Nhieàu ngöôøi daân VN yeâu nöôùc raát baát bình ñaõ leân aùn chuyeán ñi nhuïc nhaõ cuûa KÑ

Giaûi thích nghóa Vi haønh?

H.sinh ñoïc VB, traû lôùi caùc caâu hoûi sau :

Nguyeân nhaân gaây ra söï hieåu laàm ôû ngöôøi Phaùp?

( qua dieân maïo )

Theo doõi, saün saøng ñaøn aùp baát kì söï phaûn ñoái cuûa ngöôøi VN naøo vôùi chuyeán ñi cuûa KÑ

I GIÔÙI THIEÄU CHUNG :

- 1922 : Khaûi Ñònh oâng vua “An Nam” sang Phaùp döï hoäi chôï thuoäc ñòa taïi Mac xaây.

- 1923 : ñeå ñaû kích chuyeán ñi naøy cuûa Khaûi Ñònh, Nguyeãn Aùi Quoác vieát truyeän ngaén Vi haønh baèng tieáng Phaùp ñaêng treân baùo Nhaân ñaïo (Ñaûng Coäng saûn Phaùp)

- Nguyeân vaên teân truyeän baèng tieáng Phaùp Incognito : coù nghóa laø söï giaáu teân.

- Vi haønh : laø ñi moät caùch kín ñaùo, khoâng ñeå ngöôøi khaùc nhaän ra

II ÑOÏC HIEÅU VAÊN BAÛN :

1) Taïo caùc tình huoáng nhaàm laãn :

-          Nguyeân nhaân : söï xuaát hieän cuûa Khaûi Ñònh ôû Pari, gaây ra tình huoáng nhaàm laãn :

+ Töôûng Khaûi Ñònh ñi vi haønh, söï hoài töôûng cuûa hoï veà KÑ laø moät ngöôøi :

• Aên maëc loá laêng, dieâm duùa
• Ñieäu boä nhuùt nhaùt, luùng ta luùng tuùng
• Coù nhaân caùch keùm coûi
• Laø moät teân heà, moät troø giaûi trí reû tieàn, con roái treân saân khaáu

    thaùi ñoä coi khinh cuûa nhaân daân Phaùp vôùi Khaûi Ñònh, moät vò vua cuûa moät nöôùc thaät ñaùng xaáu hoå, nhuïc nhaõ

     + Nhaàm töôûng “toâi” laø KÑònh :

 pheâ phaùn söï kì thi chuûng toäc cuûa ngöôøi Phaùp (hoï coù dòp theå hieän bôûi söï xuaát hieän loá bòch cuûa KÑ neân toäi cuûaKÑ laø laøm nhuïc quoác theå)

     + Nhaàm vôùi taát caû nhöõng ngöôøi da vaøng, ngöôøi VN khaùc

 toá caùo cheá ñoä maät thaùm ngay treân ñaát Phaùp, cheá gieãu söï töï do cuûa nöôùc Phaùp theá ö ?

2) Caùc bieän phaùp ngheä thuaät :

Bao truøm laø taïo tình huoáng nhaàm laãn, ngoaøi ra coøn söû duïng caùc NT

-          Lieân heä ngang :

    nhaät baùo heát ñeà taøi ñuùng luùc ñoù thì … chaâm bieám baùo chí tö saûn, thò hieáu coâng chuùng tö saûn.

    “Phaûi chaêng ngaøi…” chaâm bieám chuyeán vi haønh cuûa KÑ, ñaû kích, leân aùn toäi aùc vôùi ngöôøi daân thuoäc ñòa cuûa thöïc daân Phaùp

-          So saùnh :

+ Töông ñoàng :Xem vôï leõ vua Cao Mieân , xem troø nhaøo loän cuõng thuù nhö xem KÑ

+ Töông phaûn : Vua Thuaán, vua Pie vi haønh – Khaûi Ñònh vi haønh

-          Phaûn ngöõ : lôøi chaøo möøng kín ñaùo, aân caàn, aâu yeám vôùi nhgiaõ ngöôïc laïi cuûa nhöõng töø ñoù

-          Ngöõ ñieäu cuûa noùi giaûm : cuõng vi haønh ñaáy

 taát caû caùc bieän phaùp NT ñoù laøm noåi baät noäi dung chaâm bieám vaø ña daïng nuï cöôøi haøi höôùc

3) Taùc duïng cuûa hình thöùc vieát thö ôû truyeän ngaén naøy :

- ÔÛ ngoâi “Toâi” ngöôøi vieát deã daøng boäc loä caûm giaùc chaân thaät vaø deã baøy toû yù kieán cuûa mình .

4) Keå theo caùch nhìn, suy nghó cuûa ngöôøi Phaùp : qua nhìn dieän maïo. trang phuïc cuûa vua, tin giaät gaân treân baùo chí,coi thöôøng daân thuoäc ñòa taùc phaåm coù ñieàu kieän deã daøng ñeán vôùi ngöôøi Phaùp, vaø qua ñoù thaáy taùc giaû coù voán soáng. ngoân ngöõ  Phaùp raát saâu saéc.

III GHI NHÔÙ:

-          Noäi dung ñaû kích : Khaûi Ñònh vaø thöïc daân Phaùp

-          Ngheä thuaät chaâm bieám: keát hôïp söï thaâm thuùy cuûa phöông Ñoâng vaø söï  tinh teá cuûa phöông Taây .

-          Loøng yeâu nöôùc noàng naøn vaø taøi naêng cuûa Nguyeãn Aùi Quoác

IV LUYEÄN TAÄP

COÂNG VIEÄC CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH

Trong caùc VB ôû muc 1 VB naøo laø VB chính luaän? Vì sao?

VD: luaän veà moät chính saùch khaihoaù cuûa Phan Chu Trinh giuùp ngöôøi ñoïc hieåu gì?

YEÂU CAÀU CAÀN ÑAÏT

I   NHAÄN DIEÄN VAÊN BAÛN CHÍNH LUAÄN

Caùc VB sau laø VB chính luaän :

-          Luaän veà moät chính saùch khaihoaù cuûa PCTrinh

-          Luaän veà chính hoïc cuøng taø thuyeát: Quoác Vaên- KimVaân Kieàu cuûa Ngoâ Ñöùc Keá

-          Tuyeân ngoân Ñoäc laäp cuûa Hoà Chí Minh

Vì :  caùc VB treân ñeàu coù noäi dung laø baøn veà moät vaán ñeà chính tri, xaõ hoäi trong ñôøi soáng.

K.nieämchính1uaän : laø phaân tích, bình luaän caùc vñeà chinh trò, XH ñöông thôøi

* Vai troø cuûa chính luaän trong ñôøi soáng :

Boài döôõng tö töôûng, ñaïo ñöùc cho moãi ngöôøi.

II CAÙCH TOÙM TAÉT VAÊN BAÛN NGHI LUAÄN

1)  Muïc ñích, yeâu caàu, thao taùc toùm taét VB chính luaän

• Muïc ñích :

-          Ñeå ghi nhôù, phoå bieán cho ngöôøi khaùc

-          Ñeå vaän duïng khi ñoïc-hieåu, khi vieát baøi chính luaän

• Yeâu caàu :

-          Ngaén goïn, neâu ñöôïc yeâu caàu cô baûn cuûa VB goác

• Caùc thao taùc cô baûn :

-          Ñoïc vaên baûn

-          Xaùc ñònh vaán ñeà, noäi dung bao truøm (luaän ñeà) q.troïng nhaát

Tìm caâu then choát ñaàu vaø cuoái cuûa vaên baûn naøy?

Hoïc sinh löïa choïn.

Neâu caùch toùm taét vaên baûn chính luaän.

Caên cöù vaøo ñaâu?

-          Xaùc ñònh boá cuïc

-          Duøng caùch neùn caâu, neùn yù ñeå toùm taét

-          Kieåm tra laïi

1)     Vaän duïng thöïc haønh kó naêng toùm taét qua vaên baûn Tuyeân ngoân Ñoäc laäp cuûa Hoà Chí Minh :

1. Xaùc ñònh luaän ñeà :

Caên cöù vaøo nhan ñeà Tuyeân ngoân Ñoäc laäp, caâu vaên then choát ôû ñaàu vaø cuoái vaên baûn ñeå ruùt ra noäi dung tö töôûng bao truøm taùc phaåmlaø: HCM tuyeân boâ vôùi theá giôùi veà quyeàn ñöôïc höôûng TDÑL cuûa daân toäc VN.

2. Xaùc ñònh boá cuïc, noäi dung töøng phaàn :

-          Môû baøi : neâu quyeàn höôûng TDÑL cuûa moãi DT

-          Thaân baøi : vôùi hai luaän ñieåm :

• Leân aùn, toá caùo toäi aùc cuûa thöïc daân Phaùp
• Ngôïi ca daân toäc ta duõng caûm, khoân kheùo trong ñaáu tranh choáng keû thuø xaâm löôïc giaønh ÑLTD

-          Keát baøi : Tuyeân boá ñoäc laäp tröôùc quoác daân ñoàng baøo vaø theá giôùi .

3. Toùm taét vaên baûn Tuyeân ngoân Ñoäc laäp theo moät trong ba caùch sau :

-          Neâu ñaïi yù, noäi dung bao truøm cuûa vaên baûn.

-          Neâu caùc luaän ñieåm chính cuûa vaên baûn.

-          Vieát moät baûn toùm taét TNÑL; neâu ñuùng noäi dung cô baûn cuûa taùc phaåm

III. GHI NHÔÙ : SGK

IV. LUYEÄN TAÄP

Baøi taäp 2/10 :

-          Luaän ñeà cuûa vaên baûn : vai troø quan troïng cuûa lôùp treû trí thöùc trong vieäc thuùc ñaåy, phaùt trieån neàn kinh teá nöôùc ta ôû theá kæ XXI

-          Boá cuïc vaø noäi dung töøng phaàn : 3 phaàn (xem SGK)

-          Toùm taét yhaân baøi

Hoïc sinh ñoïc tieåu daãn, neâu nhöõng neùt chính .

Vì sao nh.vaät naøy quyeát ñònh töï  töû?

Taâm traïng cuûa nhaân vaät khi coù quyeát ñònh ñoù?

Tình huoáng naøo? Noù coù yù nghóa gì?

I . GIÔÙI THIEÄU CHUNG

   1) Taùc giaû : 1885-1958

- Queâ quaùn : Tieàn giang

- Oâng ñöôïc xem laø moät trong soá ít nhöõng ngöôøi tieân phong ñaët neàn moùng cho tieåu thuyeát Vieät Nam hieän ñaïi trong giai ñoaïn ñaàu tieân.

   2)  Taùc phaåm Cha con nghóa naëng

  - Toùm taét : SGK

II. ÑOÏC-HIEÅU VAÊN BAÛN

-          Ñoaïn trích keå laïi vieäc hai cha con thaèng Tí gaëp nhau treân caàu Meâ Tuùc.

1)     Nhaân vaät Traàn Vaên Söûu trong quyeát ñònh töï  töû :

Vì :  + bieát con ñaõ coù cuoäc soáng oån ñònh, haïnh phuùc

        + caûm giaùc coù toäi vôùi vôï vaø cuoäc soáng h. phuùc xöa cuûa gia ñình

 haønh ñoäng töï töû  ñoù laø töï nhieân, hôïp lí vaø ñaày söï vò tha cao quí cuûa ngöôøi cha raát möïc thöông con ñöôïc mieâu taû raát chaân thaät vaø xuùc ñoäng.

2) Tình huoáng hai cha con gaëp nhau :

     * Ñoù laø : + khi ngöôì cha quyeát ñònh keát thuùc cuoäc ñôøi mình ñeå con tieáp tuïc soáng haïnh phuùc

                    + khi ngöôì cha ñang phaûi troán traùnh phaùp luaät, ngöôøi con muoán giöõ cha laïi, hoaëcø ñi theo cha ñeå cha ñôõ khoå cuõng khoâng ñöôïc.

 raát khoù xöû cho caû hai cha con bôûi tình cha con thaät saâu naëng

* YÙ nghóa, tính ngheä thuaätcoù kòch tính cuûa tình huoáng treân :

Nhaän xeùt veà ngheä thuaät keå chuyeän cuûa taùc giaû?

       + Laøm cho dieãn bieán truyeän lieân tuïc phaùt trieån

       + Laø ñænh cao cuûa tình cha vôùi con vaø tình con vôùi cha

*  Giaûi quyeát tình huoáng treân :

      Ngöôøi cha nhöôïng boä ñaønh theo yù con trôû leân Phuù Tieân.

3) Ngheä thuaät keå chuyeän :

- Moäc maïc, töï nhieân ñaäm saéc Nam boä, lôøi keå raát gaàn guõi vôùi cuoäc soáng cuûa ngöôøi daân Nam boä .

III. GHI NHÔÙ : SGK

IV. LUYEÄN TAÄP

Hoïc sinh ñoïc tieåu daãn

Hoï laø ai, thuoäc lôùp ngöôøi naøo trong XH?

I . GIÔÙI THIEÄU CHUNG

   1) Taùc giaû : 1910-1942

- Queâ quaùn : Quaûng Nam, nhöng soáng ôû queâ ngoaïi Haûi Döông

- Laø ngöôøi ñoân haäu, ñieàm ñaïm, tinh teá.

- Laø ngöôøi coù bieät taøi veà truyeän ngaén.

- OÂng thöôøng vieát nhöõng truyeän khoâng coù chuyeän, chuû yeáu khai thaùc theá giôùi noäi taâm cuûa nhaân vaät.

   2) Taùc phaåm Hai ñöùa treû

  - Ñaây laø moät trong nhöõng truyeân ngaén xuaát saéc nhaát cuûa Thaïch Lam

  - Taùc phaåm ñöôïc ruùt töø  Naéng trong vöôøn (1938)

II. ÑOÏC - HIEÅU VAÊN BAÛN

1)         Caûnh vaät phoá huyeän chieàu toái ñöôïc mieâu taû trong truyeän

-          Aâm thanh : tieáng troáng thu, tieáng eách nhaùi keâu

-         Hình aûnh : maøu ñoû röïc cuûa maët trôøi laën, daõy tre laøng

 caâu vaên eâm dòu, nhòp ñieäu chaäm raõi, uyeån chuyeån, tinh teá dieãn taû moät ngaøy taøn.

Caûnh vaät ñuôïc mieâu taû raát gaàn guõi, bình dò mang coát caùch Vieät Nam

neân khôi daäy ôû ngöôøi ñoïc tình caûm söï gaén boù vôùi queâ höông.

-          Qua taâm traïng ñöôïm buoàn man maùc cuûa Lieân

 caûnh buoàn cuûa moät ngaøy taøn, chôï taøn

2)                                                         Nhöõng con ngöôøi trong truyeän :

Hoï xuaát hieän trong buoåi chieàu taøn vôùi coâng vieäc möu sinh khaùc nhau

-          Chò Tí : ngaøy moø cua, baét teùp .Toái baùn nöôùc cheø töôi ôû phoá huyeän “chaû kieám ñöôïc bao nhieâu”.

-          Baø cuï Thi hôi ñieân, nghieän röôïu coù tieáng cöôøi khanh khaùch

-          Baùc xaåm ngoài treân manh chieáu ñeå haùt xin tieàn

-          Baùc Sieâu vôùi gaùnh phôû

Ngoïn ñeøn leo leùt cuûa quaùn nöôùc chò Tí ñöôïc nhaéc ñi nhaéc laïi coù yù nghóa gì ?

Vì sao Lieân-An chôø taøu?

Qua theo doõi tæ mæ trình töï xuaát hieän cuûa taøu.

Giaù trò nhaân baûn cuûa Hai ñöùa treû

-          Cuoäc soáng, coâng vieäc, suy nghó, öôc mô cuûa Lieân - An

 hoï laø ngöôøi LÑ ngheøo khoå coù ñieåm chung veà :

       + söï ngheøo tuùng, vaát vaû

       + söï moøn moûi, chaùn chöôøng trong khung caûnh toái taêm, tuø tuùng nôi phoá huyeän    

• YÙ nghóa :

-          Ñieåm saùng yeáu ôùt, nhaït nhoaø cuûa noù phaûi chaêng muoán noùi ñeán nhöõng kieáp ngöôøi ngheøo khoå, lam luõ soáng vaät vôø, lam luõ trong XH cuõ.

* Nhòp soáng nhö vaäy cöù laëp ñi laëp laïi nôi phoá huyeän thaät ñôn ñieäu,hiu quaïnh vaø teû nhaït . Trong hoaøn caûnh ñoù nhöõng con ngöôøi khoán khoù naøy vaãn nuôi hi voïng vaøo “moät caùi gì töôi saùng cho söï soáng ngheøo khoå haøng ngaøy cuûa hoï”

  * Thaùi ñoä cuûa Thaïch Lam vôùi nhöõng con ngöôøi ñoù laø traân troïng öôùc mô cuûa hoï,söï  aùi ngaïi, xoùt thöông da dieát vôùi kieáp ngöôøi nhoû beù phaûi soáng trong ngheøo naøn, taêm toái, beá taéc  taám loøng nhaân ñaïo cuûa nhaø vaên.

3) Hình aûnh ñoaøn taøu :

Raàm raäp lao tôùi, ñeøn saùng tröng, nhöõng toa haïng sang, loá nhoá nhöõng ngöôøi, ñoàng vaø keàn laáp laùnh.

Söï xuaát hieän cuûa ñoaøn taøu laø bieåu töôïng cuûa söï soáng maïnh meõ, giaøu sang (ñieàu maø ngöôøi daân lao ñoäng ôû ñaây chöa coù)

 ñoái laäp vôùi söï ngheøo naøn, taêm toái, quaån quanh cuûa nhöõng con ngöôøi phoá huyeän.

Ñoaøn taøu qua ñi phoá huyeän laïi trôû veà vôùi söï yeân tónh, vôùi aùnh ñeøn daàu leo leùt, vaät vôø cuûa chò Tí, vôùi nhòp soáng voán coù cuûa noù .

Vì : - nhôù lôøi meï daën

       - muoán nhôù veà Haø Noäi

Taâm traïng cuûa chò em Lieân chôø ñoaøn taøu :

       - haùo höùc, mong ñôïi, coá gaéng chieán thaéng côn buoàn nguû .

       - vui möøng ñoùn ñoaøn taøu, duø noù chæ raàm raäp lao vuït qua,  vaø nhìn theo maõi cho tôùi khi noù maât huùt trong ñeâm toái.

       - boài hoài, baâng khuaâng nhôùø veà Haø Noäi vôùi nhöõng ngaøy gia ñình coù cuoäc soáng sung söôùng

 taùc giaû dieãn ñaït raát tinh teá , ñaày caûm thoâng vaø traân troïng nhöõng caûm xuùc cuûa hai ñöùa treû khi “gaëp” con taøu .

     chính laø theå hieän nheï nhaøng khaùt voïng vöôn tôùi cuoäc soáng vui töôi cuûa nhöõng con ngöôøi nhoû beù nôi ñaây

4)Ngheä thuaät mieâu taû vaø gioïng vaên cuûa Thaïch Lam:

- Tinh teà khi mieâu taû söï bieán thaùi cuûa caûnh vaät, cuûa taâm trang nhaân vaät

- Gioïng vaên nheï nhaøng, bình dò, gaàn guõi luioâ theå hieän söï caûm thoâng vôùi kieáp ngöôøi soáng cô cöïc, toái taêm tröôùc CMT8.

- Söï mong öôùc cuûa taùc  giaû veà moät cuoäc soáng toát ñeïp hôn cho hoï.

III GHI NHÔÙ

IV LUYEÄN TAÄP

HS ñoïc SGK

I. KHAÙI QUAÙT VAÊN HOÏC VIEÄT NAM TÖØ CAÙCH MAÏNG THAÙNG TAÙM 1945 ÑEÁN HEÁT THEÁ KÆ XX

1) Vaøi neùt veà hoaøn caûnh lòch söû, xaõ hoäi, vaên hoaù

- CMT 8/1945 môû ra kæ nguyeân ÑL cho ñaát nöôùc  neàn vaên hoïc môùi

- VH môùi phaùt trieån döôùi söï laõnh ñaïo cuûa Ñaûng CS neân nhaø vaên laø chieán só

- Töø 1945  1975 ñaât nöôùc ta traûi qua nhieàu bieán coá, söï kieän lòch söû

      Coâng cuoäc XD cuoäc soáng môùi, con ngöôøi môùi ôû mieàn Baéc

      Cuoäc khaùng chieán aùi quoác vó ñaïi cuûa DT choáng Phaùp vaø Mó

      Neàn kinh teá ngheøo naøn, laïc haäu vaø chaäm phaùt trieån

      Söï giao löu vaên hoaù vôùi nöôùc ngoaøi khoâng thuaän lôïi vaø roäng raõi

2 ) Quaù trình phaùt trieån vaø nhöõng thaønh töïu chuû yeáu

     a/ Chaëng ñöôøng töø 1945 ñeán 1954

    Noäi dung chính :

-          Ca ngôïi Toå quoác vaø quaàn chuùng caùch maïng

-          Keâu goïi tinh thaàn ñoaøn keát toaøn daân

-          Bieåu döông nhöõng taám göông vì nöôùc queân mình

    Thaønh töïu chính :

-          Truyeän ngaén, kí vaø truyeän kí : Moät laàn tôùi Thuû ñoâ – Traàn Ñaêng, Ñoâi maét – Nam Cao,  Laøng – Kim Laân…

-          Thô : ñaït nhöõng thaønh töïu xuaát saéc ôû thôøi kì khaùng chieán choáng Phaùp : Caûnh khuya – Hoà Chí Minh, Taây Tieán – Quang Duõng, Beân kia soâng Ñuoáng – Hoaøng Caàm …

-          Kòch : Baéc Sôn – Nguyeãn Huy Töôûng, Chò Hoaø – Hoïc Phi

HS ñoïc SGK, giaùo vieân giaûng kó theâm(banC)

Xem SGK

-          Lí luaän, nghieân cöùu, pheâ bình vaên hoïc.

b/ Chaëng ñöôøng töø 1955 ñeán 1964

    Noäi dung chính :

-          Theå hieän hình aûnh ngöôøi lao ñoäng

-          Ngôïi ca nhöõng thay ñoåi cuûa ñaát nöôùc vaø con ngöôøi trong XDCNXH

-          Tình caûm saâu naëng vôùi mieàn Nam trong noãi ñau chia caét

    Thaønh töïu chính :

-          Vaên xuoâi : Ñi böôùc nôõa – Nguyeãn Theá Phöông

                        Muøa laïc – Nguyeãn Khaûi ; Soâng Ñaø – Nguyeãn Tuaân

-          Thô : phaùt trieån maïnh meõ vôùi caùc taùc giaû tieâu bieåu Toá Höõu, Cheá Lan Vieân, Nguyeãn Ñình Thi, Nguyeãn Bính, Teá Hanh…

c/ Chaëng ñöôøng töø 1965 ñeán 1975

    Noäi dung chính :

     - Ca ngôïi tinh thaàn yeâu nöôùc vaø chuû nghóa AH CM cuûa caû DT

Thaønh töïu chính :

- Truyeän kí : Ngöôøi meï caàm suùng – Nguyeãn Thi ; Röøng xaø nu – Nguyeãn trung Thaønh ; Chieác löôïc ngaø – Nguyeãn Quang Saùng ; Vuøng trôøi – Höõu Mai ; Daáu chaân ngöôøi lính – Nguyeãn Minh Chaâu

- Thô : Toá Höõu, Cheá Lan Vieân, Löu Quang Vuõ ; Xuaân Quyønh ; Phaïm Tieán Duaät ; Nguyeãn Khoa Ñieàm; Leâ Anh Xuaân….

- Kòch : Ñaøo Hoàng Caåm, Vuõ Duõng Minh ( Ñoâi maét)

- Vaên hoïc tieán boä cuûa ñoâ thò mieàn Nam trong thôøi kì Mó taïm chieán

vôùi Vuõ Baèng, Lí Chaùnh Trung, Vieãn Phöôùng , Sôn Nam…

3) Ñaëc ñieåm cô baûn cuûa VHVN töø 1945 ñeán1975

  - VH vaän ñoäng theo höôùng CM hoaù, mang tính nhaân daân saâu saéc

  - VH gaén boù vôùi vaän meänh chung cuûa ñaát nöôùc, taäp trung vaøo hai ñeà taøi chính : Toå quoác vaø XHCN

  - VH phaûn aùnh hieän thöïc ñôøi soáng trong quaù trình vaän ñoäng vaø phaùt trieån cuûa CM, keát hôïp giöõa khuynh höôùng söû thi vaø caûm höùng LM

II VAØI NEÙT KHAÙI QUAÙT VHVN TÖØ 1975 ÑEÁN CUOÁI THEÁ KÆ XX

1)     Vaøi neùt veà hoaøn caûnh lòch söû, xaõ hoäi, vaên hoaù

2)     Quaù trình phaùt trieån vaø nhöõng thaønh töïu chuû yeáu

-          Thô : nhieàu nhaø thô coù yù thöùc ñoåi môùicaû veà noäi dung vaø hình thöùc ñeå vöôn tôùi hoaø nhaäp vôùi neàn thô lôùn treân theá giôùi

       Tröôøng ca, caùc taäp thô xuaát hieän khaù nhieàu vôùi caùc taùc giaû : Cheá Lan Vieân, Xuaân Quyønh, Thanh Thaûo, Nguyeãn Ñöùc Maäu…

-          Vaên xuoâi : moät soá taùc giaû boäc loä yù thöùc muoán ñoåi môùi caùch vieát veà chieán tranh, caùch tieáp caän ñôøi soáng hieän thöïc.

Taùc phaåm tieâu bieåu : Cuø lao traøm – Nguyeãn Maïnh Tuaán, Gaëp gôõ cuoái naêm – Nguyeãn Khaûi, Thôøi xa vaéng – Leâ Löïu …

-          Kòch : phaùt trieån maïnh vôùi caùc vôû tieâu bieåu :

• Nhaân danh coâng lí  - Doaõn Hoaøng Giang,
• Hoàn Tröông Ba da haøng thòt,Toâi vaø chuùng ta-Löu Quang Vuõ

 Nhaän xeùt :

• Töø 1986 (sau Ñaïi hoäi VI cuûa Ñaûng) vaên hoïc töøng böùôc chuyeån sang giai ñoaïn ñoåi môùi saâu saéc, maïnh meõ vaø khaù toaøn dieän
• VHVN töø  1975 ñeán cuoái theá kæ XX ñaõ vaän ñoäng theo khuynh höông daân chuû hoaù, mang tính nhaân baûn saâu saéc.

III. KEÁT LUAÄN : SGK

Ñoïc SGK tìm yù chính

Theá naøo laø nghò luaän chính luaän?

Lieân heä vôùi Bình Ngoâ ñaïi caùo cuûa Ng.Traõi

I GIÔÙI THIEÄU CHUNG

 Hoaøn caûnh ra ñôøi

-      Cuoäc Toång khôûi nghóa thaùng 8/1945 thaønh coâng, nhaân daân ta giaønh ñöôïc chính quyeàn. Baùc töø Vieät Baéc veà Haø Noäi vaø taïi soá 48 Haøng Ngang Ngöôøi soaïn thaûo baûn “Tuyeân ngoân ñoäc laäp”.

-      Ngaøy 02-9-1945 taïi Quaûng tröôøng Ba Ñình ( Haø Noäi ), Chuû tòch Hoà Chí Minh ñoïc baûn “Tuyeân ngoân Ñoäc laäp” tröôùc haøng chuïc vaïn ñoàng baøo vaø khai sinh nöôùc Vieät Nam Daân Chuû Coäng Hoaø.

• Tuyeân boá chaám döùt cheá ñoä thöïc daân phong kieán ôû nöôùc ta vaø môû ra kæ nguyeân Ñoäc laäp töï do cho daân toäc.
• Tuyeân ngoân Ñoäc laäp laø moät vaên  kieän lòch söû to lôùn

Giaù trò vaên hoïc :

• Laø aùng vaên chính luaän maãu möïc, laäp luaän chaët cheõ, mang tính chieán ñaáu maïnh meõ vaø ñaày söùc thuyeát phuïc .

Muïc ñích:

- Tuyeân boá quyeàn töï do, ñoäc laäp cuûa daân toäc Vieät Nam tröôùc quoâc daân ñoàng baøo vaø nhaân daân theá giôùi.

- Ngaên chaën aâm möu xaâm löôïc nöôùc ta cuûa Phaùp vaø boïn ñeá quoác

- Vaïch traàn boä maët xaûo quyeät cuûa Phaùp ñaõ töøng ñaàu haøng Nhaät vaø laïi tieáp tuïc muoán quay laïi xaâm löôïc Ñoâng Döông.

Neâu nhöõng luaän ñieåm cuûa baûn Tuyeân ngoân.

Söû duïng caùch naøo ñeå toá caùo?

Baùc duøng nhöõng NT naøo ñeå ñaït muïc ñích treân? Taùc duïng .

So saùnh vôùi baøi thô Thaàn vaø Bình Ngoâ ñaïi caùo

Chæ roõ bieåu hieän

Giaù trò noäi dung, tö töôûng saâu saéc ; giaù trò lòch söû

II ÑOÏC – HIEÅU VAÊN BAÛN

1)     Tìm hieåu keát caáu, laäp luaän cuûa TNÑL

a/  Keát caáu : theá vaên tuyeân ngoân (Caùo) thöôøng goàm 3 phaàn :

-      Phaàn ñaàu : neâu nguyeân lí chung (Quyeàn cuûa taát caû moïi ngöôøi, moïi DT veà bình ñaúng, töï do, ñöôïc soáng vaø möu caàu haïnh phuùc)

-      Phaàn hai : chöùng minh cho nguyeân lí ñoù (TD Phaùp laøm traùi nguyeân lí ñoù)

-      Phaàn ba : tuyeân ngoân (keâu goïi söï uûng hoä cuûa nhaân daân theá giôùi veà ÑLTD cuûa DTVN vaø yù chí quyeát taâm cuûa DTVN baûo veä quyeàn ÑLTD aáy)

b/ Laäp luaän cuûa TNÑL

Tính loâgic, chaët cheõ : ñi töø nguyeân lí chung (cô sôû lí luaän)  thöïc teá (chöùng minh)  tuyeân ngoân   mang tính thuyeát phuïc cao

2)     Phaàn môû ñaàu cuûa vaên baûn TNÑL

-      Ñaët vaán ñeà : neâu nguyeân lí Quyeàn cuûa taát caû moïi ngöôøi, moïi DT veà bình ñaúng, töï do, ñöôïc soáng vaø möu caàu haïnh phuùc

Nguyeân lí treân ñöôïc trích daãn töø  hai baûn Tuyeân ngoân cuûa Mó vaø Phaùp  ngheä thuaät “Gaäy oâng ñaäp löng oâng” raát taøi tình cuûa Baùc

-      Töø nguyeân lí chung ñoù Baùc ñaõ coù söï phaùt trieån vaán ñeà roäng hôn

Töø choã quyeàn chæ cuûa con ngöôøi  quyeàn cuûa caû daân toä c laø moät söï ñoùng goùp raát lôùn cuûa Ngöôøi vaøo phong traøo giaûi phoùng DT cuûa theá giôùi luùc baáy giôø .

   - Khaúng ñònh söï ñuùng ñaén cuûa chaân lí : “khoâng ai choái caõi ñöôïc”

  3) Phaàn toá caùo toäi aùc cuûa thöïc daân Phaùp

- Ñöa lí leõ tröôùc :

           Khaúng ñònh TD Phaùp laøm traùi nguyeân lí maø Phaùp ñaõ tuyeân boâ trong  Tuyeân ngoân Nhaân quyeàn Daân quyeàn baèng gioïng vaên ñanh theùp 

- Laáy thöc teá chöùng minh lí leõ treân :

      + Toäi aùc cuûa Phaùp veà chính trò, kinh teá trong 80 naêm xaâm löôïc nöôùc ta

      + Toäi aùc cuûa Phaùp baùn nöôùc ta cho Nhaät

     laøm hôn hai trieäu ñoàng baøo ta cheát ñoùi .

Ngheä thuaät :

-          Gioïng vaên ñanh theùp, huøng hoàn .

-          Caùch duøng töø  chính xaùc, thích hôïp (theá maø, traùi haún, môû cöûa, röôùc Nhaät…), ñieäp töø (chuùng)

-          Nhòp caâu doàn daäp, maïnh meõ, höøng höïc söï caêm giaän, noãi ñau ñôùn.

-          Daãn chöùng chính xaùc, cuï theå .

 taát caû ñaõ taïo ñöôïc söï thuyeát phuïc maïnh meõ  ngöôøi ñoïc ôû aùng vaên chính luaän naøy .

  4) YÙ nghóa lòch söû troïng ñaïi cuûa baûn Tuyeân ngoân Ñoäc laäp :

  - Traân troïng, töï  haøo veà hai baûn Tuyeân ngoân töø  xa xöa cuûa oâng cha

  -  Do yeáu toá lòch söû  neân hai baûn Tuyeân ngoân treân chöa giaûi quyeát ñöôïc vaán ñeà daân chuû cho nhaân daân.

  - Tuyeân ngoân Ñoäc laäp cuûa Hoà chí Minh vöøa giaûi quyeát ñöôïc vaán ñeà ñoäc laäp cho daân toäc vöøa giaûi quyeát ñöôïc nhieäm vuï daân chuû cho nhaân daân. Ñoù laø chaân lí   KHOÂNG COÙ GÌ QUÍ HÔN ÑOÄC LAÂP, TÖ DO