Giáo án cả năm

Hoạt động của thầy

Hoạt động của trò

Ghi bảng

 Hoạt động 1: Sơ luợc về môn học

- GV sơ lược một số kiến thức về  lịch sử pháp triển môn học

Hoạt động 2: Điểm

-Chúng ta thường thấy các vị trí trên bản đồ (TP, địa danh…) được kí hiệu như thế nào?

- Các dấu chấm này là hình ảnh của điểm

=> Điểm được mô tả như thế nào?

- Ba điểm A, B , C như thế nào với nhau ?

- VD điểm A • C như thế nào với nhau?

- GV lấy thêm một số ví dụ khác về điểm

- Nếu ta lấy dày đặc các điểm

sẽ tạo ra hình gì?

- Lấy dày đặc các điểm……………… sẽ tạo ra hình gì?

Vậy từ điểm ta có thể xây dựng lên các hình

- Đường thẳng này có bị giới hạn về phía nào không?

Hoạt động 3: Đường thẳng

Ta thường sử dụng dụng cụ gì để vẽ đường thẳng

Ta có các đường thẳng nào?

                •B

VD:       A                a

Ta nói điểm A như thế nào với a?

Điểm B như thế nào với a?

Bởi các dấu chấm nhỏ

Là một dấu chấm trên trang giấy

Trùng nhau

HS:

Hình tròn

HS:

Đường thẳng

HS: Không

HS: Thước

HS: a, p

1. Điểm

* Dấu  chấm nhỏ trên trang giấy là hình ảnh của điểm

- Dùng các chữ cái in hoa để đặt tên cho điểm

VD1 :   •A               • B        

                     •C

Gọi là ba điểm phân biệt

VD2:       A • C   Gọi là hai điểm trùng nhau

Chú ý : Khi nói cho hai điểm mà không nói gì thêm thì ta hiểu đó là hai điểm phân biệt

- Với những điểm ta có thể xây dựng bất kì hình nào

2. Đường thẳng

* Sợi chỉ căng thẳng cho ta hình ảnh của đường thẳng

* Sử dụng thước để vẽ đường th

 Hoạt động 4: Khi nào thì điểm gọi là thuộc hay không thuộc đương thẳng              

Ta nói điểm B như thế nào với a?

? Cho học sinh thảo luận nhóm

Hoạt động 5 : Củng cố

- Bài 1sgk/ 104 Cho học sinh điền trong bảng phụ

- Bài 3 Sgk/104 giáo viên vẽ hình cho học sinh trả lời tại chỗ

HS: Thuộc đường thẳng a

HS: Không thuộc đường thẳng a

HS:Không thuộc đường thẳng a

Học sinh thảo luận nhóm, trình bày, nhận xét

ẳng

* Sử dụng các chữ cái thường để đặt tên cho đường thằng

VD:                               a

                                          P

3. Điểm thuộc đường thẳng, điểm không thuộc đường thẳng.

VD                •B

                     A

Ta nói điểm A thuộc đường thẳng a hoặc điểm A nằm trên đường thẳng a hoặc đường thẳng a đi qua điểm A

Kí hiệu : A a ; B a

?.

a. C a;    E a

b. ;

c.        G •      •F               

          C          B      D     • E 

4. Bài tập :

a.

An ; A p; B n ; B m

b. Các đường thẳng p, m, n    đi qua điểm B

- Các đường thẳng q, m đi qua điểm C

c.  D q,  D m, n, p

Hoạt động của thầy

Hoạt động của trò

Ghi bảng

Hoạt động 1: Bài cũ

Vẽ đường thẳng a và lấy ba điểm B, A, C thuộc a

-Ba điểm A, B, C đều thuộc a khi đó ta nói ba điểm A, B, C thẳng hàng

Vậy ba điểm thẳng hàng là ba điểm như thế nào?

Hoạt động 2: Ba điểm thẳng hàng

- Khi ba điểm A, B, C thẳng hàng (Hình trên) ta thấy B, C như thế nào với A về vị trí?

-Tương tự : A, B với C

                   A, C với B ?

=> điểm nằm giữa

                A        B            C

Ta thấy có mấy điểm nằm giữa hai điểm B và C ?

=>nhân xét 

Hoạt động 3 : Củng cố

Bài 8 Sgk /106 Cho học sinh trả lời tại chỗ

Bài 9Sgk /106GV vẽ hình trong bảng phụ cho học sinh thực hiện

tại chỗ.

     A      B         C           a

Là ba điểm cùng nằm trên một đường thẳng

Cùng phía đối với điểm A

Cùng phía đôi với điểm C

Khác phía đối với điểm B

Có một điểm nằm giữa A và C

Ba điểm thẳng hàng là A, M,N

1. Thế nào là ba điểm thẳng hàng

* Khi ba điểm A, B, C cùng nằm trên một đường thẳng ta nói chúng thẳng hàng.

         A            B       C

* Khi ba điểm A, B, C không cùng nằm trên một đường thẳng ta nói chúng không thẳng hàng.

                  A           B

                       C

2. Quan hệ giữa ba điểm thẳng hàng.

           A      B           C       

< Sgk/ 106>

Nhận xét : Trong ba điểm thẳng hàng, có một và chỉ một điểm nằm giữa hai điểm cón lại

3. Bài tập

Bài 8 Sgk/106

Ba điểm A, M, N thẳng hàng

Bài 9 Sgk/106

a.Các bộ ba điểm thẳng hàng là

( B, E, A) ; ( D, E, G)

( B,D ,C)

Hai bộ ba các điểm khong thẳng hàng là (B, G, A) ; (B, D, C)

Hoạt động của thầy

Hoạt động của trò

Ghi bảng

Hoạt động 1: Bài cũ

1. Vẽ đường thẳng đi qua điểm A

? Ta vẽ được mấy đường thẳng đi qua điểm A ?

2. Vẽ đường thẳng đi qua hai điểm A, B

? Vẽ được mấy đường thẳng đi qua hai điểm A, B ?

- Để khẳng định được điều này chúng ta nghiên cứu bài học hôm nay

Hoạt động 2 : Vẽ đường thẳng

- GV hướng dẫn học sinh vẽ

=> Nhận xét ?

=> Lúc này đường thẳng đi qua hai điểm A, B gọi là đướng thẳng AB.

Hoạt động 3: Tên đường thẳng

- Vậy muốn xác định một đường thẳng ta phải có mấy điểm ?

- GV giới thiệu thêm cho học sinh

                    A

Có vô số đường thẳng đi qua A

                A            B    

Vẽ được một đường thẳng đi qua hai điểm

A, B

Có một đường thẳng đi qua hai điểm

Hai điểm

1. Vẽ đường thẳng

* Vẽ đường thẳng đi qua hai điểm A và B

             A             B

Nhận xét : Có một và chỉ một đường thẳng đi qua hai điểm phân biệt.

2. Tên đường thẳng

VD :            A         B

     x                              y

Ta gọi là đường thẳng AB hay đường thẳng BA,. Đường thẳng xy hay yx

? HS thảo luận nhóm

Hoạt động 4: Quan hệ giữa hai đường thẳng

          A        B        C

Đường thẳng AB và BC như thế nào với nhau ?

=> Gọi là hai đường thẳng trùng nhau

- Còn hai đường thẳng này  như thế nào với nhau

-Dẫn dắt học sinh đi đến các nhận xét hai đường thẳng cắt nhau, hai đường thẳng //

=> Hai đường thẳng phân biệt chỉ có thể xảy ra những trường hợp nào ?

Hoạt động 5 : Củng cố

Bài 15 Sgk/109

GV cho học sinh trả lời tại chỗ

Đường thẳng AB, BA, AC, CA, BC, CB

Cùng năm trên một đường thẳng

- Cắt nhau

- Song song với nhau

Song song hoặc cắt nhau

a. Sai,      b. Đúng

Chú ý: Ta có thể dùng hai điểm đường thẳng đi qua dùng hai hay một chữ cái thường để đặt tên cho đường thẳng hay

?

3. Đường thẳng trùng nhau, cắt nhau, song song

* Hai đường thẳng trùng nhau có vô số điểm chhung

          A           B

* Hai đường thẳng cắt nhau là hai đường thẳng có một điểm chung

* Hai đường thẳng song song là hai đường thẳng không có điểm chung

Hoạt động của thầy

Hoạt động của trò

Ghi bảng

Hoạt động 1: Hướng dẫn thực hành.

Để xác định được ba điểm

( ba cọc ) thẳng hàng trước tiên ta phải thực hiện bước nào?

           A •             •B

Vậy làm thế nào để xác định cọc để ba cọc A, B, C thẳng hàng?

Hoạt động 2: Thực hành

GV cho học sinh kiểm tra dụng cụ và phân địa điểm thực hành

Sau đó kiểm tra bằng dây

Hoạt động 3 : Viết thu hoạch

Hướng dẫn học sinh viết thu hoạch

Cắm cọc A, B trước

Một bạn di chuyển cọc C trong khoảng giữa hai cọc A và B và ngắm sao cho ba cọc A, B, C thẳng hàng

1.Hướng dẫn thực hành

   A           C                  B

Bước 1: Cắm hai cọc tiêu thẳng đứng với mặt đất tại hai điểm A và B

Bước 2: Một bạn đứng tại A, một bạn cầm cọc tiêu đứng ở một điểm C

Bước 3: Bạn đứng ở cọc A ra hiệu để bạn đứng ở điểm C di chuyển sao cho bạn dứng ở A ngắm thấy che lấp hai cọc tiêu ở B và ở C khi đó ba điểm A, B, C thẳng hàng.

2. Thực hành

a. Kiểm tra dụng cụ

b. Phân địa điểm thực hành

c. Thực hành

d. Kiểm tra

3. Viết thu hoạch

- Các bước thực hiện thực tế khi thực hành

- Lí do sai số khi thực hành

- Cho điểm các thành viên theo ý thức tham gia thực hành, chuẩn bị dụng cụ

- Nhận xét ý thức, thái độ thamgia thực hành.

Hoạt động của thầy

Hoạt động của trò

Ghi bảng

Hoạt động 1: Bài cũ

Vẽ đường thẳng xy và điểm O thuộc xy

-Ta thấy điểm O chia đường thẳng xy thành mấy phần?

-Khi đó hình gồm điểm O và một phần đường thẳng đó gọi là Tia gốc O

-Vậy trên hình trên ta có những tia nào?

Hoạt động 2: Tia là gì ?

Ở hình vẽ trên ta thấy hai tia Ox và Oy có gì đặc biệt?

=> Hai tia Ox và Oy như vậy gọi là hai tia đối nhau

Hoạt động 3 :Hai tia đối nhau

Vậy hai tia đối nhau là hai tia như thế nào?

- Nếu lấy một điểm bất kì trên đường thẳng thì điểm này có điểm gì đặc biệt?

?1. Cho học sinh trả lời tại chỗ

Hoạt động 4: Hai tia trùng nhau

- Ta có hai tia Ax và tia AB là hai tia trùng nhau

x               O                 y

Hai phần

Tia Ox và tia Oy

Là hai tia chung gốc và nằm về hai phía so với O và cùng nằm trên một đường thẳng

Là gốc chung của hai tia đối nhau

a. Vì hai tia Ax và By không chung gốc

b. Hai tia đối nhau là : Ax và Ay ; Bx và By

1. Tia

  x                  O                 y

“ Hình gồm điểm O và một phần đường thẳng bị chia ra bởi điểm O được gọi là một tia gốc O”  

  VD : Tia Ax , By

A

                                      x     

  B

                                            y

2. Hai tia đối nhau

VD : Hai tia Ox  và Oy đối nhau

    x              O                     y 

Nhận xét:

?1.

3. Hai tia trùng nhau

VD :

A             B                   x

- Vậy hai tia trùng nhau là hai tia như thế nào?

Từ nay về sau khi nói cho hai tia mà không nói gì thêm thì ta hiểu đó là hai tia phân biệt

?2. cho học sinh thảo luận nhóm

Hoạt động 5: Củng cố

Bài 23sgk/113

Cho học sinh thảo luận nhóm

Có chung gốc và nằm cùng một phía so với gốc và nằm trên một đường thẳng

Học sinh thảo luận nhóm và trình bày, nhận xét, bổ sung

Học sinh thảo luận nhóm và trình bày

- Hai tia Ax và tia AB là hai tia trùng nhau

Chú ý: < Sgk / 112 >

?2.                                  y

                         B 

 O

                    A                   x    

a. Tia OB trùng với tia Oy

b. Tia Ox và tia Ax không trùng nhau vì hai tia này không chung gốc

c. Hai tia chung gốc  Ox và Oy không đối nhau vì Ox và Oy khong cùng nằm trên một đường thẳng

4. Bài tập

Bài 23sgk/113

a      M     N       P        Q

a. – Tia MN, MP, MQ là các tia trùng nhau

    - Tia NP, NQ là hai tia trùng nhau

b. Không có tia nào đối nhau vì : Trong ba tia này không có hai tia nào có trung gốc và nằm ở hai nửa mặt phẳng

Hoạt động của thầy

Hoạt động của trò

Ghi bảng

Hoạt động 1: Luyện tập

Bài 26 Sgk/113

- Cho học sinh lên vẽ và trả lời

- Chúng ta có thể vẽ điểm M như thế nào nữa ?

Yêu cầu học sinh vẽ hình

Từ O ta có hai tia đối nhau nào ?

Từ hình vẽ điểm nào nằm giữa hai điểm còn lại ?

Yêu cầu học sinh vẽ hình

Quan sát  hình vẽ điểm nào nằm giữa trong ba điểm M, A, C ?

Tương tự trong ba điểm N, A, B ?

GV hướng dẫn học sinh vẽ hình

Từ A ta có các tia nào ?

Từ B ta có các tia nào ?

Từ C ta có các tia nào ?

Các tia trùng nhau? (từ A,từ C)

A thuộc tia nào và không thuộc tia nào ? Dùng kí hiệu thể hiện

Yêu cầu học sinh vẽ hình và thực hiện.

Hoạt động 2 : Củng cố

Kết hợp trong luyện tập

Học sinh vẽ hình và trả lời

Học sinh vẽ như h2

Ox và Oy

Điểm O

Điểm A nằm giữa

Điểm A nằm giữa

Học sinh thực hiện

Học sinh trả lời tại chỗ

Học sinh thực hiện

Bài 26 Sgk/113

         •      •             (h1) 

  A        B         M

           •        •         (h2)

A         M                 B 

a. Điểm M và B nằm cùng phía đối với điểm A

b. Ở  h1 điểm B nằm giữa A và M

    Ở h2  điểm M nằm giữa A và B

Bài 28 Sgk/113

  x     N        O         M       y

       •       •        •

1. Hai tia đối nhau gốc O là tia Ox và tia Oy
2. Điểm O nằm giữa hai điểm M và N

Bài 29 Sgk /114

  •    •     •    •   •

  N     C        A       B     M

a. Trong ba điểm M, A, C thì A nằm giữa M và C

b. Trong ba điểm N, A, B thì A nằm giữa N và B

Bài 26 Sbt/99

      A         B                 C

   •      •            •

a. Các tia gốc A là:Tia AB, tia AC 

Các tia gốc B là: Tia BA, tia BC

Các tia gốc C là: Tia CB, tia CA

b. Các tia trùng nhau là:

Tia AB và tia AC

Tia CB và tia CA

c. A Tia BA;  A Tia BC

Bài 24 Sbt/99

       A         O           B

x  •      •        •        y

a. Các tia trùng với tia Ay là: tia AO, tia AB

b. Hai tia AB và Oy không trùng nhau vì không chung gốc.

Hai tia Ax và By không đối nhau vì không chung gốc

Hoạt động của thầy

Hoạt động của trò

Ghi bảng

Hoạt động 1: Bài cũ

Lấy hai điểm A và B. Nối A với B

Khi đó hình gồm hai điểm A và B gọi là đoạn thẳng AB

Vậy đoạn thẳng AB là gì ? VD:

A      •C•D •E •F    B

Hoạt động 2: Đoạn thẳng

Ta còn gọi đoạn thẳng AB là đoạn thẳng nào?

Vậy hai điểm A, B gọi là ,gì của đoạn thẳng AB?

             A                    D

VD:

      C                            B

Lúc này ta nói hai đoạn thẳng AB và CD như thế nào với nhau?

Vậy  để vẽ đoạn thẳng ta dùng dụng cụ gì ?

Hoạt động 3: Quan hệ giữa đoạn, đường, tia.

  Hình vẽ ta có hai đoạn thẳng cắt nhau.Vậy hai đoạn thẳng cắt nhau là hai đoạn thẳng như thế nào?

Vậy khi nào thì gọi là đoạn

    A                              B

Là hình gồm hai điểm A và B và tất cả các điểm nằm giữa hai điểm A và B.

Đoạn thẳng BA

Hai đầu mút

Cắt nhau

Thước

Là hai đoạn thẳng có một điểm chung.

1. Đoạn thẳng

Chú ý:

- Đoạn thẳng AB ta còn gọi là đoạn thẳng BA

- Hai điểm A, B gọi là hai đầu mút của đoạn thẳng AB

2. Đoạn thẳng cắt đoạn thẳng, cắt tia, cắt đường thẳng.

a. Đoạn thẳng cắt đoạn thẳng là hai đoạn thẳng có một điểm chung

VD:  A          I              D

            C                          D

b. Đoạn thẳng cắt tia( Khi đoạn th

Thẳng cắt tia?

Khi nào thì gọi là đoạn thẳng cắt đường thẳng?

Tuy nhiên ta còn có một số trường hợp đặc biệt khi đoạn thẳng cắt tia, cắt đoạn thẳng tại đầu mút hoặc tại điểm gốc.

VD:       A

     O                                x

B

Hoạt động 4: Củng cố

Bài 33 cho học sinh trả lời tại chỗ

Cho học sinh nhìn hình vẽ và đọc tên các đoạn thẳng

                 •                 

     A        M             B

Cho học sinh lên vẽ, nhận xét sau đó giáo viên hồn chỉnh

Khi đoạn thẳng và tia có một điểm chung

Khi đoạn thẳng và đường thẳng có một điểm chung

a.   R và S;   R và S;   R và S

b.   Hai điểm P, Q và tất cả các điểm nằm giữa hai điểm P và Q