TIẾT 1 :          Baøi : Tích Phaân

 

I.MUÏC TIEÂU:

  • Kieán thöùc :

-          Hoïc sinh naém vöõng baøi toaùn tính dieän tích hình thang cong, baøi toaùn quaõng ñöôøng ñi ñöôïc cuûa vaät vaø tìm ra moái lieân heä giöõa nguyeân haøm vaø dieän tích hình thang cong.

  • Kyõ naêng:

-          Aùp duïng baøi toaùn 1 vaø baøi toaùn 2 vaøo laøm caùc baøi taäp töông töï.

  •     Tö duy, thaùi ñoä:

-         Reøn tö duy logic, tính tæ mæ caån thaän trong bieán ñoåi.

-         Tích cöïc trong hoïc taäp.

II.GỢI Ý VỀ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC

Cơ bản dùng PP gợi mỡ, vấn đáp thông qua hoạt động điều khiển tư duy.

III.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:

Hoạt động 1Baøi cuõ

-         Neâu caùc tính chaát cuûa nguyeân haøm.

- Neâu caùc coâng thöùc cuûa nguyeân haøm.

Hoạt động của HS

Hoạt động của GV

  • Đứng tại chổ trả lời theo yêu cầu của GV
  • Ñaët caâu hoûi.
  • Nhaän xeùt.
  • Daãn daét vaøo baøi môùi.

 

Hoạt động 2: Hình thang cong:

 

 

 

 

 

 

      

 

 

   Hình 1     Hình 2

 

Hoạt động của HS

Hoạt động của GV

- Quan saùt hình 1 treân baûng.

 

- Traû lôøi caâu hoûi.

 

- Hoïc sinh quan saùt hình 2 traû lôøi caâu hoûi.

- Cho học sinh quan sát hình 1

Ñaët caâu hoûi:   Em so sánh hình AabB và hình thang bất kỳ?

- GV: Neâu ñnh nghĩa hình thang cong.

- Giaû söû ta tính ñöôïc dieän tích hình thang cong. Em haõy neâu caùch tính dieän tích hình 2(mieàn trong cuûa ñöôøng cong kín)?


-Hoïc sinh traû lôøi: Keû caùc ñöôøng song song vôùi caùc truïc toïa ñoä chia hình 2 thaønh nhieàu hình thang cong. Coäng dieän tích hình thang cong tính ñöôïc ta ñöôïc dieän tích hình 2.

 

 

  • GV nhaän xeùt cho h/s ghi nhaän kieán thöùc.

 

Hoạt động 3: Baøi toaùn 1: Dieän tích hình thang cong:

 

 

 

 

 

 

 


   Hình 3      Hình 4

 

Hoạt động của HS

Hoạt động của GV

 

  • H/s quan saùt hình 3.
  • H/s quan hình 4.
  • Traû lôøi caâu hoûi theo gôïi yù cuûa GV.

 

 

 

  • H/s traû lôøi: SMNPQ< SMNQE< SMNEF .

 

 

 

 

 

 

 

  • Ta coù :
  • S(x) coù ñaïo haøm taïi x0 vaø
    S’(x0) = f(x0).

 

  • S = S(a)- S(b)= F(b)+ C– (F(a)+C) = F(b) – F(a)
  • GV neâu caùch tính dieän tích hình thang cong trong hình 3.
  • GV neâu kí hieäu S(x).
  • GV ghi noäi dung cuûa baøi toaùn 1 leân baûng.
  • Xeùt x (0;b]

- Caâu hoûi: So saùnh caùc ñaïi löôïng                         SMNPQ , SMNQE , SMNEF .

- GV daãn daét ñöa tôùi ñaúng thöùc:

  • Töông töï vôùi x [a; x0), ta cuõng coù:

 

  • Em ruùt ra keát luaän gì veà =?

 

  • Daãn daét ñöa ra S(x) = F(x) + C

( Vôùi F(x) laø ng/haøm cuûa h/s f(x))

  • Em haõy tính S = S(a)- S(b)=?

 

Hoạt động 4: VD1: Tính dieän tích hình thang cong giôùi haïn bôûi ñoà thò haøm soá y = x3 truïc hoaønh vaø hai đñường thng  x = 1; x = 2.

 

Hoạt động của h/s

Hoạt động của GV

  • Vận dụng baøi toaùn 1 laøm VD1:

Giaûi:

Ta coù F(x)= x4/4 + C

Dieän tích caàn tìm laø

 S = F(2) – F(1) = 3/4

  • Gọi 1 hs lên bảng trình bày
  • Nhaän xeùt, boå sung sai xoùt neáu coù.

 

Hoạt động 5: Baøi toaùn 2: Quaõng ñöôøng ñi cuûa moät vaät.

Hoạt động của HS

Hoạt động của GV

 

 

  • Hoïc sinh ñöùng taïi choã c/m.
  • Ghi baøi toaùn 2 leân baûng
  • Cho h/s suy nghó neâu caùch c/m baøi toaùn 2.
  • GV gôïi yù goïi h/s ñöùng taïi choã C/m baøi toaùn 2.

 

Hoạt động 6: VD2: Moät oâ toâ c/ñ coù vaän toác thay ñoåi theo thôøi gian, v = 2t + 3t2 .Tính quaõng ñöôøng oâ toâ ñi ñöôïc trong khoaûng thôøi gian töø thôøi ñieåm t = 1 ñeán thôøi ñieåm t = 5.

 

Hoạt động của h/s

Hoạt động của GV

  • H/s giaûi VD2.
  • Goïi h/s leân baûng giaûi.
  • GV nhaän xeùt, boå sung sai xoùt neáu coù.

 

Hoạt động 7: - Củng cố yêu cầu hs nm vng hai baøi toùan vöøa hoïc, giải bài tp 4 trong sgk, vaø chuaån bò baøi hoïc cho tieát sau.

  


Tieát 2            §2. TÍCH PHAÂN

 

  1. Muïc ñích yeâu caàu

Qua baøi hoïc, hoïc sinh caàn naém ñöôïc:

  •    Veà kieán thöùc

-          Hoïc sinh naém ñöôïc ñònh nghóa Tích Phaân vaø caùc tính chaát cuûa Tích Phaân.

  •    Veà kó naêng

-          Bieát vaän duïng ñònh nghóa vaø tính chaát cuûa tích phaân ñeå laøm ñöôïc moät soá baøi toaùn Tích phaân ñôn giaûn.

  •    Veà thaùi ñoä, haønh vi

-          Hs phaûi chaêm chuù nghe giaûng vaø ñöa ra yù kieán cuûa mình trong luùc hoïc.

  1. Phöông phaùp daïy hoïc
  •    Keát hôïp phöông phaùp thuyeát trình vaø vaán ñaùp, gôïi môû thoâng qua caùc hoaït ñoäng ñieàu khieån tö duy.
  1. Chuaån bò cuûa thaày vaø troø
  •    Giaùo vieân : thöôùc, giaùo aùn, saùch giaùo khoa vaø caùc kieán thöùc lieân quan.
  •    Hoïc sinh  : ñoïc vaø chuaån bò tröôùc noäi dung baøi hoïc trong saùch giaùo khoa ôû nhaø.
  1. Tieán trình daïy hoïc

1)     OÅn ñònh lôùp

2)     Baøi cuõ: (5 phuùt)

Tính dieän tích hình thang cong giôùi haïn bôûi ñoà thò haøm soá vaø hai ñöôøng thaúng .

3)     Baøi môùi

 

TL

Ni dung

Hoaït ñoäng cuûa GV – HS

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

15’

 

 

 

2. Khaùi nieäm tích phaân

     Giaû söû f(x) laø moät haøm soá lieân tuïc treân K. Vaø a vaø b laø hai phaàn töû baát kì cuûa K, F(x) laø moät nguyeân haøm cuûa f(x) treân K. Hieäu soá F(b) – F(a) ñöôïc goïi laø tích phaân töø a ñeán b cuûa f(x) vaø ñöôïc kí hieäu laø .

Trong tröôøng hôïp a < b, ta goïi laø tích phaân cuûa treân ñoaïn .

Ta cuõng duøng kí hieäu ñeå chæ hieäu soá F(b) – F(a).

Nhö vaäy theo ñònh nghóa ta coù:

                   

Hoaït ñoäng 1

GV ñöa ra ñònh nghóa tích phaân.

GV cho hs hoïp nhoùm vaø thaûo luaän hoaït ñoäng 2 sgk. T. 149. Sau ñoù, gv cho ñaïi dieän nhoùm leân baûng trình baøy…

Hoïc sinh: …

 

 

 

 

 


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

5’

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10’

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Trong ñoù ñöôïc goïi laø hai caän cuûa tích phaân, goïi laø caän treân, goïi laø caän döôùi, laø haøm soá döôùi daáu tích phaân, laø bieåu thöùc döôùi daáu tích phaân vaø x ñöôïc goïi laø bieán soá tích phaân.

 

 

Chuù yù: Tích phaân chæ phuï thuoäc vaøo, a vaø b maø khoâng phuï thuoäc vaøo caùch kí hieäu bieán soá tích phaân.

 

Ví duï: Tính:

        =

       

 

Ñònh lí 1: SGK

 

 

 

 

3. Caùc tính chaát cuûa tích phaân

    Giaû söû caùc haøm soá f vaø g lieân tuïc treân khoaûng K vaø a, b, c laø ba soá baát kì thuoäc K. Khi ñoù ta coù:

  1. vôùi

    Chöùng minh: tính chaát 3 vaø 4 saùch giaùo khoa.

( Saùch giaùo khoa)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Hoaït ñoäng 2

Gv ñöa ra chuù yù vaø giaûi thích roõ cho hoïc sinh hieåu.

 

Gv cho ví duï vaø höôùng daãn hs caùch giaûi.

 

 

 

 

Gv daãn daét vaø ñöa ra ñònh lí 1 vaø cho hoïc sinh thöïc hieän hoaït ñoäng 3 sgk. T.150

 

Hoaït ñoäng 3

Gv ñöa ra 5 tính chaát cuûa tích phaân vaø höôùng daãn hoïc sinh chöùng minh tính chaát 3 vaø 4.

 

Gv cho hoïc sinh hoïp nhoùm vaø chöùng minh caùc tính chaát coøn laïi. Sau ñoù, moãi nhoùm cöû ñaïi dieän leân baûng chöùng minh töøng tính chaát.

Hoïc sinh: …

Giaùo vieân: ñöa ra nhaän xeùt…

 

 

 

 


 

 

 

 

5’

 

 

Ví duï: Cho vaø .

Haõy tính: vaø

Giaûi: sgk. T. 152

 

 

 

Gv cho ví duï vaø höôùng daãn hoïc sinh giaûi.

1)     Cuûng coá baøi hoïc vaø daën doø hoïc sinh (5 phuùt)

-          Gv cho moät hoïc sinh nhaéc laïi ñònh nghóa vaø caùc tính chaát cuûa tích phaân.

Gv daën hoïc sinh chuaån bò baøi taäp sgk. T. 152-153 ñeå hoïc trong tieát sau.


Tiet 3   BAØI TAÄP     TÍCH PHAÂN

I. Muïc tieâu:

  • Kieán thöùc : Giuùp hoïc sinh

-          Cuûng coá cho hoïc sinh ñònh nghóa tích phaân, ñaëc bieät coâng thöùc Niutôn – Laipnit.

-          Cuûng coá cho hoïc sinh yù nghóa hình hoïc cuûa tích phaân.

-          Cuûng coá cho hoïc sinh caùc tính chaát cuûa tích phaân.

  • Kyõ naêng:

-          Reøn luyeän cho hoïc sinh kyû naêng vaän duïng tính  chaát vaøo  giaûi caùc baøi taäp veà tích phaân.

-          Tìm nguyeân haøm cuûa haøm soá

-          Kó naêng trong giaûi toaùn, reøn luyeän tính toaùn chính xaùc.

  • Thaùi ñoä:

-          Tính dieän tích hình phaúng thoâng qua khaùi nieäm tích phaân

II.Troïng taâm:

-          Khaùi nieäm tích phaân

-          Reøn luyeän kyõ naêng bieán ñoåi ñaïi soá vaø aùp duïng tính chaát tích phaân, coâng thöùc tính nguyeân haøm vaøo tính tích phaân.

III. Caùc böôùc leân lôùp:

  1. OÅn ñònh lôùp_ ñieåm danh:

  2. Baøi cuõ

-          Neâu caùc tính chaát cuûa tích phaân.

-          Ghi taát caû caùc coâng thöùc cuûa nguyeân haøm.

    3. Baøi môùi:

Noäi dung baøi giaûng

Hoaït ñoäng thaày troø

Baøi 1: Khoâng tìm nguyeân haøm, haõy tính tích phaân

a)

 

 

 

b)

 

 

 

 

c)

Hoaït ñoäng1:

Caàn phaûi tính dieän tích giôùi  haïn giöõa caùc ñöôøng?

Yeâu caàu hsinh veõ hình vaø tính dieän tích?

 

 

 

 

 

Hoaït ñoäng2:

Hoïc sinh leân baûng veõ hình vaø giaûi

 

 

 

 

 

Hoaït ñoäng3:


 

11. Bieát ;;

Ttính

a)

b)

13.a) CMR 

Giaû söû F(x) laø nguyeân haøm cuûa f(x) treân [a;b], ta coù:

F’(x) =f(x)0 neân F(x) khoâng giaûm treân [a;b]

Vôùi moïi ab=>F(b)-F(a) =

b) CMR

 

 

16.(SGK)

a) Ta coù  v(t)=v0 +at

Vieân ñaïn ñaït ñoä cao lôùn nhaát khi

v(t)=0

b)

Ñaët

 

Coù daïng phöông trình ñöôøng troøn, öùng vôùi y>0

Hsinh veõ hình vaø tính dieän tích?

 

 

 

Hoaït ñoäng4:

Hsinh nhaéc laïi tính chaát 2 vaø 3

Caàn bieåu dieãn theo vaø

Hsinh leân baûng giaûi

 

 

 

Hoaït ñoäng5:

Neáu ta coù  F’(x) =f(x)0  thì keát luaän gì veà tính ñôn ñieäu cuûa F(x)

Nhaéc laïi ñònh nghóa tích phaân

Töø ñoù hoïc sinh chöùng minh baøi toaùn

 

Ta coù  

Töø ñoù vaän duïng caâu a chöùng minh caâu b

Hsinh leân bcaûng chöùng minh

 

Hoaït ñoäng6:

Hsinh nhaéc laïi phöông trình vaän toác cuûa chaát ñieåm chuyeån ñoäng  v(t)=v0 +at

v0 : vaän toác ban ñaàu, a : gia toác

Chuyeån ñoäng nhanh daàn gia toác a>0, chaäm daàn gia toác a<0

 

Töø ñoù vaän duïng vaøo baøi toaùn tích phaân

 

Hsinh leân baûng giaûi

 


 

 

 

4. Cuûng coá:

Cuûng coá cho hsinh khaùi nieäm tích phaân

Cuûng coá cho hoïc sinh caùc tính chaát cuûa tích phaân, caùc coâng thöùc nguyeân haøm 

nguon VI OLET