thuật

Một vài nét về MT ý thời kì phục hưng

Tiết 27 - Thường thức mĩ thuật

Một số tác giả, tác phẩm tiêu biểu của MT ý thời kì phục hưng

Tiết 28 - Vẽ trang trí

Trang trí đầu báo tường

Tiết 29 - Vẽ tranh

Đề tài an toàn giao thông ( tiết 1)

Tiết 30 - Vẽ tranh

Đề tài an toàn giao thông ( tiết 2)

Tiết 31 - Vẽ trang trí

Trang trí tự do

Tiết 32,33 - Vẽ tranh

Kiểm tra học kì II Đề tài trò chơi dân gian

Tiết 34 - Vẽ tranh

Đề tài hoạt động trong những ngày hè

Tiết 35

Trưng bày kết quả học tập

Ho¹t ®éng cña GV-Hs

Néi dung

Ho¹t ®éng 1: (10')

T×m hiÓu kh¸i qu¸t vµi nÐt vÒ bèi c¶nh XH thêi TrÇn:

- GV nh¾c l¹i mét sè thµnh tùu cña MT thêi Lý

- Sau ~ 200 n¨m h­ng thÞnh, MT Lý ptriÓn rùc rì víi kiÕn tróc, ®iªu kh¾c,héi häa,gèm TT.

I. Kh¸i qu¸t vÒ bèi c¶nh XH thêi TrÇn:

- KiÕn tróc:Kinh thµnh TL

- §iªu kh¾c:

Bia ë c¸c l¨ng mé

T­îng thËt,t­îng thó

- Trang trÝ: Hoa d©y, sãng n­íc,rång.

? Mét sè tp ®iÓn h×nh ë mçi thêi lo¹i?

- Tíi ®Çu thÕ kû 13 triÒu Lý tho¸i trµo,nhµ TrÇn thay thÕ tiÕp tôc nh÷ng chÝnh s¸ch tiÕn bé cña nhµ Lý,  chÊn chØnh cñng cè chÝnh quyÒn.

? Bèi c¶nh lÞch sö ë thêi TrÇn cã nh÷ng nÐt g× næi bËt?

- Gèm: nhiÒu lo¹i men ®Ñp.

- Vai trß l·nh ®¹o ®Êt n­íc cã thay ®æi nh­ng c¬ cÊu Xh kh«ng cã sù thay ®æi lín,  chÕ ®é TW tËp quyÒn ®­îc cñng cè,  kû c­¬ng thÓ chÕ vÉn ®­îc duy tr× vµ ph¸t huy.

- ë thêi TrÇn, víi 3 lÇn ®¸nh th¾ng qu©n Nguyªn-M«ng tinh thÇn th­îng vâ d©ng cao, trë thµnh hµo khÝ d©n téc.

Ho¹t ®éng 2: (27')

T×m hiÓu vµi nÐt kh¸i qu¸t vÒ mÜ thuËt thêi TrÇn:

? Quan s¸t vµo nh÷ng h/¶ trong SGK h·y cho biÕt ë thêi TrÇn nh÷ng loai h×nh NT nµo ®­îc ph¸t triÓn?

? Thµnh tùu kiÕn tróc cung ®×nh?

? KÓ tªn mét sè c«ng tr×nh kiÕn tróc?

? KiÕn tróc PhËt gi¸o cã ®Æc ®iÓm g×?

II. Kh¸i qu¸t vÒ mÜ thuËt thêi TrÇn:

-KiÕn tróc:

-§iªu kh¾c,trang trÝ

-§å gèm

1. KiÕn tróc:

- NT kiÕn tróc thêi kú nµy còng ph©n thµnh 2 lo¹i:

- KiÕn tróc cung ®×nh:

+ TiÕp thu toµn bé di s¶n kiÕn tróc cung ®×nh cña triªï Lý ®ã lµ kinh thµnh Th¨ng Long.

+ Qua 3 lÇn x©m l­îc cña qu©n Nguyªn M«ng thµnh Th¨ng Long bÞ tµn ph¸ nÆng nÒ sau ®ã nhµ TrÇn ®· xd l¹i ®¬n gi¶n h¬n.

- XD khu cung ®iÖn Thiªn Tr­êng (Nam §Þnh) lµ n¬i c¸c vua TrÇn dõng ch©n nghØ ng¬i mçi khi vÒ th¨m Th¸i Th­îng Hoµng vµ quª h­¬ng; Xd khu l¨ng mé an sinh (Q.Ninh) lµ n¬i ch«n cÊt vµ thê c¸c vua TrÇn; thµnh T©y §« ( Thanh Ho¸) cßn gäi lµ thµnh nhµ Hå,n¬i Hå Quý Ly cho dêi tõ Th¨ng Long vÒ.

- KiÕn tróc PhËt gi¸o:

+ ThÓ hiÖn ë nh÷ng mh«i chïa th¸p ®­îc x©y dùng kh«ng kÐm phÇn uy nghi, bÒ thÕ. VD: Th¸p chïa Phæ Minh (Nam §Þnh), th¸p B×nh S¬n (VÜnh Phóc)...

+ Do chiÕn tranh næ ra kh¾p n¬i nªn d©n chóng n¶y sinh t©m lý dùa vµo thÇn quyÒn. V× vËy chïa lµng ®­îc x©y dùng ë nhiÒu n¬i. Chïa kÕt hîp thê PhËt víi thê ThÇn.

? T¹i sao nãi MT thêi TrÇn lµ sù nèi tiÕp cña MT thêi Lý?

? §iªu kh¾c thêi TrÇn ®­îc thÓ hiÖn trªn nh÷ng chÊt liÖu g×?

? §Æc ®iÓm vÒ nghÖ thuËt ®iªu kh¾c cña thêi TrÇn?

? So s¸nh ®Æc ®iÓm gi÷a h×nh ¶nh rång Lý - TrÇn?

? §Æc ®iÓm vÒ ch¹m kh¾c trang trÝ?

? H·y kÓ tªn 1 sè tp ch¹m kh¾c trang trÝ thêi TrÇn?

? NhËn xÐt g× vÒ gèm thêi TrÇn?

- V× nÒn Mt thêi TRÇn dùa trªn nÒn t¶ng s½n cã cña nÒn MT Lý tr­íc ®©y vÒ kiÕn tróc, ®iªu kh¾c vµ ch¹m kh¾c trang trÝ. Tuy nhiªn nhµ TrÇn võa kÕ thõa nh­ng võa lµm ph¸t triÓn h¬n so víi thêi Lý.

2. §iªu kh¾c vµ trang trÝ:

* §iªu kh¾c:

- Chñ yÕu lµ t¹c t­îng trßn. T¹c trªn ®¸ vµ gç nh­ng phÇn lín t­îng gç ®· bÞ chiÕn tranh tµn ph¸.

- T­îng PhËt ®­îc t¹c nhiÒu ®Ó thê cóng,  ngoµi t­îng PhËt cßn cã c¸c t­îng con thó, quan hÇu.

- Ngoµi ra cßn cã c¸c bÖ rång ë mét sè di tÝch nh­ chïa D©u (B¾c Ninh), khu l¨ng mé An Sinh (Qu¶n Ninh)...

- H×nh rång uèn l­în kiÓu th¾t tói, ®Çu rång mang ®Ëm tÝnh chÊt trang trÝ, h×nh cã tÝnh biÓu t­îng cao.

- Rång TrÇn cã th©n mËp m¹p, uèn khóc m¹nh mÏ h¬n, gÇn gòi h¬n rång thêi Lý.

- §iªu kh¾c vµ trang trÝ lu«n g¾n víi c¸c c«ng tr×nh kiÕn tróc.

- Phæ biÕn lµ ch¹m kh¾c trang trÝ bÖ ®¸ hoa sen.

- Nh÷ng bøc ch¹m kh¾c gç víi c¶nh nh¹c c«ng, ng­êi chim, rång ë chïa Th¸i L¹c (H­ng Yªn), bÖ ®¸ hoa sen, d©ng hoa tÊu nh¹c...

3. §å gèm:

- Ph¸t huy truyÒn thèng gèm thêi Lý vµ cã nh÷ng nÐt næi bËt h¬n nh­:

+ X­¬ng gèm dµy,th« vµ nÆng h¬n;

+ §å gèm gia dông ph¸t triÓn m¹nh, phôc vô qu¶ng ®¹i quÇn chóng nh©n d©n.

+ NhiÒu lo¹i men: hoa n©u hoa lam víi nÐt vÏ kho¸ng ®¹t.

+ H×nh trang trÝ : Chñ yÕu lµ hoa sen, hoa cóc c¸ch ®iÖu víi nh÷ng nÐt vÏ kho¸ng ®¹t

Ho¹t ®éng cña GV-HS

Néi dung

- GV chia líp lµm 2 nhãm, mçi nhãm t×m hiÓu mét lÜnh vùc mÜ thuËt theo c¸c c©u hái GV ®­a ra. Th¶o luËn 6'.

Ho¹t ®éng 1: (15')

T×m hiÓu mét vµi nÐt vÒ c«ng tr×nh kiÕn tróc thêi TrÇn:

- GV nªu yªu cÇu, HS ho¹t ®éng theo nhãm

? KiÕn tróc thêi TrÇn ®­îc thÓ hiÖn th«ng qua nh÷ng c«ng tr×nh nµo?                                               

? Th¸p b×nh S¬n thuéc lo¹i kiÕn tróc nµo?

? Nªu ®Æc ®iÓm cña Th¸p B×nh S¬n?

I. KiÕn tróc:

1. Th¸p B×nh S¬n:

- KiÕn tróc chïa th¸p thuéc kiÕn tróc PhËt gi¸o

- §­îc xd trªn nÒn mét ngän ®åi thÊp ngay tr­íc s©n chïa VÝnh x Kh¸nh

? Nªu ®Æc ®iÓm cña th¸p Chïa?

  ? CÊu tróc cña chïa th¸p?

? Khu l¨ng mé An Sinh thuéc lo¹i kiÕn tróc nµo?

? Nªu nh÷ng ®Æc ®iÓm cña khu l¨ng mé An Sinh

+ GV Chèt l¹i c¸c ý c¬ b¶n:

kiÕn tróc thêi TrÇn nh×n chung cã qui m« to lín, th­êng ®­îc ®Æt ë n¬i ®Þa thÕ cao , ®Ñp, tho¸ng m¸t..

®­îc tt tinh x¶o, c«ng phu chøng tá ãc thÈm mÜ tinh tÕ vµ bµn tay khÐo lÐo cña c¸c nghÖ nh©n thêi TrÇn.

- Lµ mét c«ng tr×nh b»ng ®Êt nung cao 15m hiÖn cßn 11 tÇng

- Cã mÆt b»ng lµ h×nh vu«ng , cµng lªn cao thu nhá dÇn, tÇng d­íi cao h¬n c¸c tÇng trªn, lßng th¸p ®­îc x©y thµnh mét khèi trô, xung quanh tt hoa v¨n phong phó.

- Lµ c«ng tr×nh kt víi c¸ch t¹o h×nh ch¾c ch¾n , tån t¹i 600 n¨m trong khÝ hËu nhiÖt ®íi

2. KiÕn tróc khu l¨ng mé An Sinh:

- §©y thuéc kiÕn tróc cung ®×nh v× ®©y lµ n¬i ch«n cÊt , thê cóng c¸c vÞ vua TrÇn.

- Lµ khu l¨ng mé lín ®­îc xd s¸t ch©n nói thuéc §«ng TriÒu - QN c¸c l¨ng ®­îc xd c¸ch xa nhau nh­ng ®Òu h­íng vÒ khu ®Òn An Sinh

- DiÖn tÝch khu l¨ng mé nµy chiÕm c¶ mét qu¶ ®åi lín, ®­îc tt b»ng c¸c pho t­äng nh­ Rång, sÊu, quan hÇu, c¸c con vËt...

Ho¹t ®éng 2: (15')

§iªu kh¾c vµ phï ®iªu trang trÝ

? Khu l¨ng mé TrÇn Thñ §é ®­îc x©y dùng tõ n¨m nµo ë ®©u?

? Nªu ®Æc ®iÓm cña "T­îng Hæ"

? T¹i sao ë ®©y l¹i lÊy h×nh t­îng nh©n vËt lµ con hæ?Nã cã ý nghÜa nh­ thÕ nµo?

? Nªu gi¸ trÞ nghÖ thuËt cña "t­îng Hæ"

II. §iªu kh¾c:

1. T­îng hæ ë l¨ng TrÇn Thñ §é:

- Khu l¨ng mé ®­îc x©y dùng 1264 t¹i Th¸i B×nh, tr­íc cöa l¨ng cã t¹c 1 con hæ ë  thÕ n»m b»ng chÊt liÖu ®¸

- T­îng cã kÝch th­íc nh­ thËt1m43, th©n thon, ngùc në, b¾p vÕ c¨ng trßn, t¹o sù dòng m·nh cña vÞ chóa s¬n l©m mÆc dï ë thÕ n»m.

- H×nh ¶nh con vËt nµy ®¹i diÖn cho khÝ ph¸ch anh hïng, uy dòng quyÕt ®o¸n cña vÞ th¸i s­ triÒu TrÇn, d¸ng con vËt th¶nh th¬i mµ tiÒm Èn 1 søc m¹nh phi th­êng nªn tr­íc l¨ng cña «ng cã h×nh t­îng con vËt thiªng nµy.

- T¸c phÈm  ®· lét t¶ ®­îc tÝnh c¸ch , vÎ ®­êng bÖ, lÉm liÖt uy phong cña vÞ th¸i s­ triÒu TrÇn.

2. Ch¹m kh¾c gç ë chïa Th¸i l¹c (H­ng Yªn):

? Chïa Th¸i l¹c ®­îc x©y dùng tõ khi nµo?

? Néi dung cña nh÷ng bøc ch¹m kh¾c

? Bè côc cña nh÷ng bøc ch¹m kh¾c ®ã nh­ thÕ nµo?

? §Æc ®iÓm cña nh÷ng bøc cham kh¾c ®ã?

- Chïa ®­îc x©y dùng ë thêi TrÇn t¹i H­ng Yªn, bÞ h­ háng nhiÒu.

- Néi dung diÔn t¶ chñ yÕu lµ c¶nh d©ng hoa, tÊu nh¹c víi nh©n vËt trung t©m lµ vò n÷, nh¹c c«ng hay con chim thÇn tho¹i (nöa trªn lµ ng­êi, nöa d­íi lµ h×nh chim)....

- Bè côc ®­îc thÓ hiÖn gièng nhau. C¸c h×nh ®­îc s¾p xÕp c©n ®èi nh­ng kh«ng ®¬n ®iÖu, buån tÎ.

- C¸c ®­êng nÐt trßn, mÞn ®· t¹o sù ªm ®Òm , yªn tÜnh phï hîp víi ko gian võa thùc võa h­ cña nh÷ng c¶nh chïa, lµm cho c¸c bøc ch¹m kh¾c thªm lung linh, sinh ®éng.

Ho¹t ®éng cña GV

Ho¹t ®éng cña HS

Ho¹t ®éng 1: (8')

H­íng dÉn quan s¸t, nhËn xÐt:

- GVgiíi thiÖu mÉu ®Ó HS râ:

+ MÉu vÏ gåm cã 1 cèc vµ 1(2) qu¶ h×nh cÇu.

? H·y ph©n tÝch c¸c c¸ch ®Æt bè côc cña mÉu ? Trong c¸c c¸ch ®Æt mÉu , c¸ch nµo hîp lÝ vµ c©n ®èi h¬n c¶?

? §Æt mÉu vÏ nh­ thÕ nµo ®Ó bµi vÏ cã bè côc ®Ñp m¾t?

- Sau ®ã GV cho 1 - 2 HS lªn ®Æt mÉu cho ®óng yªu cÇu. GV chØnh söa l¹i cho hîp lÝ.

- GV cho HS xem tranh vÒ c¸c c¸ch ®Æt bè côc

? Khung h×nh chung cña mÉu lµ khung h×nh g× ?

? Khung h×nh riªng cña mÉu lµ khung h×nh g× ?

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ vÞ trÝ cña c¸c vËt mÉu?

I. Quan s¸t ,nhËn xÐt:

- HS quan s¸t mÉu vµ nhËn xÐt.

+ H×nh 1: Bè côc lÖch lªn phÝa trªn

+ H×nh 2: Bè côc lÖch xuèng phÝa d­íi vµ chÕch qua phÝa ph¶i.

+ H×nh 3: Cèc to so víi qu¶.

+ H×nh 4: nhá so víi qu¶.

+ H×nh 5: Bè côc dµn hµng ngang.       

+ H×nh 6: Bè côc c©n ®èi hîp lÝ.

- Kh«ng nªn t¸ch rêi qu¸ xa , qu¸ gÇn hoÆc che khuÊt qu¸ nhiÒu , cã ¸nh s¸ng chiÕu trùc tiÕp lªn mÉu ....

- Chia lµm 2 nhãm vÏ : GÇn mÉu nµo th× vÏ theo mÉu ®ã.

- Khung h×nh chung cña mÉu lµ khung h×nh ch÷ nhËt ®øng

- Khung h×nh cña qu¶ lµ h×nh vu«ng, khung h×nh c¸i cèc lµ h×nh ch÷ nhËt ®øng.

- Qu¶ n»m tr­íc, c¸i cèc n»m sau, nªn khi vÏ ph¶i chó ý kh«ng ®­îc vÏ 2 vËt ngang b»ng nhau.

- H­íng tõ ph¶i sang tr¸i (hoÆc ng­îc l¹i).

? ¸nh s¸ng chÝnh chiÕu lªn mÉu tõ h­íng nµo ?

Ho¹t ®«ng2: (5')

H­íng dÉn c¸ch vÏ:

- GV treo h×nh minh ho¹ c¸c b­íc vÏ h×nh lªn b¶ng.

? Cã mÊy b­íc vÏ h×nh?

+ B1: VÏ ph¸c khung h×nh.

+ B2: X¸c ®Þnh vÞ trÝ c¸c bé phËn.

+ B3: VÏ c¸c nÐt chÝnh.

+ B4: VÏ nÐt chi tiÕt.

II. C¸ch vÏ:

4 b­íc:

+ §o, ­íc l­îng, t×m tØ lÖ chung cña khung h×nh bao qu¸t, khung h×nh riªng tõng vËt , kho¶ng c¸ch nÕu cã.

     T×m tØ lÖ cña tõng vËt mÉu, lu«n so s¸nh ®Ó t×m tØ lÖ c¸c bé phËn cña mÉu sao cho c©n ®èi.

+ X¸c ®Þnh vÞ trÝ c¸c bé phËn cña cèc vµ qu¶, ®¸nh dÊu vÞ trÝ cña miÖng, th©n, ®¸y cèc. VÏ gîi.

+ VÏ ph¸c c¸c bé phËn cña vËt mÉu, chó ý tíi tØ lÖ - sÏ lµm cho  h×nh vÏ gièng mÉu .

     Ph¸c  c¸c bé phËn cña mÉu, vÏ b»ng nh÷ng ®­êng th¼ng, chia trôc ®èi xøng nÕu vËt cã d¹ng h×nh c©n ®èi.

+ §iÒu chØnh tØ lÖ vµ ®Æc ®iÓm c¸c bé phËn cña mÉu. Th­êng xuyªn so s¸nh ®èi chiªu cho gÇn gièng víi mÉu.

Ho¹t ®éng 3: (22')

H­íng dÉn thùc hµnh:

- Cho HS tiÐn hµnh quan s¸t vÏ bµi.

- Tuy nhiªn ë bµi nµy chØ yªu cÇu vÏ h×nh cho hoµn chØnh do vËy GV còng nh¾c HS quan s¸t mÉu thËt chi tiÕt ®Ó hoµn thµnh phÇn h×nh mµ kh«ng gîi ¸nh s¸ng trªn mÉu.

III. Thùc hµnh:

- Quan s¸t h×nh vµ vÏ h×nh hoµn thiÖn .

- Bµi vÏ trªn giÊy b»ng ch× ®en.