Bài 4: SỰ RƠI TỰ DO
I.Mục tiêu:
1.Kiến thức:
- Trình bày, nêu ví dụ và phân tích được khái niệm về sự rơi tự do.
- Phát biểu được định luật rơi tự do.
2.Kĩ năng:
- Giải được một số dạng bài tập đơn giản về sự rơi tự do.
- Phân tích kết quả thí nghiệm để tìm ra được cái chung, cái bản chất, cái giống nhau trong các thí nghiệm. Tham gia vào việc giải thích các kết quả thí nghiệm.
- Chỉ ra các trường hợp trong thực tế có thể coi là rơi tự do.
II.Chuẩn bị:
1.Giáo viên:
Dụng cụ thí nghiệm:
Một vài hòn sỏi với nhiều kích cỡ
Một vài tờ giấy phẳng nhỏ, kích cỡ 15cm x 15cm
Một vài miếng bìa phẳng, tương đối dày, có khối lượng lớn hơn viên sỏi nhỏ.
2.Học sinh: Ôn lại bài chuyển động thẳng biến đổi đều.
III.Tiến trình dạy học:
1.Ổn định:
2.Kiểm tra: không
3.Hoạt động dạy - học:
(Hoạt động 1: (20 phút) Tìm hiểu sự rơi trong không khí:
Trợ giúp của GV
Hoạt động của HS
Nội dung

GV tạo tình huống học tập:



Tiến hành TN 1 ở phần I.1
Yêu cầu dự đoán trước kết quả.
Vật nào rơi xuống trước ? Vì sao ?
Đưa ra giả thuyết ban đầu: vật nặng rơi nhanh hơn vật nhẹ.
Tiến hành TN 2 ở phần I.1
Có nhận xét gì về kết quả TN ? Các vật rơi nhanh chậm khác nhau có phải do nặng nhẹ khác nhau không ?
Vậy nguyên nhân nào khiến cho các vật rơi nhanh chậm khác nhau ?
Dự đoán 2 vật có khối lượng như nhau sẽ rơi ntn ?
Tiến hành TN 3 ở phần I.1
Nhận xét kết quả ?

Có khi nào vật nhẹ lại rơi nhanh hơn vật nặng không ?
Tiến hành TN 4 ở phần I.1
Nhận xét kết quả ?

Trả lời câu hỏi C1









Sau khi nghiên cứu 1 số chuyển động trong không khí, ta thấy kết quả là mâu thuẩn với giả thuyết ban đầu, không thể kết luận vật nặng bao giờ cũng rơi nhanh hơn vật nhẹ.


Hãy chú ý đến hình dạng của các vật rơi nhanh hay chậm có đặc điểm gì chung ?
Vậy yếu tố nào có thể ảnh hưởng đến sự rơi nhanh chậm khác nhau của các vật trong không khí ?
Làm cách nào để chứng minh được điều này ?
Dự đoán sự rơi của các vật khi không có ảnh hưởng của không khí ?




HS quan sát TN, thảo luận, trả lời câu hỏi của GV.
Hòn sỏi rơi xuống trước, vì hòn sỏi nặng hơn tờ giấy.



Các vật rơi nhanh chậm khác nhau không phải do nặng nhẹ khác nhau.




Rơi nhanh như nhau.


Hai vật nặng như nhau rơi nhanh chậm khác nhau.
HS có thể trả lời: có hoặc không.

Vật nhẹ rơi nhanh hơn vật nặng.
Từng HS trả lời









HS có thể trả lời:
Các vật rơi nhanh chậm khác nhau do sức cản của không khí lên các vật khác nhau.
Các vật rơi nhanh chậm khác nhau không phải do nặng nhẹ khác nhau.
HS thảo luận để trả lời câu hỏi của GV và đưa ra giả thuyết mới.



Không khí.
HS thảo luận.
Loại bỏ không khí.

Các vật rơi nhanh như nhau.


I.Sự rơi trong không khí và sự rơi tự do:
1.Sự rơi của các vật trong không khí.
a)Thí nghiệm:
TN1: Thả 1 hòn sỏi và 1 tờ giấy (nặng hơn tờ giấy)



TN2: Như TN 1 nhưng tờ giấy vo tròn và nén chặt lại.








TN3: Thả 2 tờ giấy cùng kích thước, nhưng 1 tờ để phẳng, 1 tờ vo tròn lại.


TN4: Thả hòn sỏi nhỏ và 1 tấm bìa phẳng đặt nằm ngang (nặng hơn hòn sỏi)
b)Kết quả:
TN1: Vật nặng rơi nhanh hơn vật nhẹ.
TN2: Hai vật nặng nhẹ khác nhau lại rơi nhanh như nhau.
TN3: Hai vật nặng như nhau rơi nhanh chậm khác nhau.
TN4: Vật nhẹ rơi nhanh hơn vật nặng.



c).Nhận xét:
Các vật rơi nhanh hay chậm không phải do nặng nhẹ khác nhau.













(Hoạt động 2: Tìm hiểu sự rơi trong chân
nguon VI OLET