GA YEU TOAN 6 TIET 3(H)

TG

HĐGV

HĐHS

NỘI DUNG

12

Hoạt động 1: Tia gèc O

GV: VÏ h×nh 26.

GV: Khi ®äc (hay viÕt) tªn mét tia, ph¶i ®äc (hay viÕt) tªn gèc tr­íc.

GV: Ta dïng mét v¹ch th¼ng ®Ó biÓu diÔn mét tia, gèc tia ®­îc vÏ râ.

*Hai tia ®èi nhau

GV: ChØ vµo h×nh 26. Hai tia Ox vµ Oy lµ hai tia ®èi nhau.

GV: Yªu cÇu HS lµm ?1   

VÏ h×nh:

(Cã thÓ HS tr¶ lêi: Tia AB, tia Ay ®èi nhau GV chØ râ ®iÒu sai cña HS vµ dïng ý nµy ®Ó chuyÓn ý sang: Hai tia trïng nhau).

*Hai tia trïng nhau

VÏ h×nh:

GV: Giíi thiÖu hai tia ph©n biÖt.

GV: Yªu cÇu HS th¶o luËn ?2   

VÏ h×nh:

HS: NhËn biÕt ®iÓm O chia ®­êng th¼ng xy thµnh hai phÇn riªng biÖt. Ta cã hai tia Ox vµ tia Oy.

HS: VÏ h×nh 27.

HS: Nªu nhËn xÐt.

HS thực hiện yc gv

HS thảo luận

I. Tia

1. Tia gèc O

* §Þnh nghÜa: H×nh gåm ®iÓm O vµ mét phÇn ®­êng th¼ng bÞ chia ra bëi ®iÓm O ®­îc gäi lµ mét tia gèc O.

(Cßn ®­îc gäi lµ mét nöa ®­êng th¼ng gèc O).

+ Tia Ax kh«ng bÞ giíi h¹n vÒ phÝa x.

2. Hai tia ®èi nhau

* Ox vµ Oy lµ hai tia ®èi nhau.

* §Æc ®iÓm:

(1) - Hai tia chung gèc.

(2) - Hai tia t¹o thµnh 1 ®­êng th¼ng.

* NhËn xÐt:

+ Thùc hiÖn ?1

a) Hai tia Ax, By kh«ng ®èi nhau v× kh«ng tho¶ m·n yªu cÇu (1).

b) C¸c tia ®èi nhau: Ax vµ Ay; Bx vµ By.

3. Hai tia trïng nhau

Tia Ax cßn cã tªn lµ tia AB.

Trªn h×nh 29. Tia Ax vµ tia AB lµ hai tia trïng nhau.

* §Æc ®iÓm:

(1) - Chung gèc.

(2) - Tia nµy n»m trªn tia kia.

+ Thùc hiÖn ?2

a) Tia OB trïng víi tia Oy.

b) Hai tia Ox, Oy kh«ng trïng nhau v× kh«ng chung gèc.

c) Hai tia Ox, Oy kh«ng ®èi nhau v× kh«ng tho¶ m·n yªu cÇu (2) (Kh«ng t¹o thµnh mét ®­êng th¼ng).

13

Hoạt động 2 : H×nh thµnh ®Þnh nghÜa

GV: H­íng dÉn HS vÏ h×nh c¸c b­íc nh­ SGK.

GV: Yªu cÇu HS ®äc SGK sau ®ã tr¶ lêi d­íi sù h­íng dÉn cña GV.

GV: Nªu chó ý: Ngoµi c¸c h×nh vÏ trªn cßn cã c¸c tr­êng hîp kh¸c. Giao ®iÓm cã thÓ trïng víi mót cña ®o¹n th¼ng, hoÆc trïng víi gèc cña tia.

HS: VÏ h×nh vµ cho biÕt A; B lµ 2 mót (2 ®Çu).

HS: Nªu ®Þnh nghÜa.

§o¹n th¼ng c¾t ®o¹n th¼ng, c¾t tia, c¾t ®­êng th¼ng

HS: Lªn b¶ng vÏ h×nh, viÕt kÝ hiÖu to¸n häc.

II. Đoạn thẳng :

1. §o¹n th¼ng AB lµ g× ?

NÐt ch× trªn trang giÊy lµ h×nh ¶nh cña ®o¹n th¼ng AB.

* §Þnh nghÜa: §o¹n th¼ng AB lµ h×nh gåm ®iÓm A, ®iÓm B vµ tÊt c¶ c¸c ®iÓm n»m gi÷a A vµ B.

+ §o¹n th¼ng AB cßn gäi lµ ®o¹n th¼ng BA.

+ Hai ®iÓm A, B lµ hai mót (hoÆc hai ®Çu) cña ®o¹n th¼ng AB.

2. §o¹n th¼ng c¾t ®o¹n th¼ng, c¾t tia, c¾t ®­êng th¼ng

• §o¹n th¼ng AB vµ CD c¾t nhau t¹i I.

• §o¹n th¼ng AB vµ tia Ox c¾t nhau t¹i K.

• §o¹n th¼ng AB vµ ®­êng xy c¾t nhau t¹i H.

10

Hoạt động 3 : §o ®o¹n th¼ng

GV: Giíi thiÖu 1 vµi lo¹i th­íc.

GV: H­íng dÉn c¸ch ®o nh­ h×nh - 39. HoÆc cho HS tù vÏ mét ®o¹n th¼ng vµ ®o nã.

GV: Th«ng b¸o

- Cho hai ®iÓm A, B ta cã thÓ x¸c ®Þnh ngay kho¶ng c¸ch AB. NÕu A = B ta nãi kho¶ng c¸ch AB = 0.

- Khi cã mét ®o¹n th¼ng th× t­¬ng øng víi nã sÏ cã mÊy ®é dµi? §é dµi ®ã lµ sè d­¬ng hay ©m?

GV nhÊn m¹nh:

- Mçi ®o¹n th¼ng cã mét ®é dµi. §é dµi ®ã lµ mét sè d­¬ng.

- §é dµi vµ kho¶ng c¸ch cã kh¸c nhau kh«ng?

- §o¹n th¼ng vµ ®é dµi ®o¹n th¼ng kh¸c nhau nh­ thÕ nµo?

GV: Cñng cè: Thùc hiÖn ®o chiÒu dµi, chiÒu réng cuèn vë cña em, råi ®äc kÕt qu¶.

*So s¸nh ®é dµi ®o¹n th¼ng

GV: Yªu cÇu HS vÏ h×nh bªn vµ so s¸nh c¸c ®o¹n th¼ng AB, CD, EG.

GV: Cho HS th¶o luËn nhãm  ?1

GV: Yªu cÇu HS lµm ?2 vµ  ?3

GV: H­íng dÉn tr¶ lêi ?2 vµ  ?3

--

HS: VÏ h×nh vµ nªu râ c¸ch ®o.

HS: §äc nhËn xÐt.

HS: Tr¶ lêi

- §é dµi ®o¹n th¼ng lµ sè d­¬ng kho¶ng c¸ch cã thÓ b»ng 0.

- §o¹n th¼ng lµ h×nh cßn ®é dµi ®o¹n th¼ng lµ mét sè.

HS: Tr×nh bµy.

- Hai ®o¹n th¼ng AB vµ CD b»ng nhau hay cã cïng ®é dµi.

- §o¹n th¼ng EG dµi h¬n ®o¹n th¼ng CD.

- §o¹n th¼ng AB ng¾n h¬n ®o¹n th¼ng EG.

HS: §¹i diÖn nhãm nªu kÕt qu¶ ®o ®­îc.

HS thực hiện ?2 và ?3

III. Đo độ dài đoạn thẳng :

1. §o ®o¹n th¼ng :

a) Dông cô ®o: Th­êng lµ th­íc th¼ng cã chia kho¶ng. Ngoµi ra cßn cã th­íc cuén, th­íc gÊp, th­íc xÝch.

b) §o ®o¹n th¼ng AB.

C¸ch ®o:

+ §Æt c¹nh cña th­íc ®i qua hai ®iÓm A, B. Sao cho v¹ch sè 0 trïng víi ®iÓm A.

+ §iÓm B trïng víi mét v¹ch nµo ®ã trªn th­íc, ch¼ng h¹n v¹ch 17mm, ta nãi:

- §é dµi AB (hoÆc ®é dµi BA) b»ng 17mm kÝ hiÖu AB = 17mm (hoÆc BA = 17mm).

- HoÆc "kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®iÓm A vµ B b»ng 17mm".

- HoÆc "A c¸ch B mét kho¶ng b»ng 17mm.

NhËn xÐt:

2. So s¸nh hai ®o¹n th¼ng

Bµi to¸n: Em h·y thùc hiÖn ®o ®é dµi cña chiÕc bót ch× vµ bót bi. Cho biÕt hai vËt nµy cã ®é dµi b»ng nhau kh«ng?

Tr¶ lêi: KÕt qu¶ phô thuéc vµo bót ch× vµ bót bi cña tõng HS.

* §Ó so s¸nh hai ®o¹n th¼ng ta so s¸nh ®é dµi cña chóng.

Gi¶ sö ta cã: AB = 3cm, CD = 3cm,       EG = 4cm.

KÝ hiÖu: AB = CD; EG > CD; AB < EG.

+ Thùc hiÖn ?1

CD = 4cm  ;  GH = 1,7cm

EF = 1,7cm ;  AB = 2,8cm ;  IK = 2,8cm.

+ Thùc hiÖn ?2

a) Th­íc d©y    b) Th­íc gÊp   c) Th­íc xÝch.

+ Thùc hiÖn ?3

1 inh s¬ = 2,54cm = 25,4mm